|
2002
|
|
|
Erromeria Eguna. " Urtean zehar ekitaldi ugari antolatzen ditugu, baina jendea ikusle moduan gozatu arazteaz gain, eredu partehartzaileak bultzatu behar genituela uste genuen; hala herri dantzei bultzada bat eman eta
|
haien inguruko
festa handi bat antolatzea pentsatu genuen", diote Juantxo Maya eta Xabier Bengoetxea antolakuntza batzordeko kideek. " Izan ere-jarraitzen dute-herri-dantzak euskal herritar ororen hondasuna dira, eta oraindik ere horiekin gozatzeko aukera badagoela uste dugu, horrelako jaialdiekin bultzadatxo bat eman diezaiekegula".
|
|
2004
|
|
|
Hasierako urteak 1973-1984 liburuan, UEUren sorreratik hasiz 1984an Aralarreko batzarra egin artekoak jaso ditu. Geroxeagorako utzi ditu ondorengo gertaerak eta
|
haien inguruko
gogoetak bilduko dituen idazlana.
|
|
2005
|
|
|
Nolanahi ere, matematikaren zantzuak edozein kulturatan eta garaitan daudela dio Gaiak argitaletxeak plazaratu duen azterketa honek. Aritmetikaren unibertsoan murgiltzen du irakurlea, zenbaki irrazionaletan eta
|
haien inguruko
enigmetan sakonduz. Adibidez, guk Pitagorasen teorema deitzen duguna, Pitagoras jaio baino 1.000 urte lehenago erabili zela diote.
|
|
2007
|
|
|
Horrela deskubritu zituzten lehen tximinia aktiboak. Hain juxtu, Bresteko Unibertsitateko irakasle emeritu den Thierry Juteau geologoak ikusi zituen lehen aldiz, eta txundituta geratu zen
|
haien inguruko
ekosistemarekin. Iluntasun betean, ozeanoak mortua dirudien sakoneran, milaka animalia biltzen ziren ur beltza isurtzen zuten fumarola ikusgarrien inguruan:
|
|
|
pertsonartekoa, moralaeta sozietala (societal knowledge). Pertsonarteko ezagutzaren garapenaz jardutean, Brooks-Gunn-en eta Lewis-en (1978) ikuspegiari jarraituz, hiru gai (norberarenezagutza, beste pertsonen ezagutza eta pertsonen arteko harremanen ezagutza) hartu, eta
|
haien inguruko
ezagueran gertatzen diren aldaketei buruz hitz egingo dugu.
|
|
2008
|
|
|
Bistan da gai korapilatsuak direla, poliedrikoak, arantzadunak. Baina gutxitan izaten dira
|
haien inguruko
eztabaida eraikitzaileak; izan ere, gehien gehienetan ozenen entzuten diren argudioak helburu bakartzat eraistea duten dogmatikoenak dira. Dogmatiko deitu ditut.
|
|
|
1898an idatzitako xehetasun guztiak oroituz, baina bai gertaera
|
haien inguruko
inpresio orokorra mantenduz. Zentzu horretan adierazle esanguratsua izan liteke Azkueren 1918ko hitzaldian 1898ko artikuluko hizkera bertsua errepikatzea, haren oihartzuna jasoko balu bezala:
|
|
2009
|
|
|
Arazo hori gainditu egin dute bi arrain abisal espeziek. Duela gutxi arte ez zen bi espezie horien alerik harrapatu, eta, horregatik,
|
haien inguruko
uste oker asko zeuden.
|
|
|
Haiengan pentsatzen dudanean, nire familiako kideen ordez,
|
haien inguruko
gauzak etortzen zaizkit gogora, haien bizilekuetan tokia hartutako objektuak. Iaz, Sweet Promised Land liburuaren kritika egiten zuen artikulu bat irakurri nuenean, ez nuen imajinatu nola erantzungo zuen aitonak, nola estutuko zituen bekainak beherantz defentsiban.
|
|
|
...teen kontrako iritzian; hortik aurrera, Euskal Herriko prentsan, gasteiztarrak finkaturiko agente haien kontrako kritika-ereduri jarraituko zaio24 Dena den lehenagotik ere bazegoen pertsonaia hauen berri jakiteko asmoa, 1881ean Bizkaiko Aldundiak probintziako udalei bidalitako inkesta batean azaltzen den bezala25 Baina «amu» horien jardunaren berri ez zen ordu arte isilean egon, lehenagotik ere
|
haien inguruko
berriak prentsan azaldu izan ziren, nahiz eta neurri txikiago batean izan. Ikertzen ari garen garaia baino lehenago, aipamen batzuk badaude, esaterako 1860an Irurac Bat egunkarian, Baionako portutik «engainaturik zihoazen gizon-emakume multzo ugari» ateratzen zirela esaten zen eta herrietako alkateei «gantxoen jarduna zaintzeko» eskatzen zieten26 El Eco Vascongado-n ere honako hau aipatzen da:
|
|
|
ondoeza, kontrol-gabezia, gaitasun batzuetan mugak edo ezintasunak azaltzea, malgutasunik eza, irrazionaltasuna, patroi sindromikoa, etiologia, hots, nahastearenkausak? edota desbiderapen estatistikoa), eta
|
haien inguruko
sailkapen ezberdinak egin izan dira. Belloch eta lankideen (1995) arabera, jokaerak nahaste psikopatologiko gisa sailkatzeko gehien erabiltzen diren lau irizpideak honakoak lirateke:
|
|
|
-
|
haien inguruko
jendea antolatzeko gaitasuna dute.
