|
2001
|
|
|
Ez bakarrik elkarrizketetan, oso biziak eta indar handikoak diren arren. Garai
|
hartan
hitzari ematen zitzaion balioaz ari naiz. Hitzak, gauzak aldatzeko balio zuen, eta baita jainkoak erakartzeko ere.
|
|
2005
|
|
|
Joxe Marik oso haserre gaiztoa zuen, eta zezenaren indarra. Gizon barea izanik ere, norbaiti modu
|
hartan
hitz egiten zionean, hobe zen argi ibiltzea, eta Marrok bazekien hori.
|
|
2006
|
|
|
Gorroto ditut barruan beti dantzan dabiltzan ahots horiek. Inoiz ez didate Pulitzer saria irabaziko duen nobela kontatuko, madarikatuek, baina arratsalde
|
hartan
hitzez hitz gogoratu zidaten taberna hartan elkarrekin hartutako garagardo bakoitza.
|
|
|
Altxatu eta ostalariarengana hurbildu zen. Eskua eman elkarri eta ulertzen ez nuen hizkuntza
|
hartan
hitz eginez jarraitu zuten.
|
|
2009
|
|
|
itzarri zèn mutil hura, baina, ez zen, ausaz, Domingo, minaren gorputza baizik, minaren izena zuena, minak hartu baitzizkion bide guztiak, baita hitzak egin ohi dituenak ere: esan nahi baita egoera
|
hartan
hitzak posibilitate bakarra zuela, kexu bihurtzekoa?, eta halaxe joan zela Domingo, kexuka eta hasperenka: ai, ai eta ai!, erizainak, hogeita bost bat urteko kaboa?
|
|
|
itzarri zèn mutil hura, baina, ez zen, ausaz, Domingo, minaren gorputza baizik, minaren izena zuena, minak hartu baitzizkion bide guztiak, baita hitzak egin ohi dituenak ere: esan nahi baita egoera
|
hartan
hitzak posibilitate bakarra zuela –kexu bihurtzekoa–, eta halaxe joan zela Domingo, kexuka eta hasperenka: ai, ai eta ai!, erizainak –hogeita bost bat urteko kaboa– esaten zion bitartean:
|
|
2010
|
|
|
Araudiaren erreforma eskatzen dut, bada garaia eta. Pompeu Fabrak katalanaren arauak ezarri zituenean, XX. mende hasieran, uste zuen garai
|
hartan
hitz egiten zen katalana hondatua zegoela, kutsatua gaztelaniarekin izandako kontaktu luzearen ondorioz. Baina hizkuntza garatu egiten da, eta testuinguru soziolinguistiko jakin batean urte askoan zehar kontaktua badago beste hizkuntza batekin eta administrazio ikuspuntutik subordinazio egoeran egon bada, hizkuntza horretara gerturatuz garatzen da, saihestezina da hori.
|
|
|
Kongresu
|
hartan
hitz egin zenuen gizarte komunista batek artistei eman liokeen trataeraz, Franz Kafkaren Josefin kantaria narrazioa eredu jarrita. Baina, filosofoentzat tratu bera onartuko al zenuke?
|
|
|
boltxebikeen txandaren ondotik espartakisten txanda izango da aurki??. Primeran oroitzen dut une hura, nola bere esaldi
|
hartan
hitz baten indarra azpimarratu zuen?, aurki??, baita nola hitzak ezpainetan irri bat zabaldu zion ere, begiak dir dir.
|
|
|
Urkullu: . Loiolako prozesu
|
hartan
hitz egindako guztia gelditu da baliagarri. Benetan aritu izan ginen gatazka politiko batez.
|
|
|
Eta domino efektua hortxe dago: boltxebikeen txandaren ondotik espartakisten txanda izango da aurki... ’ Primeran oroitzen dut une hura, nola bere esaldi
|
hartan
hitz baten indarra azpimarratu zuen —‘aurki’—, baita nola hitzak ezpainetan irri bat zabaldu zion ere, begiak dir dir.
|
|
|
Jon Juaristik hogei urte geroago La caza salvaje eleberri txarra argitaratu zuenean garbi gelditu zen berea baino hobeak ziren eleberri asko kritikatu zituela garai
|
hartan
hitz gogorren bidez, eta narrazio idazle mediokrea zen pertsona baten kritika zoroak baino ez zirela izan. Hala ere, aitortu behar dut Jon Juaristik beti izan duela niretzat ongi ulertzen ez dudan alderdi hunkigarri bat.
