|
2000
|
|
|
Ez litzateke ezinezkoa izango gauzak nola gertatu ziren zehatz mehatz adieraztea, kronologia deitzen den hori eskrupulosoki errespetatuz, saihesbideak ekidinez, oroimenak eskaintzen dizkizun hutsuneak eta babesak alde batera utziz; ez litzateke, ez, batere zaila izango, eta agian horrela jokatu litza  teke, erarik zuhurrenean ez ezik ortodoxoenean ere. Baina honako istorio
|
hau
ez da kronika poliziako bat edo biografia baten kontatze soil hotza, eta narrazio honek halako intentziorik ez duenez eta benetako intentzioaz ez dugu hemen ezer esango, irakurle zolia ez iraintzearren batik bat, barkatuko zaigu xehetasun kronologikoetan ezen ez oroimenak agintzen dizkigun pasarteetan nahiz gertakarietan, edota istorioaren garapenarekin (eta egiarekin, beraz) zerikusirik izan zez...
|
|
|
Oinak ere badauzkagu". Irribarre keinu bat azaldu zen haren ezpain aparrez inguratuetan osaba Gilitoren kontura, baina keinua hain txikia izan zen, eta apar geruza, berriz, hain ugaria, non neke izango baikenuke eta
|
hau
ez da kontalariaren estu ibiltze/ ez ibiltze kontura soil soilik mugatzen, ezta fisonomia irakurketa huts batera ere zehatz mehatz adierazten keinu hura alaitasun xumekoa izan zen edota etsipen maxkalekoa. Nolako edo halako, gure aldetiko ezin erabakitze honek ez luke, inolaz ere, narrazioaren gardentasuna lainaje umel batean murgildu behar, zeren zinez aurrera baitezakegu xehetasun honi buruz aitortu dugun jokaera zalantzatiak ezen ez ezjakintasunak, eta are gutxiago zabarkeriak ez dituela gradu erdi batean ere aldatzen gertaeraren koordenadak.
|
|
|
Jasoak liburu bihurtu ditut, hitz egin dira nire esku tximeletatsuetan; eta hi  tzak, musu. Bizitza, ordea, eman duzuna da, ez jaso duzuna; eta
|
hau
ez dakite gizasemeek. Neuk, hori jakin nuen egunez geroztik, ez dut nire bizitza osoan besterik egin; nire biografia sekretua horixe besterik ez da:
|
|
|
Nire azalpenak, noski, ez ziren entzunak izan; horretaz gain, bi aurkezleek gaitsetzi egin zuten nire jarrera, txanda ez zegokidalarik hitz egin nuelako. " Gainera esan zuen Otso  tzarmendik, puruaren keaz bost aro olinpikoak eginez, funtsezkoena ahaztu duzu, gonbidatu jauna; eta funtsezkoena da hemen dugun hiena nazkagarri
|
hau
ez dela hiena bat, hienaz mozorroturiko gizaseme bat baizik. Beraz, erretolika guztia soberakoa zen, guztiz lekuz kanpokoa".
|
|
|
Uste dut gaur niri komeni zaidala eguna bakarrik ematea. Baina geratzen zaigun azken egun
|
hau
ez nuke alferrikaldu nahi marmarikatu du, eskutik heltzen zidala.
|
|
|
Ba jakizu hanka sartu duzula:
|
hau
ez da nire giroa eta ni ez naiz behar honetarako aproposena. Futxo!
|
|
2001
|
|
|
Baina, hau guztia horrela izan arren, Â gogoratu gauza bat: fikziozko istorio
|
hau
ez da gure familiaren historia osoa.
|
|
|
Jakina, euskal literaturak aurrenik duen alde txarra hizkuntza bera da, hobeki esan, hizkuntzaren tamaina. Badakit
|
hau
ez dela oso esaera egokia, behar den bezala ez hartzeko arriskua duelako. Guztiok dakigu hizkuntzek ez dutela gorputzik; beraz, gorputzik ez dutenez gero, ezta neurririk ere.
|
|
|
Hitzen auzi
|
hau
ez da, nire ustez, ez auzia ez ezer: ez luke behinik behin izan behar, pixkaren bat zentzatuko bagina.
|
|
|
Liburu
|
hau
ez da Koldo Mitxelenak euskaraz argitaratutako lan guztien bilduma. Hautamena egin da, hainbat irizpide praktikoen arabera.
|
|
|
Gizona gizon denez gero, zer den galdezka ari da. Etengabeko galdegite
|
hau
ez da oraindik bukatu, ezta bukatuko ere gizona gizon deino. Erantzunak asko dira; gogo betekorik, ordea, ez.
