|
2008
|
|
|
3) espainiarrean, bakarrik, mehatxu sentimendu
|
handiagoa
dago espainiarra identitatearekiko osagarriari buruz..
|
|
|
Geroz eta parekotasun
|
handiagoa
dago herritarren eta hedabide handien artean; gaur egun, edonork sor dezake bere bloga; argitalpen sinplea, nahi bezain jantzia eta interaktiboa. Badira blog komertzialak, instituzionalak eta hedabideei lotuak; baina batez ere, milaka eta milaka dira blog pertsonalak, bakoitza bere egileak sortua.
|
|
|
Bestalde, 5.000 biztanletik beherako udalerrietan kontsumitzaileen %16, 3 bizi dira (127.000 kontsumitzaile), 5.000 eta 10.000 biztanle arteko udalerrietan %12, 0 (94.000 kontsumitzaile) eta 50.000 biztanletik gorako udalerrietan %7, 4 (57.000 kontsumitzaile). kortasun txikiena hiriburuetan dute. Seguruenik, irismen
|
handiagoa
dago euskararen dentsitatea handiagoa den tokietan, dentsitate honek kontsumoan ere eragiten duten sareak sortzen dituelako.
|
|
|
Jokabidearen azterketaren ikuspegitik, aukera bakoitzetik eratorritako ondorio positiboek eta negatiboek norbanakoaren jokabidea bideratuko dute etorkizun hurbilean. Beraz, euskaraz hitz eginez gero, aukera
|
handiagoa
dagoenez hizkuntza gatazkak izateko (abertsiozkoak izan ohi dira subjektuarentzat), hizkuntza hori aukeratzeko probabilitatea murriztu egiten da segida hau errepikatzeko aukerak areagotzean: euskara erabiltzea/ gatazka egoera/ ondoeza.
|
|
2010
|
|
|
Bukatzeko, enpresen konkurrentzia mailan ere eragozpenak topatzen ditugu. Egia da zenbait ondasunetarako enpresa handi eta gutxi batzuk besterik ez dutela merkatua hornitzen, baina beste zenbait produktuetan konkurrentzia
|
handiagoa
dago. Adibidez, irakaskuntzako lehen mailetako testu liburuen kasuan badira Estatu espainiarreko merkatu gehiena asetzen duten kapital handiko enpresa batzuk, eta honelako merkatuan bete daitezke Hocevarren hipotesi guztiak.
|
|
|
Garapen honek ondorioak izan ditu hainbat alderditan. Alde batetik, komunikazioak hedatu eta globalizatu diren garaiotan, ingelesa da balio lehenetsia (erantsia?) duen hizkuntza, eta gero eta behar
|
handiagoa
dago ingelesa ikasteko eta erabiltzeko. Bestalde, ingelesa komunikatzeko tresna gisa erabiltzea ez dago jada hain loturik jatorrizko hiztunekin harremanetan jartzearekin, eta" lingua franca" bezala erabiltzen da gero eta gehiago.
|
|
2012
|
|
|
Pertsuasio iturriaren erakargarritasunarekin lotutako ikerketak ere dezente egin dira, eta horietan, hizkuntzaren gaia zuzenean kontuan hartu ez bada ere, iruditzen zaigu hizkuntza gutxituak, orokorrean, eta euskara bereziki, marko teoriko horretan txertatzeko oinarri sendoak daudela, orain arte ikertu denari erreparatuz gero. Izan ere, ikerketa batzuk argi utzi dute, pertsuasio iturriaren erakargarritasunaren baitan, iturriaren eta hartzailearen arteko antzekotasuna zenbat eta handiagoa izan, orduan eta aukera
|
handiagoa
dagoela pertsuasio saioa eraginkor gerta dadin (León, 2008). Ikerketa horien arabera, pertsuasio iturriaren eta hartzailearen arteko antzekotasuna honako kontu hauen ingurukoa izan daiteke:
|
|
|
Ikerketa batzuk argi utzi dute iturriaren eta hartzailearen arteko antzekotasuna zenbat eta handiagoa izan, orduan eta aukera
|
handiagoa
dagoela pertsuasio saioa eraginkor gerta dadin.
