|
2000
|
|
|
Naziotasuna norbanakoaren aukera da; nazionalitatea, aldiz, estatuak aldez aurretik askripzioz erabakitako eta araututako nortasuna da orokorrean, zenbait kasutan norbanakoak aukeratzeko posibilitatea badu ere, naturalizazio kasuetan adibidez. Hizkuntza askotan ezdira desberdintzen bi kontzeptu horiek eta
|
hitz
bakar batez adierazten dira bi esanahiak: nazionalitatea (Neveu, 1997: 83).
|
|
|
Adimenaren ekimena, giza pentsamendua alegia, oldozte bidea da funtsean, aritzeluzea: tximistak ez bezala, gizakiak ez baitu errealitatea une bakar batean argitzen, ezdu mundua
|
hitz
bakar batez azaltzen, denboraren beharrean baita. Gehienez ere, hitzbakartuen nahiz mintzo ez osoen bidez, errealitatearen osotasuna osatzen dutenosagaiak ezagutarazi ditu banan banan.
|
|
|
esaten ziola. Pausatu zuen kasko soildua burukoarengainean, zabaldu ziren bixar saretuak izara gainean, eta
|
hitz
bakarra xuxurlatu zutenharen ezpain dardartiek:
|
|
2001
|
|
|
Guk
|
hitz
bakar batez, eleberria edo nobela formulaz adierazten ditugu bi biak. Idazlearen garaiko ispilutza, nahiz edozein garaitan gerta zitezkeengorabeheren kontakizuna, biak biltzen ditu eleberri hitzaren kapak.
|
|
|
Iparraldeko literatur ekina
|
hitz
bakar batez mugatzekoa balitz, betikotasunaelea hautatuko nuke. Alabaina, hizkuntzak, egiten?
|
|
2002
|
|
|
. Ezberdintasun franko badago bataren eta bestearen artean, baina ezberdintasunguztien funtsa eta erroa
|
hitz
bakar batean bil daiteke: hizkuntzaz lirateke oraindesberdinak.
|
|
|
| hiztegi sarrera (lema)+ determinatzailea (mugatzailea)+ numeroa+ kasua (k) Guztiek testu
|
hitz
bakarra osatzen dute, baina bakoitzak bere informazioa mantentzen du. Eta informazio hori ez da morfologikoa soilik formalki bai, morfosintaktikoa baino, erlazio atzizkiak ere testu hitzaren parte baitira, funtzioaren berri ematen dutenak, hain zuzen ere.
|
|
2006
|
|
|
Esan dezakegu Hipercor, esan dezakegu Lasa eta Zabala, baina... Kontua da horiek ez ditugula kontatu ondo, ez dizkiogu munduari kontatu gureminetik eta gure ikuspegitik, eta horrek, frustratu egiten gaitu halabeharrez. Orduan, azkenean,
|
hitz
bakarra geratzen zaigu erreferente konpartitu bezala, eta beti heltzendiogu horri: Gernika.
|
|
2007
|
|
|
Aitzitik, ezinezkoa da, herri baten pentsamendua hizkuntzaren partikularitateen peko oso izatea, eta, esate baterako, bere hizkuntzak bereizten ez diona ezin bereizi izatea berak (koloreak eta). Esaterako, bere hizkuntzan scala
|
hitz
bakarra daukalako, italiar batek ezin bereizi izatea alemanek Leiter eta Treppe (ingl., ladder, stairs) bi hitz daukaten zer horien artean (eskailera, esku eskailera). Hala izanez gero bai, itzulpena ezin ezinezkoa izango litzateke.
|
|
|
Ez du ezer laguntzen milaka urtetako garabide bat denboran suposatzeak. Gizakiak
|
hitz
bakar bat bera ere hots edo boz artikulatu gisa ulertzeko (hau da, ez keinada edo bulkada sentigarri soila), alegia kontzeptuaren zeinu gisa, hizkuntza osoaren jabe izan behar du jada. Hizkuntzan elmentu bakarkakorik ez dago, osotasun baten zati gisa ageri da elementu bakoitza, eta osotasunetik hartzen du esanahia.
