|
2000
|
|
|
Batik bat azken urte honetan aukera hurbilak izan ditut. Baina garbi ikusten ez dituzun proiektu handietan ez dakit aterako ziren hala ez, zuk
|
ez
duzu zure aldetik dena ematen aurrera atera dadin. Orduan, proiektu on batekin atera gura duzu, zertxobait nabarmendu daitekeena.
|
|
|
—Zergatik
|
ez
duzu zuk skribatzen bertze liburu bat euskaraz, zure esperientziak eta zure pentsuak harrointzat harturik?
|
|
|
Nik
|
ez
dut zurekin ezer praktikatu nahi oldartu zaio Laura, baina berehala sartu da Esther gaizki ulertua argitzera. Preteritok ezentzuna egin, eta zientifikotasuna gora eta behera jarraitu du, harik eta Karmelok hitza hartu duen arte:
|
|
|
|
ez
du zure abizenak helbiderik;
|
|
2001
|
|
|
Jainkoak, egunon. (Imanoli) Nik
|
ez
ditut zure gurasoak, baina baditut amets gaiztoak.
|
|
|
(Ironiaz) Denok
|
ez
dugu zure ahalmen hori, bi lekutan batera egotekoa... (Pausa) Nola utziko dut Tomas bakarrik urtebetetze egunean?
|
|
|
Eta zu maparantz inguratuko zara, izen horrek modu sekretuan zeure sorterri urrunera deituko zaituelako, munduaren mapa zabalean muga marrarik ez kolore propiorik
|
ez
duen zure herri txiki epelera, pentsatuz han ere orain negua izango dela, baina uda australa baino askozaz epelagoa, gaua izango dela, egun osoko argi oblikuorik gabe, eta jendeak kanta zaharrak abestuko dituela afalondoan maparik errebisatu beharrik gabe.
|
|
|
Nire ustez, txirularen, zitararen, zitararen laguntzaz abestearen edo rapsodikaren arteetan, ez duzu inoiz gizonik ezagutu Olinpo12 edo Tamio13, Orfeo14 edo Femio15 Itakako rapsodari buruz adierazpen zehatzak egiteko gai dena, baina Efesoko lonen gainean zer esan jakin gabe aurkitzen denik, eta lonek ondo zer deklamatzen duen eta zer gaizki guri adierazten ez dakienik. lon. Honi dagokionez
|
ez
dut zure aurka ezer esatekorik, Sokrates; baina, hala ere, beste honetaz jabetzen naiz, hots, Homerori buruz gizonek esandakoen artean nik esaten ditudala ederrenak, eta berari buruzko nire ideiak ugariak direla; eta denek baieztatzen dute Homerori buruz ondo hitz egiten dudala, baina gainerakoei buruz, ez. Azter ezazu, bada, zer esan nahi duen honek.
|
|
|
Adibidez, zure emazteari gogo betez musutxo bat ematen badiozu, hori egitea maitatzea da gure ustez; eta besterik gabe, ongi egitea. Baina Kanten ustez, egiten
|
ez
baduzu zure legea/ beharra betetzeko asmotan, ez da ongi morala, morala ez denez.
|
|
2002
|
|
|
Bakearen aldeko lege baten alde desobeditu dezakezu, eta baliteke, gehiengoa alde ez izatea, baina kontzientzia sortzen ari zara. Gizartearen gehiengoa
|
ez
duzula zure alde kontziente zara, jakina. Hemen ez gaude Gandiren garaian.
|
|
|
" ez harritu. Nire etxean ume horrek jaioz gero
|
ez
du zurea ez den beste musikarik entzun." Umeak barruan ideia bat egina zeukan, kantatzen zuen Imanol horrena, eta nire ahotsa entzun zuenean ez zuen erreparatu nire adinean. Horrelako beste hamaika kasuk erakusten dute umearentzat garrantzitsuena musikarekin bere alde afektiboa lantzea dela.
|
|
|
|
ez
du zure maitasun olatuen
|
|
|
–Ongi da. Orain guztiak janarazi nizkizuke, baina ikus dezazun emakume errukibera naizela,
|
ez
bainuke zu indigestio batez hiltzerik nahi, zaborrontzira hurbildu eta banan banan hautsiko dituzu, paretaren kontra jarririk –eta, jarraian beste ikasle guztiei zuzentzen zitzaiela, erantsi zuen–: Eta orain mintza gaitezen Espainiako errege santu Fernando III.az...
|
|
|
Hilda. Gazte jatorra ematen zuen, aipatu dute ezagutzen
|
ez
zaituztenek zure aldeko hileta elizkizunean. Emakume batek egunkari bat darama besapean.
|
|
2003
|
|
|
Edo EAJk definitua daukan bidea? Nik bizpahiru aldiz irakurri dut Ibarretxeren testua eta
|
ez
dut zuk esaten duzuna inon topatu. Zuk aipatzen duzun bideak ordenamendu konstituzionala apurtzea esan nahi du.
