Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak
Formularioa garbitu

Emaitzak: 534

2000
‎Modeloak kontuan hartu behar ditu maskararen aldaketak, piztiaren aniztasunetik aingeruaren banakotasuna bitarteko guztiak.
‎" Ez dakit apaiztuko naizen, Rakel. Beharbada urte sabatikoa hartu behar nuke", galdegin dit goizean zeharka, baina ni isilean geratu naiz sekuoia tantai bat besarkatu ezinik.
‎Eta haurtzaromina sentitu dut. Esango nuke erabaki sendoak hartu behar izaten dudan bakoitzean, desiratu egiten dudala arazorik gabeko erabakirik hartu beharrik gabeko, baina besarkada eskasi handiko aldi gogoangarri hura.
‎Eta haurtzaromina sentitu dut. Esango nuke erabaki sendoak hartu behar izaten dudan bakoitzean, desiratu egiten dudala arazorik gabeko erabakirik hartu beharrik gabeko, baina besarkada eskasi handiko aldi gogoangarri hura.
‎" Zure alboan igaro ditudan une ederren oroigarri", esan diezaioket eskaintzen diodanean, eta horrekin batera ahoan musu ematen imajinatzen dut neure burua. Bestela," Denborak esango du gureak etorkizunik duen ala ez", esan diezaioket, baina denbora baino gehiago gu geu gara erabaki hori hartu behar dugunok.
‎Zer egin duten ez dakit, baina nago gaua elkarrekin igaro dutela eta, azkenean, bete egin dela bi amorosen desira. Dena den, beharbada ez genioke aparteko garrantzirik eman behar eta udako maitasun iheskortzat hartu behar genuke, edo osterantzean apaizgai baten azken aukeratzat. En plus, gaur ere elkarren alboan etorri dira furgonetan...
‎Gainera, egun beroa eginez gero, arriskua askoz handiagoa izan daiteke. Estorma ere kontuan hartu beharra daukazue; euria eginez gero, arropa eta motxila bustiek oso pisu handia hartzen dute eta aldapa askoz gogorragoa bihur daiteke. Jakin behar duzue, bestalde, zerbait gertatzen bazaizue, helikopteroak bakarrik salba zaitzaketela, eta hori norberaren poltsikotik ordaindu behar dela:
2001
‎L: Trena hartu behar al duk? (Keinu pikaroz):
‎S: Beraz, zuen lana zigor gisa hartu beharra dago.
‎Ametsak izatea ondo dago, baina, ametse  tan bizi izatea, ez. Neurriak hartu behar dozuzanean, erabili zinta metrikoa. Alde bieta  tik  zenbatuta dago eta punta banatan amaiera metalikoa dauka, behar ez danean batzeko.
‎Tipi tapa, etxetik eskolarainoko zazpi kilometroak izendaturiko egun guztietan egin eta, taka!, soineko barria aldean eroazan erropen gainean, eta esku biekin barrenari eusten  ailegatu ei zan etxera, azkenengo domekan, izerdi batean, ule guztiak arpegian behera zituala. Hurrengo egunean, bere amak, gure amama zanak, gonaren tamainako tolestura hartu behar izan ei eutsan soinekoari, izan bere, gure ama, bizkorra bai, baina benetan bere ttattarra ei zan eta.
‎Bai..., orduan ez egoan oraingo gauzarik. Etozanak hartu behar...
‎Arrisku bat ikusten dut gure gazteriarentzat: Europan barrena asearen asez sortu diren kezkek eta arrangurek ez ote duten saihestuko hartu behar lukeen bidetik. Guk gosea berdintzeko daukagu; ez dugu oraingoz asearen beldurrik.
‎Erdal itzulpenak sortzen ditu lehenbiziko istiluak. Duela zenbait hilabete, ez gehiegi, izan genuen eztabaida luzexkoa, ea gaztelaniazko escritor vasco nola hartu behar genukeen. Nik, gizagaixo honek (eta banituen zenbait kide), uste nuen aski zela deitura horren din bihurtzeko idazlea izatea, alde batetik, eta Euskadiko seme alaba, jaiotzez nahiz bizitzez, izatea, bestetik.