|
|
|
Isilune luzea behar izan zen Akiles jabe zedin modu
|
hartan
hitz egiten ziona rapsoda bat zela, bere epopeia zehaztasun osoz ezagutzen zuena, hartatik ateratzen ari baitzen hizketaldi guztiak. Erromesaldian uhartera zori hutsez iritsitako kantari ibiltaria, Akilesen oihuek erakarri eta harengana hurreratu orduko hura ezagutu zuena.
|
|
|
9 aulki lortu zituzten. Nolanahi ere, garai
|
hartan
hitz egiten eta negoziatzen ari ziren PSOE eta legez kanpo zegoen Batasuna. Hori ere ez dezagun ahantz.
|
|
|
Batasunekoek gizarteari ere eman zioten Jaurlaritzarekin egindako akordioaren berri, birritan gainera. Lehenik Arnaldo Otegik 1999ko irailaren 26ko goiz
|
hartan
hitz egin zuen; ondoren EHk berretsi egin zuen, bigarren adierazpen baten bidez, handik aurrera kale borrokak ez zuela Ezker Abertzalearen babesik. Europa Press agentziako teletipo batek bildu zuen lehen desautorizazioa; Sestaotik heldu zen teletipoa, izenburu honekin:
|
|
|
Egun batean, diru pixka bat egite aldera, kurduera lezio batzuk ematea bururatu zaio Nasreddini, hizkuntza
|
hartan
hitz banaka batzuk baino ez dakizki baina.
|
|
2011
|
|
|
Hasieran harrigarria ez ezik itsusia ere egin zitzaidan, ezezagun ninduen heinean, halako iruzkinak egitea defuntu baten gainean; hasieran diot, zeren gerora konturatu nintzen arrazoiren bat izango zuela gisa
|
hartan
hitz egiteko. Agian nire aita zenarekin loturaren bat izan zezakeen Landaluze jaunak, eta hortaz profitatuko zen bildu gintuen kontuari ekiteko.
|
|
2012
|
|
|
Aurreko bi urte baino gehiagoz hartara egin nintzela esan nion, eta ni ere beste hainbeste liluratzen ninduela haren eta beraren gizonen ahotsak, xuxurlan ari zirela iruditzen baitzitzaidan, nahikoa ongi entzuten nien arren. Baina beste herrialde
|
hartan
hitz egiten nuenean, kalean dabilen gizon batek kanpandorrearen goian dagoen beste bati hitz egitea bezala zela, mahai gainean edo pertsonaren baten eskuan jartzen ez baninduten behintzat. Beste gauza batez ere konturatu nintzela esan nion, ontzira igo nintzen lehen momentuan eta marinel guztiek inguratu nindutenean, inoiz ikusitako izaki txiki mespretxagarrienak zirela pentsatu nuela.
|
|
|
Arrasateko Udal gobernuak jakinarazi du irailaren 6an bi plataformekin egin zuten bileran agindu bezala, bi plataformetako ordezkari banari idatziz luzatu ziela erantzuna. Alkateak sinatutako idatzi horretan bilera
|
hartan
hitz egindakoari ez ezik, beraiek idatziz egindako eskaerei eta arrazoiei puntuz puntu erantzuten zaie.
|
|
2014
|
|
|
Alde batetik, frankismoaren zapalkuntza pairatzen genuen, geroagoko demokrata batzuek behin eta berriro ukatua, agian, beren eraba teko erdalduntasunean, hura sentitu ere egin ez zutelako, baina euskaldunek urte askotan sufritua, besteak hartaz konturatu ez arren. Euskarak, ozta ozta zirauen bizirik, eta eskolan eta pren tsan hura dialekto bat besterik ez zela errepikatzen ziguten, garai
|
hartan
hitz horri espainiera arruntean ematen zitzaion adiera gu txiesgarrian.
|
|
|
Ea bere aldarte hori biharko goxatzen zaion —erantzun zion sarjentuak. Ernegatuta zegoen Saldiasen lotsagabekeriagatik, bere mendekoen aurrean tankera
|
hartan
hitz egin ziolako, baina ez zen bere amorrazioa kanporatzera ausartu. Osaba Tomas haserretu egiten zen inork bere espiak molestatuz gero.
