|
2007
|
|
|
Lehenago ere hainbat esperientzia batzuk izan baziren ere, arlo hori iraunkortu da azken urte hauetan, euskararen presentzia jendarteko zenbait alorretan hedatu arau. Hala nola, 2002tik Euskal Konfederazioak Herriko Etxeei proposaturiko hitzarmenaren ildotik euskararen presentzia bermatzen hasi da
|
herri
administrazioan eta ondorioz bertako langileen formakuntza garatzen. Gisa berean duela 2 urte Departamenduko agintariek euskara ikasteko parada (parte batez lan denboran eta dohainik) eman diote beren langileei.
|
|
|
Hala nola, 2002tik Euskal Konfederazioak Herriko Etxeei proposaturiko hitzarmenaren ildotik euskararen presentzia bermatzen hasi da
|
herri
administrazioan eta ondorioz bertako langileen formakuntza garatzen. Gisa berean duela 2 urte Departamenduko agintariek euskara ikasteko parada (parte batez lan denboran eta dohainik) eman diote beren langileei.
|
|
|
hizkuntza koofiziala izan ala ez, adibidez, eta hortik eratorriko den hainbat zehaztasun hiztunen eskubideen inguruan: hezkuntzan, komunikabideetan,
|
herri
administrazioan, erabilera publikoan, eta abarretan.
|
|
|
Hizkuntza politikak zonalde erdaldun edo ertainentzat onurak ekarri baditu, desegokia ote da gune euskaldunenetarako ala ahaztuta utzi ote ditu euskararentzako behar beharrezkoak diren arnasgune horiek? Hezkuntza sisteman edota
|
herri
administrazioan ezarri diren hainbat neurrik eragina izango dute gune horietan ere, baina, antza, ez neurri horiek ez dira nahikoak. Atzerapausoak eman badira, euskarak bestelako politikak edo programak ditu joera arriskutsu hori ekiditeko.
|
|
2009
|
|
|
Ikusten da lanpostuen %26, 26 ez dagoela titularrez beteta, hala ere, lanpostu horietan ari direnek, orokorrean, egiaztatzen dute dagokien maila; kasu horietan, gainera, titularrez betetzen direnean egiaztatua dute. Bestalde, aintzat hartzen bada
|
herri
administrazio guztietan une honetan ari den langile oro, derrigortasun data ezarria izan edo ez kontuan hartu gabe, ikusten da euskararen ezagutzari buruzko datuak ere onak direla: %57, 43k eskuratu du hizkuntza eskakizunen bat.
|
|
|
ia %60k, zehatzago esanda %59, 74k egiaztatu du hizkuntza eskakizunen bat. Datu horien arabera beraz, esan daiteke, batetik, derrigortasun data igarota daukaten lanpostuetan, hizkuntza eskakizunen egiaztatze maila altua dela; eta bestetik, une honetan
|
herri
administrazio guztietan ari diren langileak oro har hartuta, euskararen ezagutza ere altua dela: ia %58koa".
|
|
|
Indar handiz ekin genion
|
herri
administrazioekin hitzarmenak sinatzeari, konpromiso publikoen eta lankidetzaren eskutik aurrera egiteko eragina jasoko genuen esperantzan. Eta lehen txanpa indartsua egin genuen, Aldundia eta EUDELekin, baita Buruntzaldea eta Debagoieneko udalekin.
|
|
|
• Donostiako Udalak, apirilaren 15eko 86/ 97 Dekretuak
|
herri
administrazioetan euskararen erabilera normalizatzeko prozesua arautzen duenak esaten duena jarraituz, bost urtez behin, administrazioan bertan Euskararen Erabilera Normalizatzeko planak onartzen ditu. Aurten, IV plangintza aldia onartu berri du, 2012ko abenduaren 31 bitartean indarrean egongo dena.
|
|
2010
|
|
|
86/ 1997 DEKRETUA, apirilaren 15ekoa, Euskal Autonomia Elkarteko
|
herri
administrazioetan euskararen erabilera normalizatzeko prozesua arautuko duena. EHAA, 1997ko apirilaren 17a.