|
|
|
Traduktoreak orduan bietako bat dauka: ala originaleko
|
hitz
bakarrari hitz bakarra eman (erroko esanahiarena) eta, ulertua izango bada, komentarioa gehitu; ala garabidean irabazi dituen aspektu berriei jaramon egin eta horietako bakoitzari bere hitza eman, Schlegel-ek egin duen legez. Bi aukera dago, eta biek dute alde txar asko.
|
|
|
Traduktoreak orduan bietako bat dauka: ala originaleko hitz bakarrari
|
hitz
bakarra eman (erroko esanahiarena) eta, ulertua izango bada, komentarioa gehitu; ala garabidean irabazi dituen aspektu berriei jaramon egin eta horietako bakoitzari bere hitza eman, Schlegel-ek egin duen legez. Bi aukera dago, eta biek dute alde txar asko.
|
|
|
Beraz, «Tian»ek ortzea esanahi du, baina ortze bat fisiko moral erlijioso politikoa batera1339 Beste hainbeste jazotzen da ren (gizakienganako maitasuna, jokabide zuzena, egiteko moralen betetzea, ongia gura izatea, ongia egitea, aiurri ona, moraltasuna, etab.) 1340 eta li kontzeptuekin (ordena hierarkikoa gordetzea, kortesia, begirapena, jokabide tradizionala, kultura, are nolabait txinatartasuna, etab.) 1341 Azken finean dao kontzeptu ardatzarekin berarekin [Tao] 1342 Hainbat hitz aleman diferente erabiliz bakarrik itzul litezke tokian tokian behar bezala. Baina orduan
|
hitz
bakarrak txineran erakusten duen erlazio sistema galdu egiten da. Eta, gainera, ezin da saihestu itzulpen hitz hautatua justifikatzeko oin ohar pilaren beharra1343.
|
|
|
Eta bol. I, 347 (II, 22 kap., § 6 eta 7). «Honek argi jartzen digu zergatik dauden hizkuntza guztietan hitz partikular asko, beste hizkuntza bateko
|
hitz
bakarraz ezin itzul daitezkeenak. Izan ere, nazio bateko moda, ohitura eta usadioen eraginez nazio horretan hurbilekoak eta beharrezkoak direlako, beste batean, erabiltzeko aukerarik izan ez dutelako edo ideia horiez ohartu ere egin ez direlako?
|
|
|
Adibidez, ez da itzuli erraza alemanezko Sein/ Seiendes(, izan/ izaki?; lat. esse/ ens). Alemanez biak
|
hitz
bakarra dira eta bata bestetik bereizi forma gramatikalagatik egiten dira. Beraz, izate eta izaki arteko diferentzia
|
|
|
Japonieraz ez dago lehen, bigarren, hirugarren pertsonen artean bereizi beharrik. Nahi izanez gero, «ni gelan nago», «hi gelan hago», «ha gelan dago» hirurak
|
hitz
bakar berarekin itzul nitzake (adb., Heyaniiru). Jakina badaudela hitzak japonieraz ni, hi, ha adierazi ahal izateko.
|
|
2008
|
|
|
Hasieran, haurrak diktatuko dio testua irakasleari, horrek idatz dezan. Esaldi bakarreko testua edo
|
hitz
bakarrekoa izango da. Zailtasunak dituen haurraren ikasketa erritmoa makala denez, denbora gehiago dedikatuko dio idazten ikasteari.
|
|
|
Gurasoek adibideen artean
|
hitz
bakarreko adibidea idazten badute, adibide hori ez da kontuan hartzen. Eskatutako hiruren ordez gurasoek lau adibide jartzen badituzte, hiru luzeenak aukeratu behar dira.