|
|
|
Hemen beste gauza bat esan nahi nizueke eta
|
hau
ez da nik asmatua, liburu ezagun batean zabaldua dago, baina uste dut komeni dela horrelako gauzak aipatzen diren baino gehiagotan aipatzea. Aspaldi esan zuen aita Donostiak gure artean gure juntek (eta berriz ere foruetara nator) ez zutela liburu eta izkribu kontuan inolako eskurik, esku osoa korrejidoreak zuela.
|
|
|
Bera Iztuetaz ari zen eta Gipuzkoaz. Gero behin aita Villasantek argitara zuen Mogelen liburuxka bat14 eta horretan esplikatzen digu Confesio eta comunioco liburu
|
hau
ez zela argitaratzerik izan eta azkenik Urkixo jaunari esker. Urkixo markesari, alegia, berak lortu zuela baimen berezi bat liburua euskaraz argitaratzeko, baina hori oso gauza berezi bat bezala utzi zioten eta honela bukatzen du:
|
|
|
Aurrera baino lehen, aldizkari
|
hau
ez zen 1954an sortu, arestian irakurri dugunez, aho beteko deiadarrez horrela oihukatzen badute ere. Sortu, 1948an sortu zen; Euzko Gogoa baino lehenago, beraz.
|
|
|
Obra mardul baino mardulago
|
hau
ez da, guztiok dakigunez, sail honetan Altunak eskaini digun lehenbizikoa; ez da ere izango, Jauna lagun, azkena. Etsi etsia dago euskal filologia, beste edozein bezala, testuen gainean bakarrik landatu eta eraiki daitekeela, eta horrelako zerbait da mundu zabalean barrena nonahi hedatua dabilen ustea.
|
|
|
Poesia soila, poesia hutsa, berez ez baldin bada ere, bertsogintza hau da, alde eta aldi oro, poesiaren izenpean onartzen den poesia antzeko edo poesia ordeko hura. Egiteko
|
hau
ez zeukaten umekeriatzat Oihenarten aldikoek; gizon hazi bizartsuek, zama astunen azpian lanpeturik zebiltzan kargudunek ere, aintzakotzat hartzen zuten. Baina honetan ere handizkiak handizki, eta xumeak xume.
|
|
|
Batasuna eginik ere, gal daiteke; batasunik gabe galdua dago aldez aurretik. Eta
|
hau
ez da ene uste ustela, euskaldun anitzena baizik. Galda iezaiozu edozein hizkuntzalariri eta ikusiko duzu zer erantzungo dizun.
|
|
|
Zergatik gurasoak, alde batetik, eta irakasleak, bestetik? Har dezagun, eta
|
hau
ez da nik asmatua, apezpikuen mul  tzoa eta pipa hartzaileena. Ez daude, nabari da, Txinakoaren antzeko harresiz elkarrengandik bereziak, bai baitira, urri edo ugari, pipa hartzen duten apezpikuak ere.
|
|
|
Duela zenbait urte ez baitzen gure artean beste sendabiderik baraua eta odol ateratzea baizik. Hitz
|
hau
ez da garbia: bazter dezagun eta kito.
|
|
|
Tal vez [nik azpimarratzen dut] cuente en esta actitud el relativo alejamiento[!!] a que, respecto a su tierra de origen, le obliga la profesión militar". Eta etxean gelditua izan balitz, besterik ez ezagutzeak ematen zion ezjakintasunaren indarrak bultzaturik horrela min  tzatu zela esango zigukeen, eta uste
|
hau
ez litzateke bestea baino desarrazoizkoago. Nolanahi ere, nahiz batera nahiz bestera, galduan gu, eta  besteri uzten diot gu horiek nor diren aurkitzea.
|
|
|
Bakartasun genetiko
|
hau
ez da hain harrigarria hizkuntza ezagun guztiak, antzinako nahiz gaurko, gogoan hartuz gero; egungo Europan, ordea, ez du kiderik Kaukaso eta Uraletaraino, eta orobat Afrikako Iparraldean. Ez ginateke honetaz berriz ariko historian zehar izan dituen ondorioengatik ez balitz.
|
|
2002
|
|
|
Gu gazteok gaur gabiltza mundu galdu honetan, gerra bat barruan dugula zer egin jakin gabe. Gurasoen mundu aldrebes
|
hau
ez dugu onartzen. Hau da orduko pasadizoa, denboraren iraganak urteak geroago argituko duena, zu bezalako gazteak ikasketak euskaraz egin eta jostetan erdaraz ikusten ditugunean, guri gertatzen zitzaigunaren alderantzizko egoeran, guk ikasi, erdaraz ikasten baikenuen eta jostatu, berriz, euskaraz jostatu.