‎Zama astun hori gurasoek zeramaten bizkarrean. Gero, berriz, gure gain hartu behar izan dugu. Euskal literaturari eta euskararen biziari buruz horixe ikas dezagun eta, ikastea nahikoa ez delarik, buru bihotzetan josi:
‎Jakin dezagun, bada, egiteko hau hartzen badugu, geure bizirako lana hartzen dugula. Aurrekoen ondarea, oinordeko garenez, dagoen dagoenean, gogo onez eta inork behartu gabe, geurez hartu behar. Negar  alferrik eta arrangurarik gabe lanean jarduteko, urteek zarpaildu itzalia  –egia hau da, ahotan ez badarabilgu ere, euskal bihotz askoren ergarria– lehengora ekarriko ez bagenu ere, halabehar gogorrak menderatuko bagintu ere.
‎Gogoan hartu behar dugu ere, eta bere egiazko indarrean neurtu, euskararen sarrera lehen –agerian nahiz isilean– debekatuak zituen toki, ataka eta barrutietan. Hau nabariagoa da, eta honela aitortu, hiz  kuntza idatziari gagozkiola.
‎Deus gutxiko arazoa, ikusten denez. Erabaki gogorragorik hartu beharrean aurkitu ziren bai Zesar Rubicon ibaia igarotzerakoan eta bai Cortés ontziak zulatu aurrean. Baina, bere ezerezean, ez da Martyrentzat ardura gutxiagokoa, ezta errazagoa ere.
‎Azpian ginduzkan itzala luzatzen ari da eta mehetzen: orain hartu behar genituzke haren luze laburraren neurri zehatzak. Horretarako, argitara ditzagun argitara gabeak eta ikusmira ditzagun astiroago argitaratuak.
‎Metrika aldeko kitzikak ez zaizkio, nik uste, gogorregi hartu behar Oihenarti. Etxeberri, eta beste horrenbeste, ohitura zaharrei atxikiak ageri zaizkigu gai honetan.
‎deus baldin banaiz, etsai amorratua nauzue. Erabakiak, nik uste, ez dituzte inolaz ere teknikoek hartu behar, politikoek (hitz honek izan dezakeen adierarik zabalenean) baizik: herriak horretarako hautatu  dituen politikoek, noski.
‎" lenengo eta bein, ez [eriari] kalte aundiagorik egin" 7 Garbi dago hori xehetasunetan sartzen ez garen bitartean, baina ilun, arras ilun, horrelako erabateko oinarriekin gertatu ohi den bezala, aurrean daukagun eri hau edo hori gogoan dugunean. Ez ote da egia zuek, medikuok, sarritan gainera, zirt edo zart, hil edo biziko erabakiak hartu beharrean aurkitzen zaretela. Maiz aski ez dakizuela zer izan litekeen onen:
‎Aditz bereizkuntzek ez dute, haatik, antolamendurik ez konponbiderik: bata hartu behar, noraezean, eta bestea baztertu.
‎Hauxe gehituko nuke, haatik: gaztelaniaz txukun antzean idatzi nahi dutenek ez dute sekula categorÃa hitza adiera horretan erabiltzen, eta ez dut ikusten zergatik hartu behar duen euskarak erdal gaiztoaren kutsurik. Aristotelesen, Kanten eta besteren kategorien beharrean gara; hor aipa  tzen direnen premian, ez erdaraz eta ez euskaraz, ni, behintzat, ez.
‎Galda daiteke orain ea Peruren alde ote gauden ala kontra. Alde nahiz kontra egote hori adiera berezi batean hartu beharrekoa da, jakina. Inork ez bailuke galdetuko Micawber edo Rastignac en alde ala kontra gauden.
‎Besterik da, oso besterik gainera, idazlea kritikapean egotea, baina, kritikak errurik egotzi nahi badio, begiz jo duen bidean zuzen ez dabilelako egotzi behar dio: gaia, saila edo arloa idazleak berak hautatzen du eta egin gogo eta uste zuenaren arabera hartu behar zaizkio neurriak haren lanari. Txorakeria gorria litzateke noski euskal idazle guztiak orain antzinako Greziako filosofiaz mintzatzen hastea, baina are gorriagoa euskal idazle bati gai horrezaz mintzatzeko eskubidea kentzea, gogoak ematen badio.
