2000
|
|
Kontakizunaren akabatzeko, ordea, derradan ezen ikusleek bi zezen haiek izan zituztela sari, hain izan zen perfeta eta akasgabea jendearen lana, zeren, alde batetik, plazarat biluzgorri sartu ziren bi zezen haiek are biluzgorriago utzi baitzituzten hondarrean, eta, bertzetik, zeren ez baitzegoen zalantzarik ezen zezen bi haiek akabatu zituztela, osorik ez ezik puskaz puska eta mokoz moko ere bai, atomoz atomo, frogatzen zutelarik, modu hartan, ezen Demokritoren teoria atomista egiazkoa bezain errefutaezina zela. Baina urbiaindarrok filosofiaren historiari egun
|
hartan
eginikako kontribuzionea eta ekarpena handia izanik, are handiagoa izan zen Dionisos edo Bakoren omenez ondoren egina, zeren, zezen haiek atsegin sari zituztela jakin bezain fite, burdinak eta harriak, ikatza eta egurra eraman baitzituzten ikusleek plazarat, eta han berean erre eta xispildu zituzten bi zezenak. Eta jan eta edan egin zuten, haragia eta arnoa, arnoa eta haragia.
|
|
Zeren haiek beren egitekoa egin baitzuten bere denboran. Ordea, denborak eta denborak zaudek, eta haiek denbora
|
hartan
egin zutena guk denbora honetan egin nahi izaitea denboraren kontra joaitea izanen lukek... Eta galdua dagoena galdua zagok eta denboraren kontra doana ere galdua zagok...
|
|
Lehen urte
|
hartan
egin zion presenta oroitzeko modukoa izan zen behintzat, noiz eta aitak tigre hura ekarri baitzuen etxerat!
|
|
Eta, lur haien atzemaiteko, berriz, erabakia genuen, mapari beha, ezen ibai Orinocon barrena egin behar genuela. Eta ibai Orinocoren ahorat iristeko, bertzalde, La Hispaniolan lehorreratu genuen, lehen urrats gisa, profitatuz galeoi flotak uharte
|
hartan
egin izan ohi zuen geldialdia. Hurrengo urratsean, berriz, txalupa edo untzi tipi bat aloka geniezaiokeen bati... edo, honi eta hari adituaren arabera, guhaurk egin genezakeen baltsa xume bat modu ezin merkeagoan, bela eta guzti, esklabo beltz batzuen laguntzarekin —zeren baitzirudien ezen La Hispaniolako uhartea esklabo beltzez beterik zegoela—, halako tailuz, non, handik aitzina, baltsa hartan abia baikintezkeen, lehenik ekialderantz eta gero hegoalderantz, uhartez uharte —zeren eta inguru hura arrosario bat omen zen, uharte tipiz osatua—, Tierra de Graciaraino edo Trinidadeko uharteraino, eta handik ibai Orinocoko ahorat, Tierra de Graciako golkoko ur gezetan barrena, non kasik bi mende lehenago egon baitzen Kolon, sinetsirik ezen Paradisua aurkitu eta kausitu zuela.
|
2004
|
|
Inork ez zuen espero egun
|
hartan
egin zuen eguraldia. Merezi ere, egun hark ez zuen horrelako eguzkirik merezi.
|
2006
|
|
Fedearen eta Erresumaren agintarien arteko gatazka aire
|
hartan
egin nion uko Etxeberriren eskaintzari eta Abaurretarrena hobetsi. Habia goxoagoa izanen zitzaidalakoan egin nuen hautua.
|
2007
|
|
Oihua margolana ere Ekebergeko terraza
|
hartan
egin zuen Edvardek, mihisea psikiatrikoko segurtasun barandaren kontra jarrita. Barruan, eroek beren erotasuna besarkatzen zuten.
|
|
Oraindik erakargarri ikusten ote duen igarri nahiko luke. Berak Xabier zahartuta ikusi badu ere, edalontziari eusten dioten haren atzamarrak bere alkandorako botoiak askatzen imajinatu ditu eta bere titiak igurzten gero, abuztuaren amaierako gau
|
hartan
egin zuen bezala, eta zirrara berezi bat sentitu du. Jada ez da hamazortzi urteko neska, baina Xabierrek hitz egiten dion moduak hala dela sinistarazi dio.
|
2008
|
|
Markesa andereak, haatik, guztiak zituen aurka etxean, morroi neskameak ere bai, menturaz; berak, ordea, markesa andereak?, etxe
|
hartan
egin eta desegin zezakeèn heinean, bere esanetara jar zitzakeen haiek guztiak: zuek hau eta hau, eta kito!
|
|
Bisita haiek aski berdintsuak izaten ziren, honetaz eta hartaz hitz egiten zuten, zernahiz? baita Nazariok lantegi berri bat irekitzeko zuèn proiektuaz ere, labe garai eta guzti?, baina behin edo behin egin izan zion Mateok tupusteko bisitaren bat? 1897ko abuztuaren 8ko igande
|
hartan
egin ziòn bigarren bisita, esate baterako?, ilunabarreko hura ez baitzen batere ohikoa eguerdiko bisita egin ondoren, zerbait izugarria gertatu ezean. Nazario bere olan zegoen, eta Mateok oihu egin zion, Nazario!, Nazario!, baita Nazario istantean ohartu ere zerbait izugarria behar zuela, Mateori begiratzea besterik ez zuen, hain zuen honek begitartea desegina.