|
|
|
Baina 2008ko azaroan Garzon epaileak erabakitako inhibizioaren eta Entzutegi Nazionalaren aginpiderik eza adierazten duen ebazpenaren ondotik, begi-bistakoa da biktimen eskubideen babesaren alde jokatzeko justizia-sistemak duen interes eskasa. Erabaki hauek2006 -2008 urteetan zehar instrukzio-epaitegi zentralak eta fiskaltzak burututakohainbat maniobraren ber ildotik doaz36 Lurraldeetako epaitegien esku uzten damodu honetan gorpuak ateratzea baimendu eta
|
haien inguruko
ikerketa eta epaiketa posibleen erabakiak hartzeko aginpidea (eta erantzukizuna). Baina dagoenekoargi geratu da, Ponferradako instrukzioko epaile batek indusketen ondorioz aurkitutako gorpu batzuen inguruko ikerketa-eskaerari ezetza eman ostean, lurraldebatzuetan ere inongo interesik ez dagoela zigor-justizia sistema bat sortzeko, legearen aurreko beste hainbat epaik adierazten zuten bezala37.
|
|
|
Apirilean egin nahi genuen, gainera, dio Diez de Urek, apirilaren 14an errepublikaren eguna ospatzen dela baliatuz. Argazkien bilduma egiteaz urrunago joan nahi izan dute, gainera, erakusketaren harira, exhumatzeen gaia zertan den jakin eta
|
haien inguruko
eztabaida pizteko.
|
|
|
ELAko idazkari nagusiak Julene Gabiola ikerketa bulegoko kidearekin eta Mikel Noval Gizarte Saileko arduradunarekin batera egin zuen agerraldia. Datuak aurkeztuta,, enpresaburuen elkargoetatik eta
|
haien inguruko
komunikabideek, eskatzen duten lan erreformaren aurka hitz egin zuen Mu, ozek:
|
|
|
Bigarren ekitaldiko agertokia Daliren estilo surrealistan banatuta dago, eta dantzariek elkarrekin komunikatutako bi gela handiak eta atzeko zazpi ateak baliatu dituzte nortasunaren ni posibleak eta
|
haien inguruko
mamuak azaleratzeko. Thossen hiru piezetan honako hau da izan da mamitsuena, eta lehen bezala, dantzariek erakustaldi bikaina egin dute, Philip Glassen musika inguratzaileak lagunduta, baina mugimenduaren hiperaktibitatea eta energia neurrigabea oztopo gaindiezina izan dira benetako giro onirikoaren bilaketan.
|
|
|
Behin Etxebarrietaren aldeko hileta-elizkizunak eta
|
haien inguruko
mobilizazioak amaitu zirelarik, Organizazioaren erantzuna zein zen jakiteko ordua iritsi zen. Organizazioa, ordea, isilik.
|
|
2010
|
|
|
Karmelo Landa eta Batasuneko beste zenbait buruzagirekin bezala, espetxean mantentzen dituzte" bestela jarduera politikora itzultzeko arriskua" dagoelako. Baina PSE eta PPko buruzagiei, edo
|
haien inguruko
tertuliakide ugariei lasai entzungo zaie ezetz, hemen ez dela" jarduera politikorik zigortzen".
|
|
|
Aurreko atalean aipatua izan den Touissant Hocevar esloveniarrak bere" Equilibria in linguistic minority markets" 2 artikuluan eskaintzen dituen ideietatik abiatuz,
|
haien inguruko
ekarpenak egin nahi izan ditugu. Autoreak zenbait puntu interesgarri ukitzen du artiulu horretan, eta oraingoz horietatik bi sakonago aztertuko ditugu.
|
|
|
Ikasleek eskolan egindako hainbat lan aurkeztu eta
|
haien inguruko
iritziak emateko aukera dute nazioarteko izaera duen lehiaketetako batean. Hitz aspertu horiek zabalik daude bai publikoarentzat, bai ikasleen esanetara jartzen diren jaialdiko gonbidatuentzat eta baita zinemako izen handientzat ere.
|
|
2011
|
|
|
Iwateko probintzian, berriz, ez dago kostako Otsuchi herriko 8.000 biztanleen inguruko informaziorik. Hondamendiaren erdian berri onik ere izan da, Oshima uharte txikian 1.300 biztanle bizirik aurkitu baitituzte, ortziraletik
|
haien inguruko
berririk gabe egon ostean. Japoniako Gobernuak 100.000 soldadu bidali ditu kaltetutako eremuetara, erreskate taldeei desagertuak bilatzen laguntzeko.
|
|
|
Demandatzaileak demandan bere abokatua eta prokuradorea eta kasuaz arduratzeko epaitegi eskuduna ere identifi katuko ditu. Jarraian, demandak «era argi eta ordenatuan» egitateak jasoko ditu, demandatuari
|
haien inguruko
bere iritzia erakustea errazteko92 Era berean, bere eskaerak oinarritzeko froga moduan erabiliko dituen dokumentu, tresna edo baliabideak aurkeztu beharko ditu. Jarraian zuzenbidezko oinarriak agertuko dira, hau da, demandatzaileak bere eskaera justifi katzeko alegatutako egitateei aplikatzea nahi duen zuzenbidea.
|
|
|
Ikasketak Irurtzunen egiteak Biurdana eta Iruñerriko institutuetako masifikazio arazoa saihesteko balioko lukeela ere argudiatu du. Reyk azaldu duenez, 16 urte bitarteko institutuak dozena bat baino gehiago daude Nafarroan eta
|
haien inguruko
informazioa bildu dute: funtzionamendua, emaitza akademikoak eta beste.
|
|
2012
|
|
|
Irudipena dugu salmentarako, marketingerako, publizitaterako, komunikaziorako, pertsuasio abantailak eskaintzen dituztela hizkuntza gutxituek, eta
|
haien inguruko
ikerketa egin dugu hemen gure usteen gainean argi egiten saiatzeko. Eragiteko da komunikazioa, ezertarako baldin bada.
