|
2000
|
|
|
Ikastaroa egin nuen beste batzuekin batera, hainbatek egina izango duten moduan Erakundearen historian. ETArekiko harremanaz eta jarduera pertsonalaz ez naiz ariko,
|
hau
ez delako horretarako lekua, eta beti daudelako isilik gorde beharrekoak.
|
|
|
Junek arretaz irakurri zuen. " Paper
|
hau
ez duzu Motakoa", esan zuen. Xanek hotzikara bat sumatu zuen.
|
|
2001
|
|
|
Gasna suerte
|
hau
ez zitzaidan laket.
|
|
|
Egun hartan bigarren aldikoz haserretu nintzaion, karrikaren erdian, zapata pare sinple baten aukeratzen izugarriko denbora hartzen eta magazineko emazte adindua bortxatzen zuelako lurretik lau metrotan zeuden ataletaraino igotzera, zurubi zalantzakorrak erabiliz, bere zango meheekin, zain odoluriak agerian, daldaraka. Pena nuen andrearentzat, hargatik saldu nahian agian,
|
hau
ez zen etsitzen eta burua haurrarengana beheratzen zuela, amultsuki zioen zapata bereziak aldi oroz erakutsiz:
|
|
|
Arropa zenbait ere bezti nadin. Hummm gasna
|
hau
ez dun batere txarra!
|
|
|
–Baina
|
hau
ez da matematika –oihukatu zuen–, poesia da!
|
|
|
Zergatik gabiltza tiro gurutzatuen artean hil zorian, gerla oihu egileak trintxeraren maldan gelditu direnean? Gerla
|
hau
ez da gurea –marmaratuz mukizapiak aho aitzinean jartzen genituen gasen trabak ekiditeko.
|
|
|
Nire esku hartzea gehiegizkoa iruditu zait. Beste irtenbide dotoreago baten bila hasirik, beste liburu bat, hizkuntza estrainio batean idatziriko liburu ahantzi bat hartu dut (izan ere,
|
hau
ez nuen, inondik inora, gorputzean tatuatua), eta bigarren edo hirugarren orritik irekirik, hau aurkitu dut:
|
|
|
Kontuak kontu, zozomikote eta tenporekin bueltaka zebilen fraide batek ikusi omen ninduen aurrena, elizako ate ondoan, saskitxo batean. Grazia egin omen zion komunitateari nire izaerak, itsusi mortala izan arren arlo fisikoan, gehiegi maite ez nautenek diotenez, eta ez hain azkarra izpirituzkoan, eta inude batenean hazi ondoren, mundu anker
|
hau
ez zela niretzat iritzirik, nonbait, Arantzazuko fraideek hartu ninduten besoetako. Eta hantxe pasatu nuen nire gaztaroa, lehen ikasle eta gero baratzezain, munduaz eta bere ponperiaz deus jakin gabe, hogeita bost urteko adina bete nuen arte; orduan, nahi izan zuen halabeharrak ni aizkolari australiar baten erakustaldian suertatzea, eta ni neu aizkorarekin nahikoa trebea izaki, euskal ebakera erakusteko aitzakiarekin Australiara joan nintzen; han hamabost urtez, munduaren maleziak oro ikasi nituen; gerora, baina, munduaz enoaturik, Arantzazura itzuli nintzen, non seme bati egiten zaion bezalako harrera egin baitzidaten, eta berriz hartu bainuen lehengo lana, baratzezaina, fraideen komunitatearen oniritziaz eta abegi onaz.
|
|
|
maitasuna gorrotoaren gain jarriz bizia galtzea. Tamalez, azken bertsio
|
hau
ez da oso sinesgarria eta ziur asko harrapatutakoan berak asmatutako aitzakia baino ez zen izan.
|
|
|
Une llaburregi batez ongixko sentitu nintzen. Ondoren patuaz eta halabeharraz ere hausnarketa egin nuelakoan nago; hala ere, azken kontu
|
hau
ez da hain segurua.
|
|
2003
|
|
|
Aitzakia baino gehiago dira, Damian. Etxe honetan zu itzuli arte egun osoan bakarrik egon beharra eta euli horiek nonahi,
|
hau
ez dago eramaterik. Auzoak beste modukoak balira, behintzat.
