|
2000
|
|
|
Eta, haren jarraikian, errepuesta hark eta arrazoin
|
haiek guztiek
guztiz jabaldu ez balute bezala, mugimendu bizkor batean pipa ahoratu, kea irentsi, eta eta ke-zurrunbilo haietarik bat egotzi zion Mattini.
|
|
|
Eta erabiltzen hasi zen, halaber, ikatz begetalaren ordez, ikatz minerala, Ingalaterratik kontrabandoan sartzen zuena —untzijabe ingeles baten zerbitzuei esker, baita Piarres Oihartzabal kapitain baionarraren zerbitzuei esker ere, zeinaz behin baino gehiagotan mintzatuko bainatzaizu aitzinago ere— eta sutegietako suaren garra sendotzen eta hobetzen zuena, produktuen kalitatearen onerako. Eta permatu eta entseiatu zen, handik harat, produktu
|
haiek guztiek
ahalik eta merkaturik zabalena izan zezaten —erosleen sareak fintkatzerat eta haien hedatzerat, alegia—, eta, hala, Espainiako, Frantziako, Italiako, Ingalaterrako, Flandriako eta bertze hainbat herritako handikiekin eta merkatari dirudunekin harremanetan ipintzen zelarik, lagun egin zuen, behin batean —Frantzia eta Espainiako gobernuak 1659.ean Faisaien uhartean sinatzen ari ziren... ehun kanoi eta bi mila fusil —edo xixpak, zeren xixpakoak baitziren— Espainiako armadarentzat.
|
|
|
Eta aitak sehiak bildu eta zirimonia-maisua presentatu zien, gaztelania hutsez, zeren eta Villagrandeko dukearen bisitaren aitzinean nahi baitzuen
|
haiek guztiek
gaztelaniaz egin zezaten, ahalik eta gehien, bi hilabete eskas haietan, zekitenak hobeki mintza zitezen eta ez zekitenak gutieneko hitzen erabiltzerat hel zitezen, dukearekin eta dukearen segizioarekin konplituki konplitu ahal izaiteko, haiek jauregirat zitezenerako. Eta gero, hobeki endelega ahal zezaten, euskaraz, erran zien:
|
|
|
Baina ez aita jesuitaren otoitzek, ez haren gantzutze suerte
|
haiek guztiek
, ez haren gurutzeak, ez eta deabruaren kontra jaurtiki mehatxuek erdietsi zuten Mattin bere onerat ekartzea, eta bai are gehiago izutzea eta hura auhenka uztea, ahotik habuina zeriola, harik eta aitak, iduri haiek ezin jasanik, erran zuen arte:
|
|
|
Arestian erran bezala, Villagrandeko dukea Mantillanako kondearekin etorri zen, bakoitza bere emaztearekin eta bere segizioarekin —berrogeita hamarren bat pertsona orotara—, eta
|
haiek guztiek
hiru egunetan hartu zuten gure etxea gerizpetzat eta aterbetzat. Jauregirat bildu zen jende hartarik, jaun André, hiru gizon aipatu eta bereiziko nituzke:
|
|
|
Eta zezen hilari so egin nion, eta zalantzan egon nintzen sagarroi jigant bat ez ote zen, hain ziren ugariak gainean zituen burtziak eta hagatxoak. Arestian sainduak eta martiriak aipatu dizkizut, eta orain galdetzen dizut, jaun André, ez ote ziren bai zezen hura eta bai bertze guztiak ere jondone Sebastianen abeldegikoak,
|
haiek guztiek
pretoriar guardiako kapitain sainduak baino sastatuago eta zulatuago akabatu zutenez gero...
|
|
|
Eta halaxe egon nintzen egun osoan, eginkizun hura burutik kendu ezinik —iduri batek emaiten zidan bihotz, haatik: dukearen eta kondearen emazteek eta emakume
|
haiek guztiek
jarri behar zuten aurpegiak, sugea erakutsi bezain fite: nik hartu behar nuen orduan satisfazionea eta atsegina, baldin humoreak ohiz kanpoko neurrian nahastekatzen ez bazitzaizkidan, eta baldin, nahastekamenduaren ondorez, itsutzen ez banintzen eta burua galtzen, urduritasunaren urduritasunaz...! —, harik eta afal aitzinean osabarekin berriro bildu nintzen arte, hondar prestakuntzetan.
|
|
|
Eta are gehiago mindu ninduen jendearen jokamoldeak, zeren urliak irri egiten baitzion osaba Joanikoti, sandiak irain, eta berendiak hatza luzatzen zion, mairu herriko mairu beltza baino mairuago eta beltzago balitz bezala eta, ondorez, bi aldiz herese. Eta
|
haiek guztiek
osaba akusatzen eta kondenatzen zuten, eta nik akusatzen eta kondenatzen nituen haiek guztiak, eta akusatu eta kondenatu ez ezik, behin eta berriz maradikatu ere nituen, zeren biktimen biktima izan zen Kristoren izenean guztiak borrero bihurtuak baitziren orduko, bago erorirat egurkari guztiek laster... Eta orduan ikusi nuen nehoiz ere baino garbiago ezen gauza bat zela Kristoren mezua eta Ebanjelioen hitza, eta bertze bat Elizak bere etsenpluarekin aditzerat emaiten zuena.
|
|
|
San Jenarok napolitarrak izurritik libratu zituela...? Eta izurriak aitzinetik eraman zituen bertze gaixo
|
haiek guztiek
zer erranen lukete...?" Eta iritsi ginen gelarat, eta orduan ere, arrazoin bati bertze bat zerraiola, erran zidan: " Ba al dakik zer eginen nukeen nik, san Jenaro banintz eta napolitarrek katedraleko altxorrean gordetzen duten sainduaren buruan sarturik banengo...?
|
|
|
Eta iduritu zitzaidan ezen boz hura, mementu batean, deika ari zitzaidala. Eta, dei hark eta arestian bururatu arrazoin
|
haiek guztiek
esportzatzen eta aitzinatzen nindutela, baita bihotz emaiten ere, ez nuen zalantzarik izan: hartu nituen osabaren poltsatik bi erreal zilarrezko, beztitu nituen beztimenda erantzi berriak, eta jaitsi nintzen beheiti, ostatuko jangelarat.
