|
2000
|
|
|
Adibidez, gaur egun Nafar Parlamentuko lehendakariaden Castejon jaunak, PSNko kidea izanik ere, onartzen du Euskal Herria badela kulturalki, sozialki eta historikoki; eskubide politiko batzuk ere badituela onartzeabakarrik falta zaio. Pertsona horri, eta Baztanen bere burua euskal herritar gisa hartuarren UPNri botoa ematen dion
|
hainbati
, une batean ea lapurtarrekin, gipuzkoarrekin, zuberotarrekin, arabarrekin eta bizkaitarrekin batera bere etorkizuna eraiki nahiduten planteatuko balitzaie, gaur egungo indar korrelazioa ez litzateke ordukoarenparekoa izango.
|
|
2001
|
|
|
Leizarragak edo Hiriart Urrutyk aditzak eskaini dizkieteBilboko euskaltegietan moldatutako idazle zenbaiti, eta Jon Mirandek sexuarenaipatzeko hitzak, oparitu? beste
|
hainbati
.
|
|
|
Aurreko garaietan hedabideen eraginaren alkantzu (erreala) eta mugen (errealak hauek ere) gainean estereotipo batzuen presentzia uler bazitekeen arren, Lizarra Garaziko Akordioak gizartean eduki duen sostenguak aukera eman zion
|
hainbati
hedabideen eraginaren arazoa Euskal Herriaren gizarte egituran hobekiago egokitu ahal izateko. Halaz ere, beren horretan diraute estereotipoek.
|
|
|
Azken hau askozaz ere hobea kolesterol maila txikiagotzeko, noski (hemen esan behar dut, maleziatsuen ahotsak isilarazteko," kolesterol maila txikiagotzeko" esaten den tokian berdin berdin joaten ahal zela, esaterako," pandemia zabal ez dadin"). Are, liburuko hizkuntza bera ere kasualitate hutsa da, munduan dauden milaka hizkuntzatako edozein izan litekeelako; hau
|
hainbati
iraingarria iruditzen bazaio ere, kasualitate hutsa da, berriz diot (bestetik, zer jende klasek bizi dezake nire aukera hau berei eginiko irain moduan. Zer izen dagokie halakoei?)
|
|
2003
|
|
|
Eta baita hizkuntzak ere. Euskaldun askok erdara ez jakiteak eta kanpotarrek euskara ez ulertzeak, isilak eta serioak garela pentsaraziko zion
|
hainbati
. Eta topikoa elikatzen lagunduko zuen seguruenik euskal umorea gutxi landu izanak.
|
|
|
Baina bere apalean eragile handia suertatu da: gaur euskera arloan nor diran
|
hainbati
emon deutsez eskolak, literaturakoak batez be, eta haren estiloak ikasle askogan euki dau eragintxoa: zehaztasuna eta gozotasuna, haren eskolen ezaugarriak.
|
|
|
Bakailaoari, legatzari eta beste
|
hainbati
konponbidea lehenbailehen eman behar zaielarik, antxoa edota sardinarekin ere beste horrenbeste gertatzen da, urte askotxo eman baitituzte arrisku larrian.
|
|
|
Horregatik, asko izango dira deituak, baina gutxi hautatuak (Mateo 22; 14), pulpitutik sarritsutan gogoratzen den bezala. Logika horren arabera, jende gehienak infernura joan behar luke, eta, izan ere, San Basilio, San Agustin, San Juan Crisostomo, San Gregorio eta beste
|
hainbati
jarraituz, pertsona heldu gehienak kondenatu egiten direla esaten da (ume gehienak, berriz, salbatu; J. B. Agirre, 1850c: 283). Azkenkiei buruzko testu guztietan, lehenik eta behin, infernua deskribatu ohi da ñabardura guztiekin; zeruaren deskribapena, berriz, atzenerako uzten da:
|
|
2004
|
|
|
Zentzu batean baino gehiagotan: jende gehiagori aplikatu behar zaio, besteak beste, ustezko demokrata
|
hainbati
. Osama Bin Ladenek dioenean Jaungoikoaren izenean txikitu zituela New Yorkeko dorre bikiak, integrista hutsa dela esaten dugu.
|
|
|
Ez dakit zergatik den, zehazki, baina ez dit inork ukatuko halere datu hau: hizkuntzaren ordezkapenak ofizialtasunik gabeko herri mintzaira osin beltzera jaurti duenean, legearen ezinkizunak aldarrikatzeko gogo sutsua pizten zaio
|
hainbati
. Oraingoan, gainera, nori eta Euskararen Legearen moldaera eta onarpena burutik burura kudeatu zuenari eragingo dio sukarrak.
|
|
|
Baiki. Baita bere garaikide Kanpion eta Azkueri ere, eta beste
|
hainbati
. J.M. Barandiaran ere ez da salbatzen.
|
|
2006
|
|
|
Soziolinguistika hitza entzute hutsak hozkia emanen dio
|
hainbati
, ziur nago. Badauzka euskarak hitz samurragoak, zalantzarik gabe.
|
|
2007
|
|
|
Ugari dira bizkarreko minari aplika dizkiokeen tratamenduak, ebidentzia zientifikoaren gradu
|
hainbati
dagozkionak.
|
|
2008
|
|
|
Katak meditazioa eta isiltasuna eragiten dio
|
hainbati
. Beste batzuei, ordea, neurririk gabe hitz egiteko grina.