|
|
|
Hizkuntza ezberdinetan, gainera. Liburu
|
hau
ez dagoela iruditu zaigu. Tori, zeuretzat.
|
|
|
Eta horretan Mallona denei aurrea hartuta. Baina
|
hau
ez nion esan Bernardo bisitari hari. Nekatzen hasia nintzen.
|
|
|
–Gerra
|
hau
ez diagu ez hik ez nik gidatzen. Gobernuaren aginduak dituk –Sinbadek ez zuen sekula santan Jaurlaritza hitza erabiliko; nirekin behintzat– Zenbat eta faxista gutxiago gure artean, ba enbarazu gutxiago.
|
|
|
miseria koagulu
|
hau
ez litzateke,
|
|
|
eta
|
hau
ez da dokumentaletan agertzen.
|
|
|
|
hau
ez da amodiozko poema bat.
|
|
|
Aurpegiaren dardara
|
hau
ez da ezer.
|
|
2004
|
|
|
mugitu behar
|
hau
ez bada
|
|
|
" Enee... Mutil
|
hau
ez zagon oso osoa... Ai!; hori ez maitia...
|
|
2005
|
|
|
Hura bezalakoxe bat egiteko esan nizun. Eta
|
hau
ez da hura bezalakoa.
|
|
|
egon nintzen, bai, baina zorionez, sorbalda zeharkatu zidan balak egindako zauria garbia izan zen. Lurrean nentzala inguruan zartarazi zuten mortero baten metrailak bete betean harrapatu zidan, ordea, eskuin eskua, eta
|
hau
ez, hau ezin izan zidaten salbatu, kinkearen kulunka eta trapu zurien estekatze presakakoaren artean galdu nuen eskua, sabaiko kinke kulunkaria bezain laxo gorputzetik banatua. Ez nuen eskua soilik galdu:
|
|
|
Helegite eta instantzia guztiak agorturik zeuden, eta ez genuen aita sukaldera sartu arte itxoin behar izan azken ebazpena ere urtegiaren aldekoa izan zela jakiteko. Euri jasa ari zuen kanpoan, eta aitaren zapata bustiek korridorean sartzean egin zuten zarata abailduak esan zigun, zaudete prest, hau guztiau ura izango da hemendik aste gutxitara, hemen oinez ibiltzea nekosoa izango da, koloreak eta ehundurak aldatuko dira, lanpara
|
hau
ez da gehiago piztuko, bonbillak ez baitira urpean pizten.
|
|
|
Neurekin aski dute. Mutuaren hitzak bataiatu dudan
|
hau
ez dago inoren menpe, ezta irakurle ezinbestekoari baldintzaturik ere. Ez baitago inork irakur dezan idatzia.
|
|
|
Bestelako urik ez duela edaten berak eta harixe esker ez duela gaitzik ezagutu bizitza guztian. " Zango alu
|
hau
ez bertze –esan zion gero, makilaz joz belaun aldea–, sortzetik zaukaat izorratua". Arraiturre izenak, Urre Iturri nahi duela esan eta arrazoi handiarekin daukala jarrita horrela, urrea baino gehiago balio baitu handik sortzen den ur garbiak.
|
|
|
Eta badakar, haize galego
|
hau
ez dabil bromatan. Enbata da.
|
|
|
Amuchastegitarra nonbait, baina klaseak ez omen zinan heriotzatik libratu. Azken
|
hau
ez zakinat, baina ez luken harritzekoa. Europa ez dun inoiz izan sinetsarazi diguten bezain zabal eta laua.
|
|
|
– Baina
|
hau
ez duk gatz gema, hau gatz larria besterik ez duk!
|
|
|
Honetarako aldatu zitean estalkiaren itxigailua, kresalak herdoildua izanen delakoan gizon bakar batek, eta gauez, eta galernaz, inolako estakururik eduki ez dezan lanpara
|
hau
ez aldatzeko. Estalkiaren itxigailuaren mihia sakatu baino lehen zamarra askatu zuen lepoaldetik bularreraino, burutik ateratzekoa egin zuen.
