|
2000
|
|
|
Aitona Nikolasek zerbaitekin ihardets ziezaiokeen aitaren ezkutuko mehatxuari, baina nola erdi ahiturik baitzegoen orduko, erreuma hezurrik tipienetan ere jaun eta nagusi, eta nola ohartzen baitzen ezen jauregi
|
hark
gure aitaren beharra zuela, zuhaitzak lurrarena bezainbertze, zutik iraunen bazuen, hala, isilik egoitea deliberatu zuen hartaraz gero.
|
|
|
Eta ez ote dezakegu erran, finean, ezen sala
|
hark
gure aitaren nortasunaren alde inportant bat erakusten zuela, Aurelio Anbrosio Makrabioren erran batek laburzki bil diezagukeena: Potestas non solum si invitet, sed etiam si supplicet, cogit?, zeren eta aitaren gonbitak eta haren eskariak, baita haren nahirik nahitsuenak ere, zinez baitziren bete beharreko obligazinoak bertzeontzat jauregian...
|
|
|
Dena, nerabe moko guri batzuk ginen garaietatik. Gerorrek baino hobeki ezagutzen zituen
|
hark
gure jokamoldeak, gure frustrazioak eta gure nahi ezkutuak. Ximurraren autoan laurak bildu ginen goizalde horretan berean asmatuko zian zer estaltzen zuen bestaz mozorroturiko ibilaldi zentzugabe horrek.
|
|
|
Edo koskoilak; edo koskabiloak; edo panpalinak; edo barrabilak; edo zintzilikarioak... herri idurimenak delako zorro pilotadun ale bikoa izendatzeko asmatu dituen molde ugariak agortzeari emanez gero. Horrelaxe laburbiltzen
|
hark
gure ezkon-bizitza hondora ekarri zuten egitate guztien nondik norakoa! Ez tragorik, ez inolako semeren etorrerarik, ez egunkaririk, ezta talde, zelula, elkarte, multzo edo saldoenganako zaletasunik batere, Potro Falta baizik.
|
|
|
Nik, nolanahi ere, ez nuen ikusleen asaldura edo izualdi edo erruki berantiar harekin bat egin; ez. Nik, ezjakintasunez ez ezik borondate on guztiarekin, txalo egin nion jaurti  tzaile burugabetuari, zinez uste baitut horixe espero zuela
|
hark
gugandik: loriazko azken segundo ahaztezin batzuk, betikotasuneranz  ko bidaia betiere ezezagunean lagungarri izango zituenak.
|
|
|
Urte batzuk lehenago, bere arloko kongresu baterako, aipatu irakasle hori Madrileko unibertsitate batera etorri zen. Bere alaba Salomek, orain dela urte batzuk Euskaltzaindiaren kide urgazle izendatuak, eskatua zion, Espainiako hiriburura egiten zuen bisitaz baliatuz, euskal gramatikaren bat eros ziezaiola,
|
hark
gure hizkuntza ikasteko gogoa baitzuen, tipologian haienarekin, georgierarekin alegia, antz handia du eta. Sinposioan zehar Gabunia jaunak unibertsitate hartako errektorea agurtzera hurbildu eta, paradaz baliatuz, galde egin zion ea Madrilen zein liburu dendatan eros zezakeen euskal gramatika bat.
|
|
2002
|
|
|
Txikitako Teresari Alegiako hiletetan izan zuen lehenengo ezusteak hizkuntzak errealitatearekin duen etena erakutsi bazion, heldutasuneko Teresak badaki etengabe traizio egiten dioten hitz horietan (maitasuna, adiskidetasuna, ilusioak...) babesa bilatzera kondenatuta dagoela. Horregatik, Becketten pertsonaien antzera," kontatu, esan, hitz egin" (133) beste irtenbiderik ez du, nahiz eta, badakien, hitzok, txikitatik bermatutako ilusioak, guztiz susmagarriak direla (L" Ère du soupçon deitu zion beste
|
hark
gure aro garaikideari). Hortik, testuak darabilen hizkuntza eta estilo neurtua, zehatza...
|
|
|
portua?". Guk sekula entzun gabeko izen
|
hark
gure irudimena pizten zuen bere apalean. Eta beste argudiorik ezean, errotuluan betetzen zuen puska handia ikusita, haren garrantzia beste nonbait agian antzinako denboretan, trenbidea zabaldu zuten garaian kasu, edota lehenago, garraioak gurdietan egiten zirenean, esate baterako bilatu behar zela otuko zitzaigun...