|
|
|
1932 Gaixotasun infekziosoen antolaketa berri bat asmatu zuten, eta Haur eta Helduentzako Gaixotasun Infekziosoen Departamendua zabaldu zuten. Tuberkulosiaren eta benereoen antolaketa aldatu gabe, beste zabalpen bat asmatu zuten elgorriari, eskarlatinari, nafarreriari, astanafarreriari, isipulari, kukurruku eztulari, tifus exantematikoari, sukar tifoideari... eta beste
|
hainbati
aurre egiteko.
|
|
|
Izatez, Natalia Kesko() errege bihurtuko zen Serbiako printze batekin esposatu zen 1875ean, eta baita dibortziatu 1888an32 Kontua da 1891n atzerriratu egin zela, eta Parisen, Londresen eta bai Bidarten ere bizi izan zela hurrengo urteetan, eta sarritxotan aurkituko dugu aipatuta Eskualdunako orrialdeetan. Alabaina, ez da Serbiako Natalia izango Albert Goienetxe medikuak errezibitu zuen aristokrata bakarra; izan ere, 1889an Ingalaterrako Victoria erreginari egin zion ongietorria33, eta beste
|
hainbati
ere hurrengo urteetan, geroago aipatuko dugunez.
|
|
|
Herrietako jaiak alaitzen aritzen dira txarangak Euskal Herri osoan zehar, goizetik hasi eta ordu txikiak arte aritzen dira giroa berotzen. Txarangaren atzetik saltoka eta dantzan aritzea gustatzen zaio
|
hainbati
; beste batzuei pasatzen direnean jotzen duten musikaz gozatzea besterik ez. Baina, normalean, gustura egoten dira txaranga entzutean.
|
|
|
Langile ohiek uste baitute gaur egun adierazpen askatasuna esaten diotenak ez duela balio iritzi guztiak plazaratzeko. «Botereak entzun nahi duena esateko
|
hainbati
aitortzen dioten adierazpen askatasuna ez da adierazpen askatasuna».
|
|
|
Ez ote da begi bistakoa euskaltzale peto eta sendo izan daitekeela inor, abertzale (behintzat «abertzale» hitzaren zentzu arruntean, hots, nazionalista) zertan izan gabe? Aitortu behar dugu, bai horixe, nazionalismoa sortu zenetik abertzaleen lana izan dela eraginkorrena euskararen berpiztean eta haren prestigio sozial, kultural eta politikoan, baina nola egin uko nazionalista izan eta izaten ez den
|
hainbati
haien euskaltzaletasun zintzoa, sakona eta ekarpenez betea. Hauen beharra ere badu euskarak, ezta?
|
|
|
Tecnicas Reunidas (%6, 39), Inditex (%3, 29) edo Gamesaren (%3, 18) galeretara iritsi gabe, Abengoa, Banesto, Gas Natural edota Iberdrolak berak, %1na pasako galerak izan zituzten. Nolanahi den, euroa dolarrarekiko pittin bat ahultzeak mesede egingo die eurogunetik at negozioak dituzten
|
hainbati
; tropeleko gehienei, alegia.
|
|
|
Egurrezko geziez gain, baita buruko gaixotasunek, AEBetako samoarren edo indiarren negozioek, Puerto Ricoko ronak edota Exxon Valdez en isuriak kaltetutakoek ere. AEBetako senatariek horiei guztiei eta beste
|
hainbati
buruzko neurriak gehitu eta onartu zituzten salbamendu planean.
|
|
|
Euskararen bilakaera soziala historian zehar ikertzea alferrikako lana irudituko zaio
|
hainbati
, ez baita ikerketa aplikatu bat, gaurko egoera soziolinguistikoa maila praktikoan eta zuzenean hobetzeko helburuarekin sortutakoa. Ez, ez da halako proiektua, Euskararen Historia Soziala proiektua oinarrizko ikerketa da, eta denok dakigunez, momentu honetan, bereziki euskararen indarberritze ahaleginean, askoz gehiago bultzatzen dira ikerketa aplikatuak, oinarrizko ikerketa gutxietsiz.
|
|
2009
|
|
|
Eskerrak, modu berean, bertatik bertara ezagutu ez arren, aurrekoek besteko laguntza eman didan Oliver Sacks neurologoari. Ildo bereko eskerrak Slawomir Mrozek, Arthur Conan Doyle, Joseph Conrad, Agatha Christie, Ricard Ruiz Garzón, Anton Pavlovitx Txekhov, Victor Serge, Wilkie Collins, Ádám Bodor eta beste
|
hainbati
–Eta eskerrak Joseph Conraden biografia anarkikoa ontzen lagundu zidan Juan Gabriel Vásquez idazle kolonbiarrari.
|
|
|
3 Soinujolearen semea n Daviden traizioak ezinegona eragin omen dio
|
hainbati
. Edozein gisaz, Daviden traizioaren eta Daviden kristautzearen aldiberekotasunak Atxagaren aurkikuntza garrantzitsu bat ematen du, Jesukristoren bizialdiaren funtsa traizionatzea eta traizionatua izatea izan baitzen:
|
|
|
Bere tonu leuna gorabehera, Le Réveil Basquek min egiten zien
|
hainbati
, eta, haren eraginari zelan edo halan aurre egin behar ziotela eta, Eskualduna hamaboskaria (astekari bihurtu zen gerora) sortu zuten Baionan bertan, Luis Etxeberri Donazaharreko diputatugaia buru zutela. Erlijio katolikoa, errepublikaren aurkako jarrera12, familia eta tradizioa ziren haren ardatzak, eta euskara baliatu nahi zuten mundu ordena berriaren aurkako babes hesi modura.