|
|
Maritxuren eskuen keinua hartu dut gogoan. Aitak azken aldi
|
hartan
egin zion keinu hura. Bien arteko keinua zen hura, bien arteko sekretua.
|
|
Markesa andereak, haatik, guztiak zituen aurka etxean, morroi neskameak ere bai, menturaz; berak, ordea –markesa andereak–, etxe
|
hartan
egin eta desegin zezakeèn heinean, bere esanetara jar zitzakeen haiek guztiak: zuek hau eta hau, eta kito!
|
|
Urte batzuk lehenago ezagutu zuen arren, Mateok ez zuen artean Nazarioren fabrikan lan egiten... baina ikusi bai, igande askotan ikusten zuten elkar –interes komun samarrak zituztèn lagunak ziren, azken batean–, hartarako Mateok bere herritik Nazarioren herrirako bidea egiten zuela, zaldia hartuta. Bisita haiek aski berdintsuak izaten ziren –honetaz eta hartaz hitz egiten zuten, zernahiz... baita Nazariok lantegi berri bat irekitzeko zuèn proiektuaz ere, labe garai eta guzti–, baina behin edo behin egin izan zion Mateok tupusteko bisitaren bat –1897ko abuztuaren 8ko igande
|
hartan
egin ziòn bigarren bisita, esate baterako–, ilunabarreko hura ez baitzen batere ohikoa eguerdiko bisita egin ondoren, zerbait izugarria gertatu ezean. Nazario bere olan zegoen, eta Mateok oihu egin zion, Nazario!, Nazario!, baita Nazario istantean ohartu ere zerbait izugarria behar zuela, Mateori begiratzea besterik ez zuen, hain zuen honek begitartea desegina.
|
2009
|
|
Oskarrek ez zuen indarrik azalpenetan luzatzeko. Afera
|
hartan
egiten zuten urrats bakoitzak beherago sentiarazten zuen. Dei bat zeukala-eta, beste batean deituko zuela hitz eman zion irakasleari.
|
|
Horrek arras mugatzen zuen susmagarrien zirkulua: zutaz aparte, Anak adiskide edo lankide bakar batzuei besterik ez zien aipatuko asteburu
|
hartan
egitekoak zineten txangoa. Kontua da ez genekiela nori erran zion Anak hori.
|
|
Nazariok ere, keinua gogortu, eskuak jarlekuan bermatu eta zutik jartzeko saioan zegoela zirudienean, Ernestina mintzatu zen, begirunezko irria ezpainetan: . Jauna?, hitz bakar harekin Nazario harritu eta nahigabetuaren ahalegina desegiten zuela; gero, Ernestina halakoetan ohi zuen bezala mintzatu zen, ahotsa altxatu gabe, presarik gabe, pausak eta isiluneak bere berezko modu
|
hartan
eginez, halako moldez, non batek ez baitzekien zeinek hitz egiten zuen gehiago, hitzak edo isiluneak:
|
|
(?) Ada oso gozozalea zen, eta horregatik, beharbada, igande arratsalde
|
hartan
egiten ari zèn marrazkiak neska bat erakusten zuen, etxe txiki bat jaten ari zena, Hansel eta Gretel ipuinean bezala, zeinean protagonistek basoan galdutako etxe bat aurkitu baitzuten, hormak ogi gozozkoak eta txokolatezkoak zituena, eta leihoak azukrezkoak. Adak zazpi urte zituen, eta marrazkia oso elementala zen, baina lerro nagusietan argi eta garbi adierazten zuen bere intentzioa, nahiz eta, marrazkiari ongi erreparatuz gero, bazegoen lerro bat edo beste, zalantzaren batek edo eraginda?
|
|
mutil ezin txikiago edo ezin handiago bat izatearekin amets egiten zuela, batarekin edo bestearekin, baina egia zen, halaber, osabaren kontatzeko modu nabarmenari halako ukitu bat aurkitu ziola, ezin izan zitekeena mespretxuzkoa baizik, osabak harekin esan nahi balio bezala: . Hi ipotx hutsa haiz, eta Tibidabora joan duk, heure gaixotasun horretaz sendatu nahi baduk?, halako moldez, non Domingori are txikiagoa izateko sentimendua piztu baitzitzaion; osaba Ismael, bestalde, orbetarrek Regina eneko mahai inguru
|
hartan
egin zutèn bilkurako protagonista zen, eta protagonistago sentitzen zen une hartan, ausaz, kontalari gisa erakusten zuèn jarrera hanpatuak ez zuen besterik adierazten behinik behin; esan nahi baita Domingok oso bigarren mailan sentitu behar zuela, osaba Ismaelek esaldi hura erabili zuenean batez ere:
|
|
Ingelesek egun
|
hartan
egindako bortxazko eszenak nekez ahaztuko dituzte herritarrek, herri batek nekez ahazten baititu horrelako irainak eta koldarkeriak.