|
|
|
" EAE-ko gazteen euskararen ezagutza, erabilera eta jarrerak" (Eusko Jaurlaritza, 2010). Euskararen etorkizun hurbila nolakoa izan daitekeen aurresateko giza-multzo garrantzitsua osatzen dute gaurko gazteek, eta merezi du gure ikerketarekin zerikusi zuzena duten
|
haien inguruko
datuei erreparatzea16 Ikerketa honen arabera, EAEko 15 eta 29 urte bitarteko gazteei euskararen ezagutzari buruz galdetuz gero, %71k dio ongi edo oso ongi ulertzen duela, %23k dio zertxobait ulertzen duela, eta %7k ez duela ezer ez ulertzen. Nola hitz egiten duten galdetuta, %59k erantzuten du ongi edo nahikoa ongi hitz egiten duela, %23k dio zertxobait hitz egiten duela, eta %18k ezer ez duela hitz egiten.
|
|
|
Zenbait ikerketak frogatu dutenez, bakardadeak urte gutxiago eta gaixotasun gehiago eragiten ditu. Txosten horretarako, ikertzaileek bakarka edo norbaitekin bizi ziren galdetu zieten parte-hartzaileei, baita
|
haien inguruko
ingurune soziala ere. Hezkuntzaz, diru-sarrerez, etxebizitzaren baldintzez eta zenbait bizi-ohituraz ere arduratu ziren, hala nola ariketa fisikoa egiteaz eta tabakoa eta alkohola kontsumitzeaz.
|
|
2013
|
|
|
Inork ez du bere gain hartu erasoa, eta gobernuak ere ez dio inori egotzi. Anaia Musulmanek, berriz, berehalakoan gaitzetsi dute atentatua, haiek edo
|
haien inguruko
sektore islamistak erantzuletzat egingo dituzten beldur. Anaidiak esan du estrategia «bakezalea» daukala eta atentatua beraiei egoztea «asmo maltzurra» dela.
|
|
|
On degizuela, eta ez lardaskatu janaria, arraina jateko zorionekoak zarete eta?. Arrantza, arrantzaleak eta
|
haien inguruko
dena miresten nuen, handia egiten nintzenean ni ere arrantzalea izango nintzela amesten nuen eta Japoniako itsasora joango nintzela arrantza egitera eta ekaitz gogorrenekin eta olatu handienekin ere iraultzen ez zen itsasontziaren kapitain lanetan ibiliko nintzela. –Ama, aita, handia egiten naizenean, urrutira joango naiz arrantzara, eta urteko egun guztietan jateko adina arrain ekarriko dut etxera.
|
|
|
Erdizka ulertzen zituen Markelek, azkarregi hitz egiten baitzuen bere gusturako (bere erdipurdiko italierarako, alegia). Baina atsegina zen iluntzetan leihoetako egurrezko pertsianak (amak ez al zien venezianak deitzen?) jasota signora Saudellirekin esertzea, edo teilatuko terrazan lore artean esertzea, emakumeak margolanen marrazkiz eta argazkiz betetako albumak erakusten zizkion bitartean eta banaka-banaka, obra
|
haien inguruko
xehetasunak ematen zizkionean.
|
|
|
Antologia literarioei buruzko hausnarketa saio honek bistaratu dituen bizpahiru giltzadura historiografikoren inguruko hausnarketaz amaituko dut nire azterketa,
|
haien inguruko
arazoak birformulatzeko proposamenak eginez. Batetik, XX. mendeko lehen hereneko Pizkundeko poesiak euskal antologia modernoetan errepresentatua izateko ezagutu dituen zailtasunak, eta bestetik, Trantsizioaren aldakuntza sakonek nola eragin zioten euskal poesiaren bilakaerari eta euskal sistema literarioan zeukan egoitzari.
|
|
|
Biztanleria hainbat elementuz osatuta dago, eta elementu horiek gizabanakoak, denbora-tarteak, objektuak, izaki bizidunak edo bestelakoak izan daitezke. Ikerketa estatistikoen xedea talde baten ezaugarriak aztertzea eta
|
haien inguruko
ondorioak lortzea da. Biztanleriak ikertzen ari garen elementu guztiak biltzen ditu.
|
|
2014
|
|
|
Egun hartan bertan Hondarribiko aireportuan gertatutakoaren eta 2008ko urriaren 18an Tolosako Triangelu plazan haien omenez antolatutako manifestazioan poliziarekin izandako istiluetako irudiak ikusi dituzte, adibidez, pertsonaiak hobeto prestatzeko. Iparraldeko kontuak Dokumentazio lanean, hemeroteketara jo dute
|
haien inguruko
berriak irakurtzeko; «Axun eta Pili» Lasa eta Zabalaren arrebei egindako elkarrizketak ere leitu dituzte, eta Malok berak hainbat kontu azaldu dizkie. «Familiarekin ere egon gara», erantsi du Merchanek.
|
|
|
Led Zeppelin, Deep Purple, Grand Funk Railroad edo The Cult taldeen oinordeko nabarmenak izan dira arrasatearrak, baina abenturak eten bat izango duela dirudi. Martxoaren 15erako agur kontzertua antolatu dute, eta bertan, Bitter Honey eta
|
haien inguruko
unibertsoa elkartuko da, Arrasateko Gaztetxean. Izan ere, urte hauetan guztietan egin dituzten proiektuak taularatuko dituzte:
|
|
2015
|
|
|
Era berean, idazle, musikari, filmagileekin egindako elkarrizketak,
|
haien inguruko
albisteak, nobedadeak, iritziak, ikusi eta irakurtzeko aukera izango duzu webgune berrituan.
|
|
|
Oraingoan roboten mundua ekarri du eszenara,
|
haien inguruko
gogoeta eginez eta gizakion jarduera arruntak robotikarekin alderatuz. Hasierako eszena harrigarrian era askotako irudiak proiektatu dira gorputz estatiko baten azalean, zehaztasun eta abiadura handiz, eta haien bidez ikusi ditugu gorputzari buruzko ikuspegi askotarikoak, barneko ehunetatik hasita eta kanpoko maskara, armadura eta estalkietan amaitu arte.