|
|
|
Denboran eta espazioan hurbilagoa zaigu Espainiako Estatuko adibidea, zeinean gaur egun kartzelatze baldintza muturrekoak ezartzen baitizkiete zenbait presori, hala nola Amadeu Casellasi; berari, gainerako presoei eta gizarte honetako pertsona disidente eta baztertu guztiei dagozkien eskubideak eta askatasunak eskatzeko egiten diharduen borroka dela-eta, 20 urtetik gora igaro ditu kartzelan, eta gose greba ugari egin ditu gaur egun, gose eta egarri greban dago. Casellasi eta beste
|
hainbati
, Estatuak, disidente eta arriskutsutzat, jotakoei, tortura fisiko eta psikologikoaren logika zanpatzaile eta suntsitzailearekin eraso egiten diete etengabe, horrelaxe baitihardu sistematikoki zigor eta kartzela burokraziaren makineriak.
|
|
|
Izan ere, egonezina handia da euren artean. Jakinarazi dutenez, urak gainezka egiteko arriskua dagoela,
|
hainbati
gertatu zaio aseguru etxeak poliza egin nahi ez izana. Irtenbidea" erraza ez" dela badakite auzokideek.
|
|
|
Eta horrela etorri ziren sarekadak, baina orain arteko atxiloketetan akusazioak ez dira horretara mugatu. Atzora arte Segiko kide izatea egotzita atxilotutako
|
hainbati
kale erasoetan parte hartzea ere egotzi diete atxilotzeko unean. Beste askok auzitegian bere burua aurkeztu dute:
|
|
|
Marokok traidoretzat gauzkate ekintzaile sahararrak. Azken bi hilabeteetan 22 ekintzaile bahitu eta beste
|
hainbati
dokumentazioa kendu diete, inolako arrazoirik gabe; eta orain Haidar kanporatu dute, dio haserre El Mami Amar Salemek, Saharako Torturen Aurkako Batzordeko buruak, SEADen Lagunen Elkarteak gonbidatuta etorri da Euskal Herrira. Ondo ezagutzen du egoera, lau aldiz bahitu, torturatu eta kanporatu baitute 2004tik, Rabaten politikak salatzeagatik.
|
|
|
Urte honen hasieran sartu behar zuen indarrean Lisboako Itunak. Kalkulu politikoak beteko baziren, ordurako erreformak martxan egotea interesatzen zitzaien
|
hainbati
besteak beste, Europako Parlamenturako bozak tratatu berria oinarri hartuta egitea aurreikusten zuen Bruselak. Alabaina, 27 estatu kidek norabide berean, erritmo berdinean eta helburu baten alde egiteak dituen zailtasunak eta ezintasunak agerian utzi ditu Lisboakoak ere.
|
|
|
Zenbait kasutan, erabatekoak. Beste
|
hainbati
dagokionez, justuak; joan direnak edo utzi dutenak ordezkatzeko. Denek ez baitituzte baliabide berberak.
|
|
|
Halere, bizitzako beste ezein esparrutan bezala, hizkuntzarenean ere, gehiegikerietatik salbu mantentzea komenigarria den neurri berean izango da on eta osasungarri, batez ere bizikidetza patxadazko eta harmoniatsu baterako da osasungarri? euskararen erabilera sustatzeko eta bermatzeko egiten diren urratsetako
|
hainbati
errezeloz eta susmo txarrez begiratu ohi dietenek aurreiritziak alde batera utziko balituzte eta euskararen sustapenerako neurri positiboak proposatzeari ekingo baliote.
|
|
|
Hala ikasi genion Asisko leihotik, bertako izadi apartari begira otoitzean irakatsi zigun Frantzisko ttikiari. Hala ikasi genien Arantzazun bost mendeotan bizitako gure aurreko frantziskotar lagun eta anaia
|
hainbati
. Goratua zaitez, Jaun onbera, Arantzazuko mendi eta harkaitz, hegazti eta pizti, bizilagun guztiengatik, eta ama lur laztan bigun bezain sendoagatik!
|
|
|
Michel Angelo ere ezkertia, Goethe, Nietzsche, Beethoven, Schuman... Eskerrak, bai, ezker" gizajo" hauei eta beste
|
hainbati
.
|
|
|
Aipagai dugun garaietan" estruktura" terminoari Frantzian hiruna interpretazio eta aplikazio eman zaizkio: ...n dira); bigarren estrukturalismoa aurreneko hori Georges Dumezilek edo Claude Levi Straussek zeinu sistemei aplikatzearen ondorezkoa da; hirugarrena, azkenik, filosofiaren —fenomenologiaren eta semiologiaren kritika den heinean— orientazio bat da," kontzientziaren filosofiaren" aurkako eta giza izaeraren aurkako, humanismoaren kontrako, historiaren bukaeraren gaineko eta beste
|
hainbati
buruzko eztabaida piztu duena. Ikuspegi estrukturalistari ere aurka egingo zaio, haatik.
|
|
2010
|
|
|
Kultura Sailean gauzak hobeto egiten saiatu zirela dirudi, edo halaxe interpretatu genuen batzuek, sailburuordeen izendapenak ikusita. Euskararekiko sentsibilitate ezberdin biren arteko oreka hark (bata Kultura, Gazteria eta Kirolean kokatuz, eta bestea Hizkuntza Politikan) bide eman zion
|
hainbati
, PSE EE euskararen unibertsora hurbil zitekeela pentsatzeko. Baina oreka hura euskararen kalterako hautsi dela iradoki zuten geroagoko dimisioek, eta hurbilketaren esperantza zapuztu.
|
|
|
Azken hilabeteetan milaka pertsona atxilotu dituzte, eta 100dik gora kartzelatu. Gainera,
|
hainbati
heriotza zigorra ere ezarri diete.