|
|
2014
|
|
|
enpresa handiak dauden eskualdeetako biztanleek ekimena eta sozio ekonomiaren ezagutzarekiko jarrera pasiboagoa dute. Ingurune kooperatiboetan berriz ardura ekonomiko
|
handiagoa
dago, eta problematika zehatzen inguruan gehiago interesatzeko eta ekimen handiagoa gauzatzeko joera, enpresa txiki eta autonomo asko dauden lekuetan ekonomiaren ezagutza handiagoa izan ohi da. Eta zalantzarik ez, horrek ere eragin handia izaten du gizartearen beste hainbat arloetan, zeharka bada ere.
|
|
|
Baina Tolosaldeako gazteek ez dituzte arau horiek bere egiten eta paradigma aldaketa gauzatzeko subjektu aktiboak direla esan daiteke, ari baitira beren elkarrekintzan terreno horiek konkistatzen. Agian herri txikietan arau horiek errespetatzeko joera
|
handiagoa
dago, txikitatik hartara sozializatu dituztelako transmisioaren bitartez, nahiz eta beren gaur egungo hausnarketan ez aurkitu zentzu handirik ezberdintze honi. Tolosa bezalako herrietan aldiz, etxean transmisioa jaso ez duten gazteek ez die jaramonik egiten arau horiei eta haien aurka egiten
|
|
2015
|
|
|
Bileretan, zenbat eta partaide gehiago izan, probabilitate
|
handiagoa
dago euskara ulertzen edo hitz egiten duen pertsona bat egoteko tartean. Kasu batzuetan, kudeatzen da, eta aurrez iragartzen da zein hizkuntzatan izango den bilera.
|
|
|
— Bileretan, zenbat eta partaide gehiago izan, probabilitate
|
handiagoa
dago euskara ulertzen edo hitz egiten duen pertsona bat egoteko tartean. Kasu batzuetan, kudeatzen da, eta aurrez iragartzen da zein hizkuntzatan izango den bilera.
|
|
2018
|
|
|
— Aurreko puntuaren ifrentzua: gune erdaldunetan tarte
|
handiagoa
dago euskaldunen portzentajearen eta kale erabileraren artean. Eta gune horiek dira, hain zuzen ere, populatuenak.
|
|
|
Ondarroako elkarrizketetan datu adierazgarri bat ere eman dute: Ondarroan, oro har, ikasketa maila baxuagoak dituztela esan dute, eta joera
|
handiagoa
egon dela herrian bertan geratzeko, inguruko herrietara joateko baino.
|
|
|
Ondarroan, oro har, ikasketamaila baxuagoak dituztela esan dute, eta joera
|
handiagoa
egon dela herrian bertan geratzeko, inguruko herrietara joateko baino. bermeotarren %29, 7k. Etorri berriak, berriz, Ondarroan, herrikideekin euskaraz aritzen dira ahal duten guztietan, %85, 7an; eta Bermeon, %71n.
|
|
|
Ekitaldiotan, badirudi euskara umeentzako zerbait dela, haurrak dira protagonista nagusi saltaka, euskararen ura eskutik eskura pasatzen, Euskararen Egunean... Oilo ipurdia jartzen zait Tuterako umeak Korrikaren lekukoa eramaten ikustean, baina gurean, Zumaian, uste dut protagonismo
|
handiagoa
dagokigula helduoi euskararen ekitaldi publikoetan.
|
|
|
batetik, herritarrari berari dagozkionak, hala nola, herritarrak duen euskara maila, euskara erabiltzeko ohitura, euskararekiko jarrera, zerbitzu horretan aurretik izandako esperientziak, egin beharreko izapideari ematen dion garrantzia, izapidea euskaraz egin nahi izateagatik penalizazioren bat jasotzeko beldurra...; baina bestetik ere erakundearen jardunari dagozkionak, hala nola, langilegoaren euskara maila, edo erakundearen irudia bera: erakundearen kanpo komunikazioan hizkuntzari ematen zaion trataera, langilegoaren adina (zenbat eta gazteagoak izan, euskaldunak izateko probabilitate
|
handiagoa
dago)," Euskaraz badakigu" moduko kartelak, eta abar.
