|
2000
|
|
|
Aldaketa
|
hau
ere narrazioaren erritmoan antzematen da. Habeko iruzkin batean honi egiten zitzaion erreferentzia:
|
|
|
Bestalde, narrazio hauetan guztietan" emakumearen bilaketa dagoela onartu zuen" egileak, desiraren irudia litzatekeena. (Egunkaria III) Bilaketa
|
hau
ere aurreko narrazioetan ageri da. Besteak beste, ipuin hauetan bidaiak, pertsonen arteko harremanak, zoriontasunaren bilaketa... aurkeztu dizkigu.
|
|
|
Belmonteren eleberriko Joanen antzera, Igantzi pertsonaia nagusiak pertsonaia ezberdin ugari aurkeztuko dizkigu, haren antzera alde batetik bestera dabilen gaztea baitugu
|
hau
ere. Beraz, bigarren mailako pertsonaia asko ezagutzeko aukera izango dugu.
|
|
2001
|
|
|
Dagoeneko Ene Jesus nobelaren epilogotik ezagutzen genuen psikiatra hau, fikziozko pertsonaia bihurtu zaigu nobela honetan eta bere garrantzi narratiboa dudaezinezkoa da. ...en dituen interpretazioekin batera (elkarte gastronomikoetako gizon mantaldunen trabestismo gordeari dagokion pasarteak irribarre bat baino gehiago eragingo du), heriotzarean aurrean gizakiok dugun beldur eta bakardadea, heriotzaren inguruko gizarte eta erlijio sineskeriak, neurosiak,... eta nola ez, protagonistaren ametsetan azalduko den" mater terribilis" a gai dituzten gogoetak daude(
|
hau
ere, Ene Jesus eko amaren modura," zapi txuritxoa manga beltzetik ateratzen duena"). Guztiak" hiltzeko garela" (et muriremur) azpimarratzen dutenak (media vita in morte sumus) 17.
|
|
|
" Poesiaren gaia errealitatea da, beraz, baina egungo filosofiak eta egungo poesiak ondo dakite ez dela posible errealitatearen ezagumen oso eta sistematikoan antzematea, poetak badaki ezin duela errealitatearen bere esperientzia baino isladatu ahal, eta esperientzia
|
hau
ere galbahe ugari iraganda gero bakarrik, bitarteko bait ditu bere oroimenaren hutsuneak, bere gogoaren eta bere lengoaiaren akatsak, eta poemagintzako desfigurazio bera ere bai. Orduan galbahe hauek iraganez gero, poesiaren objetoa errealitatea bada ere, poeman ez da benetako errealitatea isladatzen, baizik eta errealitate poetikoa, poesian bertan kreaturiko beste errealitate bat halegia.
|
|
2002
|
|
|
Luxemburgek Karl eta Louise Kautskyri idatzitako gutunetan baieztatutakoa bihurtzen diren. Apetaren garrantziak,
|
hau
ere nabarmena liburuan, Paleolitoko gizakiek lepokoak egiteko erabiltzen zituzten nassa reticulata maskorren aipamenaren bidez, arrakala irekitzen du behialako helburu iraultzaileetan.
|
|
|
Baina apaizgai gaztearen atzera begirako diskurtsoaren ondoren, aitaren diskurtsoa da eleberriaren bigarren ardatz narratibo garrantzitsuena:
|
hau
ere atzera begirakoa da, Gerra Zibileko haren ibilerak gogoratzen saiatzen baita. Gerrako gertakizunen kontaketak ideologia abertzalea uzten du agerian, baita gerra galdu zuen belaunaldiaren ilusioak ere.
|
|
|
Gerrako gertakizunen kontaketak ideologia abertzalea uzten du agerian, baita gerra galdu zuen belaunaldiaren ilusioak ere. Aitaren diskurtsoa,
|
hau
ere bigarren pertsonan kontatua, ahozko euskarari dagozkion lagunarteko esaldiz josita dago, protagonista narratzailea den" etxeko seme estudiantearen" diskurtso jasoagoarekin kontrastea eginez. Eleberria, era horretan planteatua, sendi horren irudi fidagarria marrazten duten oroipen eta bizipenen joan etorri etengabea da.