|
|
|
Dagoeneko burmuina bere ohiko egoeran daukazunez, pentsamendu sakonetan murgildu zara, zeure filosofo senari ohore eginez. Betiko bidean, eguneroko errepidetik... Dagoeneko
|
ez
duzu zure ekintzei buruz nahikoa gogoetatzen ordea, sarritan inertziaz, automatikoki funtzionatzen duzu, esaldi bera behin eta berriz errepikatzen duen panpinaren gisan. Zure afizio eta gogoez ahazten joan zara, nolabait.
|
|
|
Zuengandik jaso beharrekoa jaso nuen, eta nahikoa dut horrekin. Ez dut zuekin deus ere jakin nahi, eta aitarik
|
ez
duen zure gelako beste esperpento horrekin gutxiago. Lehen nire kolega eta bikotea izango zen.
|
|
|
Minutuak urte eta orduak eternitate baitira, Kattin nirekin ez badut. Horregatik
|
ez
dut zu bisitatzeko ere astirik. Ulertzen al duzu orain?
|
|
|
Suntsipena izan, alkohola izan, orain ulertzen dut nire bizitza birziklatzeko beharrizana dudala, eta zure alboan ez nuela horretarako ezta aukerarik ñimiñoena ere. Ongitxo dakit zuk
|
ez
duzula zure bizitza aldatzeko premiarik sentitzen eta, batez ere erretreta hartu duzunetik, ez duzula herrixkara itzultzea eta bertan geratzea beste desiorik, ohi bezala, nire iritziaz behin ere galdegin gabe. Bada gera zaitez, gera zaitez eta ez itzuli, zeren nik, uste nuenaren kontrara, oraindik ere bai baitut bizigogorik.
|
|
|
urte honetan zehar, Calvo Sotelo presidenteak hauteskundeak aurreratu, eta Felipe Gonzà ¡ lez gobernuburu izatera helduko omen da; Ronald Reaganek Etxe Zuria utziko omen du; Philipe Junot Monakoko  Carolinarekin bakezkoak egiten saiatuko omen da... Bada, urte honetan zehar, nik neure buruaren jabe izan nahi dut; zurekin eraiki dudan etxe hondatutik alde egin beharra daukat, neurea bakarrean eraiki; eta
|
ez
dut zurekin bakezkoak egiteko asmorik, zeren gerrarik ez dagoenean ezin bakerik bilatu.
|
|
2004
|
|
|
M. GARITANO. Ibarretxe Planaren edukia zuk diozuna bada, eta kontuan hartuta Ibarretxek eta Jaurlaritzak proposamen hori euskal gizartera zabaltzeko dituen bitartekoak,
|
ez
du zuk azaldu duzun bezain garbi eta sintetikoki formulatu.
|
|
|
Erreboltaren ziaboga bukatzear zegoenean, berba hauek entzun nituen: " Agian
|
ez
duzu zuk mundua aldatuko, konformatu zaitez, orduan, munduak zu ez aldatzearekin". Harrezkero, mundua bera baino zabalagoa den esaldi honen zentzuak, nire eguneroko pentsamendua astintzen du.
|
|
|
Koadrila sozializatzeko modu bat da, Euskal Herrian edo bertako herrietan behintzat oso normala dena. Nik beti esan izan dut herri txiki batean zuk
|
ez
dituzula zure lagunak aukeratzen, egokitzen zaizkizunak dauzkazula. Eman dezagun, lau urte goitik, lau urte beheitik, zure adin inguruko hogei pertsona daudela herrian; bada, horiekin moldatu behar duzu.
|
|
|
–Begira,
|
ez
dut zurekin gehiago eztabaidatzeko asmorik edo gogorik. Zuk zerbait esan behar badidazu, esan, eta ni entzuteko prest nago.
|
|
|
Harritzen naiz. Hark
|
ez
du zure antzik. Hark honezkero pasatuko zuen baten bat.
|
|
|
Baina nik Errauskinerena egiten badut, zergatik
|
ez
duzu zuk
|
|
|
Baina
|
ez
dut zure erretolikaren beharrik, Doraemonek bestela esan badizu ere!
|
|
|
–Ez dakit haurdun zauden ala ez, baina jakizu nik
|
ez
dudala zurekin ezkontzeko asmorik, ezta hurrik eman ere...! –esan nion.
|
|
2005
|
|
|
Teorikoek ezagutzen
|
ez
dutena zuk ezagutzen duzu. Ia sail guztietatik pasa zara irratian.
|
|
|
Eta nik pentsatzen dut: «Nik
|
ez
dut zuretzako gustagarria izan nahi, nik nahi dudana bakar bakarrik da nirekin izan zaitezen ni gizona izango banintz bezala, ez dut zurekin ezer nahi, pertsona bezala errespetua da nahi dudana». Baina La Bola de Cristali esker beti jaso dut errespetua, estimua, arreta... eta adin guztietako jendearengandik.
