|
2001
|
|
|
Horregatik, perfumegintzan aukeratzen den izenak, naturatik eskuratutako usainetatik laborategian sintetizaturiko usainetara garamatza, eta lehenagoko poesia galdu egiten da. Beraz, poesiari eusteko ahaleginetan
|
gaudela
ere, sintesiaren bidez lorturiko izen batzuk aipatuko ditugu.
|
|
|
Guztiaren beharra dago, Ma talazbezalako obra bat sortzea, baita herrietan euskal kantuaren inguruko gaualdiak antolatzeaere. Batak ez du eragozten bestea izatea, baina lan asko dela badakit eta aukerak egiterat behartuta
|
gaudela
ere. Zuberoan euskal kulturaren osotasun eta bizitasun premia horiek kontuan hartuko dituen erakunde bat eskas dagoela nabari da; eta espero dut, 2002ko kultur balantzeaz aipamentxo bat egitea Jakin ek galdegiten badit behintzat, egitura honen sorreraren berri eman ahal izango dudala.°
|
|
2002
|
|
|
Pentsatuko zuten euskarazko" mintza praktika" egitera bildu garela edo holako zerbait. Hemen" los vascos"
|
gaudela
ere pentsa dezakete, haiek kanpoan sentitzen diren kategoria bateko jendeak. Baina naturalitatez pentsatuko lukete, ez dut uste beldurrik sentituko dutenik, baina bai zerbait" kanpoko" bezala ikusiko dutela hau.
|
|
2003
|
|
|
Era berean, moneta berriarekin oraino ohituak ez
|
gaudela
ere egiaztatu da: pezetatan pentsatzen dugu oraindik eta ez dakigu kalkulu xumeak buruz egiten, eurotatik pezetatara eta alderantziz, gutxieneko zehaztasuna bermatuz.
|
|
2005
|
|
|
Dimentsio sinbolikoak jaietan islatutako generoen erlazioan etor litezkeen aldaketak ulertzeko zenbait gako ematen dizkigu, Irun, Hondarribia zein Euskal Herriko, Espainiako Estatuko edo Europako edozein herritan
|
gaudela
ere. Gizon eta emakumeen arteko berdintasunaren aldarriak sarritan gatazka soziala ondorio badu ere, badira aldaketa prozesua erraztu edo zaildu egiten duten inguruko ezaugarriak:
|
|
2006
|
|
|
" Esan amari lur berri bat dugula zain. Eta edonon
|
gaudela
ere, biok gauden tokia, horixe dela gure etxea". Ulertu duzu, ama?
|
|
2008
|
|
|
Kirola gustuko dugula, eta gure lanbidea ere bai. Garai batean lehiaketa franko irabazita
|
gaudela
ere esan liteke.
|
|
2009
|
|
|
Bien bitartean, ordea, nahi dutena egin dezaketela salatu du Lanutik: Gobernuko presidenteak etengabe iraintzen du Di Pietro; subertsiboak garela eta demokraziaren aurka
|
gaudela
ere esan du. Horiek horrela, Balioen Italia alderdia sinadura bilketa gehiago prestatzen ari da, jada, Berlusconiren gobernuak berriki onartu dituen lege dekretuen aurka.
|
|
2010
|
|
|
batarenak lege fisiko aldaezinak ditu oinarri, eta bestearenak lege psikikoak? eta gero eta sinetsiago nago, halaber, gizakiok mekanismo psikologiko bertsuak ditugula, naturak moldatuak eta birmoldatuak, teoria ebolutiboen arabera?, baita mekanismo horien mende
|
gaudela
ere, lehenik eta behin; egia da, gero, psikearen baitan daudela bai borondatea, bide bati edo beste bati ekiteko aukera zabaltzen diguna eta libertatearen esparruan sartzen, eta bai adimena ere, ideiak eta kontzeptuak eraikitzeko gaitasuna duena: erruduntasuna, adibidez; erruduntasunaren aurretik, baina, beste mekanismo psikologiko horiek daude, erruaren aurretik dauden heinean errugabetzen gaituztenak, maila batean bederen?