|
|
2004
|
|
|
Orduan ulertu nuen E.A.J.ri buruzko eztabaida. Gizon
|
hark
gure arteko lotura bat ezarri nahi zuen, politika arloan bereizten gintuen amildegia ezabatzen saiatu. Ahalegina hunkigarria zen.
|
|
|
Gure aitari etorria dario. Bere mendean duen edozein gairi ateratzen dio
|
hark
guk uste ez genuen distira, ezpala eta irazkina. Norbere menpeko jakiteari inork uste ez duen berritasuna sortzeko ahalmenari deitzen diot nik etorria.
|
|
2005
|
|
|
Kale zaratatsuak utzita, bakartietara abiatu ginen, mintzatu gabe, urruti, oso urruti bata bestearengandik, nor bere pentsamenduetan murgilduta. Asunto
|
hark
gure artean geratzen zen argi ahula betiko ilunduko ote zuen galdetzen nion neure buruari, edo, agian, ordurako amatatuta zegoen eta nora ezean genbiltzan biok, itzalpetan, hiriko inguru hartan bezala.
|
|
|
Ohar hauen guztien helburua, azken finean, Humboldten ustetan hizkuntzak gizakiaren humanizazioan, formazioan edota hezkuntzan betetzen duen funtzioa antzematea eta agerian jartzea izan da. Lehen une batean, hizkuntzak garapen intelektualean edo kognitiboan duen paperaz aritu gara eta, honela,
|
hark
gutako bakoitzaren mundu ikuskera propioa zabaltzeko duen gaitasunaz jabetu gara. Jarraian, hizkuntza horrek aldi berean gizakiaren garapen pertsonalean edo etiko moralean duen zeregina aztertu dugu eta, honen eskutik, giza-formazioa bere osotasunean hobeto ulertzen saiatu gara.
|
|
|
Oso ondo oroitzen dut, ni izan nintzelako jantokira sartzen lehena. Eta urte asko pasa badira ere, gerra
|
hark
gutako asko lurrarekin berdinduta utzi bazituen ere, bizitasun berezi batekin oroitzen dut oraindik une hura, espero ez ditugun ezusteko ederrak bezala epel, bizitzarekin berradiskidetzeko une bat bezala samur, sasien garratzenean masusta izpi gozo. Jantoki gisara antolatutako oihaletxeko errezela zeharkatzen lehena izan nintzen, bai, eta ohartu nintzen kanpai ez zen kanpai haren zintzarri hots xaxtar hark bazuela zerbait berezia, ez zela ohiko hots xaxtarra, izan hots xaxtarra izaten jarraitzen zuen arren, ez zela ohikoa.
|
|
2006
|
|
|
Gehien harritu ninduena Imanolek nere poemak aukeratu izana zen; besteekin izanak nituen harremanak, haiekin solastua nintzen; baina Imanolek nere hitzak kantatu zituenean, ez genuen oraindik pertsonalki elkar ezagutzen. Biziki eskertu nion, beraz, hitz haiek aukeratu izana, eta gertakizun
|
hark
gure adiskidetasunari ateak zabaldu zizkion. Izan ere, eta kanpoko itxura guztietatik haratago, garaikideen maitasun seinaleen zain bizitzen gara beti.
|
|
|
San Agustinen indusketak egitean berak eta aurretik Barañano, Gonzalez de Durana, A. Santana eta A. Gómez-ek lortutako informazioa gehituta, hilobi eta tenplu erromanikoaren oinarriak aurkitu zituen, XV. mendeko kapera gotikoak moztuak. Eraikin erromaniko
|
hark
gure testuak fundatu zuen monasterio prerromanikoa suntsituko zuen, eta horren aztarnarik ez da aurkitu oraino (ezta nekropoli edo hilobirik ere). Beraz, García Camino-k baieztatzen du 1051 fundazioko aztarna arkeologikorik ez dugula (2002:
|
|
|
Izan ere, halako ehunka auto egonen ziren. Lasarteko
|
hark
guri jarraitzen zigun ere ez nagon seguru!, onartu behar izan zuen.
|
|
2007
|
|
|
Inmarekin pasatu genuen larunbat gehiena. Niri arraroa egiten zitzaidan gu baino neska zaharrago batekin egotea eta
|
hark
gurekin normal normal hitz egitea, baina berak guztiz jator jokatu zuen eta, egunak aurrera egin ahala, gero eta maiteminduago sentitzen nintzen ni.