|
|
|
Garaipen handia izan da hau, data historikoa Ondarretako kartzelan, Aitzolen zainekoek gabonila esaten dioten abenduaren zazpia apuntatu nahi baduzu, 1944 honetan. Baina gizajo
|
hau
ez dago konforme gaixo dagoelako ematen diogun tokamenarekin, nahiago luke ziegaz ziega hari tabakoa kendu, honi saldu, denen jaki hondarrak batu... merkataritza izorratu diogu, eta kontuak jakitea eragotzi. Horregatik ez ote dabilen mendeku bila.
|
|
|
– Txalupa
|
hau
ez da egon lau aste uretan.
|
|
|
– Zura siku zagok ia,
|
hau
ez zen hain erraz lehortuko itsasoan egon balitz. Usain ezazue hemen eta esadazue!
|
|
2006
|
|
|
errealitate
|
hau
ez bada nirea,
|
|
|
|
hau
ez da patu gozoa
|
|
|
" Gizona gizon denez gero, zer den galdezka ari da", idatzi zuen Koldo Mitxelenak, Euskal literaturaren etorkizuna artikuluan. " Etengabeko galdegite
|
hau
ez da oraindik bukatu, ezta bukatuko ere gizona gizon deino. Erantzunak asko dira; gogo betekorik, ordea, ez".
|
|
|
" Gizona gizon denez gero, norekin jo galdezka ari da. Etengabeko galdegite
|
hau
ez da oraindik bukatu, ezta bukatuko ere gizona gizon deino. Erantzunak asko dira; gogo betekorik, ordea, ez".
|
|
|
Oroitzen? Euskal Herria(
|
hau
ez da Espainia). La Puebla de Labarka.
|
|
|
Esan nion Zamariari," hi, Zamaria, hi ez haiz gogoratuko, baina lehen aldiz elkar ikusi genuenean hau eta hori, honela eta hala". ...t buelta ematen dituen, edo horrelako zerbait esateko modu ez ohiko eta ez berbako bat; eta bestetik, laster ikasi nuen Zamariak denbora osoan irri egiten zuela gauza guztiengatik, edo ia guztiengatik, grazia eduki edo ez, bat konturatzen zen arte irri hori defentsa ezkutu izugarria zela, zitzaiola; bere baitatik erbesteraturik ihes iraunkorrean bizi zen pertsona baten defentsa ezkutua, ausaz; eta
|
hau
ez da kritika bat, apunte karakterologiko xumea baizik, besteok ez ginelako hobeak edo osatuagoak, edo ausartagoak edo errotuagoak; eta gainera ez genuen hain maiz irri egiten, eta irri egitea, arrazoiarekin edo gabe, zaharrago eta gehiago estimatzen den dohaina da, hortik kanpo ez dagoelako helduleku askorik, euskarri benazkorik. Ni pixka bat estimatzen ninduen, neu izan nintzelako orotarako jokatzen zuelakoa atera ziona.
|
|
|
– Bo, well, oso ondo, baina
|
hau
ez da hotelerako bidea –nik.
|
|
|
Atzean datozenen artean aztoramena. Jasonek diosdana, gizon hau burutik dago, eta nire artean berak lehenago esandakoa mamurtzen dut, mundua ibili gabeak garela; begira orain, nora garamatza honek,
|
hau
ez da hotelerako bidea, diotsat Jasoneri.
|
|
2007
|
|
|
– Cosme, jende askok esango du zirkuarekin atzera eta aurrera ibiltzeko bizimodu
|
hau
ez dela bizimodu, baina niretzat ez da munduan hoberik, ito eta hil egingo bainintzateke leku bati goroldioaren antzera lotuta.
|
|
|
Eta orain jaiki eta banoa komunera, Iturrino Handiaren maskuri zahar
|
hau
ez baita gauza pare bat bermuti eusteko ere. Hori ere bada zoritxarra, ia bi metrora ere asmatuko nion nik kilkerraren zuloari gaztetan, eta, deskuidatzen bazen, bertan betiko itota uzteko, gainera.
|
|
|
– Maritxukeria alu bat –esaten du marmarka beti–, taberna
|
hau
ez da Ritz hoteleko kafetegia, hemen garagardoa edaten da, edo ardoa, edari normalak, eta gehienez ere...