|
|
|
Eta nik pentsatzen dut: «Nik ez dut zuretzako gustagarria izan nahi, nik nahi dudana bakar bakarrik da nirekin izan zaitezen ni gizona izango banintz bezala,
|
ez
dut zurekin ezer nahi, pertsona bezala errespetua da nahi dudana». Baina La Bola de Cristali esker beti jaso dut errespetua, estimua, arreta... eta adin guztietako jendearengandik.
|
|
|
Baina
|
ez
duzu zure burua irakurletzat.
|
|
|
Zurea den gauza bat abesten zaude, baina zuk hitz egiten ez duzun era batean. Abestia entzutean
|
ez
duzu zure sentitzen».
|
|
|
–Egia esan,
|
ez
dut zurekin gaiztoa izan gura, hasieratik hunkitu nau zuenak. Prozesagailu bat neskatila batez maiteminduta dagoela sinisturik.
|
|
|
– Ez,
|
ez
dut zurekiko horrelako sentimendurik.
|
|
|
Ez dakit bere ama edo nor den deiak jasotzen dituena. " Lupek
|
ez
du zurekin hitz egin nahi..." esaten dit irmoki, baina, amaitu baino lehen gaineratzen dit"... oraingoz". Hitz horrexen atakaren itxaropenari helduta bizi naiz egunotan.
|
|
2006
|
|
|
Bada hilabete eskutitza bidali nizula eta
|
ez
dut zure berririk. Non zaude?
|
|
|
Banekien, hitz gutxitan esateko, zu ezagutu eta aste batzuetara, ez dakizula planik egiten,
|
ez
dituzula zure erantzunak neurtzen eta ez zarela gai ez isilik egoteko, ez geldi geratzeko, ez eta kontuz ibiltzeko ere.
|
|
|
Espaziora joan zen Einsteinen bidaiariak itzultzerakoan ikusi zuenaz beste, zuk beti aurkitzen al duzu berdintsu gure mundu hau, Mikel, Afrikatik bueltatzerakoan? Badirudi uste duzula guk
|
ez
dugula zure beharrizanik, zu gabe ere gure munduak modu bertsuan egiten duela aurrera. Eta gure mundua diodanean ez naiz teoria sozialez ari, gure seme alabek, zuk eta nik osatzen dugun munduaz baizik.
|
|
|
Zure aitak agindu ez zuen ba ezer gertatu ezkero Ingoren kargu egingo zela? Beste zure aita honek
|
ez
zuen zu adoptatu arteko onik izan, eta zure kargu egin ginen. Hori da guztia, seme.
|
|
|
Inoiz
|
ez
naute zu tentatzen harrapatu. Hori baino okerragoa izan da azkenean zugandik milaka kilometrotara bidaliko nauen arrazoia.
|
|
2007
|
|
|
Barkatu amaierako letra narrasa eta orrietako zikina, malkoek eragindakoak dira. Idatzia
|
ez
dut zure eskuetan jarriko errudun senti zaitezen, baizik eta, besterik gabe, nire bizitzaren puxka ttiki baten berri izan dezazun.
|
|
|
sentimendu barik, pentsamendu barik, babesle barik, lagun barik... bizi barik. Izan ere, orduantxe konturatu zara azken urteetan
|
ez
duzula zure nahirik egin; ez duzu desiorik, ez maiterik, ez ezer. Une desatsegin amaigabea, amaierara iritsi eta, neska umilak, duela asko ateratako batere erakargarria ez den kafe iluna aurrean duzula ikusiaz, motel motel eskua katilurantz hurbildu duzu.
|
|
|
Esan dizut esateko neukan ia guztia, soilik konta ditzaket harat honatean ezagutu ditudan gertaera alferrikakoak, bete lana baizik ez azalekorik behar
|
ez
duen zure liburu horrentzat. Utziko al dugu hemen bertan kontua?
|
|
2008
|
|
|
Departamenduaren eskaerara jinez, Ipar Euskal Herriko sozialista guztiek
|
ez
dute zure jarrera bera.
|
|
|
–Nik, berriz,
|
ez
dut zurea bezalako esperientzia bizitzeko aukerarik izan, hura esan ahala, baina, ezusteko urduritasun batek hartu balu bezala, markes jaunak bizpahiru aldiz itxi zituen begiak, itxi ahala ireki(. Baina aukera izan banu, zer??, bururatu ote zitzaion bat batean?), harik eta, behar zituèn hitzak ezpainetara zetozkiola, sosegura eta lasaitasunera egin zuen arte?:
|
|
|
GERMAN. Oker zaudela uste dut. Koldok hitz onak baino
|
ez
ditu zuretzat.
|
|
|
IKERNE. Ba
|
ez
dugu zure premiarik!
|
|
|
Lastima! Baina
|
ez
dut zu bakean uzteko inolako asmorik.