|
|
|
Folka beranduxeago iritsi zela esan dut arestian, eta folkien artean espainolez kantatzen zutenak zirela nagusi: mezua behar baitzuen folk kantari batek aintzat hartuko bazuten, eta espainolez behar baitzuen mezu
|
hark
guk ulertuko bagenuen. Paisaia hura ez zigun Roberrek ezagutarazi, rockean sendo jarraitu baitzuen hark, baina honetaz hitz egiteko beste pertsonaia bat ekarri behar dut orriotara:
|
|
2008
|
|
|
–Zure aitak malezia handia zuen. Horren gezurtia zen ezen behin pentsatu genuen gainontzeko ontzietakook ez geniola irratitik ezer esango,
|
hark
guri galdetzen zigunean gu isilik geratuko ginela. Ez geniola esango nondik eta nora genbiltzan?
|
|
|
Hogeita zazpi metro. Zuzen zebilen, olatu
|
hark
gure etxea estaliko zuen.
|
|
|
Aitaren ustezko arerioa, euskal barkuak preso hartzen zituen gizon hura orain Euskal Herrira etorri nahian zebilen. Gu joan ginen bezala Stornoway ezagutzera,
|
hark
gurea ezagutu nahi zuen.
|
|
2009
|
|
|
Bai,
|
hark
guk baino lehenago, gainera. Beste mundu bat zen hura.
|
|
|
Berak ere ez zigun ezertxo ere kontatu, noski. Baina sekretu
|
hark
gure artekoa puskatu zuen. Egoera bere onera bueltatzeko, behar beharrezkoa zen gaia atera eta lasai hitz egitea.
|
|
|
Pentsatu izan dut ez ote zen hura, gure gisara, komedian ari, bizitza salbatu beharrez. Finean, ez ote gintuen
|
hark
gu guk hura bezain traidoretzat.
|
|
|
Bertatik, eurak ere harrituta, erantzun zidaten arduradunarekin hitz egingo zutela. Handik egun batzuetara, deitu zidaten esateko nola egon ziren arduradunarekin, eta
|
hark
guri emandako erantzun berbera errepikatu zidaten: geuk itzuli behar genuen testua.
|
|
|
Antzerki talde txiki bat sortu zuen irakasleak eta, hilabete batzuetako saio ia klandestino batzuen ondoren, ni baino apaizgai zaharrago batzuek Godoten esperoan antzeztu zuten, Estatu osoan lehendabiziko aldiz. Sekulakoa izan zen
|
hark
gure artean eragin zuen konbultsioa, eta egunak eta asteak pasatu genituen Godoten nortasunaz eta esperoaren esperantza faltaz eztabaidan. Garaitsu hartan George E. Wellwart en Teatro de protesta y paradoja saioa erosi nuen (7 ilbeltza data ageri da, neure letrarekin idatzita, kortesiazko orrian), eta bertan egin nituen azpimarren artean, badago bat orduko gure eztabaiden nondik norakoa laburbil lezakeena:
|
|
2010
|
|
|
Bost urte pasatu dira Manex Goihenetxe hil zenetik, baina haren oroitzapena ez zait joan gogotik. Lerro hauen bitartez haren oroimenari omenaldi txiki bat egin nahi nioke, eta era berean zuei azaldu zer den
|
hark
guri utzi ziguna eta zergatik den garrantzitsua oraingoz ere haren oroitzapenari erreparatzea1.
|
|
|
Hori zen, landarerik gabe gelditzen ari zela ikusi eta, Herriak hartutako erabaki zorrotza. Eta ohitura on
|
hark
gure oroitzeraino iraun du, aldaketa ttiki batzuk goiti beheiti. Handik 150 urtera, 1892ko ilbeltzaren 20ko batzarrean, gauza beratsua erabaki baitzuten [321] Beintenakoek, Felix Bergara alkateordeak egindako proposamenari esker:
|
|
|
Bestalde, fede katolikoak erakusten digu Jainkoari men egitea, naturaz gaindiko arauak aldarrikatzen dituenean; orobat, naturari, horrek zerbait debekatu, agindu edo baimentzen duenean; bazter utzi gabe goi agintariei zor diegun obedientzia maila, San Paulok esana. Santu
|
hark
gure begien aurrean jartzen du zenbateraino men egin behar diegun lege eklesiastiko nahiz zibilei. Gero dator teologoa, fedearen printzipioetatik ateratzeko, lege mota bati edo besteari buruz izan behar dugun iritzia.