|
|
|
Gero eta sinetsiago nago, izan ere, gorputzarena eta arimarena —edo psikearena— bi mundu paralelo direla, antzeko egiturak dituztenak eta etengabeko harremanean daudenak: batarenak lege fisiko aldaezinak ditu oinarri, eta bestearenak lege psikikoak... eta gero eta sinetsiago nago, halaber, gizakiok mekanismo psikologiko bertsuak ditugula —naturak moldatuak eta birmoldatuak, teoria ebolutiboen arabera—, baita mekanismo horien mende
|
gaudela
ere, lehenik eta behin; egia da, gero, psikearen baitan daudela bai borondatea, bide bati edo beste bati ekiteko aukera zabaltzen diguna eta libertatearen esparruan sartzen, eta bai adimena ere, ideiak eta kontzeptuak eraikitzeko gaitasuna duena: erruduntasuna, adibidez; erruduntasunaren aurretik, baina, beste mekanismo psikologiko horiek daude, erruaren aurretik dauden heinean errugabetzen gaituztenak, maila batean bederen...
|
|
2011
|
|
|
frantses/ okzitano, gaztelania/ katalan edo gaztelania/ gailego bikoteak intralingual diglossia moduan har litezke, bikote bereko elementu biak latinetik datozelako nolabait eta, dudarik gabe, hudson en genetical relatedness ukaezina dutelako. Bestalde, bikote bakoitzeko elementu biak hizkuntza beregainak direnez egungo egunean, interlingual diglossia argien aurrean
|
gaudela
ere esan liteke. zein irizpidek du lehentasuna. Bistan da kontsiderazio linguistiko hutsak ez direla aski, seguruenik, galdera horri erantzun betea emateko. zein da, hortaz, aditu bakoitzak kasu bakoitzean operatibizatzen duen irizpidea?
|
|
2012
|
|
|
Hiri hipermodernoan, hala nola gizarte hipermodernoan, pasabideak eta kontsumoedo zerbitzuhornitegiak dira nagusi. katu dira. hiri berean
|
gaudela
ere, oso erritmo eta modu diferenteetan bizi gaitezke. hemen garela, lekutan gara. hiri global hori beraz, hiri hipermodernoetan zehar ehuntzen ari den konexioeta trafiko korridoreen sarea da. hiri klonetan ari da prozesua suspertzen. Mundua osorik barnebiltzen ei dute hiri klon horiek.
|
|
|
Hala, esparru bakoitzean izango diren onurak aurreikusten dira PNUMAren gidan, baina, hori bai, helmugatik oso urruti
|
gaudela
ere ohartarazi du. Izan ere, herrialde ia guztiak bi multzotan banatzen ditu.
|
|
2013
|
|
|
Urtero urtero, martxoaren 8an emakumeok borroka feminista eguneratzen dugu, mundu berri bat sortzeko bidean. Mundu berri horretan, emakumeok gure bizitzaren eta gure gorputzaren jabe izango gara, bizimodu duina izango dugu, gure orain ekonomiko eta soziala eraikiko dugu, eta, edonon
|
gaudela
ere, subjektu politikoak eta etorkizun politikoaren zuzeneko eragileak izango gara. Gure ustez, xede horiek guztiak lortzeko, funtsezkoa eta estrategikoa da erakundeek berdintasunerako politika publikoak lortzeko baliabideak jartzea, eta, ildo horretan, argi eta garbi adierazi nahi dugu toki erakundeen eskutik xede horretarako programak eta baliabideak kentzeko asmoarekin etor litekeen erreforma oro guztiz gaitzetsi egingo dugula.Gainera, Udal honek honako lehentasun hauek ere baditu: Berdintasunerako politika publikoak garatzea, politika horien eskura aurrekontu eta teknikari egokiak jarriz.Programak eta proiektuak aztertu, garatu eta ebaluatzerakoan udalaren gobernu ekintza orok genero ikuspegia kontuan hartzeko neurriak bultzatzea.Emakumeen elkarteekiko eta mugimendu feministarekiko elkarrizketa politikoa indartzea.Indarkeria matxistaren aurka borrokatzeko politikak eta berdintasunerako politikak etengabe uztartzea.Azkenik, mugimendu feministak betidanik emakumeen eskubideen alde egindako erresistentzia eta borroka eskertu nahi dugu, eta, ildo horretatik, mugimendu horrek gure herrian martxoaren 8rako egindako deialdiarekin bat egiten dugu.