‎Hor mintzatu nintzaizuen gauza aski ezagunez. Nola nafarrak, esanak hitzez hitz hartu behar badizkiogu, bere liburua idatzi zuen" euskaldunic baizen etzen lekhu batean, eta konpaiñia onean" zeuden lagunen eraginez. Hortxe ere dio harako esaldi ezagun hura:
‎Euskeran mintzatu berria naiz, 22 (1977), 721, Fernando Lázaroren ondotik, hizkera suntsikorraz, egunoroko berriketan oihartzunik gabe gastatzen dugunaz, eta hizkera iraunkorraz, bestela esan irauteko asmoz, iraungo badu nahiz ez badu, jaulkitzen zaigunaz. Eta literaturaren eginkizun bakarra ez bada ere azkeneko hau, bere eginbideen artean hartu behar, nahitaez. Literatura ederlana den alde meharretik hartzen dugula, noski.
‎Beste bideetan barrena ibili bada ere, ez ditu Barandiaranek, haa  tik, bertan behera utzi natur zientziak. Halabeharrez, dudarik gabe, eta hitz hori bitara hartu beharrekoa dugu hemen: " ezinbestean" eta" damurik" esan nahi du batera.
‎Horrelako pentsabideak hartuz gero, badirudi ez dugula beti, han bezain hemen, gizalan den kultura bere luze labur betean hartu beharrik, haren bakarkako agerpen edo itxura berezi bat aztertzeko egokiera eskuetan dugunez gero. Are gehiago, esan beharrik ez, kultur forma berezi horiek gureak direnean, ez besterenak.
‎alde batetik (Orixerekin batez ere), basaki eten zuten mugimenduaren jarrai  tzaile izanik, eta bestetik, joera berrien aitzindari. Era berean, negu luzearen ondoan bere lanak herabe berrasten dituenean, zerbait berri bezala agertzen da Euskaltzaindia –ez barnean hartu behar izan zuen komisario politikoarengatik, bere gelditasunean gorespen handiagoen duina–, langai duen hizkuntzatik beretik hasita.
‎Hedabideek gizartearen arau eta balioak islatzen dituzte, baina ideologia nagusiaren araberako arau eta balioak, gizarte hegemonia 3 egituratzen dutenenak hain zuzen ere; eta, gainera, zehazten laguntzen duten aldi berean islatzen dituzte. Elkarren arteko eragin hori, adibidez, hartu behar da kontuan hedabideek Lizarra Garaziren aurrean bideratu duten portaera eta izan duten eragina ulertzerakoan, edo, gehiago zehaztearren, ongi gogoan hartu da, gai honetan, mezu berberek euskal herritarrengan eta espainiarrengan duten eragin desberdina.
‎Hedabideek eragiteko gaitasuna dute, zalantzarik gabe, euskal gizartean eta Estatuko gainerako gizarte esparruetan (bereizkuntzak egin litezke hauen artean ere). Baina eragiteko gaitasun hori bere egiazko kontestuan baizik ez daiteke neurtu, eta kontestu hori sortzen den egoera psikologiko, instituzional eta soziala ere hartu behar da kontuan.
‎Kontestu bikoitza hartu behar du kontuan hedabideek euskal gatazkaren, euskal gatazkarekin loturiko berrien tratamenduaren eta haren eraginaren aurrean jokatzen duten papera aztertuko duen metodologiak:
‎Zalantzarik gabe, kazetarien jarrera militantea justifikatua dago galderaren lehen zatian aipatzen diren kasuetan. Baina horietan ere, euskal gatazkari eta haren ondoko indarkeriari buruzko informazioan inolaz errespetatu ez ziren irizpide ba  tzuk hartu behar dira gogoan: ez ekintzarik isildu ezta desitxuratu ere; kontatzen denaren egia ziurtatu; jendeari" biolentoen" egiazko iritziak ezagutzeko bidea ez itxi; informazioa eta iritzia bereizi; gatazka horien oinarrian dautzan arrazoiak ulertarazi; poliziak edo gobernuak iragazitakoak frogaturiko ekintza gisa agertzeari uko egin, faltsuak direla seguru gaudenean batez ere; gaia herritarren eskubide eta askatasunak murriztu nahian erabiltzearen kontra azaldu.
‎Eta galderaren bigarren zatiari heldu diogula, ETAren fenomenoa eta lehen zatian aipaturiko kasuak guztiz bereizten dituzten oinarrizko aspektu bi hartu behar dira kontuan. Alde batetik, giza eskubide demokratikoen haustearen aurreko kon  tsiderazioa poliziaren ekintzetara ere zabaldu behar zen (hilketak, torturak, isolamenduak, presoen sakabanaketa, eta abar), eta, horrenbestez, kazetaritzaren militantzia demokratikoa ezin abiatuko zen lege eta eskubide hauste hauen gainean, biktima" etsaia" zelako, erakutsitako isiltasunetik.