|
|
(•) Ada oso gozozalea zen, eta horregatik, beharbada, igande arratsalde
|
hartan
egiten ari zèn marrazkiak neska bat erakusten zuen, etxe txiki bat jaten ari zena, Hansel eta Gretel ipuinean bezala, zeinean protagonistek basoan galdutako etxe bat aurkitu baitzuten, hormak ogi gozozkoak eta txokolatezkoak zituena, eta leihoak azukrezkoak. Adak zazpi urte zituen, eta marrazkia oso elementala zen, baina lerro nagusietan argi eta garbi adierazten zuen bere intentzioa, nahiz eta, marrazkiari ongi erreparatuz gero, bazegoen lerro bat edo beste, zalantzaren batek edo eraginda... egon ere, egon baitzitekeen Ada, azken batean, bere berezko desioaren eta beldur ezkutuen artean zatikatua.
|
|
bai, egia zen berak –Domingok– mutil ezin txikiago edo ezin handiago bat izatearekin amets egiten zuela, batarekin edo bestearekin, baina egia zen, halaber, osabaren kontatzeko modu nabarmenari halako ukitu bat aurkitu ziola, ezin izan zitekeena mespretxuzkoa baizik, osabak harekin esan nahi balio bezala: " Hi ipotx hutsa haiz, eta Tibidabora joan duk, heure gaixotasun horretaz sendatu nahi baduk", halako moldez, non Domingori are txikiagoa izateko sentimendua piztu baitzitzaion; osaba Ismael, bestalde, orbetarrek Regina eneko mahai inguru
|
hartan
egin zutèn bilkurako protagonista zen... eta protagonistago sentitzen zen une hartan, ausaz, kontalari gisa erakusten zuèn jarrera hanpatuak ez zuen besterik adierazten behinik behin; esan nahi baita Domingok oso bigarren mailan sentitu behar zuela, osaba Ismaelek esaldi hura erabili zuenean batez ere: " Hantxe egon naiz ni, eta badakit zer esaten dudan...!", harekin neska mutilei zera esaten ariko balitzaie bezala:
|
|
Nazariok ere, keinua gogortu, eskuak jarlekuan bermatu eta zutik jartzeko saioan zegoela zirudienean, Ernestina mintzatu zen, begirunezko irria ezpainetan: " Jauna", hitz bakar harekin Nazario harritu eta nahigabetuaren ahalegina desegiten zuela; gero, Ernestina halakoetan ohi zuen bezala mintzatu zen, ahotsa altxatu gabe, presarik gabe, pausak eta isiluneak bere berezko modu
|
hartan
eginez, halako moldez, non batek ez baitzekien zeinek hitz egiten zuen gehiago, hitzak edo isiluneak:
|
|
Ingelesek egun
|
hartan
egindako bortxazko eszenak nekez ahaztuko dituzte herritarrek, herri batek nekez ahazten baititu horrelako irainak eta koldarkeriak.
|
2010
|
|
Bestela, egun
|
hartan
egin genuèn afaria gogoratzen dut, hura ere buruan grabatuta geratu baitzait: ez genuen asko hitz egin, guztiok ere, uda hartan beranduago iritsi bazinen ere, zu ere gurekin zeundelakoan nago, Damaso?
|
|
Bilera uztailaren 6an egin zuten: PSE EEko buruzagiek eta Batasunekoek garai
|
hartan
egin zituzten bilera ugarien artean, argazkia duen bakarra da. Gerora, Patxi Lopez eta Rodolfo Ares akusatuen aulkian eserarazi zituzten bilera publiko harengatik, Juan Jose Ibarretxerekin eta Batasuneko solaskideekin batera, legez kanpoko alderdikideekin batzartzea leporatuta.
|
|
Halako batean, arropa denda bateko poltsa bat topatu du, eta barruan pakete bat oraindik zabaldu gabea. Larunbat arratsalde
|
hartan
egindako erosketa dela oroitzen da, eta ireki egin du. Calvin Klein markako boxer bat dago barruan, horretaz ere oroitzen zen, baina arrotza egiten zaio hura erosi zueneko unea, orduko bere kezkak eta itxaropideak, hura erostean buruan zeuzkan neskak ere guztiz urrunak iruditzen zaizkion bezala.
|
|
Bestela, egun
|
hartan
egin genuèn afaria gogoratzen dut, hura ere buruan grabatuta geratu baitzait: ez genuen asko hitz egin, guztiok ere —uda hartan beranduago iritsi bazinen ere, zu ere gurekin zeundelakoan nago, Damaso— amari begira geundelako, ausaz, hark zer egingo, zer ez egingo; amari begiratu ondoren, aitari, edo izebari, edo Teofilo Mariari, edo zuri —Pagoagakoarekin oker nengoela aitortu nizunetik, beste era batean begiratzen zenidan, abegikorrago bezala, zeure fidakaiztasunean—, edo Maria Bibianari, edo Adari begiratzen nien:
|
2011
|
|
Bere biografia idatziko balu ni ez nintzateke azalduko mila orrialde bete behar balitu ere; egia esan egin genuenari ezin zaio zerbait hartu ere deitu, bakoitza bere edariarekin elkartu baikinen gainera, barra gainean gure ukondoek elkar ukitu zutenean. Nik norbaiti hija de puta deitzen diodanetan gogoratu egiten naiz hala ere, hitzagatik, are gehiago berak niri gau
|
hartan
egin zidan bolumenarekin, norbaiti hija de puta deitu diodan aldi bakoitza gogoratzen dudala esango nuke. Izarori deitu nionekoa bezala, nitaz libratu nahi zuela disimulatzen saiatu zenen batean, popularitatearen ajeak.