|
|
|
|
gaudela
ere, subjektu politikoak eta etorkizun politikoaren zuzeneko
|
|
|
Kontsumorako gailuetara bideratzen ari gara asko, eta horrek ez du zertan txarra izan. Denbora guztian eta edozein tokitan
|
gaudela
ere, konektatzeko aukera dugu orain. Nolabait, behar berri bat sortu dugu:
|
|
|
Ia edozein lekutan sartzen dira, baita poltsiko handi samarretan ere batzuk, eta, ondorioz, aukera ematen dute teknologia beti aldean eramateko eta, nonahi
|
gaudela
ere, konektatuta egoteko (joera hori ari da orokortzen).
|
|
2015
|
|
|
Baina haietako asko PC edo gailu mugikor batetik ere kontrola daitezke, aplikazioren baten bidez, denok baititugu gaur egun horrelakoak eta ohituta baikaude haiek erabiltzera. Horrela, merkeagoak dira kontrolagailuak, etxetik urrun
|
gaudela
ere kontrola dezakegu sistema... Azkenik, ahots interfazea dutenak ere badira.
|
|
|
energia behar da, edo, lo
|
gaudela
ere, energia gastatzen dugu.
|
|
|
Hala ere, ez da horregatik nahiago izaten entzuten ez dutenen zoria, azken batean esaten digutena aditzea gauza handia baita. Horrela, hauek entzuten dituzte Jaunak egiten dizkien deiak; izan ere, Haren Maiestatea dagoen tokitik hurbilago sartuz doazenez gero, oso auzo ona da, eta haren errukia eta ontasuna hainbestekoa izanik, oraindik geure denbora pasa eta arazoetan eta atsegin eta munduko iruzurretan
|
gaudela
ere, eta are bekatuetan erori eta jaiki gabiltzala (bada, piztia hauek hain pozoitsuak eta zalapartatsuak izanik eta arriskutsua haiekin ibiltzea, harrigarria litzateke haietan estropezu egin eta ez erortzea), hala ere, gure Jaun honek hain estimu handitan du guk Bera maitatzea eta beraren laguntza, non behin eta berriro deitzen baitigu Beragana hurbil gaitezen; eta ahots hau hain gozoa da, non a... gauza neketsuagoa da ez entzunda baino.
|
|
|
Hirugarrenik, eta azkenik, hutsune handi bat gainditu beharrean
|
gaudela
ere aipatuko dut; bada, espetxea genero ikuspegitik aztertzerakoan, gabezia nabarmenak egon dira boterearen etaerresistentziaren arteko hartu emanei dagokienez, eta, ondorioz, emakumezko atxiloen agentziagehienetan gutxietsia nahiz ezkutatua izan da. Gure planteamenduaren arabera, behin eta berriroutzi dira alde batera kartzelaratutako emakumeen ekintza gaitasuna eta transformazio ahalmena; salbuespenak salbuespen (Bhavnani eta Davis, 1996; Bosworth, 1999; Nari eta Fabre, 2000; Ribas et al., 2005), haien trebetasunak ez direlako aintzatetsi, ezta baloratu ere, edo, aregehiago, zenbaitetan, ez direlako aurreikusi ere egin.
|
|
|
Elizaren sen jeneralista balioaniztun hori kirol testuingurutik («Koliseo» eta «Stadium») eta antzerki edo dramaturgiaren girotik («Theatron» hitzak «begiratzeko lekua» esan nahi du, hots, «Hemizikloa» edo «Cavea», eta «Orchestra» eta «Skené» postuekin batera, jainkoak gurtzeko aldareen alboan egoten zen) etorririko beste korronte arkitektoniko, espazial eta sozial indartsuarekin batera, distantziak salbu, gaur Madison Square Garden funtzionalki malgu bat litzatekeenaren «Anfiteatro» izaeraren hazi txikia izan da. Zalantzarik gabe, katedral fisikoak kanpoalde publikoan eraikitzearen paradigma Katolikoa nagusitu da gure gizarte super kapitalistan, eredu Protestantearen imajinarioa baztertuz, «eraikina» (sublimaturiko eraikina), edozein lekutan
|
gaudela
ere, berdin du aireportu batean, ile apaindegian edo igerilekuan?, norbere erraietan, soinean, garraiatzea agintzen duena, kultuaren egoitza animikoak barnealde pribatuan loratuz. Mendebaldeko hiritar kontsumitzaile pultsional drogazaleon Ikuskizunaren dinamika hedonista garailea (irudien erakustaldi sofistikatu bezain likatsuetan igerian) ala beste garai eta geografia batzuetako Mistikaren («mistikós»:, gordea?) jarrera aszetiko galtzailea (deigarria da ordenagailuak itzuli digun autismoa) ez dira, jada, lehiakideak:
|
|
2016
|
|
|
Bizidun guztiek energia ez ezik materia ere lortzen dute elikaduraren bidez. Bizitzan zehar, izaki bizidunen itxura aldatu egiten da, zelula berriak sortzen dituzte eta zelulak hil egiten dira, eta horiek ordeztu eta berritu ahal izateko ezinbestekoak dira materia eta energia. Beraz, edozein prozesu egin ahal izateko behar beharrezkoa dute energia eskuratzea; esate baterako, lore bat zabaltzeko energia behar da, edo, lo
|
gaudela
ere, energia gastatzen dugu.