‎Hau ere hartu beharra dago kontuan gizarteko sektore batek Lizarra Garazi proiektu demokratiko bat eta ez" fronte abertzale" bat dela ulertarazterakoan dauden zailtasunak aipa  tzerakoan.
2002
‎Karretera horietan beti egoten dituk obrak. Hori ere kontuan hartu beharra zagok Orrondok berriz.
‎Seiak arte ez duk bukatzen gure txanda. Hau lasai hartu beharra zagok. Jakingo duk musean edo tutean, ezta?
‎Beharbada kafea barik kamamila hartu behar zenuen. Ez al duzu hala uste?
‎Erdi desenkusaka erdi erasoan hasten da: txantxa bat izan dela, barkatzeko, baina ez nukeela horrela hartu behar.
‎Eta nola hartu behar nukeela pentsa  tzen duzu?
‎Galdeketa egin zidan ertzainak, gezurraren kontrako lehian, ez zuen susmoa hori baitzuen metodologia bakarra gora ta gora jaso beste eginbiderik. Eta horretarako gizalegeari edo Justizia damari berari gaina hartu behar bazitzaion ere, hark berdin berdin jokatuko zuen. Gaztea nintzenez susmagarria nintzen, eta kontuz ibili beharra zegoen nirekin, zentzatzeko ordua iritsi arte behintzat.
‎Ikasle gehienok Pertiren eskoletara joateari utzi genion, eta ikasketa buruaren bulegora joan ginen presioa egitera. Neurriak hartu behar zirela irakasle haren kontra. Ez ginela eskolara itzuliko, hark barkamena eskatu artean.
‎Kementsuarena egin beharra nuen: ondo nago, benetan, ez nago obsesionatuta, askotan gertatzen dira horrelakoak, niri tokatu zait, bale, ez du aparteko garrantzirik, istripu arrunt baten moduan hartu behar duzue nik hilketa ikusi izana, orain ez zaitezte pasa... Haurretatik, nik arazo txikiren bat izan orduko, gurasoek babes gehiegizko batez zaindu nahi izaten ninduten.
‎Hori da bigarrena, aitzinekoaren segida. Goizean goiz jaikirik, ez da pegarra hartu beharrik irratia piztu eta euskara entzuteko egunari dagozkion lehenbiziko orduko berriak ematen ari dela. Hori pentsaezina zen gure garaian, orain dela hogeita hamar urte, hain segur ere historia kontua zuretako.
‎Euskal Gobernuari baitagokio hizkuntzaren normalizazioaren alde hartu behar diren erabakiak hartzea eta, behin hartuz gero, erabaki horien indartzeko erabili behar diren baliabideak mahai gainean paratzea. Eusko Jaurlaritzari [12] dagokio hizkuntzaren normalizazioa, ez Euskaltzaindiari batzuek uste duten bezala.
‎Dirua, eta oraindik etxean dudan agiri bat ere. Hauek, jakina, anekdota gisa hartu behar dira, hala baitira gainera, aldi berean sasien arteko lore usaindunak diren arren.
‎Euskaltzaindiari dagokionez, nik dakidala, arazo hauetan EGLU gisa (Euskal Gramatika. Lehen Urratsak) argitara eman den lana da kontuan hartu behar den erreferentzia ia bakarra. Ez du balio hemen goiti eta beheiti omenka eta omenez ibiltzea, Euskaltzaindiak eta euskaltzainek hau edo hura esan edo egin dutelakoa edo arinki baieztatzen ibiltzea.
‎Irakasle gazteak, pentsatzekoa denez, esperientzia urriagoa du eta aurrean patxadaz prestatu behar du bere bizitza akademiko osoa. Gainera, sarriegi, irakasgai bat baino gehiago hartu behar du bere gain. Euskara kontuetan ere ziurgabetasun handia sentitzen du, batzuetan doi doi gainditu baitu unibertsitatean sartzeko eskatzen zaion euskara azterketa.
‎nafar ikasle euskaldunak erakartzen ditugu hola. Unibertsitateak normaltzat hartu behar luke euskara maila guztietan erabiltzea, eta luzera begira, dituen muga guztiak dituela, epe luzean horri behatu lioke.