|
|
|
IKERNE. Aita,
|
ez
dut zure asmoa zapuztu nahi, baina Joanarekin ez dute funtzionatzen horrelako gauzek.
|
|
|
–Nik, berriz,
|
ez
dut zurea bezalako esperientzia bizitzeko aukerarik izan –hura esan ahala, baina, ezusteko urduritasun batek hartu balu bezala, markes jaunak bizpahiru aldiz itxi zituen begiak, itxi ahala ireki(" Baina aukera izan banu, zer...?" bururatu ote zitzaion bat batean?), harik eta, behar zituèn hitzak ezpainetara zetozkiola, sosegura eta lasaitasunera egin zuen arte–:... Beharrik ere ez, egia esan –eta, balizko lekuko batek ere duda izpirik izan ez zezan, Lurra bezain pisu handiko argudioa eman zuen, Lurra bezain biribila–:
|
|
|
Ideiarik ere
|
ez
zenuen zure hitzek zenbat mindu ninduten. Ezta hitzok esatea zenbat kostatu zitzaidan ere.
|
|
|
Oso polita geldituko delakoan, lirika merkea, horixe baino ez. Ez zaitut maite,
|
ez
dut zurekin lo egin nahi, ez dut zurekin gehiago bizi nahi, ahaztu zaitez nitaz, BAINA adiskidetasuna ez dut galdu nahi. Hori bai, hori drama itzela izango litzateke, adiskidetasuna galtzea.
|
|
|
Oso polita geldituko delakoan, lirika merkea, horixe baino ez. Ez zaitut maite, ez dut zurekin lo egin nahi,
|
ez
dut zurekin gehiago bizi nahi, ahaztu zaitez nitaz, BAINA adiskidetasuna ez dut galdu nahi. Hori bai, hori drama itzela izango litzateke, adiskidetasuna galtzea.
|
|
|
" Ez nago zutaz maiteminduta". Maite
|
ez
nauzulako zuk eragiten didazun mina.
|
|
|
Ez zaitut behartu nahi. Ez,
|
ez
zaitut zuk nahi ez duzun ezertara behartuko.
|
|
|
|
ez
nuke zure eskuartean poltsa
|
|
|
Orain biak uzten zaituztet O, Marie Leona! Ene biziak sentsurik
|
ez
du zu gabe, o, ene maitea, barkatzen ditazu beraz. Nahi duzu gure familia herrebes honetan sartu?
|
|
|
Behi gaztea, haragi sentikorra duenez, andere Erreginarentzat izanen da. Aratxe hori aldiz, aratxe xume ezti hori, egokia da esne hortzak oraino galduak
|
ez
dituen zure seme gaztearentzat.
|
|
2009
|
|
|
Zakilixutek mundu guztiak ikusten dituen bezala ikusten ditu gauzak. Ideia potolo eta orokorrak zabaltzetik sermoia botatzera marra fin fina dago, ordea, eta
|
ez
badituzu zure gauzak, zure erara, eta zure kontraesanekin azaltzen, alferrik ari zara.
|
|
|
Abeltzaintza berezia da erleekikoa. Animalia beti aske dago, beti bizirik,
|
ez
duzu zuk elikatzen, bukaeran ez duzu hiltzen. Ezin zaizkio aplikatu beste abereen zainketaren errentagarritasun kalkuluak, aurreikuspenik nekez egin dezakezu haiekin, zutaz kanpoko faktore gehiegik eragiten die.
|
|
|
–Lana aurkitu zuen eta orduan berak esan zidan: . Orain
|
ez
dut zure diruaren beharrik. Zure maitasunaren beharra dut.?
|
|
|
Bederatzi saioz osatutako arratsalde asko lituzke, eta hilabete askotan zehar, bankuko morroia asetze aldera. Diego, guk
|
ez
dugu zure etxea nahi, gu ez gara inmobiliaria bat, ulertzen, gure negozioa ez dago hor, gu banku bat gara, aurkituko dugu auzia konpontzeko moduren bat, ikusiko duzu.
|
|
|
–Bai, baina, bere nahia eta bere borondatea betetzeko, Jainkoak
|
ez
zintuen zu memento hartarako aukeratu, Ada baizik, Adaz baliatu baitzen Jainkoa haurraren oinazea bukarazteko, gurutze guztiek baitute beren muga eta Kristoren agonia hiru ordukoa izan baitzen, ez lau ordukoa, ez bostekoa! Baina ni errudun sentitzen ez banaiz, zergatik zu??
|
|
|
Domingoren eta anarkisten aurka egiteko modurik eraginkorrena fabrikari inoiz baino gogorrago eustea da, Francoren zerbitzuan jarriz, eta, ahotsaren tonua ostera leundurik, jarraitu zuen?: Ez uste ulertzen
|
ez
dudanik zure zaputzaldia, ni neu ere ez bainintzen zu baino gutxiago izan, Teo, eta, eskuin eskua pittin bat goratzen zuela, baita betarteari halako solemnitate bat eman ere, erantsi zuen?: Iritsi da nire sekretu bat zuri erakusteko ordua, Teo?