|
|
|
Eztulen eta imintzio gehiegizkoen artean erre nuen zigarroa. Pentsatu nuen bidaiari
|
haiek guztiek
bertan lasai ederrean eserita jarraitzen bazuten, guztiz bere baitara bilduta eta honi eta hari hortzik gabe irribarre eginez, zinez istripurik izan ez zelako zeudela halaxe; eta, bene-benetan zerbait gertatu bazen, ez zela inondik ere istriputzat hartzeko moduko zer bat, are gutxiago oraindik ezbehar lizuntzat edo kontaezintzat, hasiera batean nik egin nuen gauza bestalde, nire irakurketek eragi... Gertakaria, bada, hoztasun gehiagoz gogoratzea erabaki nuen, distantziaren zuhurtasunarekin, eta jarduera haren ondorioz ohartu nintzen urrunegi joan nintzela nire epaietan, ez zela izan halako burrunbarik ez lizunkeriarik, bai noski zimurdura akordeonistiko hura, baina akordeonistikoa hain prezeski, ezen istantean bagoia bere onera etorri baitzen hauspo erraldoi ikusezin batek bultzatuta bezala, eta, beraz, kaskateko edo zauri arinen bat izan ezik, denak bere hartan jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala.
|
|
|
oroimen bat zen soil-soilik. Eta oroimen soil zen bizi hartatik, ardoz eta odolez eta alaitasun xumeez eta hazi ia beti fruitugabeez orbanduriko orrialde haietatik, hasiera batean begiak setatsuki itxi banituen ere, kontu
|
haiek guztiek
nirekin zerikusirik ez zutela izango esperantza intimoarekin, gero, bidaiaren lehen unetik bertatik laino artean azalduz joan zitzaizkidan ebidentziak ekarri nituen argitara. Baina, oi, zein oker nenbilen nire esperantzetan!
|
|
|
inor ez zen bere lekutik mugi  tzen, inork ez zuen ezer galdetzen-itsuak bakarrik-, inork ez zuen angustiaz edo itobeharraz edo izulaborriz negarrik egiten. Jabetu nintzen orduan ezinezkoa dela hain pasibo izatea zorigaitza edota heriotza hain hurbil dagoenean, sortasun hain ageriko hura ezin zitekeela iruzur bat baino izan; hau da, bidaiari
|
haiek guztiek
bazekitela liberatuak izango zirela, edo, bestela, txarrenera jota, kondenaren ondorioak ez zituztela jasango; hortik ekartzea zegoen bidaiari haiek guztiak edo inpartzialak edo arerioak zirela; inpartzialak, jukutria edo, hobeto, trajedia hura antzezteko kontratatuak-edo agian behartuak edota bahituak-izan ziren neurrian; arerioa, ni, zuzenki nahiz zeharbidez, akabatzeko agindua izan zezaketen... Susmo txar hark indar hartu zuen nire baitan, eta, benetako  tzat jotzeaz gainera, iruditu zitzaidan nirekin zihoazen bidaiariak inpartzialtzat hartzea biguna eta arriskutsua ere bazela.
|
|
2001
|
|
|
Horrenadibide dugu, J. Juaristik gogorazi bezala (1987: 125), 1968ko udan kaleratu zenHumanae Vitae entziklika polemikoa; edo garai hartako film berritzaileenetanabortoaren arazoak zuen protagonismoa4 Horiekin batera, etengabe kaleratzenhasi ziren abortoaren aldeko manifestuak gogorarazi nahiko genituzke, eta bereziki, 1971n 343 emakumek sinatu zutena. Emakume
|
haiek guztiek
abortatu eginzutela aitortzen zuten, eta zerrendakideen artean S. De Beauvoir bera izan zenlehenengoa. Abortoa Frantzian 1975 urtera arte legeztatu ez bazen ere (Espainian1985 urtera arte), guztiz esanguratsua izan zen 1972an Bobigny-n egin zen epaiketa, zeinean Gisele Halimi abokatu ospetsuak Michele Chevalier gaztearen kasuadefenditu baitzuen.
|
|
2004
|
|
|
Hala uste izan zuen behintzat. Baina orain arrazoi
|
haiek guztiek
batera ez zuten azaltzen hartzen ari zen arriskua.
|
|
|
Pentsamendu
|
haiek guztiek
bake apur bat ekarri zidaten. Haien logika zuloz josita bazegoen ere, logika bera arma bat zen, argi bat, menderatzen ninduen beldurraren kontra.
|
|
|
Sentipen bitxi batek asaldatzen ninduen. Nire inguruko jende hark guztiak, aleman
|
haiek guztiek
, moduren batean ni espioia nintzela antzeman ziezadaketelako irudipen asaldagarria nuen. Begiak alde guztietara joaten zitzaizkidan, arrisku seinaleren baten bila.
|
|
|
Orduraino ikusitako etxeko beste atalen antzera, gela zabala zen, erraldoia, baina altzari ugariek eta oihal zein brontzezko apaingarri astunek gordeleku estu baten irudipena sortzen zuten. Liburu zahar metek eta, oro har, denetariko trasteen pilaketak sentsazio estugarri hura areagotu egiten zuten, gauzaki
|
haiek guztiek
arnasa hartzea eragotziko balute bezala. Antigoalekoen denda zirudik –pentsatu nuen–, lanbidea gaizki dabilkion antigoalekoen saltzaile baten denda.
|
|
|
Ni zain nengoen, zer mirari egingo ote zidan, aurretik probatutako emakume
|
haiek guztiek
egin ez zidatenik...
|
|
|
Noizbait bukatu omen zen gizonaren denbora kontu hura, eta aurrera segi omen zuen partiketak. Eta txindurriek, erleek, tximirrikek, txepetxek, kaioek, zapelatzek, dortokek, gameluek, amuarrainek, lehoiek, tigreek, kanguroek,
|
haiek guztiek
eta beste animalia askok jakin egin omen zuten zenbat denbora edukiko zuten munduan. Azkenean, dena bukatutzat jo eta erretiratzera omen zihoan Denbora-partitzailea.
|
|
|
leherketa
|
haiek guztiek
ekarri zituzten
|
|
2005
|
|
|
Noizean behin da rdarka ikusten genituen gurasoak eta andereño Itziar. Bage nekien inspektoreak eta bestelako munstro
|
haiek guztiek
kolo kan jarria zutela, ostera ere, gure ikastola... Baina, zer nahi duzue esatea, gu zoriontsuak ginen zeharo, eta, gainera, estralu rtar bat genuen lagun.
|
|
|
Baina harekin ere jai, Gerenak baino kasu gutxiago ematen zion. Eta azkenean guri azaltzen zigun hasierako letrek hartara behartzen zutela, larritik bazuten P
|
haiek guztiek
, informazioa salgai eta erosgai.
|
|
2006
|
|
|
Noiz etxeratuko zen gizon hura, preso bazegoen? Zer kontatuko zuten gizon
|
haiek guztiek
, etxeratzen baziren?