|
|
etxeak euskarri eta baldintza fisikoak eta materialak eskaintzen dizkigu bizitzeko, eta hizkuntzak, berriz, baliabide sinbolikoak eta kulturalak. Jatorrizko mintzairan sozializatua izan den gizakiak bigarren edo hirugarren hizkuntzan egiten duen ekarpena, sormena, ezin da alderatu ere egin hizkuntza
|
hartan
egiten duenarekin.
|
2012
|
|
–Erakusketa aretoaren erdialdean, Professor, esan zuen Johannesek baldarki. Hori izan zen eguerdi
|
hartan
egin zuen lehenengo ekarpena.
|
|
Oso dieta zozoa zen hasieran, nahiz eta arrunta izan Europako leku askotan, baina eramangarriago bihurtu zen denboraz; eta, sarritan egon naizenez gaizki jatera behartua neure bizitzan, ez zen hura lehenengo aldia izan natura zein erraz asetzen den esperimentatzen nuena. Eta ohartarazi behar dut ordubete ere ez nintzela gaixorik egon irla
|
hartan
egin nuen denboraldian. Egia esateko, batzuetan untxi edo txoriren bat harrapatzea lortzen nuen yahoo ilez egindako lakioz, eta sarri biltzen nituen belar osasungarriak, egosita edo entsalada modura ogiarekin jaten nituenak, eta noizean behin, zerbait aparteko gisa, gurin pixka bat ere egiten nuen, eta gazura edan.
|
|
...tzeko ia prest dagoen lan handiago baterako utziko baititut; bertan Inperio haren deskribapen orokorra agertzen da, hasierako eraketatik, erregeen zerrenda luzearekin, beraien gerra eta politika, lege, kultura eta erlijioaren berri zehatzekin; baita haien landare eta animalia, izaera eta ohitura berezi eta beste gai oso bitxi eta interesgarriekin; nire helburu nagusia orain ez da besterik, Inperio
|
hartan
egin nuen bederatzi hilabete inguruko egonaldian jendeari edo neuri gertaturiko jazoera eta gorabeherak kontatzea baino.
|
2013
|
|
–Ba, hain justu hango pareko lautada
|
hartan
egin zutelako trukaketa. Ez al zara akordatzen, Santiago?
|
|
arma industriak. Europako Herrietan eta Estatu Batuetan kokatutakoak nagusiki? gerra
|
hartan
egin zituèn irabaziak aintzakotzat harturik, datuak eta datuak, zein baino zein beldurgarriagoak?, lehenengo ondorioa ateratzen zuen artikulugileak: –Haiek armak jartzen dituzte eta guk erosi egiten dizkiegu, elkar hiltzeko.
|
|
Hernaniko egoitza nagusian haren beharra sortu zenean ere ez zuen zalantzarik egin, eta han ere aritu zen lanean. «Oso ona zen gure arteko istiluak konpontzen», ekarri du gogora Jose Felix Azurmendik, garai
|
hartan
Egin eko zuzendari zenak. Asteburuetan joaten zen Galdeano Algortara, etxekoekin egotera.
|
|
Artikuluak, Iranen eta Iraken arteko gerra oinarri harturik, Ekialde Hurbilaren azterketa soziopolitikoa egiten zuen, sakona eta gogorra, suntsitzailea: arma industriak –Europako Herrietan eta Estatu Batuetan kokatutakoak nagusiki– gerra
|
hartan
egin zituèn irabaziak aintzakotzat harturik –datuak eta datuak, zein baino zein beldurgarriagoak–, lehenengo ondorioa ateratzen zuen artikulugileak: " Haiek armak jartzen dituzte eta guk erosi egiten dizkiegu, elkar hiltzeko.
|
2014
|
|
Kontuak kontu, kotxea bahitzen ziotenak txingorraldi baten aurrean bezalako jarrera fatalistaz hartu ohi zuen: bere zorte txarra madarikatu eta putaseme hari txarrena opa aurrena, baina putaseme harengana joango zen gero, eta taberna zulo ilun
|
hartan
egin diru transakzioa. Hogei mila, kotxea.
|
|
Loreontziak, ordea, apaingarri modura ekarri zituzten. Batzuetan, errekuperazio lan
|
hartan
egindakoaz oroitzeko balio izaten diote, gorroto dituen arren. Hamar egunetik behin bat egin behar izaten zuen.