|
|
|
Hala eta guztiz, nire baitarako bakarrik gorde dut. Bulego
|
hau
ez da nor bere arazoak erakusteko leku aproposena.
|
|
|
– Hau hipokresia hutsa da –serio kexatu da semea– Denok dakigu zertan ibiltzen den Guardia Zibila. Merkantzia
|
hau
ez zen beren kontrolpean egongo eta moztu egin diote bidea. Beste negozio sare batekoak izango ziren hauek.
|
|
|
– Badakigu leku
|
hau
ez dela zuretzat egina, Josu. Ahal dudan guztia egiten ari naiz, eta jendea mugitzen ari da, baina...
|
|
|
– Zer esango diat ba! Bizimodu
|
hau
ez zagok gaizki. Soldata ona...
|
|
|
– Ez, benetan ari nauk. Lanbide
|
hau
ez zagok gaizki. Ez diat sekula arazorik izan.
|
|
2009
|
|
|
– Esadazu gurekin egon zaren bitarte
|
hau
ez dela alferrik izan behintzat. Esadazu zerbait ikasi duzula.
|
|
|
– Baserritar
|
hau
ez da konturatzen zertan ari garen –asaldatu zen Frantsesa.
|
|
|
Bigarrena hartu dut, baina paper hau ere ez da moldiztegikoa, ez da nire enkargukoa, atzeko denak bai, baina
|
hau
ez. Eskuz idatzia dator, letra zaindu, etzan, dotore bat, ez moldeekin inprimatua.
|
|
|
Plaza Berrian bota genituen paskinak –Desertatu soldaduok! –, Gobernu Zibilaren aurrean –Gerra
|
hau
ez da zurea! –, Santa Mariako eta San Bizenteko eliz atarietan –Esnatu langileok! –, Bretxako plazan –Doazela Kubara aberaskumeak! – eta Kasino Handiaren terrazan –Ez eman dirurik gerrari! –.
|
|
|
lore
|
hau
ez duzu mapetan aurkituko
|
|
|
lore
|
hau
ez duzu mapetan aurkituko
|
|
|
Baina
|
hau
ez da graffiti bat.
|
|
2010
|
|
|
(
|
hau
ez baledi Bilbo, ba Hollywood),
|
|
|
dardara
|
hau
ez al den
|
|
|
Hildakoari bereziki gogaikarriak zitzaizkion. Ama, arreba nireak, kamaradak, barkaidazue;
|
hau
ez da biderik onena, (ez diot inori gomendatzen), baina ez daukat beste irtenbiderik".
|
|
|
Bera ere galduta dabil, zu bezala. Mundu
|
hau
ez dago zuentzat egina, ez horixe.
|
|
|
– Non dauka honek botoia? –galdetu zuen, honek hitza nabarmenduz, esanez bezala nik ere badaukat halako tramankulu bat etxean, baina botoia beste nonbait duenez,
|
hau
ez dakit pizten.
|
|
|
– Mutil azkarraren itxura egin nahi duk orain –elkarri irrika ari ziren bi zaindariak– Bazakiagu
|
hau
ez dela hire izena. Etxean esango zigutek benetakoa...
|
|
|
Baina
|
hau
ez da film frantsesa,
|
|
|
Baina
|
hau
ez da opera bat,
|
|
|
Hustasun
|
hau
ez da besterik bakoa, ez da kasuala.
|
|
|
Beti erdi jantzita laztandu behar
|
hau
ez da milagro,
|
|
|
Zer da, ba, heriotza, distantzia
|
hau
ez bada?
|
|
|
Alegia, jada Sarragoitik ez zuela nire bozkaren beharrik saria irabazteko, epaimahaiburuaren kalitatezko botoaren araua zela medio. Beste aldetik, Markel Aoizi herra diodalako, baina
|
hau
ez da horren zergatia ematen hasteko tokia. Azkenik, Irantzu neska txit erakargarria –eta agian eskuragarria– iruditzen zitzaidalako eta bera atsekabetzea penagarri zitzaidakeelako une hartan.