|
|
|
bigarren hizkuntza gisa ikasita, euskaraz lortutako gaitasunak erabilerarako premia edota aukera egokiekin bat egin ez izana. euskararen defentsan ordura arte gotorleku izan ziren giro politiko abertzaleak autonomiaren hautuak banatu zituen, baita euskalgintzari zein hizkuntza politikari dagokionez ere, biak ala biak banaketa eta liskar politikoen arrazoietako bat bihurtu baitziren. hala ere, estrategia zatitu baten bitartez bazen ere, euskara suspertzearen ardura alderdi politiko abertzaleen agendetan baino ez zen modu sinesgarrian gorde. hori baliatuta, euskararen inguruko hizkuntza politikari kutsu politizatua, ideologikoa eta erabilera partidista atxiki zizkioten indar politiko estatalistek. alegia, errealitatearen hautemate eta irudikatzea gidatzen eta bideratzen zituen egitura kognitibo berria garatu zuten nortasun espainiarduneko giro sozialek eta noranzko bereko alderdiek. edo, bestela esanda, euskararen gaineko framing berria eraiki eta hedatu zuten. ongi jabetu behar da framing berri hori sortzeak duen garrantzitaz, izan ere, Canel eta Sanders-ek (2005) azaldu duten bezala, hizkera politikoaren bitartez egiten den gertaeren edo egoeraren interpretazioa (framinga) errealitatea sortzeko hiru moduotan erabil daiteke: iraganaren zein etorkizunaren ulermena eraikitzeko, agenda finkatzeko eta jendea jarduerara bultzatzeko. hortaz, urteak joan urteak etorri, euskaren alde eaen hartutako hainbat neurri, framing berri horren araberako hasi ziren ulertzen eta interpretatzen —kritika zorrotzez josia— gizarteko sektore batzuetan; hala nola
|
herri
administrazioko langileei hizkuntza eskakizunak ezartzea. horren ondorioz, gaur egungo agenda publikoan dauden euskararen gaineko iritziak mota askotakoak dira eta kontrajarriak. hona hemen horren isla diren bi ikerlan: IV. Inkesta Soziolinguistikoa eta Erdaldunen euskararekiko aurreiritziak eta jarrerak, hain zuzen:
|
|
2012
|
|
|
Administrazio publikoak oro har, eta
|
herri
administrazioak bere barne, berebiziko eragina du euskararen prestigioari dagokionez. Jende askok desio du eurak edo euren seme alabak lan egonkor eta duin bat izatea eta helburu hori ondo betetzen du administrazio publikoak. udaletxearen kontratazioetan euskara ezagutza kontuan hartu behar da, baita aldi baterako diren kontratazioetan ere. horrez gain, udalak giltza dira euren politikekin baliabideak eta baldintzak jarri eta kontrolatzeko orduan.
|
|
2013
|
|
|
Euskarari lotutako ikerketaren paradigma zientifikoan —akademikoan edo aplikatuan— kokatzen diren ahaleginak aintzat hartu ditugu, horiek hizkuntzaren corpusari zein statusari zuzenduak direlarik. Zentzu horretan aipagarria da" ikerkuntzaren funtsa diren eremu akademiko,
|
herri
administrazio eta herrigintzarenak gogotsu dihardutela euskararen normalizazioari hain beharrezko zaion ezagutza hornitzeko ahaleginetan". Hala ere, argi ikusi da gabezi garrantzizkoa dagoela egiten denaren inguruko informazioa partekatzerakoan.
|
|
|
Gabezia horrek ez du batere lagunduko euskal soziolinguistikaren metatze eta garapen zientifikoari. eremu akademiko,
|
herri
administrazio eta herrigintzarenak gogotsu dihardutela euskararen normalizazioari hain beharrezko zaion ezagutza hornitzeko ahaleginetan. Hala ere, lanen ugaritasunak ezin digu ezkutatu gabezia nabarmen eta larri bat, Mikel Zalbidek idazten zuen bezala:
|
|
|
Euskal ikerkuntza soziolinguistikoan dihardutenak elkarren berri izateko premia sistematikoki asetu beharra; hots, euskal soziolinguistikan nor den guztia bilgune egoki batean erreferentziaturik izatea; baita, nola ez, bere lana ere. Horrela eginez gero, zenbait abantaila eratorriko lirateke jakin min zientifikotik edota euskalgintzaren militantziatikeuskararen egoeraz zein etorkizunaz kezkatuta ibiltzen diren herrigintzako,
|
herri
administrazioko eta ingurune akademikoko eragileentzat: a) Euskal Soziolinguistikaren Egoeraren Berri gaurkotua izan eta horretan dihardutenek elkar ezagutzeko parada izatea. b) Hortik abiatuz, antzeko helburu duten ikerketa saioak beharrik gabe ez errepikatzea eta, errepikatzea hobesten denean, lan horiek eta beren emaitzak alderatzeko aukera zaintzen duten diseinu estandarretan oinarritzea. c) Ezagutzaren metatzea, horrek aurrerapauso zientifikoak eta aplikatuak ematea erraztuko lukeelarik.
|
|
|
Soziolinguistikaren ezagutza teorikoan zein euskalgintza aplikatuan itzal handia duten adituek betetzen dute irakas funtzioa. Hortaz, unibertsitatean, aholkularitza enpresetan eta
|
herri
administrazioetan eskarmentu handia duten irakasle, ikertzaile eta profesionalekin osatzen da irakasleria.