|
2015
|
|
Nekeak eta logurak akituta, begien aurren zituen lerroak eta zenbakiak lausotzen hasi zitzaizkion, denak itxuraldatzen eta ametsaren erreinuan duten askatasunarekin mugitzen. Inork ez zuen entzun lo geratu zenean buruak mahaiko paperen gainean erortzean atera zuen hotsa; inork ere ez zuen entzun mahai gaineko danbateko hark soto ilun
|
hartan
egin zuen oihartzun ozena. Eta inork ez zuen ikusi mahai gaineko kolpearen astinduak nola jarri zuen kandela dantzan une batez, okertu eta paperen artera erori zen arte, eta nola hasi zen argizari urtua paperaren gainean irristatzen eta kandela muturreko gar txiki hura hazten eta hazten.
|
|
André Irlandan proiektu batean lanean ari zen ingeniari aeronautikoa zen, eta Limerickeko gazteluan ezagutu nuen, turistentzako bisitaldi gidatu batean. Turista saldo heterogeneo
|
hartan
egin genizkion elkarri lehen hitzak, bakarrik joan ginen bakarrak izateaz gain, adin bertsukoak ginelako. Elkarrekin egin genituen gazteluko ibilbidea eta kanpoaldeko etxe zelten zirkuitua, eta elkarrekin bisitatu genituen gainerako instalazio folklorikoak, erroei horren emana den herri hartan hain tipikoak direnak.
|
|
Izena eta lanbidea asmatzen hasita, gustua hartzen hasi zaio beste bizimodu bat irudikatzeari. Toki
|
hartan
egin zezakeen onena horixe dela konturatu da, identitate berri bat asmatzea eta berak bizi izan ez duena benetan bizi izan balu bezala kontatzea. Neskak berearekin segitzen zuen, oraingoan lehen baino ausartago, eta eskuarekin hankartea igurzten hasi zaio, horrela bezeroa berotuko duelakoan eta ohera eramango duelakoan.
|
|
Ez du akorduan barre egin zuen azken aldia. Beharbada, iloba bere zapata txiki lokatzez zikin eta blai eginak eskutan gerturatu eta gainean jauzi egiteko putzu bat dagoen bitartean zoriontsua izango zela esan zion udazken umel
|
hartan
egin zuen barre amaiezin askatzailea izango zen azkena. Edo ahizpa, begi biak malkotan oraindik, eskuak konketan bermatuta, urez elkor zen txorrotari begira, aurrerantzean kaleko putzuetako ura edan zutela oihuka hasi zen ahazteko moduko egun grisean egin zuen barre urduria.
|
|
Garai
|
hartan
egindako joan etorriei buruz ezker abertzaleko kideek kontatu ezin dituzten zenbait gauza beste batzuek kontatzen dituzte, nahiz eta zeharka jakin. Egibarrek, esate baterako:
|
|
Epaiketa
|
hartan
egin zituzten hainbat adierazpenek ezker abertzale barruan arazoak sortu zituztela jakin zuela ere aitortu du Otegik, bereziki estrategia politiko militarraren. M, sobran zegoela esan izanak.
|
|
Hain zuzen ere, uda amaieran, arrantzale euskaldunek etxera itzultzeko tenorea dutenean, jaisten dira espezie horretako baleak Artikoko itsasotik eta, beraz, kasu bakanetan bakarrik arrantzatu izan dituzte. Ternuan negua igaro zuten bidaia
|
hartan
egin zuen topo Martinek lehen aldiz balea horiekin. Oro har, euskal balea baino handiagoa da:
|
|
Irribarrez ageri da orduko
|
hartan
egindako erretratu batean. Eskorga bete gerezi darama argazkilaria dagoen lekurantz.
|
|
Ia hutsik geratu zen alor hori?. Garai hartan lan egitera behartuak izan ziren askok auzibidean sartu zuten estatua, eta epaitegiek arrazoia eman diete, garai
|
hartan
egindako lanaren soldata ematera zigortuz estatua.
|
|
nok/ non, nozu eta nozue. Hori, beraz, alderdi
|
hartan
egindako berrikuntza da.
|
|
Ongi etorria, lagunok!?. Zenbaki berean, garai
|
hartan
Eginen Bilboko erredakzioburu zen Bernardo Arrizabalaga markinarrari elkarrizketa egin zioten Anaitasunakoek. Era berean, hilabete batzuk lehenago aldizkari beraren 342 zenbakian (VI) agertutako agur hau ere topatu dugu:
|
2016
|
|
Neska horrekikoak etorri zaizkio trumilka berriz ere gogora: hura lehenengoz ikusi zuen gau
|
hartan
egin zion inpresioa, elkar ezagutzera iritsi zirenekoa, eta gero etorri ziren gertakari guztiak. Neska hura izan zen lantegian zelatari lanetan egindako denboran bizi izan zituen gauza guztien artean zaintzailea gehien aztoratu zuena, bizimodu errutinazkoa hankaz gora irauli ziona, gauza guztien ordena hautsi eta zilipurdikatu zuena, gozotik baino bortitzetik gehiago izan zuen astindua.