|
|
|
Nahasketaren emaitza bikaina izan zitekeen –eta nire susmoa baieztatu besterik ez dute egin gure bi haur zoragarriek– Gainera, bere diskurtsoan feminista izan arren, bazuen errealitatearen intuizioa eta, onar bekit politikoki inkorrektoa den beste ohartxo hau, etxearen kudeaketa bikaina egiten zekien, gizonok inoiz jakingo ez dugun moduan, asko laguntzeko prest egon arren. Eta
|
hau
ez da xehetasun ezdeus bat, familia baten zorionaren baldintza ezinbestekoa baino, zutabe nagusia. Berriro diot:
|
|
2011
|
|
|
oihumin
|
hau
ez bada sastakoak ematen
|
|
|
|
hau
ez den beste harago batera
|
|
|
|
hau
ez den beste harago batera
|
|
|
Sofaren ertz batean pausatu eta bekokirantz datorkion urrezko ile mataza fina belarri osterantz eraman du bi hatz luzeenekin. Emakume
|
hau
ez dut uste gizonik gabe geratuko zenik, berak hala nahita izan ez bazen bederen, pentsatu dut. Litekeena da, ordea, emakumeak izatea gustuko.
|
|
|
Errealitate
|
hau
ez liteke kantagarria izan.
|
|
|
Laguna hausten den hilobiak leher egiteraino zurruta kantua egin litekeen mahaia izan behar luke, zer axola plastikozko lore zikin hauek dardaraka ontzi jausi zartatuaren lepoan, zer axola gure mozkorraldiaren puskailak aldare profanatu batean, zer axola du, bizitza
|
hau
ez da edangarria. Horregatik datza gaztaro bat hemen, mesosferaren hondorainoko zuloan gordea.
|
|
|
Errealitate
|
hau
ez liteke kantagarria izan.
|
|
|
– Jode, Zebe,
|
hau
ez duk Txile!
|
|
|
Arriskutsuegia litzateke, luzeegi da. Gainera,
|
hau
ez da Argentina, ergel horiek ez zeuden jendea hilabete luzez torturatzeko prestatuta... Ez zeukaten azpiegitura egokirik.
|
|
|
Adrenalina eta anestesia, akaso biak aldi berean. Jendeak indarra behar duenean zuen hilobi ezezagunean sartuko du burua, zuen urmaelean, zuen piszina horretan hartuko du gorroto eta kemen bustialdia," a bai, gure mutilek egin duten
|
hau
ez dago ondo, baina hara zer egin zuten Sotorekin eta Zeberiorekin... Ahaztu duzu, ala?
|
|
|
Baina kanpoan ere badira asko, eta ez digute denek ongi begiratzen. ..., arratoiak bezala ehizatu dituzte, zain zeuden," hain garrantzitsuak al gaituk ba"," hi konpai, utzi siestak eta goazak Uztaritzeko jaietara behingoagatik, bizi ere egin beharra zagok", behingoagatik jaietara abiatu eta iritsi ez," biharko utziko diagu dena", biharko, Mientras agonizo, No controles, berrehun eta hamabosgarren orrialdean, pailazoa, zoroa, anaia,"
|
hau
ez duk Txile".
|
|
|
– Garbi ikusten ez baduk, tenis partida
|
hau
ez diagu inoiz jokatu. Eta garbi ikusten baduk ere ez...
|
|
|
Haiek oinez, lurra aieneka, kortxo bihurri. Hau bai,
|
hau
ez, hau bai, hau ez. " Hau, hau eta hau".
|
|
|
Haiek oinez, lurra aieneka, kortxo bihurri. Hau bai, hau ez, hau bai,
|
hau
ez. " Hau, hau eta hau".
|
|
|
– Alda ezazu musika, faborez, Gisele. Aria
|
hau
ez da egokia legatzarentzat.
|
|
2012
|
|
|
Haren gorputz ia nerabearen aurrean, Herrerak uste du lilura sentitu behar lukeela. Parean dudan
|
hau
ez da Etxebe, pentsatu du Herrerak; gorputz biluzi honek aldizkari bateko azalerako balioko luke. Baina enkontru hauetan ere Herrera ez da lehen bezala pizten eta ez du ulertzen zergatik.