|
|
2019
|
|
|
Bestalde, oso neska gutxik erabiltzen dute Facebook, eta mutilen artean inork ere ez. era berean, aipatzekoa da nesken artean aberastasun
|
handiagoa
dagoela lehen hizkuntzan.
|
|
2021
|
|
|
Harreman afektiboan ere aldaketa nabarmena ageri da. Horren kontzientziahartze
|
handiagoa
dago irakasleengan eta ikaslearengana hurbiltzen laguntzen duten portaera berriak agertu dira: ikasleen lekura gehiagotan gerturatzea, eskerrak ematea... hitz egiteko tonu, eta erritmo lasaia.
|
|
|
Harreman afektiboan ere aldaketa nabarmena ageri da (2 adibidea). Harreman horren kontzientzia hartze
|
handiagoa
dago irakasleengan eta ikaslearengana hurbiltzen laguntzen duten portaera berriak agertu dira: ikasleen lekura gehiagotan gerturatzea, eskerrak ematea (erantzuna emateagatik, entzuteagatik, parte hartzeagatik...), hitz egiteko tonu eta erritmo lasaia, umorearen erabilera (norbere buruari barre egitea eta ikasleentzat ezagun diren egoerak baliatzea umorea eragiteko), ikasleak izenez edo abizenez izendatzea, hitanoa erabiltzea...
|
|
|
ikasleei galderak egiten zaizkie, erantzunak zalantzan jarri eta eztabaidatu egiten dira, adibideak eskatzen dira... Saioaren hasieran, gainera, dezente luzatzen da irakaslea; espazioa antolatzen du eta goxotasuna eta gertutasuna bilatzen du; elkar truke komunikatibo
|
handiagoa
dago, ikasleei hitza ematen die, haien hitz hartzea kudeatzen du eta galderen bidez haien parte hartzea sustatzeaz gain aurre jakintzak aktibatzen ditu. Halaber, irakaslearen berbaldian azalpen garatuagoak agertzen dira, eta ikasleekiko afektibotasun handiagoa nabari da.
|
|
|
Georgian, Armeniarekin alderatuta, aniztasun linguistiko
|
handiagoa
dago. Hasteko, georgiera eta errusiera hiztunez gain, azerbaijanera eta armeniera hiztun talde handiak bizi dira:
|
|
2022
|
|
|
Bertan, turismoa eta atzerriko inbertsioaren diru sarrerak lehenesten dituzten politika publikoen aurka egiten da, eta herritar gehienen bizi kalitatea murriztea dakarrela argudiatzen du (Bravo, 2019). Antzeko iritziak sortzen dira eremu sozialeko erakundeek alor komertzialeko enpresa kudeaketa ezartzen dutenean, eta baieztatzen dute gero joera
|
handiagoa
dagoela gizarte arazoei merkatuan eta irabazietan oinarritutako irtenbideak emateko. Joera hori elkartasun erakundeen ereduaren antitesi gisa aurkezten dute (Sharma, 2016).
|
|
|
– Bestetik, interes taldeek etorkizunean izango duten garrantzia handitzen joango delako eta interakzio askoz
|
handiagoa
egongo delako enpresen eta interes taldeen artean. Normalizatzen eta natural bilakatzen joango da bien arteko elkarrizketa, eta hortik kultura oso bat sortzen joan daiteke, poliki poliki.
|
|
|
Esate baterako, eskubideak soilik hiztunek dituztela, ez hizkuntzek, eta administrazioa neutrala izan behar dela arlo kulturaletan. Eskaria baino eskaintza
|
handiagoa
dagoela argudiatzen dute. Oso kontuan hartzekoa da etsaigo kultural eta intelektual horrek bidaide indartsua aurkitu dezakeela etsaigo sozial batean, baldin eta euskarak sortzen dituen gizarte sektore kaltetuak politizatu eta mobilizatzen badira.
|
|
|
Bestalde, plano orokorrago batean, euskalgintzaren testuinguruan (eremu komunitario zein eremu publikoan) gero eta aldekotasun
|
handiagoa
dago euskararen erabileraren normalizazioko ekosistemako eragile guztien artean lan egiteko moduan aldaketa garrantzitsuen inguruan. Aldekotasun horiek diktadura frankistaren amaieratik gaur egun arte hiru aldi eta diskurtso azaleratzen dituzte.
|