|
|
|
Ez baitakit nik, bada, gauzak bai orduan eta bai orain hain zalantza gabeak diren. Ez dakit nik bada, baina badut uste hizkuntza
|
hau
ez den harrizkoa, eta lanabesak ere ez diren harri garaikoak, Mitxelenak eta beste batzuek aski argi erakutsi duten gisa. Harri Arokoak omen diren gure aizkorek, aitzurrek ez bezala, inguruko mendietako haitzekin baino gehiago latinarekin baitute zerikusia, latinarekin edo bereberrekin, hori esan nahi dizut, nahiz tematurik segitzen dugun klixe berbera behin eta berriz azpimarratzen, ustez, nonbait, zerbait gezurra izanik ere behin eta berriz baieztatzen baldin bada gezurraren egiatasuna, azkenean gezurra egia bihurtzen dela betiko erabilian.
|
|
|
Eta
|
hau
ez da harritzekoa, aski baita ikastola edo ereduko irakasle batzuekin mintzatzea. Begiak ixten ahal ditugu, baina horrek ez du ordea errealitatea batere hobetzen:
|
|
|
Eta ingelesez irakurtzeko orduan, bai ikasleek bai irakasleek ere, aski lan! Kasu honetan, eta egoera
|
hau
ez dut uste salbuespena denik inola ere, irakasleak borrokan egon behar du bere jarduera akademikoarekin (doktoregoa, titularitatea, ikerketa,...), emeki bada emeki eta nekez bada nekez. Gainera, edukiz nahiko diferenteak diren eskolak prestatu behar izaten ditu.
|
|
|
Hortxe utziko ditut galdera horiek oraingoz zeren, kontu honekin aurrera segituz gero, menturaz zuk ez zenuke betarik izango hurrengo orrialdera pasatzeko. Halako galderak egitean ez dezala inork ere pentsa, eta
|
hau
ez diot zugatik, jakina, hizkuntza politika, esaterako, zalantzan jartzen ari naizenik. Ez da hori:
|
|
|
Hau horrela, gordin gordin jartzea hemen, arrazoi aski izan daiteke irakurtzen ari zaren lerro hauek biltzen dituen liburuaz, esaterako, aipamenik ere ez egiteko euskaraz argitaratzen den egunkari bakarrean. Isilarazte
|
hau
ez litzateke lehenbiziko aldia izango: kontua ulertzekoa da, hala ere, ohart gaitezen euskaraz milaka saiakera ateratzen direla urtean zehar, denak onak gainera, eta orduan ez da batere erraza izaten, borondaterik hoberena jartzen baldin bada ere, tokia egitea aukeran horrenbeste gauza ditugunean esku artean.
|
|
|
Baina euskaraz diodanez ez dut harridura aurpegi hori ikusteko ere aukerarik izango. Eta
|
hau
ez da aztalak jatea, baizik gauzei bere izena ematea. Zalantzarik gabe, euskal mundua ez da existitzen, ez dugu lekurik gizarte ofizialean, martziano hutsak gara erdarazko Euskal Herri honetan.
|
|
|
Zuazok zuzen dioenez, familietan huts egin dugu, hoben, gure mintzaira pasarazteko orduan belaunaldi batetik bestera. Eta
|
hau
ez zen gertatzen lehenago, gurasoek ohitura baitzuten beti gaizki esandako esaldiak zuzentzeko. Adibide asko jartzen ditu Zuazok.
|
|
|
Gure semeen gelan ere leku batekoak eta bestekoak daude. Eta uste dut egoera
|
hau
ez dela salbuespena batere, baizik normala. Gaur egun, jendea mugitzen delako, eta bestela ere beharrezkoa den batasunaren eraginagatik, zail da aurkitzen hizkuntza komunitate homogeneorik, Euskal Herriko leku askotan behintzat.
|
|
|
Zeren hala ez bada, zuk ez duzu hizkuntza komunitate naturalik. Eta komunitate
|
hau
ez baduzu nekez egin daiteke Zuazok dioena.
|
|
|
Hartara, garabidean jarri behar dugu euskara, eta hauek dira Rubioren gomendioak: lokailu erlatiboak erabiltzen hasi behar dugu beldurrik gabe, eta hauekin batera liburuan berean berak erabiltzen dituen" ezi (ez)"," zeren (eta)"," ezen", etab. bezalako lotura hitzak Beraz, ikusten denez,
|
hau
ez litzateke proposamen berria izango, gure idazle guztiek erabili izan dituztelako holako egiturak. Antzeko zerbait gertatzen da" baizik (eta)" edo" salbu (eta)" aurrean jartzea proposatzen dituelarik.