|
|
|
Kontatzen den istorioaren linealtasuna eta pertsonaien sendotasun eskasa lirateke, Kortazarren arabera, puntu ahulenak. Bigarren eleberria, Donostia (1931),
|
hau
ere saritua, eleberri historikoa da orobat, eta mende amaierako Donostia deskribatzen du, baina deskribapenak ez du inondik ere narbarmentzen gizakiari eta mundu modernoaren balioei dagokien historizitatea. Urte batzuk geroago, Anabitartek beste bi eleberri argitaratu zituen:
|
|
|
Eta bururakizun hori, ez othe da bata den gauza batena, irudi edo tankera bezala gogoratua bata,
|
hau
ere eta gauza anhitzena arean ere?
|
|
|
Par. Bainan, nola? Gauza bat bertzeaz berdinga edo differente baldin ba da,
|
hau
ere lehenaz differente ez othe?
|
|
|
Ba nekian jakin, Urzai ere damurik geratu zana bere erritxoan. Soniaren edertasunak lilluratutako txoria zan
|
hau
ere. Adin inguru batean eziña izan ohi da buruaren zartadei men egiterik, kilikagarriago baitira aragiaren deiera ta zaiñen astin nahia.
|
|
|
Horraitio, monigote ere jaso behar, goganbeharrez bederik. Eta ele moldeko erran
|
hau
ere: " ximinemea sedaz jantzi arren..." Ximinarteari irain egitea ez ote zen.
|
|
|
Aterakizunen lerroan
|
hau
ere jarria zuten. Ximin, gizonaren ustez antropomorfo baldin bada, ximinak gizona ximinomorfo dela aitor dezakeela.
|
|
|
Eta beste
|
hau
ere, bidenabar. Nobela hau egiteko bidea kartagintzea izatea, behar bada, nekagarri zan irakurlearentzat.
|
|
2003
|
|
|
Susmoa dugu, idazleak, lehenengo bertsioa barik, idazkera zertxobait gaurkoturik edo aldi berrietako sentsibilitatera apur bat egokiturik berridatzi zuela testua. Elaberri honek nekez argirik ikusiko zuen orain, sarrera hau idazten duen
|
hau
ere harako lehiaketa hartan obra honen lekuko, irakurle eta epaile orduan agian gazteegia edo sendotasun gutxiagokoa barruan zeukan eritziaren alde gogorrago indar egiteko izan ez balitz eta susmoa hartu Kurl obraren luma berbera zegokeela testu haren atzean.
|
|
|
Egan aldizkarian argitaratua
|
hau
ere (102). Nafarroako Barrankan kokatzen duen ipuin horretan, eskualdeko" herri ttiki" bateko euskara modua islatzen du solas guztietan.
|
|
|
35 Egan aldizkarian publikatu zen
|
hau
ere: 1963, XXII, 162
|
|
|
Deklinabide atzizkien artean sarrera emango dio etarik ablatibo aniztunari, gaur egungo etatik nagusituaren lekuan, ekialdeko euskalkiak eta bizkaiera zaharra bat datozen puntua
|
hau
ere: jokoetarik.
|
|
|
Txominen aita!... Iziartxuk Txominen zapatak zeramazkian jantzita eta hau dana Arrigorrietan gertatzen zan, Paseo de la Castellanan (paseo
|
hau
ere Arrigorrietan zegoan).
|
|
|
Inasi ta Iziartxu eztira joaten goizero meza entzutera eta eztute gehiago errosariorik esaten bere aurrean. Oraindaino aintzinan baino hotzagoak ziran bere hartuemanak eurekin, egia zan, baina
|
hau
ere konponduko zan denborarekin.
|
|
|
Oso azkar gertatu zen dena Joxe ondo ohartzeko. Honek lagunaren aurpegiaren aldaketa baino ez zuen sumatu, baina
|
hau
ere azkarregia izan zen Joxek arrazoirik bilatu ahal izateko. Patxiri ergel aurpegia geratu zitzaiola, hori bai igarri zuen.
|
|
|
Honetan zegoela, udako txingorrak igerilariak bezala, ahots ezagun batek harrapatu zuen ustekabean. Alde batera begiratu eta Bibiot ikusi zuen, beragana zetorrela,
|
hau
ere larrugorritan, eta ezpainetan amamak kontatu berri dion ipuin miresgarria sinetsi duenaren itxurak egiten dituen umearen irribarrea. Hau bai ez zuela espero...
