|
2001
|
|
|
Konstruktu teoriko horien arteko erlazio kausalak aztertuaz, hau ikusten da: euskararen erabilera bi aldagaiek baldintzatzen dutela; alde batetik, aldagai soziodemografikoak, hau da, subjektuen testuingurua (jaoiterria eta bizilekuaren euskaldun proportzioa); eta, bestetik, aldagai psikosozialak, hau da, subjektuen euskararen ezagutza maila eta euskal identitatea. Bi aldagai horien artean, psikosozialakpisu
|
handiagoa
du euskararen erabilera azaltzeko.
|
|
2010
|
|
|
arnasguneetako eta, oro har, harreman sare euskaldun sendoenetako bizi giroa erdaldundu egin da batez bestean. Etxeak eta lagunarteak, belaunaldi gazteen ingurumen hurbilak oro har, gero eta zailtasun neke
|
handiagoa
du euskarari eguneroko mintzajardun arruntean bizirik eusteko. Hori dela medio aurrerabidea egin du erdarak ingurumen horretan.
|
|
2011
|
|
|
Euskara eta Literatura irakasgaiko selektibitate azterketa nabarmen da sinpleagoa Gaztelania eta Literatura irakasgaiarenarekin konparatuta. Ingeles azterketaren antza
|
handiagoa
du Euskara probak. Bistan da:
|
|
2012
|
|
|
Eta berdin Euskal Herrian. Gure hizkuntzaren biziberritzeak antz
|
handiagoa
du euskararenarekin, katalanarenarekin baino. Hasteko, kitxua ere ez baita hizkuntza erromanikoa.
|
|
|
Horrenbestez, albiste arinak hartzaile berriak erakartzeko erabili ohi dituzte hedabideek. Informazio arinak gero eta leku
|
handiagoa
du euskarazko hedabideetan, oporraldietan batez ere. Horregatik, gai aniztasunak lagun dezake horikeriarik euskarazko hedabideetara zabal ez dadin.
|
|
2015
|
|
|
Gasteizen garaitik hona, euskarak izan duen euskararen bilakaeraren inguruko testigantzak eta hizkuntza galtzeko zorian egon beste hainbatetan. Batzuk euskararen irakaskuntzan engaiatu dira eta ohartzen dira euskara belarritik ikasten dutela askok eta etorkinek prestutasun
|
handiagoa
dutela euskaraz ikasteko, hemengoekin alderatuz gero.
|
|
|
formalagoa izan, orduan eta presentzia
|
handiagoa
du euskarak. Eta formaltasuna, batez ere, komunikazio
|
|
2016
|
|
|
«Euskarazko jarduna gazteentzat erakargarri izateko proiektu indartsu bat izanik nekez ulertuko litzateke horrelako zerbait ez babestea», adierazi zuen Baztarrikak. «Arauarekin baino, behar askoz
|
handiagoa
dugu euskara gozamenarekin, plazerarekin eta ludikotasunarekin lotzeko. Galdera gakoa da ea zer eskaintzen dien euskarak gaztetxoei».
|
|
|
Nola datu kuantitatiboen emaitzetan, hala kualitatiboenetan, argi baieztatu den hipotesi garrantzitsua da komunikazio testuinguruak baldintzatu egiten duela nerabeen hizkuntza erabilera. Zenbat eta testuinguru formalagoa izan, orduan eta presentzia
|
handiagoa
du euskarak. Eta formaltasuna, batez ere, komunikazio ekintzaren gidaritza bideratzen duen eta hainbatetan jarduneko hizkuntza arautzen duen pertsonaren (irakasle, begirale edo entrenatzailearen) presentziak edo esku hartzeak ematen du.
|
|
2017
|
|
|
Subalternizatua eta ezdeusetsia nazional linguistikoki nago (emazteki gisa ere bai, baina horrek patriarkalismoarekikn dauka zerikusia kapitalismoarekin baino zuzenago); h. d., Estatu moderno kapitalista/ jakobinoan ukatua nazionalki nago, hizkuntzaz naiz paria: , gazteleraz edo frantsesez egindako edo esandako orok balio
|
handiagoa
du euskaraz ekoizten eta idazten denak baino?, idatzi du Jule Goikoetxeak. Baina, horregatixe, euskarak matxinatzeko arrazoia eta sua ere ematen dit.