|
|
|
Bata, agintariak eta
|
haien inguruko
harmonia sozial saltzaileak itsu, gor eta mutu zetzatela langileen eskabideen aurrean —justizia oinarrizkoenekoak baziren ere—, eta soilik erreakzionatzen zutela aldarriak zaratatsuegiak zirenean, bizi zuten baretasun giroa urratu ez zezaten eskatzeko, edota agintzeko.
|
|
2016
|
|
|
Esaldi horrekin esan nahi dudana da txertaketa-sistemei kalte egiten diona
|
haien inguruko
zientifismoa dela, hau da, fundamentalismo zientifikoa; fundamentalismo horrek sustatzen ditu iraina eta umiliazioa," txertoen aurkako" terminoaren bidez. Txertoen aldeko mezua zentzu komunik gabe eta, kasu askotan, zorroztasun zientifikorik gabe emateak herritar askoren mesfidantza eragiten du. Oraindik gutxiengoa izan arren, handituz doa ikuspuntu kritikoa dutenen kopurua; horiek denak txertoen aurkaritzat jotzen dira.
|
|
|
Gehienek itsu-itsu sinesten dute txertoetan, eta bat etorri ohi dira
|
haien inguruko
zientifismoarekin. Mediku asko ez dira izaten sendagaiekin kritikoak, eta beraz txertoekin ere ez.
|
|
|
Batzordean feminista asko gara. Trans komunitatea etorri zen guregana eta lanean ibili ginen testuan
|
haien inguruko
lege zein eskubideak idazteko. Hasieratik izan dugu kezka hori:
|
|
|
Ez da izango Madrilgoa omenaldi bakarra, ordea, Herbehereetan ere ekitaldi sorta antolatu dute.Bada beste urteurren handirik ere, ordea. 400 urte beteko dira, esaterako, Miguel Cervantes eta William Shakespeare hil zirenetik, eta
|
haien inguruko
ekitaldi sorta antolatu dituzte horregatik. Antzerkigilearen etxe izandako eraikina eta eskola izan zitekeena bisitarientzako egokitu dute, esaterako, Stratford-upon-Avon herrian, eta idazlearen antzezlanik ezagunenak eskainiko ditu Royal Shakespeare Companyk.
|
|
|
kantzilerrak estilo pausatu eta diskretua dauka, politikari profesionalaren irudia zaindu du, eta ez ditu uxatzen boto emaile despolitizatuak. Aldi berean, alderdi sozialdemokrataren eta Berdeen gai batzuk bereganatu ditu, eta
|
haien inguruko
agenda ezarri du; esate baterako, familia plangintzan. Alemania iparraldean, demokrazia kristau sozial moduko bat asmatu du CDUk, batez ere funtzionala dena eta itxuraz gutxi ideologizatua.
|
|
|
Berebiziko eragina izan zuen horretan malditismoa eta poeta madarikatuak deskubritu izanak. Idazten hasi eta gutxira, ziberozeanoan
|
haien inguruko
informazioa topatu eta gau osoak eman zenituen haietako askoren biografien eta obren artean igerian. Poeta madarikatuak:
|
|
|
Gutunak eta dokumentuak oinarri harturik, hala nola bai aita eta bai ama aipatzen ziren plantazioetako jaiotza-agiriak, Gutmanek egiaztatu zuen esklaboek arau zorrotzak betetzen zituztela familiak egituratzeko orduan, eta, ez hori bakarrik, arauok ez zirela
|
haien inguruko
familia zurietan nagusi ziren arauen modukoak. Ezkontzeko tabuak, izenak ipintzeko usadioak eta sexu-ohiturak ez ziren nagusienak bezalakoak, adibidez, bigarren mailan baino ez zuten zigortzen ezkonaurreko sexua?.
|
|
|
Honek ordea, ez zuen asko iraun, eta jota kantariak azkar kendu zion lekua jotariari. Gerrate zibiletik aurrera estatus politikoa ferekatzen zuen edozer debekatu zen, eta beraz, jota ortodoxoak nagusitu ziren, herritarrek
|
haien inguruko
gertakariei buruz ezer paratu ezin zutelarik, eta horrela bat-bateko jotak desagertuz joan ziren.
|
|
2017
|
|
|
• zenbait hiztunek irlanderarako gaitasun aktiboa dute etxean irlanderaz hitz egin dietelako (zenbaitetan ingelesarekin batera), baina
|
haien inguruko
komunitatea ez zen irlanderaz mintzatzen. hau da, bada jendea irlanderaz hazi dena Gaeltacht eremutik kanpo, sarritan irlanderaz hitz egiten hazi ez ziren gurasoek irlanderaz eginda. Fenomeno hori irlandako hizkuntza politikaren ibilbide luzearen ondorio da (1922 urtetik). luzea da, espainian laburragoa baita katalana, euskara eta galegoa sustatzeko hizkuntza politikaren ibilbidea, trantsiziotikoa, hain zuzen. irlandan ia mende batez hizkuntza biziberritzeko ahaleginean egon ondoren, familia gutxi batzuk izan dira, Gaeltacht eremutik kanpo, irlandera etxeko hizkuntzatzat hartu eta hurrengo belaunaldiari transmititu diotenak. edonola ere, nahiz eta jatorri hori duten batzuek beren burua" hiztun zahartzat" duten, askok ez dute horrelakotzat, eta uste dute ez direla Gaeltacht eremuko
|
|
|
Kale-izenak eta monumentuak (Iruñekoa iraingarrienetako bat) daude, eta udal batzuetako alkateen margoak, baina batez ere
|
haien inguruko
eztabaidak eta defentsak segitzea, eta nola, da kezkagarriena. Gainditu gabe dagoela, zauria itxi gabe dagoela adierazten du horrek hain zuzen.