|
|
2004
|
|
|
Eta jabeak isiltzeko agindu dion txakur zaunkalaria bezala, isildu egiten dira. Eta hitzaldi bat egiten hasten da morrosko
|
hau
ere.
|
|
|
Zuk oroiarazten duzu gu bizi garen mundu
|
hau
ere iluna dela.
|
|
|
Inork ez igartzeko modura baina, lo dago. Jakina,
|
hau
ere Olazaharren egon da bart gaurik gehienean, lo askotzarik egin gabe.
|
|
|
Bai, horrexegaitik joan dira hara. Lehen Juanena ta orain hau,
|
hau
ere bada ezbeharra! Zu, Mari Asun!
|
|
|
Mikelek Txomin Agirre saria 1972an irabazi zuen, Behin batean publikatu zen urtean, eta 1973an argitaratu. IV. kapituluan, aurtengo Txomin Agirre nobela sariaren irabazlea Lejarreneko Mikelena zela txertatzean egin zuen auto aipamen berankorraren kasuan legetxe, baliteke, Ukronia ri buruzko zita
|
hau
ere, ediziorako azken orduan egin zituen orrazketa edo eransketa horietako bat izatea. Izpiritua bederen bera zen.
|
|
2005
|
|
|
Beraz, Manhattan erabat aldentzen da kostaldeko girotik, bai eta iraganeko istorioetatik ere. Berriz, hirira zeharo hurbiltzen da, eta bide batez, Jimenezek elementu berria sartzen du, bere literaturan berebizikoa
|
hau
ere, bestelako ikus entzunezkoen aipamenekin batera zinearen garrantzia hain zuzen. Ez dezagun ahantz Edorta Jimenez zine eta telebista gidoilari eta ekoizlea dela.
|
|
|
Gerra zibila baino lehen, modu batean edo bestean, ipuingintza edo narrazio laburra jorratu zuten Bizkaiko idazleen artean aipa genitzake, 1 Bere iloba Bizenta Mogel azkoitiarrak ipuin hauetarik asko jaso zituen Ipuin onac (1804) liburua atontzeko. besteak beste: Paulo Zamarripa, R.M. Azkue, Evaristo Bustinza Kirikiño, Ipolito Larrakotxea Legoaldi, Errose Bustinza Mañariko, Sorne Unzueta Utarsus, Bernardo Mª Garro Otxolua eta Esteban Urkiaga Lauaxeta,
|
hau
ere ipuingintzara hurbildu baitzen.
|
|
|
Gogoratu behar da bilduma hau sariduna izan zela Euskaltzaindiaren I. Ipuin Sariketan2 (1954), gerra osteko urteetan eratu zen lehenengo ipuin sariketa ofizialean. Garaiko korronte estetikoaren beste adibide bat Juan San Martinen Zirikadak ipuin barregarridunak (1960) liburua da,
|
hau
ere herriko anekdota xelebre laburrak jaso zituena.
|
|
|
Sarrerako ironiaren atzean hemengo inor ez zuela mindu nahi(
|
hau
ere ironia da) ulertu genuke. Era berean, bestelako ipuinetan ere badira abertzaletasun ofizialari egindako kritikatzat har genitzakeen beste zantzu batzuk.
|
|
|
Amerikari doakionaz, Frantzisko Berascola (†1597), Floridan hil zutena aizkora ukaldika; Juan del Valle (†1616) jesuita Mexikon hil zuten. Julian de Lizardi (†1735), jesuita
|
hau
ere, Paraguayko martiria: Châteaubriand ek aipatzen du276, bainan ez gure diozesako ordoak.
|
|
|
Luzeena urte batekoa. François I.a eta François II.a Frantziako erregeen enbaxadore ibili zen
|
hau
ere, Alemanian eta Suitzan, erregeen aholkulari eta kofesatzaile kargua ere bazuela. Aitortu behar da ez zitekeela lanik gabe eremu honetan, gure erregeak batere kofesatzen baldin baziren bederen.
|
|
|
light janariak asmatu behar izan dizkiete, gosetea delarik horrenbeste jenderentzat! Ekonomiaren onetan
|
hau
ere.
|
|
2007
|
|
|
Indoeuroparren aurretiko hizkuntzen artean, gutxi gutxi izan ziren iraun zutenak: etruriera latinak K.a. I. mendean aldenarazi zuena, iberiera, Hispaniar Penintsulan egiten zena
|
hau
ere latinaren etorrerarekin laster hondatuko zen, adarra eta, azkenik, euskara.
