2010
|
|
Herria nobelarekin beste horrenbeste gertatu zait. Zinez interesgarria iruditu zait gaia?
|
hainbat
urtez Parisen bizi ostean sorterrira itzultzen denaren testigantza?, baita haren tratamendua ere. Darrieussecqek ez ditu ezkutatzen protagonistak itzuleraren inguruan dituen beldurrak eta kezkak, eta aurre egiten dio sorterriaz eskaini ohi zaigun irudi idiliko/ nostalgikoari.
|
|
Juan San Martinena. OtsalarGiro gori Tiempo ardiente izenordeaz sinatu zituen olerkiak
|
hainbat
urtetan zehar, 1954 eta 1977 urte bitartean. Gero, 1998an, Euskal Herriko Unibertsitateak lan poetiko guztien bilduma argitaratu zionean() goitizen horren nondik norakoa azaldu zuen harako hitzaurre hartantxe:
|
|
Neure buruari oroitarazi behar izaten diot zeinen latza izanen zen harentzat zu eta bion arteko sekretutxoa; areago, zeinen zaila, zeinen ezinezkoa izan behar zitzaion bere Iñakik egin izugarrikeriaren irudikatze hutsa ere. Bere bihotzeko semeak egin izugarrikeria, eta hura
|
hainbat
urtez luzatzea, batik bat.
|
|
Hasieran, gehienok nahiago genuen Whitmanen poesia haizetsua eta kanporakoia, aire fresko bafada bat zirudien, Dickinsonen murmurio labur eta juxtuen ondoren?, baina ikastaroak aurrera egin ahala, Walten lana hotsandikoa eta puztua hasi zitzaigun iruditzen, eta Emilyren poema laburrak, berriz, gero eta aberatsagoak, esanahi putzu sakonak, hainbesteraino non haren poema bakar batek ordubeteko analisi eta eztabaida kontzentratura eraman ahal gintuen. Eta sarritan konturatu gara, eta hau denon esperientzia da agian,
|
hainbat
urte lehenago irakurritako lan batera itzultzea, gaztetan irakurritako batera agian, oso esperientzia desberdina suertatzen dela askotan. War and Peacen, lera ibilaldi zoriontsua, gure gaztetako pertsonak arrazoi osoz gogoratua, zurbil geratzen da orain beste material askoren parean, esate baterako, Pierre Platonekin topatzen deneko unea presondegian edota Nikolai Bolkonsky Printzearen heriotza; Anna Kareninan, Annaren eta Vronskyren arteko harremanak ez dirudi agian duela berrogei urte zirudien bezain erromantikoa, baizik eta suntsitzailea eta itogarria, eta Levin, bere huts guztiak gorabehera, argi positibo, are heroiko batean agertzen zaigu; Don Kixotek subertsiboagoa dirudi duela urte batzuk aurrenekoz irakurri genuenean baino, irakurlea ohartzen baita, batik bat bigarren atalean, Cervantes ez dela Kixotez eta Santxoz trufatzen ari, baizik eta haiek topatzen duten jende ustez «sanoaz».
|
|
Ez da hori izan, adibidez, Armand David() misionista ezpeletarraren kasua. Armand Davidek
|
hainbat
urte eman zituen Txina aldean, baina ataza ebanjelikotik liberatu zuten, lan naturalistikoetan murgil zedin. Kontua da panda maitagarriaz gainera beste espezie asko deskubritu eta aztertu zituela.
|
2011
|
|
jomugan baditu ere, tradizioa bera baino gehiago hura ulertzeko modu hertsi eta itxiak kritikatzen ditu lanak. Izan ere, erbestean
|
hainbat
urte igaro arren, Txurik bezain euskaldun izaten jarraitzen du Gorrik. Baina, Txurik ez bezala, Gorrik gizartearen presioari men ez egiten ikasi du.
|
2012
|
|
Idazteak denbora gordetzeko, barneantolatzeko, klarifikatzeko balio izan dit beti, nik neure buruarekin topo egiteko erarik onena bailitzan. Ez dut helburu literarioz idazten egunerokoan, baina,
|
hainbat
urteren ondoren, idazte ariketa gisa, sentimenduen azterketa zorrotzetarako baliagarri izan zait egunerokoa, ezbairik gabe. Liburu hau idaztean konturatu nintzen batek ez duela nahi duena ahazten.
|
2015
|
|
Badakigu, «eginak urregorri». Eta egiatan azkeneko tomo honek urregorrizko bihurtu du trilogia,
|
hainbat
urteren ostetik erarik konplituenean itxi baitu proiektua, Joanes Mailu protagonistaren abenturari amaiera emanez, eta Leizarragaren eta Axularren arteko fabulazioa konkludituz.
|
2018
|
|
ezer ez hemen! Atzerriratuak ere ez ziren gutxi, ETA zela eta ez zela, eta haiek ere frantses kulturatik edan zuten
|
hainbat
urtez. Ez Dok Amairurekin harreman erabatekorik ez, eta Jakineko frantziskotarrekin?
|
|
Londresetik, nire Londres kuttunetik, orain dela urtebete alde egin nuen. Brexita zela-eta ezin izan nuen lanik aurkitu, eta beste brexit pertsonal baten ondorioz (nire mutil lagunak
|
hainbat
urte elkarrekin eman ondoren gure artekoa etetea erabaki baitzuen), poltsak hartu eta Parisera joan nintzen autobus kirasdun batean. Trenetan eta autobusetan leihotik begiratzea oso ariketa malenkoniatsua da, erromantikoa, hainbat filmetan ikusitakoa, eta beharbada Brontëren Gailur ekaiztsuak oso gazte irakurtzeagatik soberazko erromantizismo batekin jokatzeko makurtasuna dut.
|