|
|
|
Bidean aurrera egiteko nahiko lan bazuten. Kokotean neraman ilobari pailazoei agur egiteko esaten nion, nekatuta zeudela, eta bide batez,
|
haien inguruko
korroa pasatu egin nahi nuen behar nuen lekura heltzeko. Bidean, guraso ezagun batzuk ikusi nituen, eta ilobarekin nuen elkarrizketa entzun orduko erantzun zidaten:
|
|
|
Sei urteko neskato bati eta haren lagunei buruz hitz egiten du filmak: haurrak udako oporraldian daude;
|
haien inguruko
helduek, aldiz, une gogorrak bizi dituzte. Aurrez, 2015ean, Tangerine aurkeztu zuen Bakerrek, Sundancen.
|
|
|
Atal honetako bi arlo horiek, logotipoak eta korporazioaren identitate bisuala, erruz jorratzen dira arte grafikoetan, eta ikastaro honetan ere
|
haien inguruko
lanketa sakona egingo dugu. Berez, bi gauza ezberdin izan daitezke, logotipoa bere horretan gera baitaiteke; hots, norbaitek logotipo bat eskatu ahal digu eta ez besterik.
|
|
|
Espainiako Estatuan bada Droga Berrien Detekzio Goiztiarrerako programa (SEAT) daraman erakundea, zeina 2013 urtean eratu zen Europar Batasunaren agindupean. Erakunde horren funtzioa substantzia psikoaktibo berriak detektatu eta
|
haien inguruko
informazio fidagarria banatzea litzake. Haren arabera, 2013 urtean 18 substantzia berri detektatu ziren, 2014an 17 eta 2015 urtean 35?
|
|
|
Kongresu hau parada bikaina izan da hizkuntza indoeuroparrez bestelako tradizioetan jorratutako metodoak eta izandako arazoak hobeki ezagutzeko, eta, bide batez, fino-ugrierazko ikasketan erreferente diren Janne Saarikivi, Petri Kallio eta
|
haien inguruko
ikasle eta ikertzaile espezialistak ezagutzeko, etorkizun oparoko elkarlanaren oinarriak ezarriz.
|
|
|
Ez zait erraza egin hitzez azaltzea nire mutil koskor garaiko ohol gazteluen kontu tekniko horiek, eta pentsatzen dut zuri ere, irakurle, ez zitzaizula erraza gertatuko horietaz jabetzea, baina lan hori nahitaez hartu beharra sentitu dut, ez dudalako inon aurkitu –arestian aipatutako Atxagaren obra pare horretatik landa– arkitektura bereziko eraikin sui generis eta iraupen gutxiko horien berri idatzirik, ez etnologiako liburuetan, ez Interneten, ez beste inon. Beharbada legezkoak ere ez ziren, eta horrek ere eragina izan du
|
haien inguruko
ahanzturan. Baina nik neure begiekin ikusi ez ezik neure gorputzarekin sentitu ere egin nituen, eta ez dauzkat ahaztuak, ez izango ere bizi naizen artean.
|
|
2018
|
|
|
Gauzak horrela, sarobeak herri-lurren pribatizaziorako abangoardia gisa uler daitezke, eta
|
haien inguruko
gorabeherek gako baliotsuak eskaintzen dituzte prozesua ulertzeko. Adibideak ugariak dira:
|
|
|
Diziplina ezberdinetako adituz osaturiko egiaren batzorde batek (Josu Chueca, Pedro Ibarra, Amaia Kowasch, Jacinto Lara, Nerea Perez, Pepe Uruñuela eta Begoña Zabala) gertaera
|
haien inguruko
txostena idatzi berri du Iruñeko Udalak eskatuta. NUPeko irakasle Emilio Majuelok eta Juan Carlos Garciak egindako azterketa tekniko dokumentalean oinarritu dira, besteak beste, hasieratik peñen batzordeak esan eta urte hauetan guztietan herritar askok pentsatu izan duena baieztatzeko:
|
|
|
Germanek egin zuen bezalaxe. Garai hartako gazte askok eta askok bezalaxe.Ia 40 urte geroago, 2018ko ekainaren 8an, Iruñeko Udalak martxan jarritako Egiaren Batzordeak gertaera
|
haien inguruko
txostena aurkeztu zuen Gaiarre antzokian. Eta guztiok aldez aurretik jakin genekiena berretsi zuten.
|
|
|
Berpiztu egingo dut istorioa, argitara ateratzeko nola dauden egituratuta Britainia Handiko, Australiako eta Estatu Batuetako instituzio sozial gailenak gaur egun, aintzat harturik pentsatu ohi dela herrialde horietako gizarteak kontratu sozial batetik sortuak direla. Hain zuzen, jatorrizko kontratuaren istorio osoa kontuan harturik azal daiteke zertan diren gizarte horiek patriarkalak; hala historian nola kulturan, alderdi komun dezente dituzte hirurek, eta, horregatik, istorio bera konta daiteke haiei buruz(
|
haien inguruko
arrazoibide orokor ugari orobat dira garrantzitsuak Mendebaldeko beste herrialde garatu batzuez mintzatzeko ere). Kontratu sexuala ahanzturatik salbatuta, askoz ere argiago ikusten da nola bereizi den menderakuntza patriarkala beste menderamolde batzuetatik XX. mendearen bukaeran.
|
|
|
Ba gaurko. Bizi-bitxi, n,
|
haien inguruko
hainbat bitxikeria kontatu nahi dizkizuet!
|
|
|
Eta adineko gehienek beren etxeetan ahalik eta denbora gehien bizi nahi badute ere-osasun-egoerak uzten badu-, ez da beti posible izaten. Munduko herrialde zahartuenetako batean, gainera, adinekoak ere negozio-xede dira, gizarte-zerbitzuetako enpresek
|
haien inguruko
merkatu bat garatzeko ahaleginak finkatzen hasi baitira. Dagoeneko 5.387 zahar-egoitza daude, Adinekoen eta Gizarte Zerbitzuen Institutua (Imserso) biltzen duten autonomia-erkidegoetako datuen arabera.
|
|
|
Artista garaikideei buruzko mezuren bat edo beste bidaltzen diote elkarri noizean behin, hori bai, eta Loreak
|
haien inguruko
informazioa bilatzen du sarean, Helenek emandako hariei jarraituz. Arrasto ugari utziko zituen honezkero Loreak bere nabigazio historian.