|
|
2018
|
|
|
1991n euskaldunen herenak (%34, 6) erraztasun
|
handiagoa
zuen euskaraz hitz egiteko. 2016an, euskaraz erraztasun handiagoa duten euskaldunak laurdena dira (%26).
|
|
|
1991n euskaldunen herenak(% 34,6) erraztasun
|
handiagoa
zuen euskaraz hitz egiteko. 2016an, euskaraz erraztasun handiagoa duten euskaldunak laurdena dira(% 26).
|
|
|
Adin taldeari dagokionez, aldeak nabariak dira herri batetik bestera: zenbat eta gazteago orduan eta gaitasun
|
handiagoa
dute euskaraz aritzeko bi herrietan, baina euskaraz hobeto moldatzen direnen ehunekoa askoz altuagoa da Ondarroan adin tarte guztietan. Gazteen eta helduen ehuneko oso altuak dio euskaraz hobeto moldatzen dela.
|
|
|
Horra hiru faktore nire ustez garrantzi gero eta
|
handiagoa
dutenak euskara hizkuntza bizia eta subordinaziorik gabeko adin nagusikoa izateko bidean: atxikimendua, kontsentsu sozial eta politikoa, eta euskarazko jardunaren erakargarritasuna.
|
|
2019
|
|
|
Bai, halakoa zen. Euskaldun peto petoa zen eta gaztelania ongi ulertzen bazuen ere, berak erraztasun askoz
|
handiagoa
zuen euskaraz mintzatzeko, horregatik askotan joaten zen autobus geltokira ea Beuntzako jendea edo beste herrietako euskaldunak ikusten ote zituen solas egiteko.
|
|
|
liburu aldizkariak irakurtzerakoan, batetik, eta telebista kontsumoan, bestetik. Horietan (telebistaren kasuan nabarmenago) gaztelaniazko kontsumoak pisu
|
handiagoa
du euskarazkoak baino. Erabilera eremuetan euskararen erabilerak duen pisuaren hurrenkera hori bat dator, 2015 urtean Euskal Autonomia Erkidegoko DBH 2ko ikasleei buruz Arrue ikerketak (Martinez de Luna Perez de Arriba eta Suberbiola Unanue, 2017) aurkitutakoarekin.
|
|
2020
|
|
|
Itzulpena Mercè Ubach Dorcak eta Paco Rierak egin dute —katalanetik espainierara, bistan dena— Hemen, gure lehendakari ohi eta politikariek zein hizkuntzatan idazten dute haien memorien lehen, jatorrizko bertsioa? Nago kasu gehienetan laguntza premia
|
handiagoa
dutela euskarazko itzulpenaren bertsioa txukuntzeko erdarazko jatorrizko lana idazteko baino. Horretarako haien itzultzaile edo kolaboratzaileak dituzte —espainieratik euskarara, noski— Euskadi, Euskal Herria bihotzean, horixe.
|
|
|
Ez dakigu zer arrazoi egon diren aldaketa horren atzean. Deigarria da bereziki ikasle baten kasua, aldaketa 14 urterekin herriz aldatzean gertatu baita, ikusita gainera gaitasun
|
handiagoa
duela euskaraz hitz egiteko. Horrelako kasuak seinaleak dira irakasleentzat:
|
|
2021
|
|
|
Cerezok eta Morenok ez dute inolako arazorik euskaraz ulertzeko eta berba egiteko, eta metodologiarekin hasi baino lehen ere, euskaraz egiten zioten elkarri, “ia beti”. Xabierrek, baina, zailtasun
|
handiagoa
du euskaraz berba egiteko, baina ikasteko “gogo bizia”.
|
|
2022
|
|
|
2020an emakumezkoak izan ziren parte hartzaileen bi heren eta 30 urte artekoak nagusitu ziren. Asmoen artean, gehienek euskararen erabilera handitzea izan dute helburu, eta belarripresten artean, pisu
|
handiagoa
du euskaraz egiteko aukera berriak bilatzeak.
|
|
|
16 urtetik gorako euskaldunen %26k erraztasun
|
handiagoa
du euskaraz aritzeko gaztelaniaz baino. Nahiz eta elebidunak izan, gehiago kostatzen zaie gaztelaniaz edota frantsesez aritzea.
|