2006
|
|
Lau adibide paratu ditugu euren testuinguruan, baina bertze aunitz badaude, aski politak batzuk: “chimelas”, “yguelmaia”, “meateguiyas”, “ardia”, “charraquillas”, “yngud”, “dendalarria”, “aska”, “galiurra”, “caviguña”, “masocalagunas”, “auspatteguia”, … eta bertze zenbait, hiru mende inguru duten hitzak, lantegi edo tresnei lotutakoak gehienak, garai
|
hartako
zurgin, olajaun eta arotzek erabiltzen zuten hizkuntzaren adierazgarri.
|
2007
|
|
Txostenak agertu zuen lehen bai lehen harri lubetak jarri behar zirela orekatu eta prozesua egonkortzeko behin betiko lanak egin arte. Urte
|
hartako
urrian behin betiko birmoldaketaren egitasmoaren erredakzioa enkargatu zen. Modu honetan 2007ko urtarrilean behin betiko lanen exekuzioa abiatu zen.
|
2008
|
|
Nafarroako Erdi Aroan gazteluak ezinbertzeko aztarnategiak dira eta Amaiur horietako bat da. Hala, ikastaro honen helburua garai
|
hartako
historia eta gazteluen ezagutza ezagutaraztea izanen da. Hauek izanen dira alde teorikoan landuko dituzten gaiak:
|
2009
|
|
1722an herriko jauntxoari aurre egin, eta erretaula nagusia zaharberritu nahi izan zuten bizilagunek. Urte
|
hartako
maiatzaren 11n alkateak herri guztia bildu zuen plazan kanpaien doinuen bitartez, eta Santa Carako markesaren kontrako auzia irabazia zela adierazi zuen.
|
2010
|
|
Juntari boterea kendu. Juntari eskainitako txokoan agertzen dira garai
|
hartako
irudiak, mahaiak, nola janzten ziren junteroak, ordenantzak, alkatearen aulkia… Nire enpeinurik handiena txoko honetan jarri nuen, gure iragana eta bertako instituzioen indarra ezagutzeko modu ezin hobea da». Baina bertze zenbait txoko interesgarri baditu Museo Etnografikoak:
|
|
Zortzi zartako pozoitsu aurkituko entzuleak diskan, eta lehenbiziko disko
|
hartako
rockabilly blues zikinaren kirrinkak, rock gordin eta esperimentazioaren planetan hegaka sumatuko ditu oraingoan; Captain Beefheart, Tom Waits, Black Keys, Heavy Trash, Shellac, eta Joseba Irazoki bera elkartzen diren galaxian, hain zuzen ere.
|
2012
|
|
Eguneroko bizitzarekin lotura duten gaiak eta herriko bizitzarekin erlazioa dutenak. Garai
|
hartako
ohitura, sinesmenak... Ekonomiaren inguruan ere solastu dute.
|
|
Aurten, antzezlana 1512 urtean kokatuko da. Urte
|
hartako
gudak, herri txiki batean nola eragiten zuen ikusteko aukera izanen da. Horrela, herri honetako hainbat gizon gudara joan dira Lekunberriko alkateak eskatuta, hortaz, emazteen edo neska lagunen eta gizonen arteko erlazioa gehiago ezagutzeko aukera emango digute, guda bezalako egoera gogor baten ondoan.
|
2014
|
|
Hainbat gurasok ausardiaz ekin zioten bideari. Garai
|
hartako
eskola instituzioak ez zituen herritarren sektore haundi baten beharrak asetzen. Hezkuntza alternatiba gisa sortu zen gure herriaren hizkuntza eta kultura aintzat hartzen zituen egitasmoa, Baztan Ikastola».