|
|
|
Juanito Oiartzabal bere taldeko kapitainarekin izandako eztabaidatan bere nagusitasunaz ohartuta zegoela azaldu zuen argi. Bere jarrerarekin huts egin zien kide zituen
|
hainbati
. Begoña, Mikel eta Herrerok ikuspegia aldatu zuten Koldoren harrotasuna ikustean.
|
|
|
Literaturaren lehen oroitzapena, bestalde,
|
hainbati
gertatu bezala, Jonathan Swiften Gulliverren Bidaiak liburuari lotua da, genero bateko erreferente. Baina irlandar presbiteroak poesia, satira politikoak eta bestelako lanak ere idatzi zituen.
|
|
|
Euskaraz jakitearen hazkunde kuantitatiboaz galdeketa soziolinguistikoek eskaintzen duten testigantza metatua huskeria iruditu ohi zaio gure arteko
|
hainbati
. Esan berri ditugun beste faktoreak gogoan izanik, eta faktore horien garrantzia eta lehentasuna azpimarratuz, jakite aitormen hutsezko emaitza soziolinguistikoei apenas ematen diete aparteko garrantzirik.
|
|
|
Aparteko eskakizun baldintzak dakartza berekin, gainera, kanpotik etorri berriei edo haien hezteak. Eskakizun horiei eta beste
|
hainbati
erantzun nahirik ari da hezkuntza sistema. Aurrez inork definitu gabeko ibilbidea eratzen eta osatzen ari dira EAEko eskolak, irakasleak, aholkulariak eta hezkuntza arduradunak azken hamar urtean.
|
|
|
Berariazko zortzi baieztapen eskainiko dira horretarako. Badakit aski eztabaidagarri irudituko zaizkiola baieztapen horietariko zenbait gure arteko
|
hainbati
. Arrazoi argiz azaltzen saiatuko naiz, dena den, eta prest nago halakoen kritika arrazoitua jasotzeko:
|
|
|
Euskeriak hortarako atxakixa emunda, ospazkizunak han eta hemen eingo dittugu, eta entzungo dogu Euskerian Eguna egunero dala, aurreko astien Emakumien Kontrako Indarkerixian egunien
|
hainbati
entzundako moduen. Egunerokuak emuten dittuen emaitzak aztertuta, garbi dau ez dala hola.
|
|
|
Ez al zen Josema hori bera, orain bake bideak aldarrikatzen ari zena, armen eta botoen osagarritasuna defendatu eta irakasten ziguna? Ez al zuten mahai horretakoek erabaki Jaime Bergarari belaunean tiroa egitea, eta hari bezala beste
|
hainbati
, belaunean onenean, garondoan ere bai beste hainbestetan?
|
|
|
Informazio eta prestakuntza soziolinguistiko horiek eskuratzea batere erraza ez dela irudituko zaio
|
hainbati
; dena den, mundu mailan, oso leku gutxik dituzte Euskal Herrian eskura dauden baliabideak. Prestakuntzari dagokionez, unibertsitateetan dagoen eskaintzari Hiznet graduondokoa gehitzen zaio (http://hiznet.asmoz.org).
|
|
|
Dena den, ez da murriztu behar zehaztapen hori kanpoko zeinu soil batera. Bestetik ere, zehaztapen hori, oro har, lege ez diren manu eta zeinuetatik
|
hainbati
aplikagarri lekieke. Azkenik, gauza bera esan daiteke Juan de Gersonek emandako antzeko zehaztapenetan.
|
|
|
Kontraesan politiko ekonomikoa ere nabarmena da: librekanbismoa ezartzen bada eta dirua mugarik gabe ibili behar bada noranahi, dirudunekin batera, nola ukatu gero
|
hainbati
nazioarteko" onuraren" bidea?
|
|
|
ETBko tertuliakide egin zuten, bigarren kanalekoa gainera. Gaztelaniaz eroso ari zen, ez zerion, beste
|
hainbati
bezala, euskalduntasuna poro guztietatik. Pertsonaia interesgarria zen elkarrizketaz elkarrizketa, agerpenez agerpen, konposatzen jakin zuena:
|
|
|
Kartografia berriak
|
hainbati
egingo die onura: hala nola arrantza tradizionala, urpekaritza, surfa edo olgeta arrantzari.
|
|
2011
|
|
|
Paisaia askoz osatutako paisaiak dira margolan gehienak.Ezaugarri horri bere ibilbide osoan eutsi dio. Baita beste
|
hainbati
ere. Salaketari, adibidez.
|
|
|
Irudiekin jarraituz, zergatik ez aldarrikatu euskarak bizi behar duen basamortuan euskal unibertsitatea, euskararentzat irabazitako beste eremu guztiak bezalaxe, Prognosia egitea ez da, ahuldutako hizkuntzen bilakaera kontuan, batere lan erraza. Ikusi, bestela, zer gertatu zitzaion Wilhelm Humboldt handiari eta zer gertatu izan zaion beste
|
hainbati
. Lan zaila izan arren ezinezko hutsa ere ez da ordea.