|
|
2012
|
|
|
Testuan, ordea, ekidin beharreko akats estetikoak hiru dira:
|
hitz
bakarreko lerroak, lerro umezurtzak (paragrafo baten lehen lerroa zutabe batean doanean eta hurrengo lerro guztiak, hurrengo zutabean) zein lerro alargunak (paragrafo baten azken lerroa hurrengo zutabean doanean).
|
|
|
Horregatik, diseinu ereduaz harago, grafismo arauak unibertsalak dira. Diseinuaren arauak urratu ohi dituzten akatsak dira, batik bat, albisteen tituluetan zurigune handiak uztea,
|
hitz
bakarreko esaldiak idaztea eta lerro alargunak agertzea. Horrenbestez, Berriako lehen orriko albisteek diseinu arauen urraketa kopuru oso altua agertu dute.
|
|
2014
|
|
|
Hitz horiexek dira duela 100 urte ere haurrek esaten zituzten lehen hitzak, baita gaur egun esaten dituzten lehen hitzak ere. Haurrek, askotan,
|
hitz
bakar batekin nahi asko adierazten dituzte, hau da, «gaileta»k «hori gaileta bat da» edo «gaileta bat nahi dut» adieraz lezake.
|
|
2015
|
|
|
Elhuyarren hiztegi elebidunetan,
|
hitz
bakarreko sarrera arruntez gain, hitz anitzeko hainbat konbinazioeta esapide ere jasotzen dira. Guk, multzo horretatik, izenez eta aditzez osatutakoak hartu ditugu gureazterketaren oinarritzat:
|
|
2017
|
|
|
Izan ere, gaur egun, hitz batez baino gehiagoz osatutako hiztegi sarrerak
|
hitz
bakarra balira bezalaprozesatzen dira, hitz segida finkotzat. Hori dela-eta, cubrir una plaza kolokazioa hiztegian badago ere, 5.adibidean ez da ondo itzuli, ez delako hiztegi sarreran bezala agertzen, baizik eta pluralean eta aurretikadjektibo bat eta artikulu zehaztu bat dituela.
|
|
|
BLEU (Papineni et al., 2002), itzulpen automatikoaren alorreko ebaluazio metrikarik ezagunena.Sistemaren erantzunak esaldika hartu, eta ereduzko itzulpenekin (corpus paralelokoekin) alderatzenditu. Sorburu hizkuntzako esaldiak zatikatzen joaten da lehenengo,
|
hitz
bakarra; gero, bi hitzeko multzoak, etab., eta zati horiei corpusean eman zaizkien itzulpenak bilatzen ditu, aztertzekozenbateraino diren antzekoak sistemaren itzulpenak eta eskuzkoak.
|
|
|
Hau da, atributuak finkatu ahal izateko garrantzizkoa dela gertaera barnean hartzen duensintagmari, bertako tokenei eta orokorrean hauek osatzen duten egitura sintagmatikoari, erreparatzea.Gertaera hauek askotan hiru edo lau tokenez osatutako sintagmen zati izaten dira. Euskaraz aditz formaperifrastikoaren erabilera (aditza eta aditz laguntzailea) oso arrunta da, eta, gainera,
|
hitz
bakarreko aditztrinkoak ere erabiltzen dira gertaerak deskribatzeko. Sintagma hauek eta aditz trinkoek gertaeren izaeragramatikala (atributuak) finkatu ahal izateko beharrezkoa den informazio linguistikoa eskaintzen duteeta horregatik lortzen dira, gure ustez, emaitzarik onenak bat eta hiru hitzetako testuinguru leihoekin.
|
|
2019
|
|
|
Iramuteq softwarearen bidez aztertutako txioen corpusak 108.045 hitz izan zituen, non11.958
|
hitz
bakarrak izan ziren. Analisi hierarkiko beherakorrak corpusetik 5 klase eratorrizituen bakoitzeko hitzik esanguratsuenekin 1 irudian ikus daitekeen bezala.
|