|
|
|
Ez zion nahi beste atera baina, hala ere, Oskar ez da damutzen: oroitzapen gazi-gozoak ekartzen zizkioten gauza
|
haiek guztiek
. Marx eta Engelsen Lan Guztien liburukiek ez, ordea:
|
|
|
Alemaniara itzuli zenean ere, ez zian atsedenik hartu eta ahal zuen guztia egin zian han ere, Italiako kontsularekin, elizako agintariekin, ezagutzen zituen ospe pixka bateko hainbat katedratiko, kazetari eta idazlerekin. Eta inondik ere ezagutzen ez ninduten
|
haiek guztiek
, nire alde ari zen emakumeari zioten begiruneagatik, nire aldeko haize-bildu polita harrotzea lortu zitean nonbait.
|
|
|
Malenkonia pittin bat sentitu nuen lagunek alde egin eta harrikoa egiten hasi nintzenean. Anariren diskoa jarri nuen eta rockero zahar
|
haiek guztiek
erabilitako plater eta mahai tresnak garbitzea ariketa lasaigarri bihurtu zitzaidan. Oherakoan pentsatu nuen ez nukeela Anari bertsotan entzun nahi.
|
|
2007
|
|
|
Eseri eta luzez, beraiei begira irribarre egin nuen neuk ere. Gau hartan emakume
|
haiek guztiek
, ohe barruko beroak jota, kaleak bat-batean emandako opari zoragarriarekin loak hartuko zuten gozo.
|
|
|
Horrek, eta etxearen izaerak berak. Sabai altu haiek, hautsez beteriko ganbarak, koadro beldurgarriek, itxita mantentzen ziren gela
|
haiek guztiek
. Horregatik nahi nuen zigarro bat erre, gezurrak esan, auto abandonatuetan sartu eta helduen munduari zegozkion gauza lizunei buruz hitz egin.
|
|
|
Gogoan zaitut, alegia, eta normalean sufrimendua baino ez dakar. Zaitugu faltsu
|
haiek guztiek
politikoei bakarrik balio diete.
|
|
2008
|
|
|
–Banbaraz egiten dut, noski, eta frantsesa, ingelesa, italiera apur bat? , bertako herrien hizkuntzarik ez, ordea, alderantziz,
|
haiek guztiek
dakite peulera. Beltzek hona etortzen direnean banbaraz eta peuleraz egiten dute, erabat serio eta aurpegiera aldatu barik diost,, beltzak?, bozoei, songhaiei eta beste etniei buruz. Ikerle batzuen arabera Egipto alde horretan dute sorlekua peulek, eta mendeetan islamaren ahotsa eroan dute Afrikako dozenaka lekutara.
|
|
|
bezalako kartel ugari ezarri zituzten. Ikuskizuna prestatzeari ekin zioten bost astez, non buruzagi moduko gizon aberats jasanezin baten oihuak entzun behar izan zituen, emakume
|
haiek guztiek
ez zutela ezertarako balio esanez. Beste dantzariek ez ezik, berak ere gertutik usaindu zuen gizonari ahotik zerion ron kiratsa bere denborarik ez galtzeko esan zionean:
|
|
|
Jakina, egun osoa beharrean arituta beste ezertan dirurik xahutzerik izango ez dugunez, agian lortuko dugu hilaren amaieraraino iristea. Hori bai, ordea, hilaren amaieran seme-alabek eta gure bizkar artatu eta zaindu beharreko pertsona
|
haiek guztiek
bandoa atera beharko dute bilatze eta atxilotze aginduekin, astean 65 orduz lan eginda ez baitago astirik beste ezer egiteko, ezta inorekin egoteko eta inor zaintzeko ere. Eta zer esan etxeaz!
|
|
|
Emakume
|
haiek guztiek
, baina, kontzientzia txarrez ez baizik adurretan entzuten zioten, begiak diz-diz eta belarriak erne, eta bat-batean bere iritzia aldatu egin zuen Chiarak: «Bahitzaileak ez:
|
|
|
Liburuak aurkezten ziren, janka ederrak egin, liburuak bazter batean utzi. Berak, orrialde
|
haiek guztiek
balioren bat zutelakoan, eraman egingo zituen. Eta etxebizitza garesti zegoenez, bi pisuko etxea eraikiko zuen, liburuak adreilu.
|
|
|
Eta gu, bi lehengusuak, anaia eta laurok pailazoei begira uzten gintuzten. Baina nola ulertarazi nire amari, ez nituela pailazoak atsegin, ez zidatela graziarik egiten behin eta berriz egiten zituzten txorakeria
|
haiek guztiek
, banekiela mozorrotutako gizon batzuk baino ez zirela, zaplazteko bat ematean ateratako hotsa bozgorailutik zetorren hots faltsua zela eta nahiago nuela aitarekin futbola ikusi.
|
|
|
Gehien harri  tzen gintuena zera zen, ikustea sugetzar urdin haren biktimak zenbaki soil arruntzat hartzen zituztela. Pertsona
|
haiek guztiek
euren herriak utzi beharko zituzten, euren istorioak, euren iragana... eta han zeuden denak, ezkerreko horman margoturik eta zenbaki bihurturik! Eta halako batean, bihotzak jauzi egin zigun marrazki horietako bat ikustean.
|
|
2009
|
|
|
Baina arindu handia hartu zuen emakume bat ikusita infernu haren arduradun. Anak guztiz babesgabe ematen zuen gizonezko
|
haiek guztiek
inguraturik.
|
|
|
atergabeko presentzia bihurtua iduri; Domingok, aldiz, guztiz kontrako jarrera abiapuntutzat harturik, erdigunea eskaini zion Benjamin Mariari hasieratik: erdigunea eskaini zion eta eguzkia eskaini zion, inozentziaren eguzkia?, baita ordainean eguzkiaren fruituak jaso ere, zeinak baitziren itzal puska hari ziòn maitasuna eta maitasunari zeriòn bizipoza; bazuten, gainera, mundukoek beste desio bat, ezkutukoa bezain benetakoa,
|
haiek guztiek
, barru-barruan, Benjamin Mariaren heriotza irrikatzen baitzuten, heriotzak bakarrik deusezta baitzitzakeen eta ezaba, ausaz, absentziaren presentziazko agerraldi etenik gabekoak, gauak itzal guztiak irents ditzakeen bezala; ez zuten esaten ez aitortzen, kulpa hura ere ezkutuan eraman beharrekoa baitzen, menturaz?, halaxe sentitzen zuten arren; Domingok, aldiz, bizi-bizirik nahi zuen anaia, bai b...