|
|
|
–Hiriko etxerik onena eroetxe bihurtu nahi ote duzue, bada??; guztiak baitzeuden eroturik etxe hartan, antza, bera izan ezik, eta izeba Ernestina eta Maria Bibiana, beharbada; Damasok bazekien, bai, bere giroan beste bat zela estetika, gizon egindako Jainko gurutziltzatu batengan oinarritua, baina, gorputzaren gehiegikerien aurka gorputza bera matxinatzen zitzaiolako, ausaz, gurutzeak atzeraka eragiten zion, halako moldez, non noiznahi igartzen baitzituen bere baitan bi ahots kontrajarri, inguruak ezarria bata, eta bere berezkoa bestea: nire alde eman duzu bizia, bai, Jauna, baina nik ez nizun eskatu; nire alde daramazu arantzazko koroa, baina nik ez nizun eskatu; nire alde lantza saihetsean, baina nik ez nizun eskatu; nik ez nuen nahi, eta
|
ez
dut zure mundu hori nahi, nik beste era bateko mundua egingo bainuke, arantzarik gabe, lantzarik gabe, gurutzerik gabe, bizitzak zerbait xumeagoa behar bailuke, beharbada, zerbait apalagoa, hitz handien usainik ez duena:
|
|
|
NEKANE. Beitu, Xabi,
|
ez
dut zurekin gogorra izan gura, baina, gitxienez, lezioa ikasiko zenuen, ezta. Begira zer dakarren zeure kontura ibiltzeak?
|
|
|
Ordenagailuan ezkutuan instalatzen diren programak dira, eta atzeko ate bat irekitzen diote kanpokoarekin asmo biziekin komunikatzeko. " Ideia da malwareak
|
ez
duela zure ekipoa infektatu eta suntsitu nahi; orain, zurekin bizi nahi du, zure ekintzak kontrolatzeko eta ekipoa egoki erabiltzeko", esan du. Adibidez, programa horiek tekleatzen dena aurki dezakete, eta horrekin batera, zerbitzu askoren erabiltzaile izenak eta pasahitzak, horrek dakarren arriskuarekin; edo software kaltegarria instala dezakete erabiltzailea konturatu gabe.
|
|
|
Ni ere, Joxe, zu bezala emakumeek deituriko kontzentrazioan egon nintzen, eta gero tabernaren aurrean gertatu zenaren lekuko izan nintzen, taberna barruan gertatutakoa, bertan ez nengoen arren,
|
ez
dut zure hitza zalantzan jartzen, eta kanpoan gertatutakoaz guztiz bat nator zuk diozunarekin, horrela gertatu zen. Baina tabernakoek ez dizute esan, igandean, manifestazioa ertzainek babestutako tabernaren aurretik igarotzen ari zenean, barrutik jendeari argazkiak ateratzen aritu zirela, horrek manifestazioko jendearen haserrea piztu zuelarik.
|
|
|
Biek bat egiten dute gauza batean: . Ez da erraza Palestinan egunero gertatzen dena kontatzea eta are gutxiago itxaropenik ikusten
|
ez
duzunean zure herrian?. Txanponaren beste aldea dira, gatazkaren erradiografiak...
|
|
|
Askotan, ideia bat izan eta hura gauzatu bitartean urteak pasatzen dira. Ideia bat izan eta hasten zara lanean, baina
|
ez
duzu zuk nahi zenuen hura lortzen, sentipen kontuak dira, eta baztertzen duzu eta beste zerbaitekin hasten zara. Eta, orain, ia 30 urte daramatzadanean lan honetan, konturatu naiz, hasierako gaietara itzultzen ari naizela, astun bat bihurtu naizela.
|
|
|
–Nazariok, kementsu– Domingoren eta anarkisten aurka egiteko modurik eraginkorrena fabrikari inoiz baino gogorrago eustea da, Francoren zerbitzuan jarriz –eta, ahotsaren tonua ostera leundurik, jarraitu zuen–: Ez uste ulertzen
|
ez
dudanik zure zaputzaldia, ni neu ere ez bainintzen zu baino gutxiago izan, Teo –eta, eskuin eskua pittin bat goratzen zuela, baita betarteari halako solemnitate bat eman ere, erantsi zuen–: Iritsi da nire sekretu bat zuri erakusteko ordua, Teo... zuri ere bai, Damaso:
|
|
|
–Bai, baina, bere nahia eta bere borondatea betetzeko, Jainkoak
|
ez
zintuen zu memento hartarako aukeratu, Ada baizik, Adaz baliatu baitzen Jainkoa haurraren oinazea bukarazteko, gurutze guztiek baitute beren muga eta Kristoren agonia hiru ordukoa izan baitzen, ez lau ordukoa, ez bostekoa! Baina ni errudun sentitzen ez banaiz, zergatik zu...?