|
|
|
Euskal karmak, pasarte benetan jostagarriak dituen arren, ez du gainditzen gai berberetsuak darabiltzan Agur, Darwin, molde  klasikoagoko saiakera liburua... hibridazioa ez da beti pagotxa). Joera
|
hau
ez da berria literaturan, eta burura datozkit, esaterako, Claudio Magrisen Danubioa edo Milan Kunderaren zenbait lan (Hilezkortasuna kasu). Alonsok berak esan duen bezala:
|
|
|
Bide batez:
|
hau
ez da literatur teoriako lan bat, ezta unibertsitate mailako kritikakoa ere. Halako zerbaiten bila orrialde hauetara bildutakoei kale egingo die liburu honek.
|
|
|
Horixe ba. Dena dela, azpimarra daiteke fenomeno
|
hau
ez dela gure literaturaren ondare bereizgarria; kontrakoa dirudien arren, Ian McEwan idazle britainiarra ez zen euskal literaturaz ari, honako hau esan zuenean: " Idazle on batek bere tradizioa barneratu egin behar du, berarekin eten ahal izateko.
|
|
2003
|
|
|
Eta nik apenas izan nuen erreakzionatzeko astirik. Denak elkarri begira hasi ziren, seguruenik beren baitan" Hau ez,
|
hau
ez, hau ere ez..."; seguruenik beren baitan" Hauxe, hauxe duk!!!" esanez. Denak elkarri begira.
|
|
|
–Bart ez nauk garitara etorri. Gau
|
hau
ez duk existitu.
|
|
|
" Geroz eta gazteagoak bidaltzen zizkigutek, ostia!", errepikatu zion enegarrenez Mikelek gordelekura iritsi zirenean. Ihesaldi guztia horixe esaten eman zuen-eta, hori eta"
|
hau
ez duk zibilei harrika egitea bezala!". Ekintza  haren ondorioz bost bat astez lokartu behar izan zuten leize zulo ospel zikin hartan, saguzarrak eta arratoiak lagun.
|
|
|
Infra ekoizpena, alegia herriak zurgatuko lukeena baino gutxiago ekoiztea Abailarriri ateak zabaltzea da. Herri
|
hau
ez ezagutzea, etorkizunari beldurrez begiratzea, edo begiratu nahi ez izatea salatzen du mailaz behera ekoizteak. Infra ekoizpenak diglosia betirako izatea dakar.
|
|
2005
|
|
|
–Komunista naiz, aita bezala, jarraitu zuen Adelak? orain nabilen alderdi
|
hau
ez da gerra garaikoa bera, nahiz eta agintari batzuk ordukoak izan eta akats larrien ardura eduki. Oraingo PC klandestinitatean ari da borrokan, faxismoaren kontra eta demokraziaren alde, eta badu indarrik, bai hemen, bai nazioartean, erregimena kolokan jartzeko.
|
|
|
Hilabete batzuk aurrera egin, urte batzuk atzera... zer axola denbora zehatza,
|
hau
ez baita kronika historikoa, arimaren denborak beste data batzuk baititu, beste neurri batzuk, itsas uhinen antzekoak, baina haien tarte berdintasunik eta norabide beti berdinik gabe.
|
|
2006
|
|
|
Istorio guztia kontatzen zidan, goiko istorio guztia;" XIX. mendea ez zuan guk uste genuen bezalakoa", gehitzen zuen. Baita beste kontu ugari ere, baina
|
hau
ez da horietaz mintzatzeko lekurik egokiena. " Aurtengo abuztuaren 8an Gargantuatik aterako naizela espero diat.
|
|
|
Begira. Momentu honetan desiratzen dudan gauza bakarra da etxe hau hartuko bagenu sukalde
|
hau
ez dadila, zuk esaten duzun bezala, Hellâs kitchen bilakatu. Sukalde hau ez bagenu infernuaren sukalde, horrek esan nahiko luke etxe hau ez genukeela infernu izango.
|
|
|
Momentu honetan desiratzen dudan gauza bakarra da etxe hau hartuko bagenu sukalde hau ez dadila, zuk esaten duzun bezala, Hellâs kitchen bilakatu. Sukalde
|
hau
ez bagenu infernuaren sukalde, horrek esan nahiko luke etxe hau ez genukeela infernu izango. Tautologikoa da.
|
|
|
Momentu honetan desiratzen dudan gauza bakarra da etxe hau hartuko bagenu sukalde hau ez dadila, zuk esaten duzun bezala, Hellâs kitchen bilakatu. Sukalde hau ez bagenu infernuaren sukalde, horrek esan nahiko luke etxe
|
hau
ez genukeela infernu izango. Tautologikoa da.
|
|
|
Margo
|
hau
ez nuen ezagutzen. Trena ikusita, Ignaciorekin oroitzen naiz.