‎Ez zen holakorik deus. Eta nola gaztelaniaz" diferente" eta"" desberdinak eta desigualak diren, biak diferenteak, ezberdinak eta bestelakoak, euskaraz ere biak hartu behar dira kontuan, omen: " Baina berehala esan beharra dago, Espainiako Konstituzioan plasmatu den bikameralismoa ez dela bikameralismo perfektua; eta bai aitzitik, bikameralismo asimetriko eta desiguala", hala dio testuak.
‎Ez dakit, benetan diot, euskaltzaleok nahi dugun kontsolamendua den horrela pentsatzea edo benetan errealitateak eskatzen duen zerbait den. Baina batera nahiz bestera izan, ez dut dudarik euskaltzaleok hartu behar dugula aitzindaritza hausnarketa honetan, ez dugula besteren esku uzten ahal gogoeta hau, eta jakin behar dugula non gauden: hausnarketaren ondorioa izan daiteke bere horretan segitzea orain arte bezala, edo ibilbidea aldatzea.
‎Ni ez naiz euskara ikasten ari, baina ororen gainetik saiatzen naiz nire seme alabak hizkuntza honetan bizi daitezen eta bere ikasketak euskaraz egin ditzaten. Euskaldunok dugunaren ardura hartu behar dugu, bestela galduko delako eta gero deitoratuko dugulako".
‎Eta itxuraz denak pozik kate hau, erdaraz ematen dena esan nahi dut, ikusienen artean dagoelako. Hori hartu behar dugu arrakastatzat. Teleikusleen ehuneko 23tik gora eramaten omen du ETBk.
‎Zu zure lagunekin zinela, gure hizkuntzaz ardura hartu behar omen duen telebistaren albistegia ETAk egun batzuk lehenago zauritu zuen Madina gaztearen alde Bilbon egindako manifestazioaren berriak ireki zuen. Ondoren jakin genuen Saloun andre baten gorpua aurkitu zutela plastikozko zaku batean sartua (gero jakin genuen ume baten gorpua zela kazetari baten ikuspuntutik ez da gauza bera, baina ordu hartan oraingoz andreaz hitz egiten zen), barrideak hango etxe batean sumatzen zen urrinaz kexu agertu ondoren.
‎ez, otoi, holakoa ere, baizik maizkara holakoa, zoritxarrez. Sinboloak ikusiko dituzu, gazte, baina erne egon sinbolo horrek noiz gurutzatzen duen marra eta noiz hartzen duen hartu behar ez duena, hau da, sinbolizatu eta ordezkatu nahi duenaren gorputz osoa. Normalizatuko dira gauzak inoiz, etorriko dira urak biltegietara egunen batean aldiro ubide bazterretik mehatxuka ibili gabe?
‎Lehenik gutxieneko ziurtasuna du izan zuzendu behar duen horretan, zuzendu behar duela konturatzeko gai bada, jakina, normalena baita ez konturatzea ere. Umeak hartu mobila, perdida bat dago esaten duenean zer hartu behar duela esango diogu, zuzentzen hastekotan?: telefono ibiltaria, mobila, sakelakoa, mugikorra, eramangarria, eskukoa, erabilgarria (mahaiko telefonoak ez baitira erabiltzen ahal, antza denez) edo Zuazok berak aipatzen duen?
‎Ene uste apalean, eragin ekonomikoak nekez justifika dezake txikiok ere, handiek bezala, merkatuaren esanetara jartzea, kontuan hartu behar baita, horrela egitearen eta, askatasunez, norberaren kriterioen arabera jardutearen artean dagoen aldea irrigarria dela, potentzialki, hipotesi optimistenetan ere, gure merkatu horren txikitasuna dela medio.
‎EEBBetan edo Latinoamerikako giro batzuetan, ipuinaren estatusa nabarmen garaiagoa da). Bestetik, kontuan hartu behar dugu, baita ere, euskal literaturan zegoen eleberri gosea (eta, batik bat, eleberri errealistena); Jon Alonsok dioen bezala: " Nire inpresioa da, nobelaren hamarkada?
‎Nire erantzuna, duela hogei urte, ezezkoa zatekeen, eta ez da harritzekoa, hauek izan baitziren BBBko 3 kurtso hartan irakurri behar izan nituen liburuak: Leturiaren egunkari ezkutua, hau da, denbora guztia depresioak jota pasatzen duen tipo baten kontuak; Egunero hasten delako, abortatzeko erabaki ezin alaiagoa hartu behar duen neska baten ingurukoa; 100 metro, barrez lehertzeko modukoa hau ere; eta, azkenik (hura zen liburu komikua hura!), Garoa.