|
|
2008
|
|
|
Oro har baieztapenarekin gehientsuenak ados egon arren, oso iritzi zabaldua da beste
|
hau
ere: " horrek ez du esan nahi kalitateak berez dakarrenik irautea.
|
|
|
23 Irakasle moten sailkapen
|
hau
ere interesgarria da: " anitzek bertan goxo egiten dute, aski dute dakiten edo kontrolatzen duten apurtxoa eta segimendurik batere ez diete egiten nobetateei.
|
|
2011
|
|
|
Nik ere badakit jinasi gaurkoz egin behar zuena, baina
|
hau
ere bromak engañau, hori gauza nabarmena! Baina Juanito beti izan da alaia eta zuzena.
|
|
2012
|
|
|
Tentenublo, tenterulo eta antzeko izenez esaten zaio. Arluzeako (Araba)
|
hau
ere zabal ibili da:
|
|
|
Beste
|
hau
ere Zuberoan jasota dago. Beluko mezaren ostean, etxera joan orduan, belaunikatu eta bedeinkatutako ogia eta ura hartzen zituzten, baina gero denak elkartuta mahaian jarri eta urdaiazpikoaz egindako tortilla jaten zuten.
|
|
|
Beste
|
hau
ere Pazko eguneko ohitura orokorra izan da Euskal Herri osoan: aitabitxi amabitxiek besoetakoei ogi edo opiltxo berezi bat oparitzea.
|
|
2015
|
|
|
Euzkadikoek beren buruari, burlaizez, 10 zenbakian Bainaren belaunaldia. " Baina (hitz askok omen du bere fetitxismoa, eta
|
hau
ere ari da gurean ikaragarria irabazten; zerbait bagara," baina" ren belaunaldia gara)". Aipuan iradokitzen den moduan, aurretik behin baino gehiagotan ibili ziren bainaka, batez ere bi serietan," Baina bizia" eta" Euskaraz bai, baina" n.
|
|
2019
|
|
|
Liburuaz egin diren azterketak kontuan izanik, adierazgarria da ikuspuntu hau bigarren plano batean geratu izana. Ziurrenik berriki aipatutako indarkeria sinboliko horren eragina dugu fenomeno
|
hau
ere.
|
|
2021
|
|
|
Nik uste dut enfokea ez dela galdu behar. Ez dut esaten enfoke bakarra denik, baina enfoke
|
hau
ere behar dela uste dut. Musikan letrak buruz ikasten dituzte:
|
|
|
Egia absoluturik ez dagoela aitortuta, frogek egiten diren baieztapenak eta hartzen diren erabakiak modu sendoan justifikatzeko oinarria eskaintzen dutela ukaezina da. Bide horretatik joanda,
|
hau
ere zientzia dela ukaezina delako.
|
|
|
lehenik eta behin, Negu Gorriak taldearen bertsioa, eta ondoren Mikel Laboarena. Azken
|
hau
ere osorik entzungo ditugu. Testu beraren aurrean interpretazio desberdinak egon daitezkeenez, testuotan oinarritutako sorkuntzek ere izaera oso desberdina eduki dezaketela ohartaraztea da helburua.
|
|
|
" Nola garatu irakurketa plan bat Euskal Herri osorako jakinda hizkuntza dela eragozpen handi bat eremu askotan edo batzuetan?". Izan ere, ondoko atal batzuetan modu sakonagoan aztertuko dugun moduan, hizkuntza gaitasunak erabat baldintzatzen baitu hizkuntza horretako literaturaren irakaskuntza, eta Euskal Herria administrazio desberdinen menpe zatituta egotearen ondorio bada
|
hau
ere, beste faktore batzuen artean, jakina. Edonola ere, zatiketak errealitate fragmentatu bat dakar, eta horri modu bateratuan erantzuteko literaturaren didaktikaren inguruko edozein proposamen bateratu mahai gainean jartzea zailtzen du, oraindik gehiago IE6 k dioenari jarraiki hizkuntz gaitasun horren morrontzatik proposatzen denean.
|
|
2022
|
|
|
Abuztu. Forma latindarra da
|
hau
ere; Augustus enperadoreari eskainia, hain zuzen, egutegi erromatarraren seigarren hilabetea (Sextilis). Beste bi ekarriko ditugu gogora:
|