|
|
|
Jarraipena segurtatuko duen eta, galdurik den ingurumenetan, berreskuratzen lagunduko duen diglosia. Jarraipen horrek eman dio bizia gure hiztun herriari, beste
|
hainbati
bezala, menderik mende. Jarraipen kate hori ezinbesteko baldintza izango dugu gero ere:
|
|
|
gauza batzuetan aurrera egin dugula ikusten da argi. diglosiaz ari garenean zertaz ari garen, eta zertaz ez, lehen baino ondotxoz errazago uler dezakegu orain diskurtso soziolinguistikoan ari garenok. diglosiaren gaineko adostasun terminologikora heldu gara, lehenik eta behin. Adostasun kontzeptualera ere bai, hainbatean. gauza txikia irudituko zaio hori
|
hainbati
. Niri ez. pozik nago zinez:
|
|
|
Esango lioke aldamenekoari, aurreko egunetan
|
hainbati
esan dion bezain harro edo, gainera, nola etorria den berriro Guatemalara, Mexikotik itzultzekoak diren errefuxiatuei laguntzera, beren herrira itzulitakoan ahalik eta arazo gutxien izan dezaten; egoera oraindik ere arriskutsua dela hemen, eta laguntzera etorritako atzerritarrak biziki ongi hartzen dituztela.
|
|
|
Zer da, baina, euskal zinema? Hemen ez duzu erantzuna aurkituko, edo beharbada bai, baina ez erantzun bateratua, era guztietako iritziak baitituzte liburuko protagonistek gai horri eta beste
|
hainbati
buruz, beti ere sorkuntza, filmak, irudiak, zinema hizpide.
|
|
|
Garañoren ustez, lehen bazegoen jendea zinemara joaten zena euskaraz zelako, eta orain kontrakoa gertatzen da sarri, euskaraz delako ez joatea. Are gehiago, Goenagak positibotzat jotzen du
|
hainbati
entzun izana pelikula ikusterakoan ahaztu egin zaiola euskaraz zela,, uste dudalako horrekin esan nahi dena dela ez dudala pelikula ikusi militantzia puntu batekin eta euskaraz delako; hizkuntzaz ahaztu egin naiz eta istorioan zentratu. Eta hori lortzen badugu, istorioa barneratu eta disfrutatzea, primeran?.
|
|
|
Hizkuntzak ez dituzte bitarteko gisa ikusten, tresna edo lanabes moduan, identitatearen kutxa sakratutzat dauzkate. (?) Hizkuntzak,
|
hainbati
egia sinple hori ulertzea kosta egiten bazaio ere, gizakiak elkar ulertzeko eginak dira, ez elkarren artean zapuztuta bizitzeko, eta ezta diferentziaren narzisismoari dagokion gotorleku bihurtzeko ere. Hizkuntzak daukan balio bakarra bere gaitasun komunikatiboan datza; ez da besterik?
|
|
|
Seigarren hilean, nola edo nondik ez zekitela, gizakume askori babak atera zitzaizkien eskuetan eta oinetan, eta baita ahosabaian ere beste
|
hainbati
. Babak lehertuta, zauri sakon eta handi bilakatzen ziren, odoltsu, eta haien eraginez hil zen hainbat lagun.
|
|
|
aberastasuna hirukoiztu da, baina 6 puntutan jaitsi da herritarren soldatetara doan aberastasunaren zatia (enpleguak 45 puntu gora egin duen bitartean). Eta krisiak bizitza prekarizatu dio
|
hainbati
: hiru langiletik batek mila euro baino gutxiago irabazten zuen 2010ean.
|
|
|
erabilera, jarrerak, politikak", 2011), euskara gaztelania baino gehiago erabiltzen dutela adierazten du inkestatuen %17k familia giroan, %13k lagun artean eta %21ek lanean edo ikasketa lekuan. Nork bere iritzia izango du, gainera, seguruenik," ikasketa lekua"" lanarekin" nahastu izanak laburpen itsusiak egiteko aukera emango dio
|
hainbati
, baina guri hausnartzeko, diglosiaz eta plangintzaren etorkizunaz hausnartzeko, balio izan behar digu.J
|
|
|
Miel Iñaki Tomasenari bere datuak eskuratzeagatik, Dolorex Lujanbiori bere denbora eta pazientzia eskaintzeagatik, Jexux Etxegia zenari bere jakituria guztia, anekdotak, pasadizoak zenbaitetan xelebreak eta argigarriaketa jendearen berri zaharrak emateagatik, Joxe Javier Etxeberriari Goizuetako historiaren nondik norakoak zabaltzeagatik eta bertako etxeen inguruko interesa eta datuak azaltzeagatik. Eskerrak, orobat, beste hainbat eta
|
hainbati
daturen bat, zehaztasunen bat, espero gabeko bitxikeriaren bat emateagatik.
|
|
2012
|
|
|
Ildo frantsesekoa heziketaz eta apaiza izanik, ez du ematen eboluzionismoaren aldeko izan behar zuenik, «baina bere datuak darwinismoaren alde agertzen zitzaizkion». David Quammenen aipu bat da gakoa Altonagarentzat, euskal zientzialari eta apaiz
|
hainbati
gertatzen zitzaiona azaltzeko: «Fedeak konfortatu egiten du, baina datuek pertsuaditu».
|
|
|
Ezohiko hamaikakoa zelairatu zuen entrenatzaile argentinarrak. Hark
|
hainbati
atsedena ematerako, pentsa ze garrantzitsua den datorren asteko Atletico Madrilen aurkako finala. Iraola eta Muniain ez ziren hasieratik aritu, eta nabaritu egin zen; atzeko lerroan, bereziki.
|
|
|
Hala da, dekretuak salbuesten dituen kasuetan ezik (haurrak, larrialdiak eta haurdunaldiak)
|
hainbati
ukatu egiten dielako artatuak izateko duten eskubidea. Kurioski, profesional liberal autonomoek mutualitate pribatua zuten orain arte eta osasun zerbitzu publikoaz baliatzeko kuota bat ordaintzen zuten, baina arau honekin ez dute kuota ordaindu behar, zuzenean integratzen ditu osasun zerbitzuan.