|
|
2019
|
|
|
Mitologia klasikoak hainbat izaki magiko ditu, eta horietako asko bat datoz euskal mitologiakoekin. Laminak, esaterako, asko hedatu dira mundu osoan zehar, eta bermeotarren artean ere badira
|
haien inguruko
kondairak.
|
|
|
Erraketistak izan ziren lehen emakume kirolari profesionalak, eta pilota maite dudan moduan maite izanda, nik ez nuen haien berri. Ez ikastolan eta ez herriko elkartean inoiz ez dut ikasi edo ikusi
|
haien inguruko
ezer; ez erraketarik, ez argazkirik, ez aipamenik... Uste dut hori guztia ezin dela utzi kontatu gabe.
|
|
|
...i ez dio ihes egiten gomendioak neurri eta zailtasun ezberdinetakoak direnik; edonola ere, bere horretan aurrera egitea erabaki zen, erakunde bakoitzari aukera emanez, bere ahalbide eta ahalmenen baitan, gomendio batzuei ala besteei heltzeko. hari beretik, garrantzitsua da kontuan izatea proposatutako ekintzak adibide zehatzak baino ez zirela. helburu nagusia 12 egitekoen garrantzia azpimarratzea,
|
haien inguruko
gogoeta eta eztabaida piztea eta, noski, argi pixka bat eskaintzea izan baitzen. hain aldakorra den testuinguru honetan, gerta zitekeen erabakia hartzeko orduan aipatzen diren ekimenak baino zerbait eraginkorragoa egin ahal izatea edo aipatutako proposamenen bat bideragarri ez izatea. hURREngO BIDE-ORRIA lAnTzEn hurrengo bide-orria lantze aldera, ekimen ezberdinak burutu dira Ingurune digitalaren... gomendioak herri-aginteentzat" dokumentuaren diagnostikoa izeneko lanerako barne-dokumentuan bildu ziren.
|
|
|
Izan ere, egun haietan behin eta berriz hitz egiten zen bortxaketaren grabaketei buruz; epaiketan, mintzagai nagusietako bat ziren, eta sartu ezin izan ziren kazetariei irudi haien deskribapenak filtratzen zitzaizkien. Bideoak ez ziren sekula epaitegitik atera, baina
|
haien inguruko
espekulazioa hain zen handia, batzuek ezin izan baitzioten eutsi gezurraren tentazioari. Uneren batean, 13TV telebista kateak iradoki zuen grabazioak ere eskuratu zituela.
|
|
|
Ezagutzahau ezinbestekoa da kontserbazioaren ikuspuntutik, espezie baten zaurgarritasuna baloratzekobere nitxoaren ezagutza sakona behar baita (Clare, 2014). Gaur egun, saguzarrak interesbereziko espezie gisa konsideratzen dira, beraz
|
haien inguruko
ezagutza handitzea etaezinbestekoa da era egokian kontserbatu ahal izateko.
|
|
|
Izan ere, lortutako lekukotasun gehientsuenak XVI-XVIII. mendeetakoak izanik, badira XI-XV.etakoak ere. Antzinako lekukotasun horiek zenbait toponimoren nondik norakoak eta
|
haien inguruko
zalantzak argitzeko baliagarriak izaten ahal dira. Horretaz gain, lagungarriak dira euskal toponimiaren diakroniarako datu-baseak osatzeko eta, orokorrean, mesedegarriak onomastikaren alorreko ondare aberatsa sakonago ezagutzeko.
|
|
2020
|
|
|
Eta Xuari. Baita
|
haien inguruko
guztiei ere.
|
|
|
Horien bidez, besteak beste, memoria historikoa aldarrikatzen dute, gertatutakoa ez ahazteko eta berriz ere gerta ez dadin, kritika eta salaketa egiten dute, zuzen edo ironiarekin,
|
haien inguruko
arazoei buruz mintzo dira, eta mezu positiboak ere igortzen dituzte(" udaberria beti heltzen da, dena kolorez betetzen du").
|
|
|
Argiak ahotsa eman dion ez-zahar bat zaharrez hitz eta pitz, zaharrei ahotsik ematen ez zaielako protestan. Baina, kontraesanez bezainbat elkartasunez, salatzekoa da heldu ustekoek gobernatutako gizarte honetan bi mutur sinplistaren artean zabuka ibili garela zaharrez hitz egiteko orduan eta, are larriago, zaharrei ezer galdetu gabe
|
haien inguruko
erabakiak hartzeko orduan: mutur batean, biktimizazioa eta infantilizazioa(" adineko gaixoak, denak hilko zarete, guk erabakiko dugu zer egin zuek salbatzeko"); bestean, berriz, nolabaiteko darwinismo egoista bat(" zuek baldin baduzue arriskua, zuek bakartu zaitezte, eta utzi besteoi lasai bizitzen"," zaharrak hiltzea gizalegea da" …).
|
|
|
Itzulpenak egin baditut ere ez dut neure burua itzultzailetzat, nahiz eta, berez, bizitzen ari garen hizkuntz ukipen egoeran euskaldun guztiok itzultzaileak garen ezinbestean, baina nik liburu honetan itzuli baino gehiago poemek eragindako irudikapen mentala ekarri dut euskarara, modu librean. Besteak beste, Aimé Césaire, René Char, Joyce Mansour, Robert Rius, Jaques Prévert, Unica Zurn, Francis Martinez Picabia, André Breton eta Robert Desnosen poemak eta
|
haien inguruko
oharrak dakartza lanak.
|
|
|
Etxe-orratz
|
haien inguruko
espaloietatik zebilen norbaitek gora begiratuko balu, haietako batean, solairu altuenetako leiho batetik gorputz bat buruz behera zintzilik ikusiko luke. Eta, jakin-minak kinatuta, gehiago hurbilduko balitz edo prismatiko batzuekin behatuko balu, buruz behera zintzilik zegoen sanpedro hura Alain zela baieztatuko luke, The Hillsen jabea.