|
|
|
Marrazkitxo
|
haiek guztiek
, haatik, irri-eragileak ziren arren, xalo bezain jostalariak?, gutxieneko errespetua zutèn muga, itxura batean, Gabino kontzientea balitz bezala, bere inkontzientzian, ezin ziola inori minik egin, min handirik ez bederen. Behin batean, baina, ederki igaro zuen marra; bazegoen Felipe Gastaminza izeneko mutil bat, azentu itxia zuena eta gelako azkena, gelako ikaskide euskaldun batek. Astaminza?
|
|
|
hark bezala, Erpurutxok bezala?; edo beste muturrera jo eta erraldoiak eta buruhandiak marrazten zituen, hain zituen atsegin haiek ere? marrazki
|
haiek guztiek
mezu bat gordetzen baitzuten funtsean, bere anai-arrebei zuzendua: –Zuek izaki itsusi beldurgarri bat ikusten duzuen lekuan, izaki eder miresgarri bat ikusten dut nik, berezi-berezia?
|
|
|
Zeren, handik gutxira, bazkaltiarrek etxekoandrearen haurdunaldia izan baitzuten mintzagai. Etxe hartan, izan ere, seme-alabek ez zuten gai hari buruzko sekreturik, esan nahi baita seme-alabak ipuinzaleak izan zitezkeela, bai, baina ez gai hari buruzkoetan,
|
haiek guztiek
baitzekiten, ipuinkeria orotatik ihesi, Regina zela zikoina eta Regina-enea Paris?, Reginak seme-alabak Regina-enean jaio zitezen nahi baitzuen, eta jaio ere halaxe jaio baitziren guztiak: bat, bi, hiru, lau, bost eta sei.
|
|
|
kolapsoterapia egin beharko ziotela, alegia, ezkerreko birikan hobekuntza izpirik nabaritu ez zuelako; berri gaiztoari, haatik, berri ona jarraitu zitzaion?. Baina bestea gero eta hobeto duzu, sendatu zaizula ere esan daiteke, eta hori da garrantzitsuena? esan zion medikuak ondotik?, eta hargatik, beharbada, Gabino ez zen lur jota gelditu; aitzitik, edo Gabinok dohain hura zuelako, baldintzarik zailenetan hitz edo esaldi airosoak asmatzera bultzatzen zuena, hitzaren indarrak gaitzarena neutraliza zezakeelakoan; edo medikuaren aurrean (baita sendategiko langile zein gaixo guztien aurrean ere, ez baitzegoen dudarik ezen
|
haiek guztiek
jakingo zutela, goizago edo beranduago, gertatutakoaren berri, medikuaren beraren edo erizainen bidez), heroi bat bezala geratzeko posibilitateaz ohartzen zelako?, ezin hobeto erreakzionatu zuen, medikua bera, urduri samar zirudiena, lasaitzen ahalegintzen zela:
|
|
|
Edonola ere, XX. mendera arte itxaron behar izan zuten saiakera
|
haiek guztiek
; eta ez Uruguai eredu honen lehen ikastetxearen jaiolekua, alboko nazioa baizik: Buenos Aireseko Euskal Echea.
|
|
|
Luzianok, aitaren herriko umetako lagunak, egin ziòn kanaberazko xirula hura ez zuen, ez, ahaztekoa! –, musika beste hizkuntza bat zela, sentimenduak jantziz eranzten zituena, edo erantziz janzten, auskalo, musikaren lilurapean ezin jakin baitzitekeen zehatz-mehatz ezer, ezjakintasun hura jakituriaren mugak hausteko modurik eraginkorrena izan zitekeen arren, aldi berean; horregatik, Maria Bibianak bisitaren berri jakinarazi zionean –" Iritsi dira!" esan zion–, Gabino –egun eguzkitsu bateko igande bateko goizerdia zen– poz-pozik jarri zen; entzun zezakeèn musikaz aparte, baina, Gabinok beste motibo bat ere bazuen pozik egoteko; Gabinok, izan ere, goizetik meza entzun zuen, ohi baino debozio handiagoz entzun ere, medikuak bizpahiru egun lehenago operazioaren berri eman ziolako: ...arrantzitsuena" esan zion medikuak ondotik–, eta hargatik, beharbada, Gabino ez zen lur jota gelditu; aitzitik –edo Gabinok dohain hura zuelako, baldintzarik zailenetan hitz edo esaldi airosoak asmatzera bultzatzen zuena, hitzaren indarrak gaitzarena neutraliza zezakeelakoan; edo medikuaren aurrean (baita sendategiko langile zein gaixo guztien aurrean ere, ez baitzegoen dudarik ezen
|
haiek guztiek
jakingo zutela, goizago edo beranduago, gertatutakoaren berri, medikuaren beraren edo erizainen bidez), heroi bat bezala geratzeko posibilitateaz ohartzen zelako–, ezin hobeto erreakzionatu zuen, medikua bera, urduri samar zirudiena, lasaitzen ahalegintzen zela:
|
|
|
oroitze hutsa zen, bai baitzirudien ezen itzal hura ameba erraldoi bat bezalakoa zela, bere pseudopodoak noranahi hedatzeko gaitasuna zuena, erdigunea ere –mamia eta ardatza– bereganatu arte; erdigunea, bazterraren itzalpean zegoena, non erruduntasun sentimenduaren harra baitzen jaun eta jabe... kulpa bat bezala bizi baitzuen aitak afera hura, kulpa bat bezala amak, eta kulpa bat bezala beste anai-arrebek ere, absentzia itxurako hura –ezpainek isildua, baina kontzientziaren ahotsak ozendua– atergabeko presentzia bihurtua iduri; Domingok, aldiz, guztiz kontrako jarrera abiapuntutzat harturik, erdigunea eskaini zion Benjamin Mariari hasieratik: erdigunea eskaini zion eta eguzkia eskaini zion –inozentziaren eguzkia–, baita ordainean eguzkiaren fruituak jaso ere, zeinak baitziren itzal puska hari ziòn maitasuna eta maitasunari zeriòn bizipoza; bazuten, gainera, mundukoek beste desio bat, ezkutukoa bezain benetakoa,
|
haiek guztiek
, barru-barruan, Benjamin Mariaren heriotza irrikatzen baitzuten, heriotzak bakarrik deusezta baitzitzakeen eta ezaba, ausaz, absentziaren presentziazko agerraldi etenik gabekoak, gauak itzal guztiak irents ditzakeen bezala; ez zuten esaten ez aitortzen –kulpa hura ere ezkutuan eraman beharrekoa baitzen, menturaz–, halaxe sentitzen zuten arren; Domingok, aldiz, bizi-bizirik nahi zuen an...