|
|
2011
|
|
|
Bestalde, WhatsApp erabiltzen duen norbaiten zenbakia agendan baldin badugu, baina solaskideak gure zenbakirik ez badu, mezuak bidali dizkiogu,
|
hark
gu nor garen jakin gabe.
|
|
|
Aita santuaren zain zeudela monseñore bat agertu zitzaien, aita santuaren bedeinkazioa ematea ezinezkoa zela esanez. Errosario bana eman nahi izan zien
|
hark
gure amari eta, baina, jakina, gureek ez zioten onartu. Gure amarentzat eskandalagarria izan zen, bera oso eliztarra zelako eta ezin zuelako sinetsi heriotzara kondenatutako batzuentzat barkamena eskatu eta aita santuak ukatzea.
|
|
|
Itzea jaio bezperan, gainera, laneko txosten oso garrantzitsu bat bidali behar izan genuen Madril aldera, azken orduan bidali ere, gaua kasik lorik egin barik hura amaitu ezinean pasatu eta gero. Txosten
|
hark
gure aurreko hiru urteetako lan guztia laburbiltzen zuen, eta funtsezkoa zen guretzat hura ganoraz entregatu eta Ministerioaren onespena jasotzea. Biharamunean Bilbon geratu nintzen lanean, eta eguerdi ostean erdi minak hasi zitzaizkion Nereri.
|
|
|
Halakoxea da geure ahulezia: mudatu egiten zaigu gorroto genuen jendearekiko iritzia,
|
hark
gure aldeko balaku merke bakana egite hutsarekin.
|
|
2012
|
|
|
" komunismoak huts egin du; zutik gelditzen den balore bakarra nazionalismoa da; eta gure herria bizi dadin, ongi jakin behar dugu inongo internazionalismo edo humanismok ez dituela konflikto nazionalak konpontzen... Indarra da balore nagusia, etsaia hil ala
|
hark
gu hiltzea, mailua ala ingudea izatea... hori dugu aukera bakarra", diote. (34)
|
|
2013
|
|
|
Bai, aurrera jarraitu genuen deus aipatu gabe. Beharbada ezezagunaren garrasi
|
hark
gure amodio hasiberriaren bukaeraren hasiera ezarri zuen.
|
|
|
Gero, burua altxarazi eta begietara begiratu zion," Etorriko zara bertze egun batean nirekin egotera?". Nola ote zekien
|
hark
gure artean bazela zerbait berezia. Bera gaztea zen denboraz oroitzen zen, orduan maitatu eta heriotzak eraman zionaz, sekula ahantziko ez zuen mutil segailaz.
|
|
|
Telefono deiari erantzun, eta
|
hark
gure izena esango duela pentsatzen dugun sasoiaren ostean, izena esan dezan nahi dugun sasoia dator, eta gero ezereza; eta orduan hasten gara ahots hura gogora ekartzen, bozaren ñabardurak argi sentitzeko ahaleginak egiten, ahaztu ez dugula ziurtatzeko.
|
|
2014
|
|
|
Etienne Cleirac jurista bordeletar prestigiotsuak 1661ean esan zuen euskaldunak Kristobal Kolon baino 100 urte lehenago iritsi zirela Ternuara. Hala, inolako frogarik gabe egindako baieztapen subjektibo
|
hark
gure imajinarioan zuztarrak egin ditu; itsas historiari orain gutxi arte jarri diogun arreta eskasaren ondorio da.
|
|
|
“Ta berriz ere nola zainduko ditu umeen problemak/ bere burua behar bezela zaintzeko kapaz ez denak? ” bota zuen Egoitzek. “Nundik eraso behar zenidan aspaldi nizun usaindu./ Zorionez
|
hark
guk ez daukagun etorkizun ona zain du/ ta bi bagaitu haurrak zergatik guraso bakarrak zaindu?/ Gure arteko gorabeherarik ez beza berak oraindu” erantzun Andonik.
|
|
|
Aspaldi hartu eta gordetako oharrak zuzenak badira behintzat, 1962an egin zen otxoteen lehenengo sariketa handi eta entzutetsua Euskal Herri mailan. Eta zerbait berria baitzen hura ere, zeresan eta esperantza handiak sortu zituen lehiaketa
|
hark
gure kantutegiaren berrikuntzarako.
|
|
|
Gizonaren harrokeria izan ohi da sinestea natura kontrolatzen dugula eta ez
|
hark
gu kontrolatzen gaituela..