|
|
|
Bazirudien politikoak oso garrantzitsuak zirela. Eta, hala ere,
|
haien inguruko
edozer zen garrantzitsua haien politikak izan ezik. Audley jauna, presidentea, gizon zahar eta adeitsua zen, eta oraindik erabiltzen zituen Gladstone estiloko idunekoak; gizarte itxurazko eta zurrun haren ikurra zirudien.
|
|
|
Zientzialarien aldetik, konponbidea ematen ari zaio hutsune horri; hala ere, plastikoak eta mikroplastikoak erronka bat dira, eta ikerketa-ildo asko dituzte, galderak ugari direlako. Argi dagoena da plastikoak kutsatzaileak diren heinean,
|
haien inguruko
araudi argiak eta zorrotzak behar direla.
|
|
|
Gainerakoan, onartu dute Kaliformiako Unibertsitatean egindako lana osatua eta baliogarria dela. Hain zuzen, egileen esanean, ikerketa erabilgarria izan daiteke emozioak eta
|
haien inguruko
asaldurak hobeto ulertzeko.
|
|
|
Beraz, arduragabekeriatzat jotzen dugun eta, ondorioz, pertsona maite baten heriotza edo ondorioak (prezipitazio handia, ospitaleetako infekzioak, erditzeetan gaizki egotea…) izan dituen ekintza batengatik epaitegietara joan nahi badugu, lehenbailehen eraman behar dugu kasua osasun-zuzenbidean aditua den abokatu batengana. POPean, legezko klinikako aholkularitza-zerbitzua dute, doan, gaixo kronikoentzat eta
|
haien inguruko
erakundeentzat. Nire medikua salatu dezaket?
|
|
|
Poeta surrealistak miresten ditugun garaia da. Erakarri egiten gaitu
|
haien inguruko
guztiak. Surrealismoak badu gazteekin konektatzen duen zerbait, eta horrek, halaber, badu arrisku puntu bat.
|
|
2021
|
|
|
Herrialdean, autokarabanentzako 30 eremu inguru badira, baina" eskasak" dira
|
haien inguruko
datuak, herrialdeko turismoaren inguruko informazio iturri ofizialetan. " Nafarroako Gobernuak duen turismo webgunean sartzen den erabiltzaileak deus gutxi jakin ahal izanen du eremu horien inguruan", erran du Izkuek.
|
|
|
Gatozen, beraz, Martutene eleberria aztertzera. Martutenen bi bikoteren eta
|
haien inguruko
pertsonaien istorioak kontatzen dira. Batetik, Martin eta Julia ditugu (idazlea eta itzultzailea); eta, bestetik, Pilar eta Abaitua (neurozirujaua eta ginekologoa).
|
|
|
Hala ere, euskalkiek beren lekua mantendu dute bertsolari gutxi batzuen ahotan oraindik. Batzuk ez dira lotsatzen, eta nonahi erabiltzen dute herrian ikasitako euskara,
|
haien inguruko
saioetan zein plaza ofizialagoetan. Besteek, aldiz, euskalkia etxe ondoko plazetan aterako dute, euskara batua lehenetsiz publiko zabalago bat ukituko dutenetan.
|
|
|
Javier Urra psikologoa (Lizarra, 1957) adingabeei eta
|
haien inguruko
guztiari buruz hitz egiteko Espainiako ahots baimenduenetako bat da. Psikologiako eta Osasun Zientzietako doktorea da, eta haren curriculuma ez da kontuan hartzen.
|
|
|
Gure lurraldeetan, aldiz, marko elebakarrak irmo jarraitzen du, eta sostengu zientifikorik gabe eta emaitza guztien kontra, legerian zabaltzeko eskatu da. Ikasle askorengan fruiturik gabekoa den marko horren ondorioz, eskola askotan ikasle erdaldun gehienei berandutu egiten zaie hoberen ezagutzen duten hizkuntzaren irakaskuntza, baita hizkuntza horrekiko lana ere, nahiz eta
|
haien inguruko
hizkuntza izan, eta inoiz ez da ezagutzarako bide izango onurak izango lituzkeen arren.
|
|
|
menderatutako natura, lurrean, eta menderatutako emakumeak, horman. Hormako hauek tapizak dira, ia estandarte gisara funtzionatzen dutenak, hitz jokoen bidez, modu jostagarri baina zorrotz batez emakumeak eta ehungintza ardatz hartuta
|
haien inguruko
erlazio historikoaren gogoeta bultzatzen dutenak; espazioan artearen historiarekiko dituzten harremanak eta keinuak ere presente daude etengabe. Zalantzarik gabe, erakusketako piezarik interesgarrienetarikoak dira hauek.
|
|
|
Galtzaile nagusiak elikagai freskoen esportatzaile britainiarrak dira, eta haien artean arraina eta itsaskiak Europan saltzen zituztenak, mugako igarobideak moteltzeak ekarri baitu beren merkatu nagusia galtzea. Deigarria da egoera, arrantzaleak eta
|
haien inguruko
industriako langileak, oro har, brexit-aren defendatzaile sutsuak izan zirelako.
|
|
|
Hala, 2022ko uztailaren 1etik 3rako asteburuan egitea da gure asmoa, eta prest dugu egitaraua", azaldu du Jon Rodriguezek. Hurrengo urtean izango diren arren, euren asmoak plazaratzeko unea zela erabaki dute, “urtean zehar zeresana emateko eta jai giroa pizteko, eta baita aurrekontua osatzen joateko ere, noski”.Jaien oroitzapen lausoa du Rodriguezek, oso ume zelako artean, baina beti entzun izan ditu jai
|
haien inguruko
kontuak, eta parkeko solasaldi batean sortu zen jaiak berreskuratzeko ideia. “80ko hamarkada hasieran auzoan egiten ziren jaiei buruz berbetan hasi ginen, genituen oroitzapenez, eta berriro antolatzea polita izango zela aipatu genuen, gazteenengatik bereziki, belaunaldi berriek ere ezagutu ditzaten Urazandiko jaiak”, azaldu du.Urazandiko auzokide sentimendua indartu egin dela uste du Rodriguezek, Urazandiko Auzoko Elkarteak sustatuta, bere ustez.