|
|
|
" Hiriko etxerik onena eroetxe bihurtu nahi ote duzue, bada?"; guztiak baitzeuden eroturik etxe hartan, antza, bera izan ezik, eta izeba Ernestina eta Maria Bibiana, beharbada; Damasok bazekien, bai, bere giroan beste bat zela estetika, gizon egindako Jainko gurutziltzatu batengan oinarritua, baina, gorputzaren gehiegikerien aurka gorputza bera matxinatzen zitzaiolako, ausaz, gurutzeak atzeraka eragiten zion, halako moldez, non noiznahi igartzen baitzituen bere baitan bi ahots kontrajarri, inguruak ezarria bata, eta bere berezkoa bestea: nire alde eman duzu bizia, bai, Jauna, baina nik ez nizun eskatu; nire alde daramazu arantzazko koroa, baina nik ez nizun eskatu; nire alde lantza saihetsean, baina nik ez nizun eskatu; nik ez nuen nahi, eta
|
ez
dut zure mundu hori nahi, nik beste era bateko mundua egingo bainuke, arantzarik gabe, lantzarik gabe, gurutzerik gabe... bizitzak zerbait xumeagoa behar bailuke, beharbada, zerbait apalagoa, hitz handien usainik ez duena: zergatik laburbiltzen du GURUTZEak bizitzaren ederra, eta ez limonada on batek, adibidez, edo xake partida batek, edo limonadak eta xake partidak batera...?
|
|
|
Hura ez zen normala niretzat; edonola ere, niri normala iruditu ala ez, gertatzen ari zen. Sikiera
|
ez
zintuztela zure bizilekutik bota ikusi nuenean, lasaitu egin nintzen; trankilago itzuliko nintzen etxera.
|
|
|
Hogeita hamar urterekin etxera itzuli zinenean berriro, bigarrenez,
|
ez
zenuen zure barretxoa eskaintzeko adorerik. Ez dakit adinagatik zen, edo etxetik kanpo pasatu zenituen azkenengo urteetan gorputzari eman zenion tratuagatik, edo urte haietan bizitzea egokitu zitzaizun guztiagatik...
|
|
|
Azkenean ohartuko zara anginak ez zirela zu izorratzeko jaio. Alderantziz, arazo potoloago baten berri eman nahi dizutela, eta horretarako
|
ez
dutela zu izorratu beste biderik, izorratzen ez bazaituzte ez diezulako kasu zipitzik egiten.
|
|
|
– Noski,
|
ez
duzu zuk nehoren beharrik! Bakarrik zabiltza.
|
|
2010
|
|
|
Hondarribitik Vienara. Ekainean Pragatik Hondarribira itzuli nintzen handik, eta
|
ez
nuenez zure ongietorri besarkadarik aurkitu, beste ikasturte baterako Brnora itzultzea erabaki nuen. Eta heldu den urtean ikusiko dut zer egingo dudan, bitartean bizi!
|
|
|
unibertsaltasunaren alde nago. Baina unibertsaltasunak
|
ez
du zure partikulartasuna zokoratzen; kontua ez da zure partikulartasunari uko egitea; alderantziz, zure partikulartasuna ikusi behar duzu unibertsalean parte hartzeko bide bezala. Ezker unibertsalistaren ideia faltsua da gure identitateaz ahaztu behar dugula, inor ez baita bizi espazio abstraktu batean.
|
|
|
Era berean taldean ere gure bidea jorratu nahi dugu. Egiten duzun horretan sinistea da gakoa,
|
ez
baduzu zure proiektuan sinisten nekez egingo duzu aurrera.
|
|
|
harik eta, denborarekin, iritziz aldatu, ezerezari, ezer ez den heinean, berdin zaizkio hala begirunea nola begirune falta? eta erantzutea erabaki dudan arte, zuregatik ez ezik, galderak, azken batean, erantzuna du zor, eta karta batek beste bat?, niregatik ere bai, halako kontzientzi azterketak primeran etortzen baitira noizean behin, zuk ere halaxe aitortzen duzu zeurean?, norberak bere bizitzan ordena pixka bat jartzeko; zuk, gainera, ederki hustu zenuen zeure barrua, eta ez esan orain nik
|
ez
dudala zuk egin duzuna egiteko eskubiderik: hustu ere, hustu dut barrua behin baino gehiagotan dagoeneko, egia esan; are gehiago:
|
|
|
Ganbaran konbertsio itxurako hura izan nuenetik aldatuta nengoen, apaiz izateko irrikarekin, baina mediku espezialistak esan zidan, izeba Ernestinak bezalaxe, hobe nuela itxarotea; izebak ez bezala, baina, zuhurrago agertu zitzaidan mediku jauna: . Apaiza izateko behar bezalako osasuna behar da, eta nik are sendoago nahi zintuzket, katarro batzuk harrapatzen baitituzu oraindik eta
|
ez
baitzintuzket zu berriz ikusi nahi Kochen baziloaren mende, ulertzen didazu??;. Bai. Baina zer denbora egin dut horrela??