|
|
2015
|
|
|
Eta harro, gizona. Pentsatu nuen,
|
hark
gure gazteen euskañola bezalako zerbait urrundik ere sekula entzun gabe zeukala. Ulertzekoa begitandu zitzaidan, berak imajinatu ere ezin duen zerbait izatea, mestizaia problema ere izan daitekeela, folklore linguistiko edo musikal pixka bat besterik ez baitzirudien harentzat.
|
|
|
Ermuko alkate izandako Julian Sancristobalek eta Jose Barrionuevo ministroak antolatu zutela guztia? Baina ez nuen ulerten zer erlazio zuen
|
hark
gure Lorenzorekin, kioskero eroarekin; eta, batez ere, ez nuen ulertzen zer erlazio zuten Amedok eta Barrionuevok neurekin.
|
|
|
Gizon
|
hark
gure baliabideak xahutzen zituen gazte ergelentzako txatarrazko hilkutxak eginez, baina denek txaloka eta begirunez hartzen zuten, errege magoetako bat balitz bezala, aberastasuna eta lanpostuak sorginkeriaz sortuko balitu bezala. Ez zen erraza izango harenganaino iristea.
|
|
|
29 Hasiera hauetako ongileak izendatu nituen, oraingo mojek eta gero etorriko direnek beren otoitzetan gogoan izan ditzaten. Zor hau bereziki fundatzaileekin dugu; eta nire lehenengo asmoa Katalina Tolosa fundatzailea izatea ez bazen ere, ezta burutik pasatu ere,
|
hark
gure Jaunarekin zuen bizitza onak merezi izan zuen, eta Jaunak gauzak nola eratu dituen ikusirik, ezin da esan ez denik. Izan ere, etxea ordaintzeaz gainera, beste irtenbiderik ez baikenuen, esanezinak dira Artzapezpikuaren desbideratze hauek guztiek zenbat neke sortu dioten; izan ere, ez zela egingo pentsatzean zen haren atsekabe handi handia eta sekula ere ez zen aspertzen guri on egiten.
|
|
|
5 Zerbait uler dezaten, beroriek badakizkite idatzi nizkien gauzak, joan zen
|
hark
gure aurka gezurrez zabaldutako kontu haietaz. Bada, haiek ez dira ezer egin dizkigun salaketekin alderatuz (ulertuko dute), zertara ez dakiela desorduan etorri baitzen, eta ez behin bakarrik?
|
|
|
Badakigu, beste inoiz izan omen zenaren arrasto eta jario mugagabean, ahalaren ariora, geure burua antzezten, irudikatzen eta, hitz batean, egikaritzen ari garela. Jario garbi bakarra jaso dugula sinetsi nahi dugunean ere lanak ditugu zein den definitzen, defendatzen eta transmititzen, are eta
|
hark
gu definitu eta garena egin gaituela sinetsi nahi dugunean. Ez dago batere argi, argiena izan zen hura.
|
|
|
Bai, Ziur
|
hark
gu ere bai.
|
|
2016
|
|
|
Vienan, Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentzian, harrera ona egin ziguten, jarrera irekia zuten; oro har, energia nuklearraren alde zeudela esan ziguten, baina kokalekua jorratu beharreko gaia zela, eztabaidagarria. Informazio asko bildu genuen, eta informazio
|
hark
gure argudioak sendotzen lagundu zigun.
|
|
|
Jesus, Hirutasuneko beste bi Pertsona Gurgarriekin hain zoriontsua zena!... Guk ditugu sekula
|
hark
gugatik egin zituen erokeriak egin? (TG 169).
|
|
|
Aurreko belaunaldietan
|
hark
gure letretan oihartzuna izan zuela esan dugu sarreran. Izan ere, 1974tik 1976ra bitartean, Shakespeareren teatro lan osoa agertu zen euskaraz.
|
|
|
Begiratu be ez zigun egin, zeruko punturen batera zeuzkan begiak, gu harri kozkorrak ginen. Une hartan dena konprenitu genuen, aurpegi hura geure bizi guztian gomutatuko genuela, begiratu
|
hark
gure azalak, gure izenek, gure hizkuntzak, gure kantuek, gure Espainiaren ukoak, gure borondate onak ezti koloreko begi gorritu haientzat suposatzen zuten guztia edukiko genuela lepo gainean hil arteraino. Jonen ondoan zetorrela, fellagha hari eskua tinkatuko niola pentsatu nuen.