|
|
|
Artikulu honetan aipatu ditugu horietako batzuk. Badakigu datu ilun horiek frustrazioa eragin diezaioketela
|
hainbati
. Zer esan horren aurrean?
|
|
2013
|
|
|
–Gazteak ginen, orain zuk baino pare bat urte gehiago izango genituen, eta presa sartu zitzaigun, presa sartu zitzaien zure aitari eta beste
|
hainbati
iragan bat izateko, zauriak erakusteko, arrastoa uzteko. Gure gurasoen mundua atzean utzi eta berri bat eraiki nahi zuten.
|
|
|
–Bidean
|
hainbati
aditu zizkioat hire deabrutzar gorriaren arrazoi berdinak. Ravaillac erran duk, ezta?
|
|
|
KARMEL aldizkariak lehenago ere, ikuspegi politiko guztien gainetik,
|
hainbati
ateak zabaldu bazien ere, areagotu egin da jarrera hori azken aro honetan, orain ateak ez ezik leihoak ere zabaldu dizkiela. Bertan printzipio nagusi batzuk onartzea baino ez da eskatu izan, hots, euskararen alde jardutea, elkarrenganako begirunea, Karmeldarron aldizkaria izanik erlijioarekiko errespetua?
|
|
|
' Zeramikak bakarrik?', izan zen hurrengo galdera. Herrian askotariko artistak daudela ikusita, Loperen inguruan zerbait egiten ausartzen ziren esanaz egin genien
|
hainbati
proposamena. Ezezko borobila batzuen erantzuna, baina baiezkoa eman ziguten beste askok", dio Milikuak, gaineratuz hitzaldiekin ere gauza bera gertatu zela eta hasiera baten herriko hizlariak animatu baziren bakarrik, orain, berriz, jende askok gura duela Loperi buruz jardun, baina egitaraua hamabost egunera mugatuko dutela.
|
|
|
Nik ez nuen aurresentipenik izan, baina piper gorri karamelatuek,
|
hainbati
tripak bezala, burua nahastu zidaten, eta bi asteok haiek ekarritako oroitzapenen haritik idazten pasa ditut. Aipatu egiten zaitut pasarte batean, kolegioko" Zatopek" hari buruz ari naizela.
|
|
2014
|
|
|
Hitzetan ere malenkoniaz gain, (auto) kritika zorrotza egiten diete beraien buruei eta herri honetakooi lasai bizitzen uzten ez diguten
|
hainbati
eta hainbati, metafora eta esaldi irudimentsuak erabiliz. Gainera, herrikide zuten Ume Gaiztuak taldea omendu nahi izan dute, gaur idatzia dirudien Espekulazioa kantua gogora ekarriz.
|
|
|
Hitzetan ere malenkoniaz gain, (auto) kritika zorrotza egiten diete beraien buruei eta herri honetakooi lasai bizitzen uzten ez diguten hainbati eta
|
hainbati
, metafora eta esaldi irudimentsuak erabiliz. Gainera, herrikide zuten Ume Gaiztuak taldea omendu nahi izan dute, gaur idatzia dirudien Espekulazioa kantua gogora ekarriz.
|
|
|
Burdinbideei buruzko gaiek pisu handia hartu dute Oregi buru duen sailean, Iñigo Urkullu lehendakariak azken gobernuetako egitura aldatu eta garraioa eta tren azpiegiturak bere ardurapean utzi ondoren. Gai horri eta bere ardurapean dauden beste
|
hainbati
heldu zien elkarrizketan, AHTari buruzko Espainiako Gobernuarekiko negoziazioetatik hasita. Zertan dira Euskal Y aren jarraipena egiteko bilerak?
|
|
|
Funtsean, 70eko hamarkadan, Ipar Euskal Herriak lasai egon behar omen zuen, Hego Euskal Herria laster askatuko zela itxaronez; gero lagunduko omen zuten Iparraldea. 1998an autodeterminazioaren gaia pil pilean zegoenean,
|
hainbati
onartezina zitzaien lurralde zatiketa aintzat hartzea; beste batzuek prozesu asimetrikoaren alde egin zuten. Hegoaldean euskal estatu bat sortuko balitz, Iparraldearentzat eredu eta erakargarri izan liteke.
|
|
|
Jitoan dabilen ontziak alderdi praktiko eta materialen aldetik ere behar du kaia, portua, abaroa. Ez ote zaio hainbat eta
|
hainbati
gertatzen, kanpoan dabilenean, lo egin ezina, dela ohearen gogorragatik, klima aldaketagatik, soinu arrotzengatik. Ez ditugu jorratuko, errazegia litzateke eta?
|
|
|
–Ez da hain erraza, Mario. Herriko
|
hainbati
kostata eman diete. Guri ere trabak jarri zizkiguten hasieran, badakizu.
|
|
|
b) Ondoren, zeuok ere berriketan arituko zarete; honako galdera hauei eta sor dakizkizuekeen beste
|
hainbati
erantzungo diezue:
|
|
|
Entzun dut, geroztik,
|
hainbati
euskara erabiltzeagatik gertatu zitzaion hamaika ataka, baina niri ez zitzaidan horrelakorik gertatu. Istorio bakar bat dut gogoan horri buruz eta guztiz xumea da.
|
|
2015
|
|
|
Konta niezazueke azken boladan antza gehitzen ari direla eraso homofoboak, zeintzuk hipokresiaz salatzen baitituzten arestian aipaturiko debekuak gauzatzen dituztenek eurek. Hipokresiaz diot, zeren holako galarazteekin pertsonon askatasuna murrizteaz gain, gizarteari helarazten dioten mezua baita sexu berekoen arteko harremanak ez direla zilegi eta, nolabait,
|
hainbati
justifikazioa ematen baitiote iseka egiteko edota fisikoki erasotzeko ere.