|
|
|
Argazki hau ekarri zuenean etxean jartzeko, Afrikan bizi  tzen ez geratzeko erabaki hura hartu izana gogorarazi nahi zidala egunero uste izan nuen. Etxez aldatuko bagenu, horitzen hasita dagoen argazki
|
hau
ez jartzeko aitzakia aurki nezake. Abantaila bat da, zalantzarik gabe.
|
|
|
Ulertzen diat Triestetik alde egin nahi izatea, hiri
|
hau
ez duk sekula toki segurua izan, horixe bera esan nian hona agertu hintzen arratsalde hartan, gogoratzen haiz?, baina laster, hiri hau inoiz baino arriskutsuagoa bihurtuko duk gu bezalakoentzat, esan zidan Umbertok nahiko modu enigmazkoan.
|
|
2007
|
|
|
Han itsasoa zakartuxe dago, eta enbatak harrotzen ditu emakumeen jantziak. Gaurko
|
hau
ez da ez itsas ez murru ere. Baina gauza interesgarri bat erakusten digu.
|
|
|
–Alde egitean zera esan zidatek: " Ez geratu herrian, festa
|
hau
ez dun-eta gustuko izango".
|
|
|
Piarres Detcheverry Dorreren 1689ko bi kartetan leku
|
hau
ez da agertzen.
|
|
|
XX. mendea beste" herrien udaberri" banarekin hasi eta bukatu zen Europan, baina Euskal Herria oso urrun zegoen turkiar, austro hungariar eta sovietar enperadoregoetatik. Eskozian eta Flandesen zer gertatuko zain, uste dut
|
hau
ez dela garaia Europar Batasunaren barruan estatu berriak sortzeko, orain dauden estatuak beste modu batean antolatu eta, zergatik ez, ahalik eta gehien dezentralizatzeko baizik. Agian oker nago, baina ene irudikoz, gurea ez da independentziarako denbora, federalismorako eta subsidiariotasunerako baizik.
|
|
|
Funtsezko puntu bat argitu behar dut lehenbailehen. Prestakuntzaz historialaria naizen arren, honako
|
hau
ez da saiakera historiko bat. Erlatibitatearen teorian bezala, iragana, oraina eta geroa nahasi ditut, batzuen batzuek batere atsegin izanen ez duten estilo batekin, saiakera politiko bat idazteko.
|
|
2008
|
|
|
Friedak esaten zuen: " Ama, ama, baina
|
hau
ez da egia, ezta?"; eta barrez lehertzen zen. Ipuinak bezala irakurtzen genituen.
|
|
|
Ni ezezagunaren gogoaren kontra, baina badakit pastilla hartu behar dudala, oraindik ez dela momentua. Borroka
|
hau
ez da egun batean irabazten. Etxetik irten naiz pastilla erosteko helburu lausoarekin; poltsikoan sartu dudan klarion zuria atera, eta" oraindik ez" idatzi dut hormetan.
|
|
|
Ez zeukanat halako lekuetara etortzeko ohiturarik... Eta Bilboko alde
|
hau
ez dinat sobera ongi ezagutzen, badakin... Ziur al hago autoa utzi dudan lekua...?
|
|
|
Lasai egon:
|
hau
ez da Coetzeeren Lotsaizuna.
|
|
|
(Bazen garaia! Eta, hala ere, Eagleton
|
hau
ez dago pozik).
|
|
|
Iruditu zait Barrutiak gertarazitako isiltasunak gorputzen ertzak zorroztu dituela, eta itzalak lekutu. Hirak gain hartu dit, badakit aitak
|
hau
ez jasatea aholkatuko lidakeela.
|
|
|
Zeinen koldarrak euskal seme alabak, zeinen koldarra zu, Terese, gauza hauetaz gehien jakin zenukeena. Edo beste modu batera esateko, zuen herri
|
hau
ez da inoiz garbituko zuen gurasoek egindako bekatuetatik, errudunak dira, zentzu kristauan, eta zuek hamartian bizi zarete, lehen aipatu dugun akats intelektual horretan, izan ere...
|
|
|
Nire poema
|
hau
ez da sentimendua izanen.
|
|
|
Aldi bat. Hemen egon ez nintzena eta egongo ez naizena ez dira aldi bat edo bi aldi; denbora dira eta denbora da, denbora besterik ez, baina
|
hau
ez da denbora, hau aldi bat da. Ederki:
|
|
|
Tristeena izango litzateke deskubritzea nere laineza ezezkor
|
hau
ez dela" intolerantzia" kasu diagnostika errex bat besterik. Hori bai:
|
|
|
[Onenaz aurrera II.] Gizataldeen kudeaketa eguneratuaren arabera," pertsonarengan sinetsi" behar da, hark daukan onena eman dezan eta?