|
|
|
Ikusten dut badakizula beti onena nahi dudala zuretzat. Baina beste alde batetik, argi utzi nahi dizut
|
hau
ez dela dirudiena.
|
|
|
Txanpona ahoan atera, turista koitaduen txaloak jaso eta harri gainean lehortzera etzan. Ur
|
hau
ez da lehortzen ordea. Gerraren erdian nola jarraitu idazten.
|
|
|
Gerra
|
hau
ez da berria horregatik; horrek ez zidan orain artean idaztea eragozten ordea. Distantzia kontua besterik ez al zen?
|
|
|
Etxez aldatu behar dut. Orain nagoen
|
hau
ez omen da segurua. Ez dakit nik zergatik ez den segurua, eta niretzat ez bada segurua beste inorentzat ere ez da bada segurua izango; ez zait iruditzen ordea etxekoek lekuz aldatzeko asmorik dutenik.
|
|
|
Pena dela preseski horietako gau batean iritsi izana berera, dena dela elkar hobeto ezagutzeko aukera izango genukeela lehenago iritsi izan banintz, ezin nuen ordea, kontaktuak arratsaldez lan egiten duelako eta hobe delako zer gerta ere iluntzean ibiltzea, horregatik eman dut igande osoa kafetegiz kafetegi eta zinemaz zinema, ni ere gusturago nengokeen apartamentu honetako epelean babesean, sentitzen duela ni bakarrik utzi beharra. Ikasgaiak berrikusteko baliatzen duela lan gaua, zaindaritza lana egiten duela eta bere presentzia baino ez dela beharrezkoa, seiak aldera iritsiko dela etxera, croissantak mahai gainean utziko dituela, saiatuko dela zaratarik ez egiten dutxa hartzerakoan, ohitura baitu etxeratu ahala dutxa bero bat hartzeko, eta ez dela eguerdira arte jaikiko, hori lehen ere esan didazu,
|
hau
ez diot esan, saiatzeko ni ere zaratarik ez egiten jaikitzerakoan, ez prestatzeko deus bazkaltzeko, berak prestatuko duela jaikitakoan, zarata egingo dudala bestela eta esnatuko dudala. Nago ez dela batere fio sukaldean egin dezakedanaz.
|
|
|
Arduradunarentzako txostenean gehitu dut bart garajeko atearen negarra entzun nuela, eguna aurreratuta, ni ezustean harrapatzeko
|
hau
ez dut jarriko, agian beraiek izango zirela pentsatu nuela aurrena. Baina jauretxeko atetzarra giltzaz ireki eta barrura sartu ordez ate joka aritu zirenez, helbidez okertutako norbait izango zela ondorioztatu nuela.
|
|
2013
|
|
|
Horregatik diotsut testu
|
hau
ez dela kai, zubi, itsasargi, etxe edota errepide bat, zimentarriak porlana eta burdina nahasiz egin zaizkiona, kristalezko ispilu bat baizik, markoa patchwork estilora egina.
|
|
|
Toki
|
hau
ez da paradisu galdu bat (hemen eta gaur dago), ez da paisaia bukolikoa (izerdiak bota nituen hibiskoak landatzen eta belar txarrak segatzen, belar txarrik baldin badago), ez da nire sancta sanctoruma (mundutarra da hemen egosten den guztia), ez da klub bat (atea zabalik dago nahi duenarentzat). Bizitzako gertaerak gogorarazten duten momentu iheskorrak begiztatu ditut hemen, adibidez, tximeleta kalaren bularrean gordetzean edo mikaren mokoak harra akabatzean.
|
|
|
" Lixta, begira ze ekarri dizuten! Zuk lehendik battuzu lau, biño
|
hau
ez dugu honela uzten ahal! Honentzat ere izanen duzu esne pixko bat, ez?".
|
|
|
|
hau
ez da oin txikiekin ibiltzeko mundu bat,
|
|
|
– Albeniz anderea,
|
hau
ez da zure lekua. Zoaz, arren.
|
|
|
|
hau
ez da okzitania
|
|
|
|
hau
ez delako hiri bat hau berlin da
|
|
|
|
hau
ez beste orain baten etorkizuna ginenekoa
|
|
|
badakizue muino
|
hau
ez dela montmartre?
|