|
|
|
Euzkadikoen beste kezka gai nagusienetakoa eta zortzigarrenean haiei buruzko testu bat argitaratu zuten. Aurreko
|
hainbati
jarraiki eta garaiko eztabaida handienetako bati erantzunez, telebista hartzen zuten hizpide lehenik. Eszeptiko ageri ziren euskarazko telebistak ekarriko omen zituen dohain ororen gainean, eta berriro salatzen zuten euskara aitzakiatzat hartuz dena justifikatzeko zegoen joera, Euskaraz bai baina seriean salatu zutena hain justu.
|
|
|
Wolfen ikuspuntua, Harawayrenarekin alderatuz, muturrekoa dela esan dezakegu. Eredu tradizionala Ideia platondar horietariko beste bat dela dio,
|
hainbati
asko gustatzen zaiona bere buruari behin eta berriro iruzur egiten segitzeko. Hortaz, irakurle, oraindik Platonen Elkarrizketek egungo errealitatearekin zerikusirik ez dutela uste baduzu, ahaztu ideia hori, oker zabiltza eta.
|
|
|
8 Eta hau itsukeria munduarena, ez baititu begiratzen otoitzik eduki gabe barreiatuak zeudenak heresietan eta gaitz handietan erortzen direla, eta hauetako multzo handi handitik, deabruak, bere irabazia hobeki ateratzearren, otoitza zeukaten batzuk erorarazi baditu,
|
hainbati
beldur izugarria ezarri die bertutezko gauzetarako. Beren burua libratzeko babes hau hartzen duten hauek, kontuz ibil daitezela; izan ere, gaitzetik gordetzen direlakoan onari ihes egiten diote.
|
|
|
Broadcasting a (hau da, batek informazioa ematea
|
hainbati
) eta halako kontzeptuak ahuldu egin dira, eta, gaur egun, informazioa zatikatu, egokitu eta hobetu, eta banakako mezuak zein mezu kolektiboak bidaltzen dira, askotariko plataformen eta sare sozialen bitartez. Audientziaren zati handi batek, gainera, edukiak sortzen parte hartu nahi du; edukiekin interakzioa izan, eta, are, haien historia aldatu (Peñafel, 2015:
|
|
|
Egoeraren konplexutasunak, kemena eta ausardiarekin batera, arreta eta tentua eskatzen zizkion laurogei mila kidetik gora zituen organizazioari; militanteak, salbuespenak salbuespen, ongi ari ziren bereganatzen erakundearen bilakaera, baina zailtasunak azaltzen ziren planteamenduak lantokietara eramateko orduan: afiliatu arrunten sentsibilitate politikoak anitzak ziren, ELAri atxiki izanaren arrazoiak bezala, eta
|
hainbati
lekuz kanpo iruditu zitzaiokeen sindikatuari egozten zitzaion gehiegizko engaiamendu politikoa.662 Giro hartan, bada, barne egoera eta sentsibilitateak kontu handiz haztatzera eta egindako aukeren arrazoiak ahalik eta hobekien esplikatzera behartua zegoen sindikatua, kritikek kideen artean eragin zezaketen higadura neutralizatzeko, afiliatuen atxikimendua baitzen, azken finean, ELAren euskarria e...
|
|
|
Begilagunen bilketa, Madagaskarrera igortzeko Azken urte hautako ohidurari jarraikiz, J Pierre Xedarrik jakinarazten du 3 adinekoek baliatzen ez diren luneta edo begilagunen bilketa antolatzen dutela, Madagaskarrera igortzeko xedearekin. Ondorioz, soberakinak edo errauspean gelditzen diren begilagun xaharrek bigarren bizi bat ukan dezakete, hauetaz behartuak diren hainbaten plazerra eginez, eta
|
hainbati
bista berriz emanez. Zuen emaitza J Pierre Sainte Marie jaunari helarazten ahal diozue.
|
|
2016
|
|
|
Albisuk nabarmendu du Biolur elkartean galdetuta ikasi litekeela ogia egiten, berak ere
|
hainbati
erakutsi diela, baina aitzindariak Xabier Akizu eta Marilu Gardoki Ezkio Itsasoko Hariztizabal baserrikoak direla, eta egun Gipuzkoan ogia egiten duten gehienek eurekin ikasi dutela. Eskertzeko moduko lana egin dutela diote.
|
|
|
Barazki fresko, esne, marbú eta beste
|
hainbati
buruz ari nintzen, baina elkarrizketei buruz beste horrenbeste esan nezakeen.
|
|
|
Zergatik ba merezi? Betidanik hire bizi pozarekin ingurukoak kutxatzeagatik, hire ingurukoei adixkidetasun beroa eskaintzeagatik,
|
hainbati
euskara maitarazteagatik, hire lana Seaskan, irakaslea izateaz gain, euskararen aldeko militante sutsu batena izan baita beti. Omenaldia merezi duk bai, euskararentzat egin dukan lan guziagatik.
|
|
|
Begi lagunen bilketa, Madagaskarrera igortzeko Azken urte hautako ohidurari jarraikiz, J Pierre Xedarrik jakinarazten du 3 adinekoek baliatzen ez dituzten luneta edo begi lagunen bilketa antolatzen dutela, Madagaskarrera igortzeko xedearekin. Ondorioz, soberakinak edo errauspean gelditzen diren begi lagun xaharrek bigarren bizi bat ukan dezakete, hauetaz behartuak diren hainbaten plazerra eginez, eta
|
hainbati
bista berriz emanez. Zuen emaitza J Pierre Sainte Marie jaunari helarazten ahal diozue hilabete honen hondarreko.
