|
2011
|
|
|
Atsekabera baino, atseginera jotzen duen aberea baita gizakia. Gaur eta hemen, gazteek
|
ez
dute euren kontsumo beharra osorik euskararen bitartez bizitzeko aukerarik, musika, moda, internet... Liluragarri suertatzen zaizkien gauzarik gehienak, beste hizkuntzetan jaso beharrean aurkitzen dira, euskararen industria ez baita gauza globalizazioaren uholdeari aurre egiteko.
|
|
2012
|
|
|
175 lagun, esan dugu, kultura eta hizkuntza komunitate bat elikatzen eta berregiten. horietatik %96k, euskaraz ulertzen du eta hitz egiten badaki; eta gehien gehienak idazten eta irakurtzen ere bai. euskaldun jendea da, bada, oro har, kultur taldeetan dabilena. debako batez bestekoa baino euskaldun gehiago dagoen arren, gehienek
|
ez
dute euren jardueran euskal/ erdal dimentsioa lantzen ari direnaren kontzientziarik.
|
|
|
Euskaldun jendea da, bada, oro har, kultur taldeetan dabilena. Debako batez bestekoa baino euskaldun gehiago dagoen arren, gehienek
|
ez
dute euren jardueran euskal/ erdal dimentsioa lantzen ari direnaren kontzientziarik.
|
|
2014
|
|
|
Gaztelaniaren ezagutza garrantzizkotzat jotzeak jarreran badu eragin positiboa. Hala ere, gazte hauek gaztelania
|
ez
dute euren hizkuntza denik sentitzen, ezta" gure hizkuntza" denik ere. Euskara eta gaztelania inondik inora ez dituzte maila bertsuan maite eta lagunekin ez dute gaztelaniaz egiten.
|
|
2015
|
|
|
Horrela, euskaldun gisa definitzeko joera dute gorengo legitimotasun maila atxiki ohi zaien euskaldun zaharrengandik gertu sentitzen diren euskal hiztun berriak; besteak beste, euskarazko gaitasun eta jariotasun handia dutelako, sarri euskalkian mintzo direlako, euskaraz bizi eta pentsatzen dutelako, eta euskararekiko atxikimendu sendoa dutelako. Ostera, euskaldun berri moduan definitzeko joera handiagoa dute zerbait faltan nabaritzen duten euskal hiztunak, legitimotasunik sentitzen
|
ez
dutenak euren gaitasuna mugatua dela uste dutelako, egunerokoan euskara gutxi darabiltelako, etab. Areago, bada bere burua euskalduntzat jotzen ez duen euskal hiztun berririk ere; euskaraz hitz egiten jakitea eta euskalduna izatea gauza bera ez direla iritzita, euskara jakiteak ez dakarrelako nahita nahiez euskalduna izatea, sentitzea.
|
|
2017
|
|
|
ezinbestean, eremuko beste eragileekin jardunez). hortaz, ez du zentzurik banako hura neurketa edo ebaluazio unitate gisa hartzea ikerketa makroskopikoetan (ondoren, irakurketa psikologistak hedatzeko). bizi mundu sozialetan gutxieneko unitatea harremana da, alegia, eremu sozial batean kokatutako praktika dinamikoa eta bizitua. banakoen gaitasunak edo ezaugarriak agregatuz ez da mekanikoki harreman jakin bat sortzen: euskara erabiltzeko gaitasunak dituztenek ez dute euskara erabiliko,
|
ez
dute euren artean euskaraz egingo, ez badiote egoerari zerbait egozten. egoera hartarako definitu behar dute edo hartarako aurredefiniturik aurkitu behar dute. euskaraz egitea ez da gaitasunen zenbaketaren emaitza, egoerak definitze eta arautzearena baizik. Joko sozialak, praktika sozialak, nola definitzen eta arautzen diren da kontu minimoa. are gehiago hizkuntza anitzeko eta hizkuntza ikasleen jendarteetan. badakigu ikerketa soziolinguistikoetan kategoriak erabiltzen jarraituko dela. nekez utziko zaiola hiztunak kontatzeari eta sailkatzeari; izan ere, zenbaki eta kopuru ofizialetan, inguruari begiratu ahala lortzerik ez dugun so handi eta ziurra lortzen dugula ikasi dugu eta oso guretuta dugu irakaspena. baina gutxienez, jakitun jokatu genuke.
|
|
2019
|
|
|
Baina ez dira horiek izan nokaren beherakada ekarri duten arrazoi bakarrak. karlos Aretxabaletak (2016) XX. mendean zehar nokak Arratiako eskualdean (Bizkaian) izandako galera aztertu zuen. Aretxabaletak (Irureta, 2019) Arratian elkarrizketatu zituen hiztunen arabera, hitanoa, eta batez ere noka, bortitza, baldarra eta mari mutilen moldekoa da eta" emakumeak fina izan behar" duenez,
|
ez
dute euren artean erabiltzen eta ez diete ondorengoei transmititu. Gainera, elizak hitanoa gizonkeriatzat, gordinkeriatzat eta ia bekatutzat zuenez, emakumeei debekatu egin zien erabiltzea.
|
|
2022
|
|
|
• EAEko curriculumak argi uzten du Hizkuntzaren alderdi sozialaren lanketaren helburua ezagutzaz harago doala, euskararen erabilera sustatzea eta hizkuntza aniztasunarekiko jarrerak positiboak garatzea bezalako ideiak helburutzat jotzen baititu, eta ezarritako edukiak bat datoz helburu horiekin. Baina jakina da ikasleek ikasketak amaitzean
|
ez
dutela euren arrazoibidea garatuta, eta datuetan ikus daitekeen moduan, euskararen erabilera ere ez dela bermatzen. Beraz, ahalegin handiagoa egin litzateke irakasleek euren testuliburuei jarraitu baino, curriculumari ere jarrai diezaioten.
|
|
|
Baina enpresentzat interes talde garrantzitsuenak al dira horiek? Kasu gehienetan ez, ez dira ohiko solaskideak,
|
ez
dute eurengan eragin zuzenik, eta, beraz, oso nekeza zaie enpresen estrategian eragitea.
|
|
2023
|
|
|
Hala eta guztiz ere, dokumentazioan eta idatzizko harremanetan euskararen presentzia areagotzeko lanketa egiteko beharra dago, kanpo eta barne mailan. Euskararen kudeaketa bezeroarekin loturik dago kasu gehienetan eta langile askok
|
ez
dute euren lantokietan euskararik erabiltzen, erdara baita euren lan hizkuntza. Kanpo harremanetako ikuspegiarekin apurtu eta barne mailan euskaraz hitz egiteko baliabideak eta guneak behar dituzte langileek, lantokietan euskararen erabilera ez dadin atseden guneetako denborara mugatu.
|
|
|
Kolonialismoak eta asimilatze praktikek, hala nola Residential School sistemak (barnetegiek), zuzeneko eragina izan dute komunitateko kideek hizkuntzarekin duten harremanean, eta harekin lotutako trauma eragin diete. Foster care sisteman (harrera familietan) hazitako komunitateko kideek ere
|
ez
dute euren hizkuntza eta kulturarekiko lotura bereganatu; eta gaur egungo hezkuntza sistemak belaunaldi gazteenei ere eragin die identitatean eta, ondorioz, hizkuntzaren jakite mailan. Komunitateko kideek kolonizazio eta asimilazio praktiken ondorioak jasaten jarraitzen dute, eta iraganeko eta oraingo jokabide arrazistek eragindako traumak eragiten dute hizkuntzaren erabileran.
|