|
|
2016
|
|
|
Euskara suspertzeko ahaleginetan herri mugimendua eta
|
herri
administrazioa izan dira eragile nagusiak, azken hamarkadetan. Baina herri mugimendu hori ez da dinamika sozial bezala ulertu behar, hasiera batean abiapuntua hori bazen ere.
|
|
|
a) Duen tamaina eta konplexutasunagatik. Osakidetza
|
herri
administrazioaren atal nagusia da. Egitura aldetik zerbitzuerakundeetan banatzen da, hots, arreta sanitarioa emateko beharrezkoak diren kudeaketa funtzioak betetzen dituzten unitateetan.
|
|
2017
|
|
|
7 86/ 1997 DEKRETUA euskararen legea onartu ondoren, eusko Jaurlaritzak euskararen normalizazioaren inguruko hainbat dekretu onartu zituen. dekretu horiek bateratzeko asmoarekin, eta betiere euskararen legea eta euskal Funtzio publikoaren legearen garapen arauemailea eginez, eusko Jaurlaritzak Euskal Autonomia Elkarteko
|
herri
administrazioetan euskararen erabilera normalizatzeko prozesua arautuko duen apirilaren 15eko 86/ 1997 Dekretua onartu zuen 1997 urtean. dekretuaren 1 artikuluan jasotzen da euskara eta gaztelania biak direla ofizialak euskal autonomia erkidegoan diharduten herri administrazioetan eta, horren ondorioz, herritarrek herri administrazio horiekin euskaraz zein gaztelaniaz aritzeko eskubide osoa duela...
|
|
|
...tiere euskararen legea eta euskal Funtzio publikoaren legearen garapen arauemailea eginez, eusko Jaurlaritzak Euskal Autonomia Elkarteko herri administrazioetan euskararen erabilera normalizatzeko prozesua arautuko duen apirilaren 15eko 86/ 1997 Dekretua onartu zuen 1997 urtean. dekretuaren 1 artikuluan jasotzen da euskara eta gaztelania biak direla ofizialak euskal autonomia erkidegoan diharduten
|
herri
administrazioetan eta, horren ondorioz, herritarrek herri administrazio horiekin euskaraz zein gaztelaniaz aritzeko eskubide osoa duela. eskubide hori bermatzeko zerbitzu hizkuntza eta lan hizkuntza aipatzen ditu eta gaineratzen du helburu hori betetzeko zerbitzu hizkuntza eta lanhizkuntza normaltasunez erabili direla.
|
|
|
...aren garapen arauemailea eginez, eusko Jaurlaritzak Euskal Autonomia Elkarteko herri administrazioetan euskararen erabilera normalizatzeko prozesua arautuko duen apirilaren 15eko 86/ 1997 Dekretua onartu zuen 1997 urtean. dekretuaren 1 artikuluan jasotzen da euskara eta gaztelania biak direla ofizialak euskal autonomia erkidegoan diharduten herri administrazioetan eta, horren ondorioz, herritarrek
|
herri
administrazio horiekin euskaraz zein gaztelaniaz aritzeko eskubide osoa duela. eskubide hori bermatzeko zerbitzu hizkuntza eta lan hizkuntza aipatzen ditu eta gaineratzen du helburu hori betetzeko zerbitzu hizkuntza eta lanhizkuntza normaltasunez erabili direla.
|
|
|
" Era berean, lanpostu bati dagozkion zereginak betetzerakoan bertan erabiltzen den hizkuntza, horixe izango da lan hizkuntza." laugarren atalean euskal
|
herri
administrazioetako hizkuntzaren normalkuntza prozesuak hiru ardatz izango dituela jasotzen da: entitate bakoitzaren euskararen erabilera normalizatzeko plana onartu eta gauzatzea, lanpostu bakoitzari dagokion hizkuntza eskakizunak ezartzea, eta hala dagokion lanpostuetan derrigortasun datak ezartzea. prozesu hori denboran ordenatzeko plangintzaldiak jasotzen ditu bostgarren artikuluan. hamaikagarren artikuluaren lehenengo atalean, derrigorrez bete beharreko indizea aurkezten du eta hura kalkulatzeko formula deskribatzen du:
|
|
|
" Beren zereginak batez ere euskaraz betetzen dituzten administrazio atalak izango dira euskarazko administrazio atalak." administrazio atal elebidunak eta euskaldunak izango dira, dekretuaren 15 artikuluaren arabera,
|
herri
administrazioekin euskarazko harremanak izateko eskubidea bermatzeko herritarrek dituzten gutxieneko antolamendu atalak. laugarren atalburuko 20 artikuluan, derrigortasun datak ezartzean kontuan hartu beharreko hiru faktore xedatzen ditu. lehenik, lanpostuak publikoarekin duen gerturatze maila; bigarrenik, administrazioaren barruan lanpostuak duen lanharreman sarea; eta hirugarrenik, lanpostua da... 45 urtetik gorakoak, oinarrizko ikasketarik ez dituztenak, ezgaitasun fisiko
|
|
|
Balear Uharteen autonomia estatutuaren laugarren artikuluak xedatzen du, besteak beste, katalana dela balear uharteetako berezko hizkuntza, guztiek dutela katalana ezagutzeko eta erabiltzeko eskubidea, eta inor dela diskriminatua izan hizkuntzagatik. gaineratzen du balear uharteetako
|
herri
administrazioek bi hizkuntza ofizialen erabilera normala eta ofiziala bermatuko dutela eta ezagutza bermatzeko beharrezko neurriak jasoko dituztela; baita ere, balear uharteen herritarren eskubideei dagokienez, bi hizkuntzen berdintasunera heltzeko baldintzak sortuko dituztela.