|
|
2017
|
|
|
Aizpurua falangista fusilatua; Lekuona gudaroste nazionalean hila, nazionalen euren bonbardaketa batek, eta osasun laguntza ematen ari zela. Alemanian, nazismoaren gorakadak ekarri zion, beste
|
hainbati
bizitza nola, askori bizimodu baten erauztea. Eta Marianne Breslauerren kasuan, bidaia zapuztua ez zen izan hainbeste festarik gabeko Iruñera, ezpada bere herrialdeko egoera politiko berriak uztera behartu zuen argazkilari ibilbidearena.
|
|
|
oro har, erdaretan gehiago idazten du lanaz; literatura, ordea, euskaraz egiten du. Ana Malagonen alderdi bi horiei (eta beste
|
hainbati
) erreparatu diegu elkarrizketa honetan.
|
|
|
' Zertarako ikasi eta karrera bat egin, azkenean zaintzaile izango bagara?'" (Fatma Galia, Sahara). Kontrapuntua, emakume gisa jatorrizko herrialdean baino askeago izateko ere balio izan diola
|
hainbati
bidaiak: " Hemen aukera izan dut ez inoren ama, ez arreba, ez alaba izateko; nire buruarentzat baino ez naiz jaikitzen goizetan.
|
|
|
Aizpurua falangista fusilatua; Lekuona gudaroste nazionalean hila, nazionalen euren bonbardaketa batek, eta osasun laguntza ematen ari zela. Alemanian, nazismoaren gorakadak ekarri zion, beste
|
hainbati
bizitza nola, askori bizimodu baten erauztea. Eta Marianne Breslauerren kasuan, bidaia zapuztua ez zen izan hainbeste festarik gabeko Iruñera, ezpada bere herrialdeko egoera politiko berriak uztera behartu zuen argazkilari ibilbidearena.
|
|
|
Zeina den une honetan modurik eraginkorrena herritarra ez atenditzeko. Zure aferaz ez, eremu horretaz arduratzen denarekin, ez nagusia noski, langilearekin ere jada ezin duzu hitz egin zuzenean, izen hori izanagatik ere dena baita zeharka, eta
|
hainbati
azaldu behar diozu zure arazoa, zure eskakizuna, atzera ere galdera berberak eta NA zenbakia ere berriro eskatuko dizun lankidearengana bideratu aurretik. Leihatila birtuala asmakizun ikaragarria da:
|
|
|
Antzekoa gertatzen zaio beste
|
hainbati
herriko tabernarekin ere. Kontzertu, hitzaldi, antzerki eta askotariko kultur ekitaldiek erakarrita hurbiltzen da tarteka, gainerakoan handik urrunarazi duen inertzia gaindituta.
|
|
|
Beraz, honelatan, halako egitekotan ez erortzeagatik eta hainbat bidegabe
|
hainbati
Jainkoari, geure buruari, aingeruei, kristau lagunari eta munduko beste kreatura guztiei ere ez egiteagatik, behar dugu ernatu, abiatu eta, luzapenak utzirik, gero egin behar dena lehen baino lehen egitea, bide onean jartzea eta hartan egotea erabaki.
|
|
|
Zeina den une honetan modurik eraginkorrena herritarra ez atenditzeko. Zure aferaz ez, eremu horretaz arduratzen denarekin, ez nagusia noski, langilearekin ere jada ezin duzu hitz egin zuzenean, izen hori izanagatik ere dena baita zeharka, eta
|
hainbati
azaldu behar diozu zure arazoa, zure eskakizuna, atzera ere galdera berberak eta NA zenbakia ere berriro eskatuko dizun lankidearengana bideratu aurretik. Leihatila birtuala asmakizun ikaragarria da:
|
|
|
Batzuek besterik gabe bidaia bat kontatzen dute, Remigio Mendibururen amak 1936an bere senarraren bila bi umeak hartu eta Hondarribitik Pariseraino oinez egin zuena, esate baterako, eta beste batzuk ia ia azterketa soziologikoak dira, Flores Kaperotxipiren margolanetan agertzen diren baserri txuriak eta garai hartan benetako baserriak nolakoak ziren aztertzen duena, esate baterako. Dagoeneko hamabi onenak aukeratu ditugu eta kanpoko epaile bat nahi genuen lehen sariak izendatzeko?, esan zuen eta Oteiza, Txillida, Basterretxea eta beste
|
hainbati
buruzko lanak aipatzen hasi zen eta ez zuela bukatuko ematen zuen. Pentsatuko nuela agindu nion, baina une horretan ez nengoela erantzuteko moduan, presaka nenbilelako, etxean neska eta bi mutilak gela barruan giltzaz itxita utziak bainituen eta beldur bainintzen ezegitekoren bat ez ote zuten egingo, atea indarrez zartatu edo leihotik ateratzen hasi eta min hartu.
|
|
|
Naziogintzaren proiektuan testu idatziak horrenbesteko eragin sozialik izatea harrigarria gertatuko omen zaio
|
hainbati
. Alegia, hizkuntza idatzia nazioaren emaginarekin parekatzea.
|
|
|
Euskara du pentsamenduaren hizkuntza, erdal elebidunak ez bezala. Hala ere, euskaldun izateko betegintzarre hori ez zaio
|
hainbati
aski iruditzen borroka politikoaren xedetzat: –Batzuek euskaraz bizitzeko ez bada, ez dute euskal estaturik nahi? 178, dio Jule Goikoetxeak.
|