|
|
|
erantzun omen zizun bidenteak; eta jarraian: . Baina zu eskuzabala izan zara nirekin, eta nik
|
ez
nuke zurekin gutxiago izan nahi, eta beraz, nik neuk ordainduko dizkiot apaizari, zure osaba defuntuari eskaini beharreko mezak?; Maria Bibianak kontatu zidan hura guztia, esaldi batez errematatu zuena: –Ni izan ninduzun lekuko, Gabino?, dudarik izan ez zedin; gero, zuk zeuk atera zenituen ondorioak, jakina:
|
|
|
lortu ere, lortuko dugu helburua etsitzen ez badugu, zaudete ziur. Baina orain, etorkizuna jakiteko modua dugu, eta Romanari galdetuko diogu, ongi iruditzen bazaizue??; egon nintzen esatekotan beldur handiagoa ematen zenidala zuk, Damaso, Domingok baino, baina amak
|
ez
zuen zutaz ezer susmatzen, maistrak ere ez, inor ez zen zure portaeraz kexatu, hain ongi zaindu zenituen itxurak eta manerak zeure Pagoagako egonaldian?, eta gutxieneko zentzuak esan zidan hobe nuela gauzak bere hartan uztea, amari beste kezka bat sorrarazi gabe; eta isilik geratu nintzen, jakina?
|
|
|
gaztelauak, galegoak, andaluzak, katalanen bat edo beste, baita hainbat euskaldun ere. Nik,
|
ez
bainituen zure aurreiritziak, Gabino, espainiartzat nituen guztiak, jakina, eta horregatik, beharbada, funtsezko giza balioen ikuspegitik ez nuen nabaritu talde batekoak beste batekoak baino hobeak zirenik (andaluzak galegoak baino hobeak zirenik, adibidez, edo galegoak gaztelauak baino hobeak?). Horregatik, halaber, Sabino Aranaren testu batzuk irakurri nituenean, guztiz haserretu eta sumindu nintzen, honako paragrafo hau irakurri nuenean, batez ere:
|
|
|
Banketxetik nator eta bulegora itzuli behar dut. Eta
|
ez
dut zurekin gosaldu Ikernerekin egin dudalako.
|
|
|
Abertzaleez ari naiz, noski, gauzak oso gaizki egin eta zuk, dirudienez, hain gogor astintzen zenituen abertzaleez. Dirudienez diot, nik
|
ez
bainituen zure artikuluak irakurri El Mundo edo El Diario Vasco n; erosten ez nituelako batik bat eta ustez politika kontuetan zer pentsatzen zenuen zeozertxo banekielakoan. Askotan hitz egin baikenuen politikaz; ez zure azken urteetan baina.
|
|
|
Orain zure oroitzapena geratzen zaigu, tarteka kalean harat honat ikusten dudan Mª Pazekin hitz egiteko aukera, irakurri
|
ez
nituen zure artikuluak irakurri eta asmatzekoa horien arabera zer nolako eztabaidak izan genitzakeen gure artean, ika mika horiek nondik nora joko zuketen, eta zein unetan huts egingo zizun zure gogo tematiak, zure adimen politikoak, irrist egin zure harrotasuna adierazteko, zure poza, familian herri honekiko harturiko konpromezuagatik, konpromezu hori askatasun osoz, kontzientzia osoz hartua zel...
|
|
|
–Baina berak
|
ez
du zurekin hitz egin nahi, ez al duzu ulertzen?
|
|
|
lortu ere, lortuko dugu helburua etsitzen ez badugu, zaudete ziur. Baina orain, etorkizuna jakiteko modua dugu, eta Romanari galdetuko diogu, ongi iruditzen bazaizue..."; egon nintzen esatekotan beldur handiagoa ematen zenidala zuk, Damaso, Domingok baino, baina amak
|
ez
zuen zutaz ezer susmatzen, maistrak ere ez —inor ez zen zure portaeraz kexatu, hain ongi zaindu zenituen itxurak eta manerak zeure Pagoagako egonaldian—, eta gutxieneko zentzuak esan zidan hobe nuela gauzak bere hartan uztea, amari beste kezka bat sorrarazi gabe; eta isilik geratu nintzen, jakina...