|
|
|
Alboan neukanak, ahapetik, tontopalo
|
hark
gure kirioak ateratzeko egiten zuela hori komentatu zidan, beteranoren bat zela gu oilotu guran. Nik lehen aldia nuen hegan eta ezin nasaitu, on egin zidan ernegatzaile baten ahotsa entzuteak gure buru makurtuek sortzen zuten giro baltza apurtzen.
|
|
2017
|
|
|
Nola gure lehenbiziko aita
|
hark
gure izaera hau bere bekatuaz narriatu, arrazatu eta eriarazi baitzuen, handik gara hain arranguratsu, intziritsu eta onbehar. Handik gara ontasunera baino gaiztotasunera eroriagoak, isuriagoak eta emanagoak.
|
|
|
Ez horregatik bakarrik, tiro haiekin nire, gure, intimitatea gordetzeko ahaleginak egitera behartua nengoelako ere bai. Ezin nian utzi putakume
|
hark
gure bizitza denen aurrean agerian, biluzik eta lotsagarri uztea. Isilarazi egin behar nian.
|
|
|
Honek, emakumeak esateko zuena entzun ostean, kamerari deitu zion. Martak eta biok erdi oharkabean ikusten genituen berriak normalean, jende gehienak bezala; baina azalpen
|
hark
gure begiak pantailara lotu zituen. Pantailan, aurretik botoi askorekin lotzen zen txabusina zaharra edo soineko maiztua janzten zuen emakumea zegoen.
|
|
|
Une hartan ulertu ez genuena kontu
|
hark
gure bizitzetan izango zuen eragina izan zen.
|
|
|
Zehaztasunaren jabe Jainkoa zen bitartean (eta
|
hark
gure ile bakoitzaren berri bazekien ere, jakin, hark bakarrik jakin izan zuen bitartean), gizakiek fisikoki ezagutzen zuten bere ezberdintasuna, eta euren artean adostu ohi zituzten neurriak (beso, gurdiakara, baso erdi, lakaria, eta laurden erdika olioak.)
|
|
|
Noiz edo noiz bere zulotik irteten dun eta suge baten antzera zebilek, sigi saga dabilen gudarostearen buru. Suge horri moztu behar zioat burua,
|
hark
gu irentsi baino lehen.
|
|
|
" Uste dut kristaua izaitea dela eginkizun xumeena eta sinpleena, eta, aldi berean, ebanjelioak aipatzen duen zama pizu arina. Haren zama hartzen dugunean,
|
hark
gure zama hartzen du, eta zenbat eta luzaroagoan bizi garen, pizuago eta arinago bihurtzen da. Azkenean misterioa besterik ez da gelditzen.
|
|
2018
|
|
|
Eta harro, gizona. Pentsatu nuen,
|
hark
gure gazteen euskañola bezalako zerbait urrundik ere sekula entzun gabe zeukala. Ulertzekoa begitandu zitzaidan, berak imajinatu ere ezin duen zerbait izatea, mestizajea problema ere izan daitekeela, folklore linguistiko edo musikal pixka bat besterik ez baitzirudien harentzat.
|
|
2019
|
|
|
Eguneroko jardun arruntean beren artean erabat edo nagusiki euskaraz egiten duten hiztunen kopurua da funtsezko elementua. mulazio zentralean ageri dituen diferentzia nabarmenekin batera13 badu Sprachinselkunde edo Sprachinselforschung
|
hark
gure arnasguneen azterketarako konparazio gune eta kontzeptu lanketazko lagungarri sendorik14 Sprachinselforschung hartatik parte bat interesatzen zaigu euskaldunoi, nolanahi ere, arnasguneen kontzeptu lanketarako: bere ekarpen soziozentrikoa, ez gehienetako ikuspegi linguozentriko edo glotologikoa duen partea.
|
|
|
" Orduan nik galdetu nion ea jakinarazi zion ni nintzela historiarik inportanteena[...] eta berak baietz segurtatu zidan. Adolfo delakoa goibelduta geratu zela ere esan zidan, eta
|
hark
gureak ez zuela amaiera onik izango bota ziola, behin funtzionatu ez duenak ez duelako sekula funtzionatzen, eta ez zitzaion arrazoirik falta, baina orduan a ze putakumea pentsatu nuen, eta hala esan nion Florari, putakume galanta hori, baina ezin jarraitu izan nuen, ordu laurden berandu baitzebilen, eta etxean hitz egitekotan geratu ginen (180).