|
|
|
Autonomia erkidego bateko berezko hizkuntza modu orokorrean administraziorako sarbiderako meritu gisa eskatzea konstituzioaren aldekotzat onartu egin zen, administrazioak zerbitzuhizkuntza emateko duen derrigortasunean oinarrituta galiziako
|
herri
administrazioek bermatu behar dituztela herritarren konstituzioeta hizkuntza eskubideak. bestalde, artikuluaren bigarren atalean esaten da galiziako herri administrazioko lanpostuen sarbiderako hautaketa probetan galizieraren ezagutza egiaztatzeko proba bat sartu dela, galizieraren ezagutza aldez aurretik egiaztatzen ez dutenentzat. hala ere, gaineratzen du hautaketa prozesuen deialdietan zehaztu...
|
|
|
Autonomia erkidego bateko berezko hizkuntza modu orokorrean administraziorako sarbiderako meritu gisa eskatzea konstituzioaren aldekotzat onartu egin zen, administrazioak zerbitzuhizkuntza emateko duen derrigortasunean oinarrituta galiziako herri administrazioek bermatu behar dituztela herritarren konstituzioeta hizkuntza eskubideak. bestalde, artikuluaren bigarren atalean esaten da galiziako
|
herri
administrazioko lanpostuen sarbiderako hautaketa probetan galizieraren ezagutza egiaztatzeko proba bat sartu dela, galizieraren ezagutza aldez aurretik egiaztatzen ez dutenentzat. hala ere, gaineratzen du hautaketa prozesuen deialdietan zehaztuko dela proba horien izaera, eta, kasuan kasu, galizieraren ezagutzaren balorazioa.
|
|
|
hizkuntza bat ofiziala da gizarte mailan duen errealitate edo pisua gorabehera, botere publikoek aitortzen dutenean komunikaziorako ohikoa den bitarteko bezala euren artean eta herritarrekin, eta balio eta ondorio juridiko guztiak dituenean. (2 oinarri Juridikoa) bigarrenik, epaiak jaso zuen
|
herri
administrazioek eskubidea dutela koofizialak diren bi hizkuntzetatik bat erabiltzeko, hori arautuz gero eta interesdunen eskubideak urratzen ez diren heinean. espresuki jaso zen prozedura oso bat euskaraz egitea koofizialtasunaren ondorio dela eta eraginkortasunaren printzipioan oinarritzen dela. (9 oinarri Juridikoa) azkenik, hizkuntza ofizialen erabilera bermatzeko derrigortasunean eta horien ezagutza eta erabilera babestu eta sustatzeko beharrean oinarrituta, epaiak jaso zuen legezkoa dela euskararen ezagutza eskatzea zenbait funtzionarioen lanpostuei, eta, oro har, funtzionarioen lanpostu guztiei eskatzea hizkuntza ofizialen ezagutza meritu bezala; hori bai, diskriminazioa eragin gabe eta konstituzioaren 14 eta hogeita 33 artikuluetan jasotakoarekin bat eginez.
|
|
|
1985 urtean kataluniako parlamentuak onartutako uztailaren 23ko generalitateko administrazioaren Funtzio publikoaren 17/ 1985 legearen 34 artikuluaren aurka estatuko gobernuak helegitea jarri zion. aipatutako artikuluak jasotzen zuen langile publikoak hautatzean katalanaren ezagutza egiaztatu behar zela ahoz zein idatziz. artikuluak honela zioen: kasu honetan auzitegiak ebatzi zuen artikulua konstituzioaren aldekoa zela. horretarako hiru argudio nagusi eman zituen. lehenik eta behin, katalanaren ezagutza kataluniako
|
herri
administrazioaren barnefuntzionamenduarekin lotzen zuen, eta baita konstituzioan jasotako gaitasun eta meritu oinarriekin ere. beraz, katalanaren ezagutza beste edozein meritu eta gaitasunekin parekatzen zuen, betiere laneko zereginekin loturarik badu. (3 oinarri Juridikoa)
|
|
|
Hau da, eskatzen den hizkuntza maila lanpostuaren zereginekin lotuta egon behar du. Bestela, administrazio publikorako sarbiderako berdintasuneskubidearen kontrakoa izango litzatekeelako. bigarrenik,
|
herri
administrazioan lanean sartzeko hizkuntza katalanaren ezagutza maila jakin bat derrigorrez eskatzea zilegi dela argudiatzen du honako bi arrazoiengatik: lehenik, katalanak katalunian duen izaera ofizialagatik, eta bigarrenik, katalanak duen zabalkuntzagatik kataluniako autonomia erkidego osoan.