|
|
|
aitzitik, txikiagoa izan nahi izaten zuen... horregatik egiten zituen, halaber, makina bat marrazki, Charles Perraulten Erpurutxo protagonista zutenak, hark bezala zaldi baten belarrira igo eta hura gidatzeko, hark bezala barraskilo-maskor baten barruan lo egiteko, hark bezala hodeietan barrena sartu eta lapurrak oihuka salatzeko... edo hark bezala ezohiko bidaiak egiteko, behi baten edo otso baten urdail-hesteetan zehar, haiek irentsia izan ondoren: hark bezala, Erpurutxok bezala...; edo beste muturrera jo eta erraldoiak eta buruhandiak marrazten zituen, hain zituen atsegin haiek ere... marrazki
|
haiek guztiek
mezu bat gordetzen baitzuten funtsean, bere anai-arrebei zuzendua: " Zuek izaki itsusi beldurgarri bat ikusten duzuen lekuan, izaki eder miresgarri bat ikusten dut nik, berezi-berezia...
|
|
|
Zeren, handik gutxira, bazkaltiarrek etxekoandrearen haurdunaldia izan baitzuten mintzagai. Etxe hartan, izan ere, seme-alabek ez zuten gai hari buruzko sekreturik –esan nahi baita seme-alabak ipuinzaleak izan zitezkeela, bai, baina ez gai hari buruzkoetan,
|
haiek guztiek
baitzekiten, ipuinkeria orotatik ihesi, Regina zela zikoina eta Regina-enea Paris–, Reginak seme-alabak Regina-enean jaio zitezen nahi baitzuen, eta jaio ere halaxe jaio baitziren guztiak: bat, bi, hiru, lau, bost eta sei.
|
|
|
Marrazkitxo
|
haiek guztiek
, haatik, irri-eragileak ziren arren –xalo bezain jostalariak–, gutxieneko errespetua zutèn muga, itxura batean, Gabino kontzientea balitz bezala, bere inkontzientzian, ezin ziola inori minik egin, min handirik ez bederen... Behin batean, baina, ederki igaro zuen marra; bazegoen Felipe Gastaminza izeneko mutil bat, azentu itxia zuena eta gelako azkena –gelako ikaskide euskaldun batek" Astaminza" ezizena jarri, eta halaxe deitzen zion batek baino gehiagok–, zeinari natur zientzietako fraideak galdetu baitzion:
|
|
|
Hotela erosoa zen, eta politak eta handiak zituen logelak, baina gerra aurretik eraikia eta dekoratua zen. Horma ilun haiek, altzari astun haiek, ilainkizko zintzilikario haiek, gauza
|
haiek guztiek
, azken batean, halako zaharkitu eta solemne itxura ematen zioten hotelari, bihotza uzkurtuta uzten zuena. Ia hutsik zegoen urteko garai hartan:
|
|
|
Ez zen luzaroan izango bere erregina; ondoren beste bat etorriko zen, eta, berriro ere, han ariko zen Dario diru-premia korapilatsuen artean borrokan, luxu hari, Parisen" Darioren harema" esaten ziotenari, eusteko. Nola ulertuko zuten hori odol hotzeko frantses
|
haiek guztiek
–Emakumeak aldatu egiten ziren; plazerak, berriz, leial jarraitzen zuen beti.
|
|
2010
|
|
|
Eta egia esango dizut: ez zait hankak galtzea ere axola, nire sabelaren fruitua salbatuko bada, Domingo??; ongi bai ongi gogoratzen dut une hura, baita amaren begiei zerièn argi distiratsua ere, suzko bi gezi jaurtitzera balihoa bezala; une bikaina izan zen, goitiarra, Pagoagan bizi izandako beste une asko bezala?; egia da luzarora gabe jakin genuela une
|
haiek guztiek
pipiak jandako zurezko oinarri ustelak zituztela, baina egia da, halaber, fede itsuak sitsak eta pipiak estaltzen zizkigula, baita zura harri bihurtzen ere, errealitate sendo bezain gotor baten itxurapean.
|
|
|
ariketa batzuk ere egiten nituen, arrosarioa errezatzen nuen, edo poema jakin batzuk errepikatzen nituen hamar, ehun eta mila aldiz, mantra batzuk balira bezala?, norabide hartan; harekin batera, nola lagundu zidan, halaber, Oteizaren frontispizioko iruditeriak, hamalau apostolu barne hustuen ondoan neure burua irudikatzen saiatzen nintzela!, orduan ere Mertonen hitzak lagun?. Gauza guztiak sortzen dira hutsik dagoen ezerezetik:
|
haiek guztiek
itzuli nahi dute ezerezera eta ezin dute. Izan ere, nor itzul daiteke, inora ez??
|
|
|
idazleak eskubidea du ingurukoengandik istorioak jasotzeko eta artearen aldarean ipintzeko, eta eskubidea ez ezik, baita betebeharra ere, horretara jarriz gero. Ezagutzen nuen, nola ez,. La Côte Basque?-ren istorioa, eta nigatik izorratzea zeukaten handi-mandi
|
haiek guztiek
: nor gogoratzen da gainera haietaz, egun?
|
|
|
ariketa batzuk ere egiten nituen —arrosarioa errezatzen nuen, edo poema jakin batzuk errepikatzen nituen hamar, ehun eta mila aldiz, mantra batzuk balira bezala—, norabide hartan; harekin batera, nola lagundu zidan, halaber, Oteizaren frontispizioko iruditeriak, hamalau apostolu barne hustuen ondoan neure burua irudikatzen saiatzen nintzela!, orduan ere Mertonen hitzak lagun —" Gauza guztiak sortzen dira hutsik dagoen ezerezetik:
|
haiek guztiek
itzuli nahi dute ezerezera eta ezin dute. Izan ere, nor itzul daiteke ‘inora ez’?
|
|
|
Eta egia esango dizut: ez zait hankak galtzea ere axola, nire sabelaren fruitua salbatuko bada, Domingo..."; ongi bai ongi gogoratzen dut une hura, baita amaren begiei zerièn argi distiratsua ere, suzko bi gezi jaurtitzera balihoa bezala; une bikaina izan zen, goitiarra, Pagoagan bizi izandako beste une asko bezala...; egia da luzarora gabe jakin genuela une
|
haiek guztiek
pipiak jandako zurezko oinarri ustelak zituztela, baina egia da, halaber, fede itsuak sitsak eta pipiak estaltzen zizkigula, baita zura harri bihurtzen ere, errealitate sendo bezain gotor baten itxurapean.
|
|
|
Lotsagarri utziko nauk Madrildik etorri behar duen jende inportantearen aurrean". Ahots
|
haiek guztiek
urduri jartzen ninduten, hainbesteraino non Lubisek, batzuetan, kezkatuta begiratzen zidan. " Ondoeza egin al zaizu, David?