|
|
Hitzaldi horretan adierazi zuenera etorrita, EAJk Espainiako II. Errepublika aldian Estatutuaren alde egindako lana, Aberri Egunen prestaketa, J.A. Agirreren izendapena, eusko gudarien batailoien osaera, burdinazko gerrikoa, Eusko Gudariak kantatuz pairatutako fusilaketak; horiengatik guztiengatik lehenik burura zetorkion hitza errespetua zen Eusko Jaurlaritzarekiko. Beste aldean, Francoren alde ibili zirenak 1936ko gerran,
|
hartan
egindakotik bizi ziren, hala zioen, esaterako, Diario de Navarra ren orrietatik, Raimundo García Garcilaso edo Ameztia kazetari famatuak, errepublikaren aurkako konspirazioa prestatzen Molaren lagunak26?; baina Ekin ETAkoek, Txillardegiren iritzian, eusko gudarien jarraitzaile politikotzat zituzten beren buruak:
|
|
ETAren jardunari lehen kritika zorrotza Txillardegik 1997ko abenduan egin zion; urte
|
hartan
egin zituen hanka sartzeak salaturik. Gomez Elosegi martxoan, Miguel Angel Blanco uztailean, eta abenduan bertan Jose Luis Caso Errenteriako zinegotzia Irunen?, Qui prodest, izenburu adierazgarriko artikuluaren bitartez.
|
|
Wellsek bilera batean hitz egiten zuen, eta, horren ostean, kluba eratzen zen. 1893an, lintxamenduen aurkako hitzaldi bat eman zuen Wellsek Washingtonen, eta, hain justu ere, harako
|
hartan
egin zuen bere jendaurreko lehen agerrialdietako bat Mary Church Terrellek, alegia, Koloreko Emakumeen Kluben Nazio Elkartearen sortzeko presidente izango zenak.
|
|
Etxeko langileriari begira, ideia arrazistek eta chauvinistek taxutu baitzuten NAWSAren politika, inongo trabarik gabe onartu zituzten AEBen inperialismoaren balentria berriok ere. Urte
|
hartan
egin zuten biltzarrean, hitzaldi bat egin zuen Anna Garlin Spencerrek: –Duty to the Women of Our New Possessions?
|
2017
|
|
Lunak, ordea, bai. Haren ama Violetak edota Claudiak lana zutenean, Daniela txikia zaintzen zuen batzuetan, edo uda
|
hartan
egingo zuen bezala, Inaxirekin ere laguntzen zien. Aitona amonak eta familia Euskal Herritik urruti zituelako zela pentsatzen zuen Anek
|
|
Kondenatu egiten zituzten apaizak, apaiz abusatzaileak salatzen bazituzten; pentsa noraino iristen zen kontua. Eta, beraz, ba bidali egin zuten beste leku batera, garai
|
hartan
egiten zen bezala eta oraintxe arte egin den bezala. Eta han hil egin zuten aitzurrarekin jota edo lan tresna batekin jota.
|
|
Ahal zen kalterik handiena egin nahi zion ezker abertzaleari, eta eztabaidatik zatituta ateratzea bilatzen zuen?. Garai
|
hartan
egin zituen Madrilek, Aietekoaren aurretik, polizia operazio gehiago: gazte mugimendua? 2009ko azaroa eta 2010eko abendua?, Askapena? 2010eko iraila?, Ekin? 2010eko iraila?
|
|
Mikelek esanda zeuzkan ordurako apirileko egun
|
hartan
egindako guztiak: goizeko bederatzietan jaso zuen Nati bere etxean, bederatzi t, erdietan iragan zuten muga Natik eta berak Peyhorade izeneko herrira joateko.
|
|
Arnasa hartu zuen, sakon hartu ere, eta Macarenaren sexuaren usainak dena estaltzen zuela baieztatu zuen. Begiak itxi eta lurrin loarazle
|
hartan
egin zuen hegan, kolokaturik. Eskuak gorputzaren tolesturetan galdu eta bertze aiene bat atera zion bere gorputz abandonatuari.
|
|
Aurreko egun
|
hartan
egin zuen gauza bera egin zuen.
|
2018
|
|
Haren hitzak oroitera ekartzen ditudalarik, ohartzen naiz lord Darlingtonen ideia haietariko batzuk bitxi samartzat eta are, batzuetan, hutsaltzat joko genituzkeela gaur egun. Hala eta guztiz ere, segur aski ezin uka daiteke goiz hartan billar gelan esan zizkidan gauzek badutela egiatik puska handi bat. Ageriko gauza da zentzugabea dela inork espero izatea maiordomo batek erantzun jantzirik ematea Spencer jaunak gau
|
hartan
egin zizkidan galderei; zentzugabekeria horren erakusgarri da, halaber, Harry Smith jaunak eta hura bezalakoek aldarrikatzea duintasuna duen edozeinek egin dezakeela hori. Argi eta garbi esan beharra dago:
|
|
Amorrua. Gau
|
hartan
egin zuen ihes Itzik handik. Karramarroak haitzen artetik legez.
|
|
horretarako, harremanetan jarri ziren Jenny Pearce bakearen antropologoarekin. Garai
|
hartan
egindako ahaleginetatik, Berdintasun zuzendari ohiari iltzatuta geratu zaio alarde parekidearen kontra daudenek tokiko politika baldintzatzeko erakutsi zuten gaitasuna: –Izan ere, udal instituzioak bahituta daude alarde tradizionalaren aldeko errelatuaren eta estrategiaren alde?.