|
|
|
2006ko kataluniako estatutuaren 6 artikuluaren lehenengo atalean esaten da, besteak beste, katalana dela kataluniaren berezko hizkuntza eta, horren ondorioz, kataluniako
|
herri
administrazioen erabilera normaleko hizkuntza eta lehentasunezko erabilerahizkuntza dela. auzitegiak, lehenik eta behin, erabilera normaleko hizkuntza eta lehentasunezko erabilera hizkuntza kontzeptuak bereiztu egiten ditu. (14 oinarri Juridikoa) gogoratzen du gaztelania ere hizkuntza ofiziala dela katalunian, eta horren ondorioz, kataluniako herri administrazioetako erabilera normaleko hizkuntza dela. horregatik, ofiziala den hizkuntza bati ofiziala den beste hizkuntzaren gaineko lehentasunik ezin zaiola eman ebazten du. hortaz, katalanari lehentasunezko erabilera hizkuntzaren izaera aitortzea konstituzioaren aurkakotzat ebazten du.
|
|
|
2006ko kataluniako estatutuaren 6 artikuluaren lehenengo atalean esaten da, besteak beste, katalana dela kataluniaren berezko hizkuntza eta, horren ondorioz, kataluniako herri administrazioen erabilera normaleko hizkuntza eta lehentasunezko erabilerahizkuntza dela. auzitegiak, lehenik eta behin, erabilera normaleko hizkuntza eta lehentasunezko erabilera hizkuntza kontzeptuak bereiztu egiten ditu. (14 oinarri Juridikoa) gogoratzen du gaztelania ere hizkuntza ofiziala dela katalunian, eta horren ondorioz, kataluniako
|
herri
administrazioetako erabilera normaleko hizkuntza dela. horregatik, ofiziala den hizkuntza bati ofiziala den beste hizkuntzaren gaineko lehentasunik ezin zaiola eman ebazten du. hortaz, katalanari lehentasunezko erabilera hizkuntzaren izaera aitortzea konstituzioaren aurkakotzat ebazten du. (14 oinarri Juridikoa)
|
|
2018
|
|
|
Bermeon, aldiz, kontzientzian eta aktibazioan eragin beharra nabarmentzen dute, batik bat. adibidez, kanpotik etorritakoek, euskaraz egiteko beharra sentitzen dute. Bermeon alderantzizkoa gertatzen da, motibazio afektiboa ahula dela ikusi dugu; eta, bestetik, beharra ere ez dute sentitzen euskaraz aritzeko, ez bada eremu formal zehatz batzuetan, eskolan,
|
herri
administrazioarekin harremanetan eta abar.
|
|
|
Legearen arabera, beraz, galesa hizkuntza ofiziala da, ingelesaren parekoa. Legeak dioenez,
|
herri
administrazioak herritarrak galesez bizi ahal izatea bermatu behar du.
|
|
|
Hasteko, aipatu behar da lehiaketan lehen saria jaso duen Izaskun Kuartango Atxaren" Bezero misteriotsuaren teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan" lana. Bertan, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak zerbitzu hizkuntzaren ebaluaziorako gaur egun erabiltzen dituen bitartekoak deskribatzeaz gain, EAEko administrazio desberdinetan, zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioa egiteko
|
|
|
2.2.1 Plangintzaldietako tarteko eta amaierako ebaluazioak (HPS) Euskal Autonomia Erkidegoko
|
herri
administrazioetan euskararen erabilera nor malizatzeko prozesua arautzen duen apirilaren 15eko 86/ 1997 Dekretuaren 4 eta 5 artikuluek ezarritakoaren arabera, erakunde baIzaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika herri administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan koitzak euskararen erabilera normalizatzeko plana onartu eta gauzatu behar du, eta bost urteko iraupena izang... Egun inda rrean dagoena VI. Plangintzaldia() da.
|
|
|
2.2.1 Plangintzaldietako tarteko eta amaierako ebaluazioak (HPS) Euskal Autonomia Erkidegoko herri administrazioetan euskararen erabilera nor malizatzeko prozesua arautzen duen apirilaren 15eko 86/ 1997 Dekretuaren 4 eta 5 artikuluek ezarritakoaren arabera, erakunde baIzaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan koitzak euskararen erabilera normalizatzeko plana onartu eta gauzatu behar du, eta bost urteko iraupena izango duten plangintzaldiak ezarriko dira. Egun inda rrean dagoena VI. Plangintzaldia() da.