|
|
|
"... orain idazten ari natzaizuna horixe besterik ez baita, zurekin irudikatutako solasaldi mozorrorik gabeko bat... zuri egun batean, agian, helaraziko dizudana, ikusiko dugu..."; karta eskuratu nuenean, berriz —zu bihotzekoak jota bat batean hil eta handik bizpahiru hilabetera iritsi zitzaidan hura, ezustean, don Fausto Txopitearen bidez—, pentsatu nuen zure ideiak errespetatzea zela zu errespetatzeko modu bakarra: ...— eta erantzutea erabaki dudan arte, zuregatik ez ezik —galderak, azken batean, erantzuna du zor, eta karta batek beste bat—, niregatik ere bai, halako kontzientzi azterketak primeran etortzen baitira noizean behin —zuk ere halaxe aitortzen duzu zeurean—, norberak bere bizitzan ordena pixka bat jartzeko; zuk, gainera, ederki hustu zenuen zeure barrua, eta ez esan orain nik
|
ez
dudala zuk egin duzuna egiteko eskubiderik: hustu ere, hustu dut barrua behin baino gehiagotan dagoeneko, egia esan; are gehiago:
|
|
|
zeruan, purgatorioan edo infernuan; lehenengo ahaleginean ez zenuen erantzunik jaso, baina bigarrenean bai, zuk bidenteari 100 pezetako billetea eskaini ondoren —" Aldarean lan egiten duena aldaretik bizitzea bidezkoa bada, zu ez zara, bada, gutxiago izango zeure lan horrekin, zeure gastuak izango dituzu-eta" esan omen zenion—, diruak ere zenbat mirari egin ditzakeen!;" Bost meza falta zaizkio zeruan sartzeko" erantzun omen zizun bidenteak; eta jarraian: " Baina zu eskuzabala izan zara nirekin, eta nik
|
ez
nuke zurekin gutxiago izan nahi, eta beraz, nik neuk ordainduko dizkiot apaizari, zure osaba defuntuari eskaini beharreko mezak"; Maria Bibianak kontatu zidan hura guztia, esaldi batez errematatu zuena: " Ni izan ninduzun lekuko, Gabino", dudarik izan ez zedin; gero, zuk zeuk atera zenituen ondorioak, jakina:
|
|
|
Ganbaran konbertsio itxurako hura izan nuenetik aldatuta nengoen, apaiz izateko irrikarekin, baina mediku espezialistak esan zidan, izeba Ernestinak bezalaxe, hobe nuela itxarotea; izebak ez bezala, baina, zuhurrago agertu zitzaidan mediku jauna: " Apaiza izateko behar bezalako osasuna behar da, eta nik are sendoago nahi zintuzket, katarro batzuk harrapatzen baitituzu oraindik eta
|
ez
baitzintuzket zu berriz ikusi nahi Kochen baziloaren mende, ulertzen didazu?";" Bai. Baina zer denbora egin dut horrela?" galdetu nion, erantzun zehatzago baten bila;" Bizpahiru urte, hiruzpalau, bospasei... hamar...";" Hamar...?!
|
|
|
Patxi: Ebe, permetitzen ahal banaiz kontseilu baten emateaz,
|
ez
zenuke zuk gusturik barazkigintzan. Zeren eta iduritzen zait, nik baditut landare batzu, errex handitzen dira, eta bada merkatu bat gero...
|
|
|
Patxi: Ebe, beharrik
|
ez
duzula zure oseben begirik, bestela zer izanen zen... Barkazazu, ez zazula gaizki har... baina, Jenofa da, beti eñul batentzat pasarazi nahi nau...
|
|
|
Jainkoak ez dauka zuri ezer barkatzeko, jaun handiki iraindua balitz bezala. Jainkoak
|
ez
du zuregan errurik ikusten, egiazki maite duenak bere lagun minarengan errurik ikusten ez duen bezala, ezta min eman dionean ere; ama batek bere haurrarengan errurik ikusten ez duen bezala, ezta okerra egin duenean ere. Ene lagun, uxa itzazu bihotzetik erru sentipen horiek.
|
|
|
zure izenik
|
ez
duten zure kaleetan.
|
|
2011
|
|
|
Errudunak izan gaitezke eta gara, deabru txikiak. Geure buruaz sorrarazten diguten irudi txarra oso tresna ona da inor menderatzeko, zeure buruaz konfiantzarik
|
ez
baduzu zureak egiten baitu. Alderantziz, ikuspegi naturalista batek eramaten gaitu gure balioak gu bezain iragankorrak eta partikularrak direla ondorioztatzera, etika gorputzetik sortzen baita.
|
|
|
Pare bat kilometro egin dute gero elkarrekin, aski jakiteko emakumea Larraine aldera zihoala, hark ez zuela, berak bezala, denboraldi hasiera zela-eta kilometro edo aldapa gehiegi egiteko beldurrik batere, hirurogeita hamar urte izanagatik, hirurogeita hamar, hots, berrogeita hamar eta beste hogei gehiago?. Ez egon nigatik, egin dio andreak; lasai, emakumea, jakingo bazenu zure ondoan egingo ditudan bost minutu hauetan jasoko ditudala gaurko esperientziarik positiboenak, lasai, Montori alderako bidegurutzea hartu arte behintzat
|
ez
dut-eta zurekin joateko batere arazorik. Eta orduan ohartu da, eta emakumea ere une berean jabetu da, elkar ezagutzen zutela, alegia, duela lau urte Mauleko plazan egon zirela elkarrekin solasean.
|