|
|
Seguru nago, hainbat zalantza izan eta oroimenari hamaika buelta eman ondoren, ez nuela zuen ama hil. Egun
|
hartan
egindako guztia minutuz minutu gogoratzeko gai naiz, batez ere psikiatrak, aurrerantzean ordaintzerik izango ez nuela ikusita, botikarik ez dudala esan eta haiek eten zizkidanetik. Baina hala ere, egun hartan ama hil ez nuela jakin arren, hori bezain garbi daukat lehenago edo geroago gerta zitekeela, arriskua nintzela, bai harentzat, bai zuentzat, nire alaba maiteontzat.
|
|
Ez nago batere harro garai
|
hartan
egindako zenbait gauza direla eta. Egia da gazteak ginela, nerabeak, umeak ia, horrek aitzakia gisa balio badu.
|
2019
|
|
Jainkoaren eskuetan, alegia, Klararen aburuz. Hala, bada, era
|
hartan
egin zituzten hurrengo sei zutabeak, zorteak eta asturuak agindu bezala, laukitxo bakoitza zer partidari zegokion jakiteke. Kinielaren zutabeak errepasatzerakoan, ordea, Txefe berehala ohartzen zen nola jarri izan zuten, behin baino gehiagotan, Athletica garaile, eta Erreala galtzaile.
|
|
Biak irriz hasi ziren, eta gero, elkarri lagunduz, bulegora eraman zituzten paperak, hiztegia, kontsultako liburuak, Raimundo Silva tematu zen berak eraman behar zuela bi arrosak zituen loreontzia, Hau nire kontua dun, neuk asmatu dinat. Dena mahai gainean paratu zuen, eseri egin zen, Maria Sarari begiratu zion, oso serio, toki-aldaketaren emaitza emakumeak toki
|
hartan
egiten zuen itxuraren arabera neurtuko bailuen, Orain hauxe idatzi behar dinat, hil eta lurperatu eta gero, lehendik ere beste hainbat arrazoirengatik miretsia eta Bonn hiriko zalduna izan zen Henrique aleman ospetsuak egin zituen mirakulu harrigarriak, Fray Rogeirok kronista fama eskuratu zuen Osberno hari egin zion gutunean xehe mehe kontatzen denaren arabera, gutunak, puntu honetan, konfiantza...
|
|
–Txalupariak azeleratu egin zuen?. Beharbada haiek badute De la Fuentek gau
|
hartan
egin zuenaren frogaren bat, gaineratu zuen ahotsa goratuz.
|
|
Bi haranak bereizten zituen mendi gain txikira iristean, Gaston desagertua zela konturatu zen Leire, jada burutua zuela bidezidorrak bigarren mendiarte
|
hartan
egiten zuen itzulinguru txikia, nahitaezkoa baitzen handik pasatzea bertako akueduktuaren arkuetako bat zenbait urte lehenago erori zenetik. Haran hartan haren itzala ere ikusten ez zenez, hirugarrenera igaroa zela ondorioztatu zuen.
|
|
Lainoz inguratutako kai huts haietan gizon harekin paseatzea zen une
|
hartan
egin nahi zukeen azken gauza. Baina, ondo pentsatuta, hobe izango zen hori haren etxean geratzea baino.
|
|
Artean ere ez zion bere buruari barkatu aurreko biktimaren ikerketan egindako akatsa, ziurtzat jo baitzuen hasieratik Miren Orduñaren gorpuan aurkitutako animalia ileak foka batenak zirela. Besterik gabe laborategira bidali ordez, albaitari bati erakutsi behar zizkion, gau
|
hartan
egin zuen bezala Jose De la Fuenteren hilotzean antzeko ileak aurkitzean.
|
2020
|
|
Orain, ia mende laurdena igaro denean, garai
|
hartan
egin ez nituen hainbat galdera datozkit trumilka, Franciscok, Eduardo Lópezen seme gazteenak, bidalitako familia argazkiari begira eta orduko egunkarietan hilketari buruz idatzitakoak irakurtzen ari naizela. Nire oroitzapen lausoak, argazkiko irudiak eta egunkarietako hitzak ahokatzen saiatu naiz, iragana memoriaren ibaiko ahanzturetatik erreskatatzeko.
|
|
Garai
|
hartan
egin zuen Kattalin Agirre nazien aurkako erresistentziako kidearen ezaupidea. Kattalin eta Florentino auzoak ziren.
|
|
Egoera latz
|
hartan
egin zuten topo, beraz, Barojak eta Aitzolek, Beratik Lesakarako errepidean. Barojak bere oroitzapenetan dioenez, Ariztimuñok garaiko egunkari abertzaleetan kolaboratzen zuen, eta behin baino gehiagotan idatzi zuen beraren aurka.
|
|
Bigarren bidaia honetan Enekoren larruan jarri, nork bere burua ate erraldoi hartan imajinatu, bakarka, zain, eta are balio gehiago ematen zaio lehen bidaia
|
hartan
egin zuen guztiari.