|
|
|
Egun inda rrean dagoena VI. Plangintzaldia() da. Euskararen erabilera normalizatzeko planak abian jartzearekin batera, euskal
|
herri
administrazioek euskararen erabilera normalizatzeko planei buruzko ebaluazio txostena egin dute plana onartu denetik bigarren urtea betetzen denean, eta baita bost urteko plangintzaldi bakoitza amaitutakoan ere.
|
|
|
V. Plangintzaldian() Eusko Jaurlaritzak bere sail eta erakunde autonomiadunetan1 egindako amaierako ebaluazioaren emaitzek eraBezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Izaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Izaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Alde batetik, erakundearen parte diren langileek aitortutako datuak jasotzen dira, hain justu, euren jardun profesionalari buruzko informazioa. Eta bestetik, erakunde batek esan dezake euskaraz jaso dituen eskaera guztiei euskaraz erantzun diela, baina erakundeak euskarazko oso eskaera gutxi jasotzen badu, normaIzaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan lean egiten dituen izapideei soilik erreparatuta ez dago jakiterik erakundea benetan gai ote den edozein eskaerari euskaraz erantzuteko.
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Ebaluazio bisitaren aurretik, ebaluatua izango den erakundeak autodiagnostiko bat egingo du (aurretxostena), eta bertan adieraziko du ebaluatuko diren alderdi ezberdinetan bere ustez daukan egoera, euskararen presentzia, erabilera eta kudeaketari dagokionez. AurretxosteIzaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan narekin batera, erakundeak beste dokumentu batzuk bidali ahal izango ditu informazio osagarria emateko.
|
|
|
Azkenik, aipatu behar da Bikain ziurtagiria eskatzea hautazkoa dela, eta beraz, bere horretan ez duela balio egiaztatzeko
|
herri
administrazio eta ente publiko guztiek zerbitzu hizkuntza zenbateraino bermatzen duten.
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
4 koadroa: 2016 eta 2017 urteetan
|
herri
administrazioen aurka ELEBIDEn aurkeztutako kexak.
|
|
|
Izaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika sarritan erabili izan da bezeroarekiko arreta ebaluatzeko metodo gisa, izan ere, horren bitartez zerbitzuaren kalitatea, araudiaren betetze maila edota produktu eta zerbitzuen ezaugarri zehatzak neur daitezke. Teknika honek erabiltzailearen esperientzia jartzen du ebaluatzailearen arretaren erdigunean, eta horretarako, aurrez definitutato galde sorta eta protokoloak jarraituta, ebaluatzaileak beBezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
...hiakortasuna neurtzeko" benchmarking" tresna modura (merkatu alderaketa), prestakuntza programen eraginkortasuna neurtzeko (langileen motibazioan eragiteko asmoz), diskriminazioaren aurkako neurri gisa (bezero guztiak berdin tratatuak direla ziurtatzeko), edota diagnostikorako tresna modura, enpresaren prozesuetan ahuleziak idenIzaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan tifikatzeko (Hesselink, van Iwaarden and van der Wiele, 2005). Gehienetan behaketa erregistro egituratu modura aplikatzen da, check list bati jarraituta, eta horregatik normalean Bezero Misteriotsuaren Teknika kuantitatiboa dela jotzen da.
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Bezero misteriotsuaren teknika enpresaren munduan sortu bazen ere, gero eta gehiago erabiltzen da
|
herri
administrazioetan.
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika enpresaren munduan sortu bazen ere, gero eta gehiago erabiltzen da
|
herri
administrazioetan. Hain zuzen ere, Administrazioaren modernizazioak aurrera egin ahala, gero eta gehiago dira administrazio jardunari egiten zaizkion kontrolak eta ebaluazioak, zerbitzua etengabe hobetzeko xedearekin.
|
|
|
Hain justu, Zerbitzuen Kartak gero eta erabiliagoak dira Administrazioetan, herritarrei eskaintzen zaizkien zerbitzuen berri emateko eta horiek ematean erakundeek bere gain hartzen dituzten konpromisoak jakinarazteko. AENOR en webgunean jasotzen den bezala, Izaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan
|
|
|
Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak zerbitzuhizkuntza ebaluatzeko dituen bitartekoak aztertu dira. ro Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Izaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Izaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Teknika aplikatzeko moduari dagokionez, nazioarteko zein EAE mailako kasuak aztertu ondoren (Europar Komisioa; Kanada eta Galeseko goberIzaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan nuak; Osakidetza), lan honetan Bezero Misteriotsuaren Teknika aplikatzeko jarraibideak definitu eta galdetegi orokor bat proposatu da, kasuan kasuko zerbitzuaren ezaugarri eta betekizunetara moldatu dena.