|
hau
ez dute esaten, eta nik diot, txarrenarekin geldi dadin edo, bestela esanda, onenak emanda.
|
|
|
Oraindik ere bakarren batek eskatzen dit" euskarari buruz" jardutea jende aurrean. Honako
|
hau
ez baita gehienentzat hizkuntza hutsa, betea edo naturala, baizik eta hizkuntza objetala edo produktu kulturala. Esaten diet nahiago nukeela aukeran honelako mintzagai bat:
|
|
|
Idolorik gabe, idealik gabe, aberririk gabe, ikonorik gabe, aitagoirik gabe, erreferenterik gabe, profetarik gabe, gururik gabe edo ideologorik gabe bizi nahi izate
|
hau
ez dakit parte onekoa den; ez dakit ez ote den dieta espiritual txorrotxegia neure buruari opa diodana. Koherentziaren kontrako bekatu osasungarri bat eginez, ez litzaidake gaizki etorriko inoizka neure espiritutxoa Zerbaitekin edo Norbaitekin betetzea, argitzea, engaiatzea eta engainatzea.
|
|
|
Jaun/ andre ikertzaile zintzook: ez dakit kontuan hartzeko moduko hipotesia den, baina pentsatzen hasia nago minbiziaren ugaltze izugarri
|
hau
ez ote den etorri geure buruari komeni baino inportantzia gehiago ematetik eta honen ondorio zuzena litzatekeen zelulen asko izan nahi kontrolgabe batetik. (Eta ez dut baztertzen nork bere buruari inportantzia gutxitxo ematetik letozkeen gaitzak egotea eguzkiaren azpian, eta, hain zuzen ere, eguzkiak gogorkienik jotzen duen aurkintzetan).
|
|
|
Hau duk ardaila hau, pentsatzen dut?, egutegiko gorabehera lerdo bategatik!; hau duk zalaparta, hutsagatik! Gaurko nere beltzaldi
|
hau
ez da, bistan da, ahazmen osoaren umea. Ez:
|
|
|
Zer da hori?, eta nondik norakoa? Biziari zentzua ematea dela diote, edo barruko hutsa betetzea, erotzeari beldurra, erru ustea estaltzea, bakardade afektiboa arintzea eta abar, baina ni gero eta ixuriagoa nago pentsatzera zerbaitetan sinetsi behar hori umekeria besterik ez dela (eta emekeria ere bai beharbada, baina
|
hau
ez da segurua); hona nola, edo nondik: " gure aitak beti arrazoia du eta aita betiarrazoidunak maite dituen umeetako bat naiz ni".
|
|
|
Zenbait jakintsu ez ofizialek dioten moduan, euria" grazia ederrean" egiten du batzuetan," adarra jotzeko lain" beste batzuetan, eta bestela ere bai bestetan. Nere beldurra da hemen ari duen hitzezko jasa
|
hau
ez izatea grazia ederreko jarioa, eta bai adar-jotzeko botatzen duen (dudan!) euri zirin hanka mehe baten pare, edo, txarren txarrenean jarrita, adarra jotzera ere iristen ez den itaxur nagi bat bezalakoa.
|
|
|
[Negu beteko gogoeta anatomiko xotila.] Sano dagoenak burua hotz eta hankak bero behar omen ditu. Hori hola baldin bada, honako ariketa letrazko
|
hau
ez da munduan den gauzarik sanoena, zeren baitirudi hanketako bero guztia bururaino igoa dabilkidala. Nik nahi nukeena da, behetik gorako martxa horretan, bero gelditzea bihotzean, gibelean eta bestetan, baina horrek beharbada ez du ez bururik eta ez hankarik.
|
|
|
egonean eta buru geldian nekatzen naizela ni. Erantzuten ahal nien (medikoki) bigorexia mentala dela nere gaitzetako bat, edo (psikiatrikoki) nere neurosi
|
hau
ez dudala neuk asmatu, edo (psikolinguistikoki) hitz jasak etengabe nauela melatzen, baina nahiago dut neure dialekto maiteenean erantzun: arrazoi geldi egonekoa ez da, ezin izan daiteke?
|
|
|
Euren zoriontasuna gurea izango da, bai. Alabaina, bizitza
|
hau
ez da sekula samurra izan, eta, gure ahalegin guztiak gorabehera, gure seme alabek sufritu ere sufrituko dute. Eta euren sufrimendua ere gurea izango da, jakina.