|
|
2015
|
|
|
Bat batean, Ramsay jaunak pasaeran burua jaso eta zuzenean begiratu zion, begirada nahasi, basati baina hain zorrotz harekin, lehen aldiz ikusiko bazintu bezala, segundo bakar batez, betiko; eta Lilyk kafe kikara hutsetik edaten ari zen itxura egin zuen, harengandik ihesi, haren eskakizunari ihesi, alegia premia hura gerorako uzteko. Buruaz imintzio egin eta oinez jarraitu zuen? «Bakarrik», entzun zion esaten; «hilda», entzun zion esaten?, eta, beste guztia bezala, goiz bakan
|
hartan
hitz haiek sinbolo bihurtu ziren, horma berde grisaxka guztietan zehar idatzirik. Haiek bateratzerik izan balu, pentsatu zuen, denak esaldiren batean idazterik izan balu, gauzen egiara helduko zen.
|
|
|
Amorratu egin zen Lilyk modu
|
hartan
hitz eginarazi ziolako, Ramsay andrea entzuten egonda. Bere gelako bakardadean egoterik izan balu, pentsatu zuen, liburu artean.
|
|
|
Euskal Herriko egoera ez da hori, ordea, edonork dakien bezala. Marc Legasseren idazlanak ezagutu izan banitu bestelakoa izango zen igual nire aburua baina garai
|
hartan
hitzez hitz hartua nuen neure fede berriaren katexima, eta gogoan dut behin batez, trenean, Legorretako Joxemarittorekin eztabaidan nola aritu nintzen, aberria zela eta ez zela; ez da egia eztabaidatu genuenik ere: nork bere iritzia bota zuen.
|
|
|
Greziako hirian, berriz, hiritarrak batzen ziren plaza huts horretan, bakoitzak bere iritzia emateko. Zirok, Jainkoaren eta boterearen hitza izanda, gezurra edo ergelkeria besterik ezin dio iritzi han, plaza
|
hartan
hitz egingo denari. Botererik eta ahalmenik gabeko jendearen aburua, bere ustez, hutsaren hurrengoa da.
|
|
|
Langabezia aipatu zuenean hasi nintzen kokatzen. Birmoldaketa, sasoi
|
hartan
hitzetik hortzera zebilen hitza, ere ebaki zuen. Langabezia hitza bigarrenez entzun genionean, Xopének ordura arte eskuan zeukan ketchup potea, intsentsuzko aire beatifikoan zehar parabola perfektua marraztuz, apaizarengana abiatu zen, halako moldez, non, zehatz mehatz, paparrean egin zuen kontaktua jaurtigaiak.
|
|
|
Memoria bozgorailu eske ari zitzaidan, baina une
|
hartan
hitza ukatu nion.
|
|
2016
|
|
|
Ez zuen oso ozen hitz egiten, baina arnaska jartzen zuen modu kontrolatu
|
hartan
hitz egin beharrak. Zigarro bat atera eta pizten hasi zenean kosta egin zitzaion pospoloa haren puntara inguratzea.
|
|
|
Danutak naturaltasun handiz begiratzen zion, baina bera apur bat aztoratuta zegoen. Ez, berak ezagututako edadeko emakumeek ez zuten modu ozartsu
|
hartan
hitz egiteko ohiturarik.
|
|
|
Inspektoreak ez zuen galdu aldarte aspertu eta barkabera sumingarri hura, Hara, denak nazionalistak teilape honetan, nolako jendea daukagun hemen!, alai antzean. Amak aski adore eduki zuen egun
|
hartan
hitza bigarrenez indartsu ateratzeko, Jende ona dira hauek, zuek ez bezala! malkoak xukatzen zituela, desarmaturiko jendearen aitzinean gerriko pistola erakusten laketzen ziren Francoren lekaio barrenuts haiei.
|
|
|
Baina gau
|
hartan
hitz egin zuen.
|
|
2017
|
|
|
" Ahalik eta argien hitz egiten saiatzen nintzen. Baina, noski, garai
|
hartan
hitz egin zitekeen modurik argienean". Denbora eta egunak honen portadako argazkiagatik galdetuta, bai, Antonio da, poema batean agertzen den berbera:
|
|
|
Horixe zenuen bada, frontiseko esku pilota indartu zen garai
|
hartan
hitzetik hortzera erabili zen izen sorgina: ble.