|
|
|
Emakume
|
haiek guztiek
, baina, kontzientzia txarrez ez baizik adurretan entzuten zioten, begiak diz-diz eta belarriak erne, eta bat-batean bere iritzia aldatu egin zuen Chiarak: " Bahitzaileak ez:
|
|
|
Eta aldamenean beste dozena bat oin, denak dantzan. Oin
|
haiek guztiek
ere euren soinetatik libre ziharduten alaitasun eta graziarik gabe.
|
|
2011
|
|
|
Metrokoadroka sormen laborategitik irtendako proposamen indartsu honek hainbat esparrutako lengoaiak batzen ditu, poesia, musika, antzerkia eta pintura? baina eszenikoki bat egiten dute
|
haiek guztiek
eta azken emaitza oso produktu koherentea da, eta helmen handikoa gainera, lokala betetzen zuten adin guztietako ikusleek sentitu duten bezala.Ekimen literariotzat hartu ahal dugu emanaldi hau ere, dramaturgia eta elementu eszenikoen diseinu eta erabilera zehatza garrantzi handikoak izan direlako Oier Guillan eta Asier Sarasolaren testuak irudi bihurtzerakoan. Bide horretatik, Ander Fernandezen nota miresgarriak, gitarra, klarinetea eta mandolina jo ditu besteak beste?, Iñigo Ortegaren pertsonaia enigmatiko eta erakargarria eta Idoia Beratarbidek klarionez egindako marrazki delikatuak osotasun horren ezinbesteko elementuak izan dira.
|
|
|
Hezurrak zementuzko euskarri batean atontzen ditu, marrazten ditu... Dudarik gabe, Jainkoaren graziaren adibide zoragarria da neska gaixo ezjakin hau hain bedeinkatua izana, irakurtzearen eta ahaleginaren poderioz halako ezagutza mailara iristeko, doktoreekin eta gai horretan adituak diren gizon argiekin hitz egiteko eta idazteko gai izateko punturaino, ezen
|
haiek guztiek
aitortzen baitute erresuma honetako beste inork baino gehiago dakiela zientziaz.
|
|
|
kantak dioen bezala, intxaur arbola handi bat dago gure atarian ere. Lur sail zabalak zituen, inguruetan perretxikoak bezala ugaldu ziren fabrika
|
haiek guztiek
batera adinakoak bai: gaur egun etxeak (edo kaiolak!) egiteko kenduak, ezagutzen ere kosta egiten da Betiorrene zer izan zen garai batean.
|
|
|
Eguzki izpien ferekak eta abar. Pasabide luxe goxo bat ireki zioten lepo gorrotoz puztu
|
haiek guztiek
. Bost minutuz jardun zuen hizketan buruzagiekin, eta jarraian, espero bezala, manteatu eta batzar-aretora itzuli zuten mandatari sotanaduna.
|
|
|
Inoiz gertatu ez zen iraultza baten kanpai-hotsak. Baina gertakari
|
haiek guztiek
eta gehiagok borborka jarri zuten heroiaren mistika: su garbitzailearen lilura nagusitzen ari zitzaion su suntsitzailearen jardun askoz ere prosaikoagoari, batere ez heroikoari?.
|
|
2012
|
|
|
Iraganetik datozen fantasmak dira, zu inkontzienteki kontrolatzera, horretarako landatu baitzituzten zure memorian gizartean eredugarritzat ziren
|
haiek guztiek
.
|
|
|
Oposizioetarako ikasten igarotako urteetan ez zuen denbora librerik izaten, goiz eta arratsaldez bulego batean lan egin eta gauez ikasi egiten zuen. Eta bat-batean berarentzako bakarrik ziren ordu
|
haiek guztiek
, lasaitasuna eta bakea eman beharrean, antsietatea sortarazi zioten, eta orduak nola bete jakin gabe igarotzen zituen arratsaldeak.
|
|
|
Gustuko nuelakoan, Gloriak birritan atera zidan platera bete zopa. Komunera joan nintzen, azkar, hizki
|
haiek guztiek
pasilloko zoruan irakurri nahi ez nuen esaldiren bat idatzi baino lehen.
|
|
|
Buruz nekizkien janari mordo baten nutrizio-taulak; aldizkarietatik ebaki eta nire armairuko atean eransten nituen. Eta datu
|
haiek guztiek
eraso egiten zidaten, platerean jateko zerbait ipintzen zidaten aldiko. Eta nik gorrotatu egiten nituen zerrikeria hura ahoan sartzera behartzen ninduten guztiak.
|
|
|
Normalean, besteak menperatzen zaitu, obsesio itsuak. Pentsakor geratzen da. Zertan bukatu ote dute txatetako neska
|
haiek guztiek
–Beharbada, haietakoren bat ere hemen ibiliko da, ikusezin.
|
|
|
Ocañako ziega hartan, gau ilunetan irribarre bat pizten zitzaidan aurpegian, bozka
|
haiek guztiek
, hamar urte gogor eta berezi haietan borrokatutako bozka haiek guztiek, fruituak emango zituztela jakin banekielako. Sufrimendu haiek guztieki hori ez zela debalde izango banekielako.
|
|
|
Ocañako ziega hartan, gau ilunetan irribarre bat pizten zitzaidan aurpegian, bozka haiek guztiek, hamar urte gogor eta berezi haietan borrokatutako bozka
|
haiek guztiek
, fruituak emango zituztela jakin banekielako. Sufrimendu haiek guztieki hori ez zela debalde izango banekielako.
|
|
|
Chrysostomeren oinatzek lerroak marrazten zituzten, ia zuzenak uraren ertzean, okerrak eta nahasiagoak Ama Birjinaren eskulturaren inguruan. Ez zegoen zalantzarik, lerro
|
haiek guztiek
mezu bat adierazten zuten. " Zerbait gertatu zaio Chrysostomeri.
|
|
|
Jauzi batez, abiada hartu, eta, brokelaren gainean jarrita, mendi-mazelan beheiti jaisten hasi da, irristaka, botatzen dizkioten madarikazioak aditzen dituen bitartean. Eta ez gara gezurretan arituko esaten badugu behin baino gehiagotan Tibalt Alamuteko mendi infernutar horren haitzarte eta zintzurretan beheiti amiltzeko puntuan egon zela, baina, batek daki zergatik —beharbada Tibalten dinastiak beti zeruko aingeruak hain gogoko eta begikoak izateagatik—, salto
|
haiek guztiek
fin ona izan zuten, Jason bere jaunaren esperoan zegoen tokira ailegatu arte. Eta Tibalt, bertatik, zaldiari ezproiak sartuz, nafarren kanpalekura itzuli zen ziztu bizian, eta han merezi bezalako ongietorria egin zioten hain errege ospetsuari.