|
|
|
Hori bai, liburu honetara nazioarteko adop  zio bat burutzeko gida bat aurkituko duzulakoan hurbildu bazara, oker zaudela esan dizut. Liburu
|
hau
ez da" Adopta ezazu hamar pausotan" edo" Zu eta nazioarteko adopzioa" gisako auto-laguntzarako liburu horietako bat. Ez nuke jakingo horrelakorik egiten, eta gainera informazio mordoa falta zait.
|
|
2009
|
|
|
–Barkatu, Daniel jaun gaztea, baina pentsatu dut hobeto zeundekeela behean, esan zuen, betazal hanpatuek bere begi beltz sarkorren distira estaltzen ziotela?. Etxeko alde
|
hau
ez dago hain babestuta. Tea liburutegian zerbitzatzeko eskatu dut eta, atrebentziarekin, tximinia pizteko agindu.
|
|
|
Nik, hala ere, mobidan segitu nian, laostiako ezinegonarekin. Gogorra duk jendea sufritzen ikustea, baina
|
hau
ez diagu guk abiatu. Gerra duk.
|
|
|
Kabendios, laino puta
|
hau
ez saretzen horratik. Ezin diat gehiago; hiru peta segidan erreta ere ez nauk lasaitzen.
|
|
|
Lana amaiturik, neskak musu eman zion masailean, eta ezpainen bila hasi zitzaion; bihotza asaldatu zitzaion mutilari, kontrola galdu zuen, bekainean berebiziko mina sentitzeraino. Neska jarri zen gidari, ziur asko pentsatu zuelako santoi
|
hau
ez dun inoiz ausartuko, Saratxo, heuk egin dion egitekoa. Poliki poliki erantzi zizkion arropak, lo sakon batetik esnatu nahi ezik bezala.
|
|
|
eztarrian gora datorkidan dardarizo
|
hau
ez bada.
|
|
|
Abertzaletasunaren diskurtsoak balio du abertzaleak euskarari lotzeko, euskaraz dakitenak ez ezik baita euskaraz ez dakiten abertzaleak ere, abertzaletasunaren proiektu politiko ezberdinen osagai funtsezkotzat onartzen dutelako. Lotura
|
hau
ez da gutxiestekoa, bereziki abertzaleak Euskadin asko direla kontuan harturik. Lotura horrek adiskide asko sortzen dizkio euskarari.
|
|
|
Guk hizkuntzak hitz egiten ditugu, ez Hizkuntza. Testu honetan eta une honetan erabiltzen ari naizen komunikazio tresna
|
hau
ez da abstrakzio bat, ideia bat, ikur bat. Hizkuntza bat da beste hizkuntza askoren artean.
|
|
|
Eta baita aizkolariaren aita eta ama ere. Modu horretan begiratzen dugunean, konturatzen gara gauza horiek guztiak gabe, honako paperezko orri
|
hau
ez litzatekeela existituko.
|
|
|
Baina haurtzaroa bizi izandako lekutik urrutiratzen denarentzat, garai hura bada galdutako leku bat ere. Horregatik edo, literaturan txoko berezia dute txikitan etxez, lekuz, nazioz aldatu behar izan zuten idazleen lanek (beharbada orain hemen agertzen ari naizen perspektiba
|
hau
ez da txarra juduen literaturak hogeigarren mendean izan duen nagusitasuna ulertzen saiatzeko).
|
|
|
Egia esan, aurkezpenaren
|
hau
ez den beste edozein espaziotan, nioke eutsi Marc Bioscak, bere testuan, inplizituki, eztabaidan parte hartzeko egiten digun gonbitari erantzuteko tentazioari.
|
|
|
Tamalez, etenik ez duen beste gaitz batek, ia guztiok kulpante gaituen gaitz triste batek erail ditu biak. Baina gaitz
|
hau
ez da beldurgarria, honek ez du inor izutzen. Beldurraren anparoan sortu ditugun milaka bizkar-zainetako baten soldata puxka ttiki batekin... baietz biak gaur bizirik egon!
|
|
|
Entzun ditut zenbaki itxuraz kanpokoak... isiltzea hobe! Propaganda faltsu
|
hau
ez ote da, bada, gizateriaren aurkako bekatuak balio ez duenez, delitu handixkoa. Hori delituratzea bai, inondik inora" delituratuko" balute, hori bai genukeela aurtengo benetako nobedadea...
|
|
2010
|
|
|
Alabaina, orri multzo
|
hau
ez da ohiko autobiografia bat, oroitzapen multzo apetatsu bat baizik, eta gai nagusia ez da nire bizitza, baizik eta literatura, politika eta musikari buruzko nire gustuak, bizipenak eta gorabeherak.