‎Budweiser pare bat gehiago edan eta metrora abiatu ginen. Biharamunekoa ere egun gogorra izango zen, goizean goiz jaiki eta San Frantziskorako hegazkina hartu behar baikenuen.
2003
‎Â Pertxenta izan arren, nik ez nion harrapakin ona iritzi, ezta erdipurdikoa ere, baina morroi hasberri batek tunel batean poltsako diru zorroa atxeman zion, nahikoa zabar atxeman ere. Gaztea komunera joateko altxatu zen gero, baina atea zeharkatzen ari zela, ni ere altxatu nintzen, ekipajeko zerbait hartu behar banu bezala. Eta emakumeari ostutako diru zorro bera atxeman nion.
‎Gero, zakarrontzi batzuk erauzi genituen, eta eserlekuak, barrikada behar bezala egiteko. Keparen hitzetan, herritar guztiek beren ondasunekin parte hartu beharra zeukaten Herri askapenean.
‎" Beldurra gainetik astindu behar dugu!", esaten zuen bere azken kolaborazioan, ohiko modernokeriekin batera. Berari, berriz, oraindik izerdia etortzen zaio eskuetara banketxeko bileretan hitza hartu behar duenean. Institutu garaian, gogoratu da, larridura ikaragarriak harrapatzen zuen horrelakoetan.
‎Ikasketak aurrera ateratzen ari da, ordea, urterik galdu gabe. Eta ez al zien esan aurreko batean pare bat hilabetez Gara egunkarian hartu behar zutela praktiketan?
‎Harri harri eginda geratu zen emazteak esan zionean beste neskame bat hartu behar zuela, zertarako eta umeekin laguntzeko! Ez zion zakar erantzun.
‎Aurrean dituan ikasle hauek baino gazteagoak zineten, eta la ostia zinetela uste zenuten. Ez zenuten inoren leziorik hartu behar, ez berak, ez hik, Bakunin.
‎Gainera, hi sartu hintzenerako jada hartua zuen bere kafea. Hortaz, bakarrik hartu behar izan huen hire irlandesa, Mariasunek, gogoratu, koilaratxoarekin mahai gaineko azukre apurrak  jasotzen zituen bitartean –folio eta boligraforik eduki izan balu marrazkiak egiten jardungo zian seguru asko, e, katedratiko jauna? –. Heure burua ikusi behar huen, kalamidade horrek, nataren aparra ezpainen inguruan huela, nola joaten zitzaizkian begiak Mariasunen eskote aldera.
‎Treneko billeteak hartu behar ditut. Ez gerlatzeko, baizik eta Parisera joateko apirila erditsu horretan, adiskide min ba  tzuen bisitatzera.
‎Ene irudiko, ederki hasi perpausa bururaino eramaten zuen, bidaiaz eta agerraldiaz balia: Euskal Herriak du hartu behar ETArekin finitzeko erantzukizuna. Nahiz jadanik hori konpreniarazia duen, gizonak ez ote du aspalditik perpausen ez gakotzeko ohitura hori?
‎–Eta zer? Sosa den lekuan hartu behar da, ez. Sos hori Herriarena da, eta guk itzultzen diogu geroaren interesaz emendatua.
‎Uztaileko arratsalde sargori hartan hartu behar nuen belarrezko bataioa.
‎Gauza bera Peruren seme idealei dagokionez, horiek ere ez dute neskatxekin elkarrizketarik izaten, eta are gutxiago" Katuba saguaren zain legez" senargai bila dabiltzan neska arinekin. Gurasoek hartu behar dute lehenik eta behin seme alaben kastitatea ondo gordetzeko ardura, beren ibilerak eta lagunarteak ondo zainduz. Baina batez ere alabak hezi behar dituzte" Jaungoicoaren bildur santuan" eta bertutean, inondik ere kalezaleak, dan  tzazaleak edo mutilzaleak atera ez daitezen.