|
|
2018
|
|
|
Martinek ez zuen inoiz komunikazio arazorik izaten, esaldi egokia aurkitzen zuen beti, baina une
|
hartan
hitzik gabe zirudien, nondik hasi ere ez zekiela.
|
|
2019
|
|
|
Liberen atxiloketaren ondoren zure gurasoen etxean agertu zen emakume hura. Egun
|
hartan
hitz egin zenuen lehenbizikoz berarekin, lehendik ere elkar ezagutzen bazenuten ere. Ilea bustita agertu zen.
|
|
|
–Zugandik gutxien interesatzen zaidana zure senarra da, ea enteratzen zaren, erantzun zidan, irribarrez. Eta une
|
hartan
hitz haiek benetakoak izatea desiratu nuen, txantxetan ez zebilela sinesteko beharra sentitu nuen. Jauregirekin beti izan da zaila jakitea noiz hitz egiten duen benetan eta noiz ari den txantxetan.
|
|
|
Idatzi, horrela idatzi dut esaldia, baina ia minutu oso bat behar izan nuen esateko. Garai
|
hartan
hitz egitea sekulako odisea zen niretzat. Orain ongi moldatzen naiz, eta ez dago isilduko nauenik.
|
|
2020
|
|
|
Jairok, une
|
hartan
hitz egiten ari zenak, urte luzetan ile apaindegi bat eduki zuela azaldu zien. " Hau ustekabea, hau!", pentsatu zuen Fidelek, ironia bere baitan gordez.
|
|
|
Maiak eta Taniak te bana zeukaten aurrean, baina edan gabe hoztuko zitzaien, ohi bezala, mintzatu eta edan ezin baita egin aldi berean. Eta igande arratsalde
|
hartan
hitz egiteko gogo bereziaz joan zitzaizkiola argi zegoen. Batek hitz egiten zuen bitartean besteak edan egin balu behintzat, teak edateko moldatuko ziren, baina ez, igande hartan biek batera eta etengabe hitz egin nahi zuten.
|
|
|
Medikuak ezetz, semea operatu zuela eta aitarekin hitz egin behar zuela. Pentsatu omen zuen poliziak kapaz zirela semea oso gaizki zegoela esateko, eta ni kapaz nintzela larri
|
hartan
hitz egiten hasteko.
|
|
2021
|
|
|
Gortinak bilduta mantentzen ziren. Saloi
|
hartan
hitz egiteko premia sentitzen zuenak isilka hitz egiten zuen. Helenek ez zuen negarrik egin, ez baitzegoen haren izaeran negar egitea, baina begiak handitu zitzaizkion, eta puntu batera begira geratzen zen sarri, beste garai batzuetara bidaiatzen duenaren begirada espresiogabeaz.
|
|
|
Eta nola ahaztu! Zurrunbilo hutsa zen, zorabiatu ninduen, harik eta ditxosozko saio
|
hartan
hitz egiteko konbentzitu ninduen arte. Mutil jatorra, inork ez zuen pentsatuko horrela amaituko zuela.
|
|
|
Ez nuen eskola
|
hartan
hitz egiteko
|
|
2023
|
|
|
Batera jaitsi ginen ofizialen kantinara, eta biotako inork ez genuen hitz egin. Gau
|
hartan
hitz gehiagorik ez genion egin elkarri.
|
|
|
neskatxa izutuok, katakume uzkurrok, zaudete trankil, mutikote beltzaran ederrak ez dizue minik egingo. Agian normala zen gizonek molde
|
hartan
hitz egitea neskei. Laster batean otzandu nintzen ni ere, beraz.
|
|
|
Zenbat irri ez ote zioten egin horregatik kaleko emakumeek, are euskaldunek ere?, zenbait irain ez ote zuen aditu behar izan? Ederki oroitzen zuan zer nolako umiliazioak jasan behar izan zituen" ezertarako balio ez zuen abarkadunen hizkuntza"
|
hartan
hitz egitera ausartzeagatik. Saminez kontatzen zian nola behin, Irun erdialdeko merkatu batean baserriko barazkiak saltzen ari zela, gizon bibotedun bat hurbildu eta haserre bizian esan zion" Señora, hable en cristiano", zergatik eta bezero batekin euskaraz ari zelako.
|