|
|
|
Oposizioko taldeek kritikatu egin dute Nafarroako Gobernuaren proiektuak aurkeztu zirenetik
|
haien inguruko
xehetasun argirik jaso ez izana.
|
|
|
Oposizioko taldeek kritikatu egin dute Nafarroako Gobernuaren proiektuak aurkeztu zirenetik
|
haien inguruko
xehetasun argirik jaso ez izana. Preseski, Navarra Suma eta EH Bilduk esan dute, Gobernuari proiektuen inguruko informazioa eskatu diotela, erantzunik jaso gabe.
|
|
|
–Etsaiak ere badituzu, hil zenituen haurren senideak,
|
haien inguruko
nornahi, berriz ere zu izar bihurtzea atsegin ez duena. Zortzi hilketagatik zigortu zintuzten, laster kalean izango zara, baimenarekin...
|
|
|
Epaile militarrak galdetu zion, orduan, nola zekien hori guztia. Eta aitonak erantzun zuen bazekiela hori guztia Bizkaiko eta Santanderreko frankista esanguratsu eta fidagarriek esana ziotelako, lurralde horiek askatu ahala jardun baitzuen “Altsasuko iheslarien atzetik, eta
|
haien inguruko
informazioak jasotzen”.
|
|
|
Banan bana ikertuko ditugu, bai eta
|
haien inguruko
ihardespenak.35
|
|
|
Lan honen helburua gertakari armatuen analisia izanik,
|
haien inguruko
gertakari politikoak ere laburki behar dira aipatu.
|
|
|
" Ez dugu ulertzen heriotza zentzugabe hori; oso ondo ezagutzen genuen mutila, eta, nahi dutena esanik ere, ez gaude ados. Gero, ohiko justifikazioekin aterako dira, haientzat eta
|
haien inguruko
batzuentzat bakarrik balio dutenak".
|
|
|
Pandemiak eta itxialdiak etxe askok dituzten gabeziak azaleratu dituzte, eta horrek
|
haien inguruko
eztabaida areagotu du. Inoiz baino gehiago hitz egiten da eremu domestikoei buruz, eta oraindik eta garrantzitsuagoa dena, inoiz baino jarrera kritikoagoarekin.
|
|
2022
|
|
|
" Gu eta gure xaharrak" gaia segituz, gela bakoitzak aitzinetik obra kolektiboa sortu zuen, bertan ikasleek
|
haien inguruko
xahar baten argazkia agerraraziz eta gai honekin lotzen zituzten hitzak kolatuz: maitasuna, janari ona, opariak, transmisioa, ibilaldiak...
|
|
|
Horien artean dago Potawattomie herria, edo eskertzen dakien herria. Jatorrizko jarraibide horiekin elkarrekiko harremanak antolatzen zituzten, bai eta
|
haien inguruko
edozein motatako bizitza ere. Leinu horretakoek pentsatzen zuten komunitateari eta lurrari eskatzen zitzaiena modu batean edo bestean berriro itzuli behar zitzaiela.
|
|
|
Defentsa Ministeriora, Barne Ministeriora eta Gobernuaren Nafarroako Ordezkaritzara. Beti, izan bada, erantzun ia berdina hartu dute, zeinetan, ahalke izpirik gabe, gertaera
|
haien inguruko
inolako dokumentaziorik ez dela existitzen erraten baita.
|
|
|
Espainiako Kongresuak informazio horiek eskuratzeko izan ditzakeen bideak arautzeko modua ere aldatzeko asmoa du gobernuak, baina argitzeko dago hori nola egingo den. Egun, Ezkutuko Funtsen Batzordeko kideek dute halako informazioa eskuratzeko aukera, baina gobernuaren baimenarekin eta
|
haien inguruko
informaziorik ez zabaltzeko betebeharrarekin.
|
|
|
Haren berreraikitze lanak aurten despeditu dira. Parlamentariek
|
haien inguruko
xehetasunak ezagutzeko aukera izan zuten. Han, besteak beste, santutegiari buruzko museoa dago, lastailaren 16an ateak zabaldu zituena.
|
|
|
Donostian egindako ekimenen artean nabarmentzekoa da Kaxilda gunean Zehra Dogan artista espetxeratuaren alde antolatutakoa –egun erbesteratuta bizi da Europan– Mugimendu kurduko emakumezko militante ugari izan dira Euskal Herrian. Rojavako iraultzaren harira,
|
haien inguruko
arreta eta interesa piztu dira, baina lehendik ere izan zen elkarrekiko jakin-mina; Sekine Cansiz bera Euskal Herrian izan zen.
|
|
|
Biktimen izenak letra larriz idatzita daude;
|
haien inguruko
beste datu batzuk, aldiz, letra xehez, bildu dituzten heinean zirriborratuta.
|
|
2023
|
|
|
Oro har, ona. Batzuetan gertatzen da jendeak zenbait gradu ez dituela ongi ezagutzen,
|
haien inguruko
informazio gutxi zabaltzen delako, baina ezagutu ostean, gustura daude. Irudiarekin eta teknologiarekin zerikusia daukaten ikasketek gehiago erakartzen dituzte ikasleak, baina tailerreko giroa ezagutu ostean, tradizionalagoak diren teknikak ere gustuko dituzte.
|
|
|
Otsagabiko dantzarien panpinak eta
|
haien inguruko
ikus-entzunezko bat ikus daitezke atariko geletako batean; etxeko jabeen armarriak eta ibarreko jantzi tradizionalekin apaindutako panpinak ere bai. Beheko solairuan daude, gainera, sotoa eta ukuilua.
|