|
|
|
" Horregatik, neure burua ez zigortzea erabaki nuen; kuestioa zen, haren erruz edo nireaz, bion erruz ziur asko, eta hilda egotea gehigarri hutsa zen, ez genuela hitz egiterik. Pentsamendua irakurri ahal izan balit bezala, apaizak Florari barkatu egin behar zitzaiola esan zuen, egin bide zigun kaltea,
|
hark
guri gurea, dudarik gabe, barkatzen zigun bezala. Eta hor amaitu zen guztia" (273).
|
|
|
–Aitortuko dinat etxetik alde egin nuenean, neurri batean, aitari kontra egiteagatik egin nuela; ezin nuelako eraman
|
hark
gure gainean ezarria zuen erabateko kontrola. Oinarrizko senari lotutako erantzuna izan zunan hein handi batean:
|
|
2020
|
|
|
Eneritz Albizu Azpeitiko Udaleko euskara eta kultur batzordeburua ere izan da aurkezpenean, eta
|
hark
Gure mintzak proiektuaren garrantzia azpimarratu du: " Herrian isilduta dauden hizkuntzei beraien lekua emateko egin duzue proiektua.
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, Azkoitian Matadeixen jo izan ditugu kontzertuak beti; han bizpahiru kontzertu edo eman ditugu. Beste emanaldi bat Sara Zozaya abeslariarekin batera eskaini genuen, eta
|
hark
gure kantu batzuk abestu zituen. Zerbait berezia egin nahi genuen oraingoan.
|
|
|
Urtebete baino gehiago igaro da jada Txinan COVID izeneko gaixotasun bat medio herritarrak konfinatzen hasi zirenetik. Hasiera hartan hala uste ez bagenuen ere, gaixotasun
|
hark
gure bizitzak hankaz gora jarriko zituen denbora gutxiren buruan. Lantegiak itxi, jendea etxean sartu eta abiadura harrigarrian ospitaleak eraikitzen hasi ziren Ekialde Urruneko bizilagunak, eta guk erotzat jo genituen orduan.
|
|
|
Hurrengo egunean, buru belarri hasi ginen lanean. Aneren aginduen zain gelditu ginen Mari eta biok, baina
|
hark
guk proposamenak egitea nahi zuen:
|
|
|
Izan ere, Azkoitian Matadeixen jo izan ditugu kontzertuak beti; han bizpahiru kontzertu edo eman ditugu. Beste emanaldi bat Sara Zozaya abeslariarekin batera eskaini genuen, eta
|
hark
gure kantu batzuk abestu zituen. Zerbait berezia egin nahi genuen oraingoan.
|
|
|
Amildegi bat sortu zuen gertaera
|
hark
gure artean, eta hasierako roletara itzuli ginen biak ala biak: bi ezezagun, etxea konpartitzen.
|
|
|
Erabat pott eginda utzi ninduen. Pentsatu nuen sartuta geunden gorabehera
|
hark
gugan sorturiko harremanak ez ziola eskubiderik ematen ni horrela tratatzeko, nahiz eta ni izan haren hiltzailea; ez zitzaidan ondo iruditu eta horrela esatera nindoanean Itziar txilioka hasi zen, lurrean zealdoka, sabeletik irteten zitzaizkion hesteak gorputzaren inguruan korapilatzen zitzaizkiola.
|
|
|
–Nik banekien prentsak Ignazio gurutziltzatuko zuela, eta horixe zen, hain zuzen ere,
|
hark
gure katean programa egiteko kontratua ez sinatzeko arrazoi nagusia.
|
|
|
Plazak izen hori du xv. mendean buruileroen merkatua egin ohi zelako bertan; buruileroak, hiria penintsulako iparraldeko merkataritza igarobide ezinbesteko bihurtu zuten oihal ehuleak. Galtzadatik joan nintzen, eta Ken Follet kezkatu baten brontzezko estatuak begiratu egin zidan igarotzean, idazle
|
hark
gure inguruan ehuntzen hasiak ziren trama ilunak barrundatuko balitu bezala.
|
|
|
Gogoan dut erantzunak idatzi genizkiola Enrique Vila Matasi, eta
|
hark
guri galderak idatzi zizkigula. Publikatu egin zen elkarrizketa hori.
|
|
|
Bigarren aldiz ikusi nuenean, joder, ea azkar iristen naizen Alcalara, pentsatu nuen gehiegi zela tipo
|
hark
gure txanden berri izatea, eta nireak bilatzeko lana hartu izana, eta egun horietan etortzeaz gogoratzea… Igandeetan, zortzi bat pertsona egoten gara denera ordenagailu itsaso hartan. Maketa bat dirudi bulegoak ere, dena bistan, ia hormarik gabe.