|
|
|
Azken gogoeta gisa, aurrera begira, komenigarri izan daiteke herritarren ikuspuntua jasotzen duten bestelako tekniken lanketa metodologikoa ere egitea (hala nola, erabiltzaileei zuzenduriko inkestak),
|
herri
administrazioetan zerbitzu hizkuntzaren bermearen ebaluazioa osatzeko bidean. Azken batean, Administrazioak zerbitzu hizkuntza bermatzen duela ziurtatzeak ezin du izan aldebakarreko adierazpen hutsa, nahitaez erabiltzailearen bizipenarekin bat etorri beharreko errealitatea baizik.
|
|
|
1 V. Plangintzaldiaren amaieran ebaluatu diren sail eta erakunde autonomiadunetatik ondorengoak ez dira txosten honetan aztertu,
|
herri
administrazio edota pertsona juridikoekin bakarrik dutelako harremana (ez herritarrekin): Euskadiko Aholku Batzorde Juridikoa, eta Lehiaren Euskal Agintaritza.
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan
|
|
|
Laburpena. lan honek bezero misteriotsuaren teknika du aztergai, eta horrek
|
herri
administrazioetan zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioa egiteko ematen dituen aukerak. Azterlanaren abiapuntua Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak zerbitzu hizkuntzaren ebaluaziorako egun erabiltzen dituen tresnen deskribapena da, horien indarguneak eta mugak identifikatuz.
|
|
|
zerbitzu publikoen ebaluaziorako egindakoak, eta zehazki zerbitzu hizkuntzaren bermearen ebaluaziorako egindakoak ere. Azkenik, EAEko
|
herri
administrazioetan Bezero Misteriotsuaren Teknikaren bitartez zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioa egiteko jarraibideak eta galdetegi eredu orokor bat proposatu dira. • Hitz gakoak:
|
|
|
Izaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan
|
|
|
EAEn kokatuta dauden
|
herri
administrazioek lege betebeharra dute herritarrak aukeratzen duen hizkuntzan (bi hizkuntza ofizialen artean) emateko zerbitzua, hau da, herritarrak hautatutako zerbitzu hizkuntza bermatzeko betebeharra. Hala ere, 1982 urtean euskararen legeak eskubide hori berariaz aitortu zuenetik, Administrazioak zailtasun handiak izan ditu hori bermatzeko, batez ere, langileen hizkuntza gaitasun falta dela eta.
|
|
|
Horrela, egitasmo honen helburu nagusia Bezero Misteriotsuaren Teknika aztertzea da,
|
herri
administrazioetan zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioa egiteko ematen dituen aukeren ikuspegitik. Aintzat hartu behar da teknika honek sektore pribatuan duela bere jatorria, eta Administrazioan erabili ahal izateko horren ezaugarriak kontuan hartu behar direla; era berean, herritarrak ez dira bezero soilak Administrazioarekin jarduten dutenean.
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
Plan eta ekintza ezberdinetan gauzatzen dira politika publiko horiek, eta horien baitan kokatzen dira zerbitzu publikoak: kudeaketa prozesu oiIzaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan narrizkoenak dira eta euren helburu nagusia da herritarrari modu egituratuan zerbitzua ematea.
|
|
|
Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan – Izaskun Kuartango Atxa
|
|
|
EAEko
|
herri
administrazioak behartuta daude herritarren hizkuntzaeskubideak bermatzera haiek artatzerakoan. 1982 urtean onartu zen Euskararen Erabilera Normalizatzeko oinarrizko legea, eta bere lehenengo tituluan, herritarren hizkuntza eskubideez eta botere publikoek horiekiko dituzten betebeharrez hitz egiten du.
|
|
|
1982 urtean onartu zen Euskararen Erabilera Normalizatzeko oinarrizko legea, eta bere lehenengo tituluan, herritarren hizkuntza eskubideez eta botere publikoek horiekiko dituzten betebeharrez hitz egiten du. Ondoren, bosgarren artikuluaren bigarren ataleko lehenengo azpiatalean, Administrazioarekin, zein Euskal Autonomia Erkidegoan ezarritako edozein erakunderekin, Izaskun Kuartango Atxa – Bezero Misteriotsuaren Teknika
|
herri
administrazioetako zerbitzu hizkuntzaren ebaluazioan euskaraz zein gaztelaniaz harremanetan jartzeko eskubidea aitortzen zaie herritarrei, eta hirugarren atalean jasotzen da botere publikoek eskubide horiek erabiltzea bermatuko dutela.