|
|
2017
|
|
|
Gure izpiritua zaharra da (horixe da nobelako apaiza), geure buruak baino zaharragoak gara askozaz. Ez omen
|
gaudela
ere, historia horretantxe ez gaude. (Ateista espainol batek ikaragarri katolikoa eman ohi du Hamburgeko ateista baten aldean).
|
|
|
Hirugarrenik, eta azkenik, hutsune handi bat gainditu beharrean
|
gaudela
ere aipatuko dut; bada, espetxea genero ikuspegitik aztertzerakoan, gabezia nabarmenak egon dira boterearen eta erresistentziaren arteko hartu emanei dagokienez, eta, ondorioz, emakumezko atxiloen agentzia gehienetan gutxietsia nahiz ezkutatua izan da. Nire planteamenduaren arabera, behin eta berriro utzi dira alde batera kartzelaratutako emakumeen ekintza gaitasuna eta transformazio ahalmena; salbuespenak salbuespen (Bhavnani eta Davis, 1996; Bosworth, 1999; Nari eta Fabre, 2000; Ribas et al., 2005), haien trebetasunak ez direlako aintzatetsi, ez baloratu, edota, are gehiago, zenbaitetan, ez direlako imajinatu ere egin.
|
|
|
Gizarte denboraren Erantzunkidetasun indizea adinaren arabera, DAI1993 2013Iturria: norberak egina Eustateko datuetatikHortaz, indize honek genero ezberdintasunak 20 urteetan zehar puri purian mantendu direla erakusten digu, baita askotan aldarrikatzen den erantzunkidetasunetik urrun
|
gaudela
ere. Gainera, bat dator hasieran planteatutakoarekin:
|
|
2018
|
|
|
–Lortu bai, baina horrek alde on asko dauka, ezta? Ezagutza denon eskura edonon
|
gaudela
ere. Ez dut ikusten horren asmo makurra.
|
|
2021
|
|
|
Hizkuntza hegemonikoekin alderatuta, bai: egoera oso ahulean gaude, baina euskarak baino babes juridiko handiagoa duten hizkuntza gutxituago batzuekin alderatuz gero, esango nuke ez gaudela gaizki; are gehiago, nahiko ondo
|
gaudela
ere esango nuke. Sekulako potentzialitatea baitago:
|
|
2022
|
|
|
Hotzak gogorturik edo gogortuak
|
gaudela
ere maiztasunez esaten dugu.
|
|
2023
|
|
|
Berriz diot: hain gaude kolonizaturik, kolonizaturik ez
|
gaudela
ere iruditzen zaigula.
|
|
|
Pentsatzen ari garen bakoitzean hitz egiten dugu, nahiz ahorik ez ireki? Egonean
|
gaudela
ere pentsatzen ari gara beti. Pertsonatik pertsonara alde handia dago?
|
|
|
Gaur egun denok gara elebidunak gutxienez, edonon
|
gaudela
ere eskura ditugu bitarteko guztiak hizkuntzak ikasteko, edozein hizkuntzatan esaldi zuzen eta zehatzak idazteko, ustez behintzat adierazkortasuna eta esan indarra dutenak ere bai batzuetan, nahiko fosilduak hala ere, ezinbestean. Itzuli ere, edozein esaldi edo testu itzultzen dugu, horretarako tresnek lagunduta, edozein hizkuntzatatik edozein hizkuntzatara, aitaren batean.
|