|
|
|
Ah, huntan hiza? Ba,
|
hau
ez duk pitsik, gehiago sekula ikusiko ez ditugun jendeak, erdiak baino gehiago, ez nauk segur bihar karrikan kurutzatzen banitu, ezagutu nezazkenez ere! Bo, zer behargabeko gastuak, denak ezteietako bezala jantziak, alabaina, oraingo gazteak ez zirezte gehiago ezkontzen, arropa chic horien jalitzeko estakuru berri zerbait atzeman beharra ginian engoitik, bo bo bo...
|
|
|
Dena ikusten nuen ondo, harritzekoa, ze eguneroko bizitzan gero eta nahasiago ikusten nuen dena, gero eta zalantza gehiago neuzkan gauza gehienekin. Batzuekin ez, ordea, eta Teresa izan zitekeen horietako bat, ezagutu orduko piztu zitzaidan argia,
|
hau
ez duk edozein, baina ipurdirik ez galdu, Andres, bizitzako gertaeren erritmoa ezin heuk markatu beti, batzuetan utzi egin behar zaiek etortzen, lasai, zer edo zer ari duk eta sortzen.
|
|
|
Kalean edo leku irekietan erabiltzekoa dela pentsatzen dutenentzat, badaukat beste arrazoi bat: proposamen
|
hau
ez dut liburutegiko langileentzat bakarrik izatea nahi, udaleko langile guztientzat baizik, bulegoetan nahiz kalean lan egiten dutenentzat. Zentro komertzial guztietako langileak, McDonalds dela, Eroski dela, Zara dela, denak uniformea jantzita, zergatik ez exijitu gure erakunde publikoetako langileei beste horrenbeste?
|
|
|
Goitik beherainoko dardarizo batek zeharkatu ninduen, bat batean agian nire bizitzan aurrez ezarrita neukan kapitulu baten atarian egon nintekeela pentsatuz, hurrengo egunekoa izan zitekeela abentura sentimental sendo baten finkatzea alegia, hurrengo urteak edo gelditzen zitzaidan bizitza osoa baldintzatuko zidan ate bat gurutzatzeko zorian egon nintekeela. Erabili zuen hurbiltasunak bion artean astebete lehenago inondik ere existitzen ez zen konfiantza bat sortua zela adierazten zidan, eta gertutasun
|
hau
ez zen lagunen arteko hutsa. Mirentxuk jo zuen atea.
|
|
|
Galdera bat, medikua zarenez, non dago G puntua, aluaren barruan ala garunean? Larrutan ari gara,
|
hau
ez da MIReko azterketa. Gailurra jotzen ari naiz, eutsiko diot.
|
|
|
Bestalde, liburu
|
hau
ez litzateke bera izango Miren Azkarateren parte hartzerik gabe. Berari zor diot euskarazko lan honen izpiritua eta moldea.
|
|
|
Noski! Soziologikoki begiratuta, herri
|
hau
ez da aldatu, herri honek abertzale izaten eta abertzale bozkatzen jarraitzen duelako. Aldaketa epaileen erabaki bati zor zaio.
|
|
|
Berdabioko Joxepe
|
hau
ez ezik, beste bertsolari Etxegaraitar gehiago ere izan baita. Hona ofizio bereko beste bi Etxegaraitar, gure Berdabioko seme bertsolaria, denboraren sarean erdiz erdi harrapatzen dutenak.
|
|
|
Zer egokiagorik gonazale batentzako? Euskal usarioko kolore kontuak bildu nituenean, euskaraz gai
|
hau
ez dela berde hitzarekin adierazten esan zidan garbizale askok, gordin, gordinkeria eta halakoekin baizik. Hemengo Berdasko eder hau, testubarren are ederrago honetan, ez ote da ba euskal usarioko?...
|
|
|
Hiru bider tristatu da, tristea. Lurrari bizipoza bustidura zopatuan sortzen zaion arren, ilbeltzaren
|
hau
ez, hau hotza, kolore hauskarako, eta bustiz triste zaio. Hurrena, udaberri bideko edertasun oparoak, kontrastez tristatu du lurra gaixo irizteraino:
|
|
|
Hori ez diagu berehalakoan ahaztuko, lehenagoko Roberto Laisekarena eta Ivan Mayorena bezala. Baina,
|
hau
ez iezaguk ahaztu, e! Hitza jaso diagu bertsoarena, gero!
|
|
|
Zer pentsatuko genuke? Ez da ahaztu behar eztabaida
|
hau
ez dela abortuaren legeari buruzkoa, abortuaren inguruko kezka etiko moralei buruzkoa baizik.
|
|
2011
|
|
|
–Komisario, gauak luze joko du eta
|
hau
ez da tokirik aproposena hausnarketa egiten jarraitzeko. Medikuak hildakoa eraman du dagoeneko, eta urpekariek lanean segitu behar dute:
|