|
|
2019
|
|
|
2.1 Muga administratiboak eta hizkuntza mugak kanadan bi hizkuntza ofizial daude, ingelesa eta frantsesa, 1982an konstituzioa onartu zenez geroztik. hizkuntza ofizialak izanik, herritar orok eskubide osoa du
|
herri
administrazioarekin eta herri aginteekin dituzten harremanetan frantsesa edo ingelesa normaltasunez erabiltzeko. halere, askotariko hizkuntza eremuak daude lurralde osoan zehar, eta soilik biztanleriaren% 17,5 da ele bien hiztuna. oro har, ingelesa da hizkuntza nagusia, Quebecen izan ezik. Bestalde, estatu federala da, hamar probintzia eta hiru lurraldez osatuta:
|
|
|
Arreta soziosanitarioa ele ofizialetan eskaintzeko estandarren aukera Euskal Herrian – Aitor Montes bidea izanik, osasun arreta bizikidetzaren orube eta zutabeetako bat delarik, osakidetza eta osasunbidea
|
herri
administrazioaren atalik handienak izanik, euren jardunak herritar orori eragiten diola jakinik, gomendagarria izan daiteke gizarte eragileen eta norbanakoen ahotsa entzutea, hizkuntza hain garrantzitsua den arlo honetan. Bide horretan, osakidetzak, dagoeneko, euskara planeko interes taldeen foro bat sortu du, eta bertan hainbat erakundek eta eragilek parte hartzen dute. harago, arreta soziosanitariorako estandarrak ekartzeak aukera hori zabaldu lezake, kalitate irizpideak zehazteko orduan erakunde horien ordezkariek parte har dezaten. aipatzearren, uema, kontseilua, eusko Ikaskuntza, ueu, upV ehu, mu, oee, izan daitezke horrelako estandar batzuen sortzeprozesuan edo jarraipenean inplika daitezkeenak.
|
|
|
Ikuspegi horren arabera, hizkuntza politika egon beti dago eta,
|
herri
administrazioak ezarritako neurrietatik ez ezik, gizabanakoen jardunetik, ideologiatik eta sinesmenetatik (ere) jaso eta azter daiteke (McCarty, 2011). hizkuntza politika agerikoa zein ezkutukoa da, goitik beherakoa zein behetik gorakoa, de jure zein de facto. (Schiffman 1996; Shohamy 2006, in kendall, 2019:
|
|
|
42) Zalantzarik gabe esan dezakegu, euskararen estandarizaziotik harago, euskara biziberritzeko beste arduretan ere funtsezkoa izan dela euskal komunitatearen bulkada. Mugimendu hori euskararen lurralde guztietara zabaldu da, trinkotasun eta indar ezberdinarekin bada ere. herri mugimenduaren eskutik, EAEko lurraldeak izan dira proaktiboenak euskara biziberritzeari dagokionez, eta horietan egon dira euskarririk eta erakundeen babesik sendoenak euskara hezkuntza sisteman, hedabideetan eta
|
herri
administrazioan txertatzeko. (urla et al., 2018:
|
|
|
Abiapuntu herritar duen mugimendu oso hori alderdi politikoen eragin pean bizi da askotan, hasieratik gaur arte. Horren arabera,
|
herri
administraziotik bultzatutako hizkuntza politikarekin harreman bikoitza edota kontrajarria izan dute eragile horietako batzuek eta besteek: erakunde publikoekin elkarlanean dihardute batzuetan eta, oposizio politikoaren mesedetan horien lana kritikatu ohi dute, bestetan.
|
|
2020
|
|
|
Urtekari horiek propio egindako artikuluak biltzen dituzte, abian diren ikerketa proiektu ezberdinetako emaitzak jasoz. Bere bolumenagatik (bost urtetan 51 artikulu) eta parte hartu duten ikertzaileen kopuruagatik (dozenaka ikertzaile eta azken bi edizioetan baita sektoreko profesionalak edota
|
herri
administrazioetako kideak ere), esan daiteke inoiz baino gehiago ari dela ikertzen eta argitaratzen euskarazko komunikazioaren inguruan. Horrek aurrera egiteko ezagutza baliagarria jartzen du mahai gainean.
|
|
|
Espainiar Estatuan zabalkundea izan duen eredu honek bere oinarri teorikoan hizkuntzaren erabileraren normalizazioa behetik gorakoa izan behar duela proposatzen du, hau da, herritarren parte hartzea eta hizkuntzaren kudeaketarekin harremana duten eragileen ekarpena ditu abiapuntu. EAE ko
|
herri
administrazioek ere eredu horri heldu zioten eta ildo horri jarraiki dagoeneko VI. plangintzaldian daude murgilduta, baita GU ere.
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, asko dira ezagutza esparru oso desberdinetatik euskararen biziberritzearen aldeko mugimenduari hurbiltzen ari diren ikerlari gazteak. Zenbaki honetan artikulu batzuk aurkezten ditugu, aurrerantzean ere, aldizkairan, gazteen lanek leku propioa izango dutenaren ziurtasuna baitugu; ez soilik han hemenka sortzen ari diren sari, beka edo beste motatako
|
herri
administrazioak bultzaturiko ekimenen ondorioz ekoitziak, baizik eta unibertsitatetik ere lantzen direnak bilduz.
|