|
|
2022
|
|
|
Batzuetan iduri du bata bestearen baitan zerbaiten bila goazela. Orduan
|
hark
gu baino garrantzi gehiago ematen dio berak ospatzen ez duen bestari.
|
|
|
Estatua ez dugu sobera maite(
|
hark
gu batere ez), baina estatua baden bitartean hura erabili beharra dago, munduan gezurra dagoen bitartean hura geure gogara erabiltzen dugun bezalatsu. Jende arteko komunikazio telematikoa ederki kontrolatua edo zaindua bide dago, baina, nere ustez, gehiago kontrolatu luke estatuak.
|
|
2023
|
|
|
Erreportaje honetan, dantzarako kultura
|
hark
gurean izan zuen eragina eta haren inguruan sortu ziren gatazkak aztergai ditugu, Mugak bienalak antolatu duen disco TEKAK. Bumping aren tenpluak Gipuzkoako kostaldean jardunaldiak aitzaki hartuta.
|
|
|
Eta, istantean, eskuadrilla bat agertu zen aerodromo gainean hegaz, eta ezkutalekura bidean gindoazela hasi ziren lehen eztandak. Lehenengo bonbardaketako izua itzuli zitzaigun, eraikin txiki
|
hark
gure sotoak bezalaxe egiten baitzuen dar dar danbateko bakoitzaz. Arduradunak han gertatzen zena transmititzen zion irrati telefonoz gobernuari, nola pista suntsitzen ari ziren.
|
|
|
Aitxeren plana izan zen ni asto gainean eramatea Olalderaino. Astoa Olaldeko kortan utzi, eta berba eginda zegoen Julian taxilariarekin
|
hark
gu Olalden hartu eta pagoaren ipurdiraino eramateko.
|
|
|
Zainak ematen dit, ordea, nahiko ongi joango zitzaigula baldin eta ez balitz mugalde osoan bala bala hedatu gure tasquinha soldatapeko hiltzaile, puta, txibato eta txakurren elkargunea zela. galen garaiak ziren: zurrumurruek zioten jendilaje
|
hark
gurean prestatzen zituela mugaz bestaldean gero eta ohikoagoak ziren euskal errefuxiatuen bahiketak eta hilketak.
|
|
|
Horrenbestez, diru guztiak xahutu eta ez bainuen deus aurreratu, atzera favelara itzuli nintzen bezero bila, baina favelako bezeroak inoiz ez dira ordain  tzaile finak izan, eta, horrenbestez, han ibiltzen ginen puta saldo bat kale kantoi guztietan elkarrekin lehia zoroan, zakila ez ezik patrika ere bero bero zuten gringo gehien nork ehizatuko, harik eta puten sindikatu moduko bat sortu zen arte elkarri laguntzeko eta prostituzio autogestionatua bultzatzeko, ikusi baitzen lankideen artean lehian aritzeak eta putazainen mende egoteak gure lan baldintza kaskarrak okerragotu baizik ez zituela egiten, eta nik ez nuen fede handirik kontu hartan, putak beti izan baikara nor bere kontura ibili zale, baina, egia esatera, bazirudien egoera zertxobait hobetzen hasi zela, baina ostiaka esnatu gintuzten pixkanaka gorpuzten ari zen ametsetik, zeren, biltzen eta antolatzen hasi ginenez geroztik, putazainek eta poliziek begiz jota baikintuzten, ez zuten onartzen gure gorputzak haien makilapetik askatzea eta haien diru iturria moztea, eta ez ziguten bakean lan egiten uzten, eta guri mehatxuka eta erasoka hasi ziren, eta gure favelako sexu langile batzuk akabatu zituzten guztion zentzagarri. Eta gero, aldian behin, favelan indarkeria areagotu zen aitzakian, plaka eta pistoladun alfer jende
|
hark
gure aurkako sarekadak egiten zituen kaleak" garbitzeko" eta beren nagusien aurrean soldata justifikatzeko. Eta egoera larri hartan, favelatik kanpoko kide batzuk etorri zitzaizkigun esanez alderik alde zeharkatu behar genuela herrialde osoa auto stop eginez, Gabriela Leite prostitutak duela urte batzuk egin bezala, herrialde osoko putetxeetan eta kaleetan zeuden sexu langile guztiak biltzeko eta antolatzeko, bai eta indarkeriaren eta lan baldintza kaskarren aurka borrokatzeko ere.
|