|
|
2013
|
|
|
Azkenik, Enrique Jose Armas Managuako alkateordeak azaldu zuen nola «berreraiki» zuten hiri hori Somozaren diktaduraren ondoren eta 90eko hamarkadako eskuineko alderdien gobernuen ondoren. Urte
|
haiek guztiek
ondorio ekonomiko eta sozial larriak eragin zituztela adierazi zuen, eta egun egoerari buelta ematen ari direla: oinarrizko baliabideak herritar guztiei ahalbidetzea izan da erronka nagusia, Aramasen arabera.
|
|
|
galde ziezaietela, bestela, bertako bostehun bat langileei? baita beste enpresa batzuetakoei ere,
|
haiek guztiek
–beste mila behargin inguruk. EXPOSAri esker egiten baitzuten lan, produktu osagarrien ekoizpenean; minen produkzioaren gainean, berriz, ez zituela nazioarteko ezein itunek debekatzen, artean behintzat ez:
|
|
|
hura dantzari trebea baitzen, bere trebetasun-dohainak etxekoen arteko jai haietan bakarrik erakusten zituena: Abdul Alim eta Zahraren leinuko kideek, izan ere, musulman anitzek ez bezala?, goretsi egiten zituzten dantza eta dantzariak,
|
haiek guztiek
, gero, giro intimoetara mugatzen zituzten arren beren emanaldiak, ekitaldi publikoak debekatuta.
|
|
|
eskuek zer erranik ez: jaso ez zuten, bada,
|
haiek guztiek
zerutik argiaren fruitua, kosmosaren zati bat izatetik, atomo bat, bertzerik ez, oso sentitzerainoko bidean?!
|
|
|
halako eran, non, noizean behin, biktima haietako bat etortzen baitzitzaion burura, bere onetik aterea, sutan: . Hi bakezalea izango haiz, bai, Koldo, baina, batez ere, kriminal hutsa!?; eta orduan, mina eta errudun ustearen antzeko sentimendu bat pilatzen zitzaizkion bihotzean; jarraian, ordea, Kanbodiako eta mundu osoko biktima errugabeak azaltzen zitzaizkion trumilka, bidegabeko gerrek eragindakoak, eta
|
haiek guztiek
ahots batez esaten zioten: –Pobre ginelako, bizia kendu zigutean; pobre ginelako, ahotsa kendu zigutean?
|
|
|
Haietako inor ez zen, baina, lehergai
|
haiek guztiek
–minibonba guztiahaldunek bereziki, munduan eragingo zuketèn hondamendiaz hizketatzen, baldin eta haiek Mendebaldeko armaden eskura iritsi balira, nola baitzen osatarren asmoa:
|
|
|
Abdel Haqqek, laguntza bila balebil bezala, musikari lagunei begiratu, baina
|
haiek guztiek
–edo beren dudak zituztelako edo tartean sartzeko beldur zirelako, lurrean iltzatu zituzten begiak?
|
|
|
«Gobernua bera inplikatuta egon arren, arazoa ez zen ministro bat GALen sartuta egotea edo Guardia Zibilaren burua GALen inplikatuta egotea, ez. Arazoa izan zen
|
haiek guztiek
dirua lapurtu zutela! Jendeak ez zien leporatzen jendea hiltzea:
|
|
|
Edo beste egoera batean, atseden uneetan, janaria, kirola eta josteta, kantua, meza. Lau urteko kronika
|
haiek guztiek
errutina zerbait transmititzen zuten, borroka handi batzuen kontakizuna kenduta. Beraz, bai, ohitura hartzearen isla izan ziren kronika haiek guztiak, ikuspegi orokor batetik hartzen baditugu.
|
|
|
Hesteek erraten zioten, gibelak, urdailak, bareak... begiek erraten zioten, belarriek, sudurrak... eskuek zer erranik ez: jaso ez zuten, bada,
|
haiek guztiek
zerutik argiaren fruitua, kosmosaren zati bat izatetik –atomo bat, bertzerik ez– oso sentitzerainoko bidean...! Ez baitzegoen jada ilargiaren eta izarraren artean distantziarik, ez" nire" eta" zure" artean amildegirik, ez sorkarien artean etenik...
|
|
|
Zahrak bazituen bi neba –batek qanuna jotzen zuen, eta bertzeak, kantari on samarra ere bazenak, edozein perkusio instrumentu–, eta haiek nahikoa izaten ziren festa hari halako ukitu bizi-berezi bat emateko, guztiek eskertzen zutena, Zahrak zer erranik ez... hura dantzari trebea baitzen, bere trebetasun-dohainak etxekoen arteko jai haietan bakarrik erakusten zituena: Abdul Alim eta Zahraren leinuko kideek, izan ere –musulman anitzek ez bezala–, goretsi egiten zituzten dantza eta dantzariak,
|
haiek guztiek
, gero, giro intimoetara mugatzen zituzten arren beren emanaldiak, ekitaldi publikoak debekatuta.
|
|
|
lantegi hura aberastasun iturri bat zela: galde ziezaietela, bestela, bertako bostehun bat langileei... baita beste enpresa batzuetakoei ere,
|
haiek guztiek
–beste mila behargin inguruk– EXPOSAri esker egiten baitzuten lan, produktu osagarrien ekoizpenean; minen produkzioaren gainean, berriz, ez zituela nazioarteko ezein itunek debekatzen, artean behintzat ez: EXPOSA orbanbako negozio bat zela, alegia, eta legezkoa goitik behera...
|
|
|
Neurri guztiak hartu arren, atentatuaren ondorio izan zitekeela, alegia, biktima errugabe bat, edo bi, edo dozena erdi bat... halako eran, non, noizean behin, biktima haietako bat etortzen baitzitzaion burura, bere onetik aterea, sutan: " Hi bakezalea izango haiz, bai, Koldo, baina, batez ere, kriminal hutsa!"; eta orduan, mina eta errudun ustearen antzeko sentimendu bat pilatzen zitzaizkion bihotzean; jarraian, ordea, Kanbodiako eta mundu osoko biktima errugabeak azaltzen zitzaizkion trumilka, bidegabeko gerrek eragindakoak, eta
|
haiek guztiek
ahots batez esaten zioten: " Pobre ginelako, bizia kendu zigutean; pobre ginelako, ahotsa kendu zigutean... eta nork egingo du gure izenean oihu, hi isiltzen bahaiz?