|
|
CESIDen mikrofonoak zeuzkan Gasteizko HBko egoitzan bestondo igande goiz
|
hartan
egindako bilerako grabazioei kasurik egin ote zieten?
|
2021
|
|
Nahikoa da, ia guztientzat. Eta esandakoaren argitan ulertuko da zergatik izan zen aurkikuntzarik handiena egun
|
hartan
egin nuena.
|
|
Morroskoek hilarria kentzeko eta gorpuzkiak ateratzeko
|
hartan
egin zuten lanaren antzekoa beste batzuek egin zuten 1989an.
|
|
Sabino Polikarpo Arana Goiri –aranatarretakoa, ontziolen eta jabe haien artekoa–, aitita Abandoko alkate izana, aita ere horixe izana, Gernikan batzarkide izanak, ene bada!, Sabino Arana Goiri, bai, zoro halakoa, jendarte
|
hartan
egitekoa zen urratsa kosmikoa zen. Etxekoek, alderdikoek, ez zuten nahi hala baltsatzerik.
|
|
" Eta beste ezer esateko aukerarik eman gabe, hizketan hasi nintzaion, elokuentziaz –bizitza
|
hartan
egin nezakeen moduan– amodioa goraipatuz, bizitzen ari ginen bizitza hura heroiko eta loriatsu aurkeztuz; eta abandonatzen ari nintzena, berriz, gogorra eta doilorra; hainbeste, ezen merezi baitzuen alde batera uztea. Ahaleginak eta bi egin nituen kontua halako xarma batez janzteko, hartara gogatzeko ez bakarrik nire dama, neure burua ere bai.
|
|
Eskuekin eutsi zien burmuinean lasaitzeko agintzen zien bitartean. Zurrunbilo
|
hartan
egin zitzaion mutil hark senargaia behar zuela izan, eta orain ez zuela ez senargairik ez ezer. Gogoan zebilkion hitz zaparrada hartatik bat aukeratu zuen, mina, orduan hura zen mina, ia makurrarazten zuen saihetseko ziztada izoztu hura.
|
|
Auzitegian ikustea espero nuen, baina Endika izan ezik ez zen inor hurbildu; amarena eta izeba Carmenena ulertu nuen; nahiz eta ordurako harreman gehiegirik ez izan, arrebarena ez, ez eta Mikelena ere. Neure buruari aitorrarazi nion beharbada, behin kondena ezarritakoan, etorriko zitzaidala gauzak argitzera, egun zoritxarreko
|
hartan
egin genituen akatsak errepasatuko genituela hitzik gabean, bisita kabinako kristal zikinetan zehar gurutzaturiko begiradak nahikoa izango zirela elkar ulertzeko eta, agian, hura bilakatuko zitzaidala arbuiatu ez ninduen familia. Baina ez zen etorri.
|
2022
|
|
Juliak malenkonia zizta batez so egin dio. Haurra zela, beti esaten zuen egunen batean munduari bira emango ziola horrelako batean, Julio Villarrek bere Mistral
|
hartan
egin zuen bezala. Alabaina, urteek zoratzeko moduko abiaduran biluzten dute egutegia, eta ilusio hori ahanzturan desagertzen hasia da.
|
|
Jendea inplikatu egiten zen. Garai
|
hartan
egiten genuen lehendabiziko gauza sigi saga ibiltzea izaten zen. Tailerretan barrena joaten ginen, eta hurbildu ahala jendea gauzak gordetzen hasten zen, ados egon edo ez.
|
|
Gau
|
hartan
egindakoa ulertzeko ahaleginean zebilen geroztik. Eta, batez ere, berriro horrelakoren bat egiteko gauza ote zen galdetzen zion bere buruari.
|
|
Urte
|
hartan
egin zuen, eta eskiatzera eraman zituen aitak, lagun bati materiala eskaturik, haiek ukaitea aberatsen kontua baitzatekeen. Uniforme arrosa gogotik jantzi zuela du buruan, txanoaren partez kolore bereko diadema, baina gero deskubritu zuela ez zela Olinpiar Jokoak telebistan ematen zituztenetan bezain langintza erraza.
|
2023
|
|
Inoren bainujantzia ipini izan banu bezala. Kanpin
|
hartan
egin ezin zen gauza mordo bat egiteko gogoa neukan. Larrugorritan bainatzekoa, adibidez.
|
|
Bere liburuaren ale batzuk ere saldu zituen. 69 urterekin, oraino ere indarrez dagoela iruditzen zaio, eta ordu
|
hartan
egin zituen argazki berak errepikatu ditu: leku beretik harturik, fokal, irekidura eta abiadura berarekin, konposizio ber bera...
|
|
Pisu huts
|
hartan
egindako lehen hitzorduaren ondoren, beste asko etorri ziren. Zenbat aldiz egin genuen amodioa?
|
|
Martijak aspaldiko zelai
|
hartan
egindako gogoetaz oroituta, esan dut:
|
|
Mohamed Khadad (Mijek, 1952) 2005eko apirilean izan zen Donostian, EHUko Zuzenbide Fakultatean. Ainara Mendiola Berria ko kazetariak orduko
|
hartan
egin zion elkarrizketaren titularra da paragrafo honen hasierako esaldia.
|