‎Tentuz bizi behar da, beraz, oso ere tentuz. Eta norbere buruaz fidatzerik ez dagoenez, aitorlea edo beste elizgizon bat hartu behar da beti gidari. Ezta pentsatu ere norberak bere kabuz erabakitzea, esaterako, garrantzizko erosketa bat egin edo ez:
‎herrien izena aldatu, egutegi iraultzailea ezarri, eta Arrazoia Jainkosaren omenezko jaialdiak ospatzen hasi ziren. 1794an, ez ohiko Komisio militar batek hartu behar izan zuen parte Baionan desertzio orokortuari aurre egiteko. Izan ere, Iparraldeko euskaldunek era askotara egiten zieten aurre Erregimen berriari:
‎Indartze prozesurako, euskal hedabideen sareak bere baitan hartu behar lituzke izaera desberdineko elementuak: batetik, lurralde esparru desberdineko hedabideak (nazionalak nahiz eskualde herrietakoak), bestetik hainbat produktutako ekoizleak (prentsa, ikus entzunezkoak edo sare bidezkoak); hirugarrenik, hainbat jabego eredutakoak (publikoak nahiz pribatuak, konfesionalak nahiz herri sustapenetik sortuak); eta azkenik, hainbat banaketa eredutakoak (salmenta eta harpidetza bidezkoak, nahiz doan banatzen direnak).
‎Herri moduan hautatu beharra dugu. Herri moduan, erabakiak hartu behar ditugu. Herri moduan, eredu kulturalak eraiki behar ditugu.
‎Baina baldin balizko komunitate bakarrean partaide batzuek ezin badute berdintasunezko harremanik garatu besteekin, badirudi ezen talde edo klase nahiz kasta desberdinak egon daitezkeela gizarte horretan. Euskaldun batzuei halako zerbait gertatzen zaie erdaldunarekin giza eta gizarte harremanak garatzerakoan, zeren harekiko harremanak garatu nahi baldin badituzte beren ezaugarrietako bat edo batzuk baztertu eta bestearenak hartu behar baitituzte eskuetan; egia esan, bestearen hizkuntza ere badakite eta horregatik ez zaie hain bortitza egiten erdaraz min  tzatzea. Baina erdara dakite, jakin, erdaldunek euskararik ez dakite eta!
‎Baina, ez dakit zergatik izan den; agian, ez genuelako beste abiadurarik behar, beste barik. Trena hartu behar dela diote. Arrazoi dute.
‎Arrazoi dute. Hala ere, trena ziztu bizian datorrela hartu behar dela esateak ezer gutxi konpontzen du. Kolpea ederra; baina, besterik?
‎Esparru euskaldun elebakarraren kritiko batzuek esan ohi dutenez, euskal prentsaren alor garrantzitsu bat bizirik omen da batez ere doan zabaltzen delako; herri eta eskualde  hedabideak dituzte gogoan, ez uhinetako EITB, nik uste. Egia da, argitalpen batzuk kioskora joan eta diru truk hartu behar direla (egunkari eta astekari ospetsuenak eredu horretakoak dira, adibidez). Egia, beste asko ez direla zuzenean kobratzen, ados; baina aldez aurretik ordaindu dira:
‎Salbuespena den bitartean, euskara ezer ez da izango  kioskoan. Ez dut esango euskararen uholdeak hartu behar duenik kioskoa, ez genuke asmatuko iturriarekin euskaldunok. Esango dudana da euskarak euskara behar duela bere inguruan, baita kioskoan ere.
‎Ildo horretan, erabakiak hartu behar dira. Politikoak eta sozialak, kulturalak eta linguistikoak.
‎Euskal hiztunen komunitatea eratu eta indartu guran ari garen honetan, komunikazio esparru propioak eraikitzen dihardugun honetan, oso kontuan hartzeko azpi-talde bat hartu behar gogoan: gaur gazte eta bihar bertan adinez nagusi izango diren euskaldunak; geroa bihar hasten baita, gauerdian, orain.
2005
‎Orain, urrundik, pentsatzen dut ez nuela hala jokatu behar. Hala ere, norberak hartu behar du egiten dituen astakerien ardura, kontzientziaren barruan eduki, bere buruaren benetako irudia beti agerian izateko, subkontzientean disimuluan ezkutatzen ibili gabe, nahiz eta larritasun existentziala jasanarazi, edo etikaren babesik gabe umezurtz utzi, egin beharrekoa egin ez dugula sentiarazi, jainko babeslerik gabe baztertu... halakoetan ez baitago errukiz babestuko gaituen guraso jai...
‎5 Biztanleriaren berezko hazkuntzak ingurumenaren babesaren inguruko arazoak eragiten ditu etengabe, eta arau eta neurri egokiak hartu behar dira, kasuan kasukoak, arazo horiei aurre egin ahal izateko.