|
|
|
Haietako inor ez zen, baina, lehergai
|
haiek guztiek
–minibonba guztiahaldunek bereziki– munduan eragingo zuketèn hondamendiaz hizketatzen, baldin eta haiek Mendebaldeko armaden eskura iritsi balira, nola baitzen osatarren asmoa: zenbat gizon akabatuko ote zituzten –bost mila, hamar mila... ehun mila...? –, ekonomikoki atzeratutako herrialdeen aurkako eraso ez-balizkoetan, lehengaien –petrolioa, diamanteak, koltana... – harrapakeria helburu; zenbat emakume sabelgabetu eta begigabetu –bost mila, hamar mila... ehun mila...? –, zenbat haur erre eta mutilatu –bost mila, hamar mila... ehun mila...? –, zenbat eta zenbat...
|
|
|
Abdel Haqqek, laguntza bila balebil bezala, musikari lagunei begiratu, baina
|
haiek guztiek
–edo beren dudak zituztelako edo tartean sartzeko beldur zirelako– lurrean iltzatu zituzten begiak... baita lagun-min zuèn Abu Hamîd tinbal-joleak ere.
|
|
|
Loreek, latinezko kantuek, belaze eta artasoro arteko oinezko ibilerak,
|
haiek guztiek
ez zioten enbarazurik egiten heriotzaren inguruko giroari; baina autoek bai. Autoak, tripakiak bezala, gaizki nahasten ziren heriotzarekin.
|
|
2014
|
|
|
1937ko otsailaren 9ko Euzkadi-ren lehen orrian jaso zituzten izenak. Azkoitiko emakume eta haur
|
haiek guztiek
gerora beste askok errepikatuko zuten kontaketa egin zuten: joandako etxeko gizonekin harremanetan jartzeko eta zortzi eguneko epean herrira bueltatzeko eskatzeko agindu zietela frankistek; «armarekin» bueltatzen ziren gizonei ez zitzaiela ezer gertatuko esan ei zieten.
|
|
|
idazleak eskubidea du ingurukoengandik istorioak jasotzeko eta artearen aldarean ipintzeko, eta eskubidea ez ezik, baita betebeharra ere, horretara jarriz gero. Ezagutzen nuen, nola ez,. La Côte Basque?-ren istorioa, eta nigatik izorratzea zeukaten handi-mandi
|
haiek guztiek
: nor gogoratzen da gainera haietaz, egun?
|
|
|
–Lehenago espero zintudan?, gehitu zuen, hari jarraitzeko keinua egitearekin batera. Harrituta nengoen, baina ez egon beharko nukeen bezainbeste, halako zerbait espero izatekoa balitz bezala; edozein modutan ere, atzetik joan nintzaion gauza
|
haiek guztiek
osatzen zuten labirintoaren bihurguneetatik. Azkenean, soilgune moduko batean, erlojua kausitu genuen, kaleko banku zahar baten egituran bermatuta.
|
|
|
1000 Chemises. Alkandora
|
haiek guztiek
erakusleihoa betetzen zuten, pilaturik, gorbata jarririk eta nahasirik, eta erakusleihoko zoruan ere bazeuden botata modu narrasean. 1000 Chemises:
|
|
|
Kostaldeak egunero berdina ematen zuen, mugitu ez bagina bezalaxe; ordea, zenbait portu igaro genituen, merkataritza-portuak, hala nola Gran. Bassam edo Little Popo izenekoak, eta izen horiek antzoki malapartatu baten aurrean jokatutako fartsa gordin bateko izenak ziruditen. Bidaztiaren astialdiak, neure isolamenduak inolako kidetasunik ez nuen gizon haien artean, itsaso koipetsu eta naroak, kostaldearen itzaltasun lauak, bazirudien
|
haiek guztiek
gauzen egiatasunetik kanpo nindukatela, etsipen beltz eta zentzugabe bateko unaduraren barnean. Erresakaren ahotsa, lantzean behin, egiazko plazera izaten zen, anaia baten hizketa bezala.
|
|
|
Gerra urteek, irakasle erdaldunak iristeak eta haiek euskararekiko hartu zuten jarrerak6, harana zeharkatu behar zuen errepidearen eraikuntza-lanek? kanpotarren etorrera erraztu zuten gertakari
|
haiek guztiek
, eta ordurako gizonezko askok ikasitako gaztelania txoko guztietan sarrarazi eta nagusi bihurtzen lagundu zuten, zeinek bere neurrian.
|
|
2015
|
|
|
Gaur egun nabarmen gutxiago direla dio. " Sindikatuekiko lotura handiagoa zuten behargin
|
haiek guztiek
, eta alderdi zein bestelako erakunde batzuek ere jarduera zibil gehiago antolatzen zituzten". Langileen mugimendu indartsu haren ondorioz ziren ugariago hileta zibilak.
|
|
|
Gure herensugea, bere maitearen atentzioa piztu nahian, ligoi planta bete-betean, han hasi omen zen hegalak indarrez astindu eta zazpi ahoetatik barrena botila whiski bana hustuz. Espantu
|
haiek guztiek
, ordea, ez zuten andereño ederraren interesik sortu, eta gure herensuge galai gominadunak, guztiz harriturik baina ez horregatik hondoak jota, bere kuttunarengana hurbiltzea erabaki zuen.
|
|
|
Baina pentsamendu hura faltsua zen, ezen ilara mugitu egin baitzen, eta nola gainera!, bera hantxe ipini zenetik. Gainera, milaka eta milaka pertsona
|
haiek guztiek
itxaroten bazuten, nola ez zen bada ilara mugituko! Erabat burugabea litzateke!
|
|
|
Merezi zuen, bai. Harmailak bete zituzten errusiar
|
haiek guztiek
merezi zuten.
|
|
|
1 Denborak kenduko dio berorren aitatasunari duen sinpletasuna, nire ustez santuarena dena; baina, deabruak denak santu izaterik nahi ez duenez gero, kaskarrak eta maleziatsuak direnek, ni bezala, arriskuak kendu nahi lituzkete. Nik trata dezaket eta maitasun handia izan arrazoi askorengatik, baina
|
haiek guztiek
ezin izango dute, ezta prelatu guztiak ere ez dira nire aita bezalakoak, hainbesteko sinpletasuna eraman ahal izateko. Eta, Jainkoak altxor hau berorren ardurapean jarri duenez gero, ez du uste izan behar guztiek berorren aitatasunak bezala gordeko dutenik; egi-egiaz esaten diot, askoz ere beldur handiagoa diodala gizakiek ostuko diotenari deabruak osteko dionari baino; eta ni esaten eta egiten ikasten nautena (izan ere, badakit norekin ari naizen, eta neure adinagatik egin dezaket), beraiek ere egin dezaketela usteko dute, eta arrazoi izango dute.
|