|
2017
|
|
1942ko urriaren 12an inauguratu zuten Berako frontoia eta garai
|
hartako
90.000 pezeta kosta zen egitea
|
|
Garai
|
hartako
90.000 pezeta kosta zen frontoia egitea eta 12.000 metro kubiko lur mugitu behar izan zituzten. Inaugurazioaren bezperan, bizkar besta ospatu zuten Charlot-en (gaur egungo Euskalduna) afaria eginez:
|
|
Siderurgia sektorearen krisi egoera larriaren aurka eta gobernuaren politika aldatzea eskatuz protesta egiteko 1992ko urrian Lesaka eta Madril lotu zituen Marcha del Hierro edo Burdinaren Martxaren 25 urteurrenaren harira, zenbait ekitaldi antolatu dituzte garai hartako Laminaciones de Lesaka lantegiko langileek urriko azken aste hondarrerako Lesakan. Egitarauaren berri emateko eta garai
|
hartako
oroitzapenak zaharberritzeko prentsaurrea eskaini dute urriaren 20an, ortzirale eguerdian Lesakako Kasinoan.
|
2018
|
|
Iturbide 2008ko otsailaren 15ean atxilotu zuten Donibane Lohizunen, Mikel San Sebastian herritarrarekin batera. Lehenagotik ere saiatuak ziren atxilotzen, urte
|
hartako
urtarrilaren 6an Igor Portu eta Mattin Sarasola lesakarrak atxilotu eta bi egunetara, hain zuzen. Iturbide 2010eko ekainaren 1ean aske utzi zuten eta 2012ko urriaren 28an berriz atxilotu zuten Frantzian.
|
|
Baietz esango nuke. Modernitatearen sustraiak daude bertan, hau da, arrazoiaren, eskubideen eta askatasunaren Europa definitzen hasten denekoak. Esaldi honek definitzen du zein zen sasoi
|
hartako
filosofia: «pentsatzen dut, beraz, banaiz».
|
|
Baina Karina Ochoa Mexikoko soziologo eta ekintzaile feministak dioen moduan, «arrazionalitate modernoak behar du genozidioaren ekintza irrazionala, eta are gehiago, ez dago modernitaterik esklabutzarik gabe». Alde horretatik, nahiz eta garai
|
hartako
jazoerek Euskal Herrian edo Abya Yalan modu eta dimentsio diferenteak zituzten, bortxa tresnatzat hartuta, hitzarmen sozial berri bat inposatu zen, zeinetan arautu ziren izateko, egoteko, pentsatzeko eta ekiteko modu jakin batzuk. Hortaz, historiaz ari garela, eta, batez ere historia birdefinitzeaz, garrantzitsua deritzot memoriaz ere aritzea.
|
|
Erakusketaren ibilbideari jarraiki, bisitariek Álava sarea osatu zuten emakumeetatik hiruren jatorrizko lekukotasunak entzun dituzte Sabino Arana Fundazioaren agiritegian gordeta daude lekukotasunok. 80 urte igaro ondoren, Eugenio Ibarzabal kazetari eta idazleak 70eko hamarkadan egindako elkarrizketa batean, Bittori Etxeberriak, Itziar Mujikak eta Delia Laurobak (Tere harrezkero hilda zegoen) sasoi
|
hartako
bizipenak kontatu zituzten.
|
2019
|
|
Hala gertatu omen zen noizbait nonbait, gure inguruko herri batean. Herri
|
hartako
alkatea, bere akatsekin, gizaki aski zentzuduna omen zen. Ez zen zalea, jendearen huskeria edo zurikeriei ez zien kasu haundirik egiten, arazo eta gauza garrantzitsuei bertzerik ez.
|
2022
|
|
Horra gure amama, amona edo amatxien ahotsa, nahiz eta maiz isilduta egon oraindik, aunitzek ez baitugu osatu gure biografia linguistikoa. Euskaldunegiak ziren garai
|
hartako
Aurorak, batzuen begietan. Eta ederra da, oztopoak oztopo, euskarari eutsi zioten amatxiak goraipatzea, baina ez ditzagun bertze guztiak atzendu.
|