‎Eta ingurumenaren arazoen artean gero eta gehiago dira, lurralde edo mundu mailakoak direlako edo nazioarteko eremu komunetan eragiten dutelako, nazioen arteko lankidetza zabala eta nazioarteko erakundeetarako neurriak hartu beharra eskatuko dutenak, denon onerako.
‎Garatze bidean dauden herrialdeentzat, prezioen egonkortasuna eta oinarrizko produktuez eta lehengaiez sarrera egokiak lortzea funtsezko elementuak dira ingurumena antolatzeko, ahalegin horretan faktore ekonomikoak eta prozesu ekologikoak hartu behar baitira kontuan.
‎Gauza bi horiek ezin dira banandu. Gainera, garapen kontuak erabakigarritzat hartu behar dituzte buruzagi politikoek, sumatzen dutelarik bere herrialdeak halako maila batera iritsi direla, eta beste nazio batzuek horrexetara jo behar dutela. Nazio industrializatuak jorratzen ari diren garapenerako bideetako asko benetan okerreko eta ezin gauzatuzkoak dira.
‎Era horretako konferentzia bat ebaluatzeko, batez ere lortutako gobernu arteko akordioak eta lehenago izandako goi bilerekiko aurrerapenak hartu behar dira oinarritzat. Adierazpen Politikoa, herrialde anfitrioiak prestatutako dokumentua zen, zirriborroak zeuzkan puntuak ia ia erdiraino jaitsi ostean onartu zen.
‎Zein da garapen iraunkorraren esangura, maila praktikoan? Balore eta ohitura aldaketek prozesu luzea behar dute, ongi asko dakigu, baina joerak hausteko neurriak hartu behar dira. Inolako zalantzarik gabe, konpromisoak gauzatzeko aurrekontu inbertsio handiak behar dira hezkuntzan, informazioan, partaidetzan eta komunikazioan, Â eta horrek apustu politiko argia eskatzen du.
‎Esan gabe doa Robert M. Solowen esanarekin erabat ados gaudela, ez dugu inolako zalantzarik lehentasunak zehazteko unean, baina atzera azpimarratuko dugu" tandem" ideia" garapen iraunkor" binomioari dagokionez. Garapena eta iraunkortasuna aldi berean hartu behar ditugu kontuan, batari zein besteari buruzko gaien azterketari modu bereizian ekiteko gogoa saihestuz. Izan ere, ez da garapenik izango, garapen honek denboran zehar irauteko beharrezko oinarri naturala suntsituz gero horretarako.
‎Atal honetan, garapen iraunkor kontzeptua erabilgarri egin nahi badugu, eredu ekonomiko nagusiaren sakoneko aldaketa bat behar dugun ideia hartu behar dugu abiapuntutzat. Lehen ikusi dugun moduan, azken hiru hamarkadetan. Meadows Txostena argitara ateraz geroztik?, eta modu biziagoan Rio de Janeiroko Konferentziatik aurrera, krisi ekologikoa kezka etengabea da esparru guztietan.
‎Aurreko orrialdeetan adierazi ditugu kapital naturalaren erabilera iraunkor baterako aintzat hartu behar diren irizpideak, horiexen mendean baitaude egungo zein etorkizuneko belaunaldiak. Giza eskarien ondorioz kapital naturala murrizten bada, naturak eman diezagukeena baino gehiago hartzen dugu?, orduan defizit ekologiko bat gertatzen da.
‎Aztarna ekologikoa kalkulatzeko metodologia bi faktoretan oinarritzen da: lehena, kontuan hartu behar diren ondasun espezifikoez, elikagaiak, etxebizitza, garraioa, kontsumo ondasunak eta zerbitzuak, ematen den urteko eta pertsonako batez besteko kontsumoaren haztapena da.
2006
‎Nik arre eta Tasjak iso. Gaur hegazkina hartu behar zinan eta taxi bati deitu zion. Ez zinan gogoko nola gidatzen dudan eta bakarrik joan dun taxian aireportura.
‎Ito beharrean nago. Arnasa hartu behar dut.
‎–Errezeta izanez gero, ondo. Hala ere, ez luke hainbeste lo egiteko pilula hartu behar. Deitu niri bihar ea nola dagoen.
‎Hara! Hegazkina hartu behar dut. Joango zara MLAko biltzarrera, ezta?
Emaitza gehiago eskuratzen...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia