|
2008
|
|
|
Are argigarriagoa da Espainiako eta Hego Euskal Herriko enpresen gainean egindako azterketa: bertako 1.000 enpresa handietako %76k
|
ez
dute emakumerik administrazio kontseiluetan. IBEX indizeko enpresetako goi postuetan ere emakume gutxi dago; 35 enpresotan 516 zuzendaritza postu daude, eta haietan 31 emakume baino ez, %6 alegia.
|
|
|
Gizonena eta emakumeena, gazteena eta helduena. Gure betebeharra da tratu txarrei aurre egiteko indarrik
|
ez
duten emakume horiei laguntza ematea. Ekimen honek administrazio publiko guztien arteko koordinazio eraginkorra eskatzen du, bakoitza bere eremuan, tratu txarrei aurrea hartzeko, biktimak babesteko eta delitua zigortzeko helburuarekin lan egin dezaten.
|
|
|
Gizonena eta emakumeena, gazteena eta helduena. Gure betebeharra da tratu txarrei aurre egiteko indarrik
|
ez
duten emakume horiei laguntza ematea
|
|
2009
|
|
|
Mende laurdena igaro da geroztik, enbrioien lehen transplante arrakastatsua egin zutenetik, alegia. Horrek beste teknikekin haurdun geratzea lortu
|
ez
zuten emakumeen itxaropena berpiztu zuen. Bizitza sortzeko beste bide bat zen.
|
|
|
Idazkari nagusiak gogor kritikatu du, horrenbestez, familia eta lanbidea bateratzeko indarrean dagoen neurri nagusia: Lanaldia murrizteak
|
ez
du emakumeen garapen profesionala sustatzen, eta, are gehiago, geldiarazi egiten du.
|
|
|
Negar egiten duen emakumearen irudiarekin hamar zirriborro osatu zituen artistak; haatik, Gernika margolanean ez da inondik ageri halakorik. Inork ez daki zehazki zergatik
|
ez
zuen emakume horren irudia baliatu obra nagusian, baina zirriborroek erakusten dute sartzeko aukera behintzat aztertu egin zuela Picassok. Bestela ez zukeen hainbestetan marraztuko.
|
|
2010
|
|
|
Asko dira erretirorik
|
ez
duten emakumeak, alargun pentsioarekin bakarrik bizi behar dutenak. Gizonezkoen kasuan, ordea, oso gutxi.
|
|
|
Hala uste du Tourainek eta egungo errealitatearen argazkia atera du: Emakumeak ez daude gizonen aurka, emakumeak emakume eta gizon dira aldi berean, baina gizonek
|
ez
dute emakume izan nahi.
|
|
2011
|
|
|
Eta Europara etorrita, ez pentsa gauzak asko aldatzen direnik. Europako Batasuna osatzen duten 27 herrialdeetatik lauk baino
|
ez
dituzte emakumeak gobernuburu: Alemaniak, Lituaniak, Eslovakiak eta Finlandiak.
|
|
|
Castillo sukaldaria baserriz baserri ibili zen errezetak jasotzen. Inork
|
ez
du emakume horien izenik ez aurpegirik ezagutzen, ez ditugu inoiz plazan ikusi, ez eta emakume horien alabak ere, ez telebistako sukaldaritza programetan, ez jardunaldietan, ez jatetxe handietako sukaldeetan, ez egunkarietan, ez Culinary Center en ez gidari ez irakasle.Galdera berez dator. Bi argazki horien artean zer gertatu da?
|
|
|
«Egia esan, arazoa informatika munduarena delakoan nago. Ordenagailuek
|
ez
dituzte emakumeak erakartzen; guztiz kontrakoa gertatzen da. Informatika arloan gizonezkoak emakumeak baino gehiago garela uste dut, eta hemen ere hori ikusten da».Wikipedia maratoian parte hartzen zegoen emakumeetako bat Marta Morales barakaldarra zen.
|
|
2012
|
|
|
Ez egitez, matxismoa gaindituta daukatela pentsatuta ez direlako argi eta garbi feminista gisa agertzen gainerako guztien aurrean. Ez egitez, aurreiritzirik ez dutela pentsatuta
|
ez
dutelako emakumeen eskubideen alde egiten eta partaidetza kuotarik bultzatzen, haiek erantzukizun handiko postuak bete ditzaten. Ez egitez, gizon emakumeak berdinak direla pentsatuta oraindik ere «lagundu» egiten dutelako etxean.
|
|
|
Elizak eta bere sustatzaileek ez dutelako oraindik ulertu erlijioa esparru pribatura mugatu behar dela, eta euren sinesmenen gainetik estatuak herritar guztien eskubideak bermatu behar dituela; eta, batzuei ez gustatu ez arren, emakumeenak ere bai. Emakumeok abortatzen jarraituko dugu hala erabakitzen badugu, eta lege berri horrek ezkutuko abortuen areagotzea besterik ez du eragingo, eta, horrekin batera, arrazoi ekonomikoengatik beste estatu batzuetara abortatzera joateko aukerarik
|
ez
duten emakumeen heriotza tasaren igoera ekarriko du. PPren asmoak emakumeon autonomiaren eta gure gorputzen zein bizitzen gainean erabakitzeko eskubidearen aurkako eraso zuzena dira.
|
|
|
etxearen estalpean jarrera onartezinak ematen badira. XXI. mendean gauden honetan, azaroaren 25eroko aldarrikapenak agerian utzi nahi du mundu zabaleko emakumeon haserrea genero maskulinoak hartzen
|
ez
duenean emakumea den bezalakoa: gizaki independente, libre eta askea; haserrea, gizonezkoak, ustez, egitez edo ez egitez?
|
|
2013
|
|
|
Armendarizen arabera, era horretara amek eta aitek «zentsurarik gabe» erabaki ahal izango lukete abortatu edo ez. «Ekografia emateak
|
ez
luke emakumea ezertara estutuko». UPNk aurkeztutako proposamenaren arabera, haurdun dauden emakumeek jasotzen dituzten laguntzei buruzko informazioa eman litzaieke abortatzera doazenei.
|
|
|
Funtzionamendu eta zerbitzu bera emango dute, betiere horietara joatera derrigortu gabe. Orain arte, edoskitze geletan bularra ematea beste aukerarik
|
ez
zuten emakume askok. Hemendik aurrera, ordea, ez dute aparteko mugarik izango.
|
|
2014
|
|
|
Batasuneko araudia, alde Batasuneko araudiari dagokionez, aurrekariak alde ditu Alemaniak etorkinen etorrera kontrolatzeko bere asmoetan. Maiatzean, Europako Justizia Auzitegiak 2010etik Leipzigen (Alemania) bizi zen eta lanik
|
ez
zuen emakume errumaniar bat kanporatzea onetsi zuen. Gainera, 2004ko mugikortasunerako zuzentarauak dio EBko beste estatu batean hiru hilabete baino gehiago bizitzeko ezinbestekoa dela «jarduera ekonomiko bat» izatea, «behar adina» baliabide izatea estatu hartzailearen gizarte laguntzarako «karga» ez izateko edo ikasten egotea.
|
|
2017
|
|
|
Ezein departamentu garrantzitsuk. Estatu, Defentsa, Ogasun edo Justizia?
|
ez
du emakumerik izango, edota zuria ez den beste inor.Bern Carson da bakarra, Etxebizitza eta Hirigintza Garapenerako Departamentuko buru izateko proposatua, hispanorik ez dago oraingoz?. Elaine Chao (Garraioa) eta Nikki Haley (NBErako mandataria), dira asiar jatorria duten bakarrak.
|
|
2019
|
|
|
Azpimarratu du agerian utzi nahi izan dutela zer «hutsune» geratzen den emakume askok egunerokoan egiten duten lana egin gabe geratzen denean. «Lan egiten eta kotizatzen
|
ez
dugun emakumeok ere aberastasuna sortzen dugu, nahiz eta ikusezina izan».Nafarroan deitutako mobilizazioetan izan zen Garde: Antsoainen eta Iruñean gero.
|
|
2020
|
|
|
Azken horiek, ordea, izan dute gaur jokatzeko aukera ere. PS4ko jokoak
|
ez
du emakumeen euskal taldeekin jokatzeko aukera ematen, baina Emakumeen Munduko Kopako finala errepikatu dute: AEBak Herbehereak.
|
|
2021
|
|
|
Gerrak gizonekin lotzen dira. Alabaina, Svetlana Aleksievtx kazetari, idazle eta Literaturako Nobel saridunak, Gerrak
|
ez
du emakume aurpegirik liburuan, II.Mundu Gerran emakume sobietarrek parte hartze nabarmena izan zutela erakutsi zuen.
|
|
|
«Amaia Lasa heldu zen arte, emakumeak ez zeukan leku propiorik gure literaturan», idatzi zuen Koldo Izagirrek: «Erdi Aroko poeta bikain haien oihartzuna baino
|
ez
genuen emakumearen ahotsetik. [...] Ezerk ez zion balio, artean egindakotik.
|
|
|
Neurri horrek honako hauei eragiten die: erretiratzeko adina duten, seme alabaren bat duten eta erretiroa jasotzeko behar den 30 urteko ekarpena egina
|
ez
duten emakumeei. Programaren helburua da amei aitortza ematea seme edo alaba bakoitza zaintzen pasatutako urteengatik, eta, hala, erretiroa hartzeko beharrezkoak diren ekarpen urteetara iristea.
|
|
|
Bide horretan, nabarmendu du fenomenoak «lotura handia» duela migratzeko bide segururik ez edukitzearekin: «Sarri, migrazioari salerosketa sareen bidez ekitea beste aukerarik
|
ez
dute emakumeek eta neskek».
|
|
|
Belarriko zuloek
|
ez
ninduten emakume egin, baina zortekoa izan naiz, neurri handi batean. Nire kasuan, patuak zuzen jokatu zuen eta bat etorrarazi zituen belarritakoak eta identitatea.
|
|
2022
|
|
|
Zerrendatutako liburuen artean daude, hala nola Katixa Agirreren Amek ez dute, Svetlana Aleksievitxen Gerrak
|
ez
du emakume aurpegirik, Simone de Beauvoirren Bigarren sexua eta Leire Bilbaoren Scanner. Idazteko iturri anitz daudela adierazi du:
|
|
|
orain, gizonek gehiago parte hartzen dute zaintza lanetan, baina ikusi dugu bereziki haurren zaintza ludikoetan gertatu dela hori. Modua daukate egin nahi duten zaintza lana aukeratzeko,
|
ez
dituztelako emakumeek dauzkaten exijentzia horiek». Horrez hain, gehitu du aisialdiarekin lotutako zaintza lan horiek, «samurrenak» ez ezik, «sozialenak eta agerikoenak» ere badirela:
|
|
|
Gerrak
|
ez
du emakume aurpegirik
|
|
|
«Gerrak
|
ez
du emakume aurpegirik». Svetlana Aleksievitxena da liburua, lagun min batek gogorarazi didanez.
|
|
|
Gerrak
|
ez
du emakume aurpegirik
|
|
|
Gerrak
|
ez
du emakume aurpegirik. Svetlana Aleksievitxena da liburua, lagun min batek gogorarazi didanez.
|
|
|
Eskuinak
|
ez
du emakumeen eskubideak erlatibizatzeko eragozpenik, baldin eta eskubide horiek baliatzeak, aldarrikatzeak edo defendatzeak irabazi handiagoko beste helburu batzuk lausotzen baditu. Hautatua izan bezain laster, Maiak egunkari nafar batean esan zuen:
|
|
|
Hori da gure agenda. Hala ere, ziurtzat jotzen dute feminismo erradikalak
|
ez
dituela emakume guzti guztiak barne hartzen, ahaztu egiten baitute bokazio internazionalista duela hasieratik.
|
|
|
Haren atzetik goaz. Kaletxo batean sartzean samuraien garaiarekin zerikusirik
|
ez
duen emakume bat ikusiko dugu, atrezzoz beteriko mahai baten aurrean. Gure gizon ustez zaurituak bere izena eta rola esango dizkio emakumeari, eta honek jantzi berri bat emango dio.
|
|
|
1985ean plazaratu zuen lehen liburua: Gerrak
|
ez
du emakume aurpegirik, oraingoz euskaraz argitaratu den bakarra, Iker Sancho Insaustiren itzulpenari esker. Pasarte batzuk ez ziren zentsuraren galbahetik pasatu —2002an behin betiko edizioa argitaratu zen, osaturik—, baina liburuak, eta batez ere horretan oinarritutako antzezlanak, lorratz sakona utzi zuten aldaketa aroan murgildurik zegoen SESB Sobietar Batasuneko gizartean.
|
|
|
Argi dago zigorrak luzatzeak ez duela zertan segurtasun handiagoa ekarri, baina, era berean, prebentziozko neurrien eta gizarteratze proiektuen eraginkortasuna oso zalantzagarria da: indarkeria matxistaren aurkako lan pedagogikoak ibilbide laburra izango du,
|
ez
baditugu emakumeok bigarren mailako subjektu bihurtzen gaituzten baldintzak amaitzen.
|
|
2023
|
|
|
Arabaren, Bizkaiaren eta Gipuzkoaren kasuan, ezinbestekoa da Osakidetzako txartela izatea. Txartela
|
ez
duten emakumeak ere artatzen dituzte Askabiden. «Klinikatik ez da inor haurdun ateratzen.
|
|
|
Mota askotako esperientziak bizi izan ditut argazki saioetan: gizonek
|
ez
dute emakumeen begiradapean egoteko ohiturarik, eta emakumeok gogaituta gaude gizonak begira edukitzeaz. Gizonek begiratuak izan nahi dute, baina emakumeek eta transek konplexu asko dituzte:
|
|
|
Bai, badakit pasatutako garaietako kontuak direla eta istorio horiek
|
ez
dutela emakumeon potreta oso atsegina, erakargarria edo ahaldundua eratzen, baina zer nahi duzue. Halakoxeak ziren garaiak, eta ez pentsa, egun harro jotzen ditugu ahizpatzat Scream Queens horiek.
|
|
|
Ertzaintzak urtarriletik zekien herenegun Gasteizen 32 urteko emakumea ustez hil zuen gizonezkoa urruntze agindua urratzen ari zela, eta Herrialde Katalanetako epaitegi batek «muturreko arriskuko» babesa ezarria ziola biktimari. Hala ere, ez zuen atxilotu erasotzailea, eta
|
ez
zuen emakumea babesteko neurri berezirik hartu, genero indarkeriaren aurkako protokoloek ezartzen duten moduan. Josu Erkoreka Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak presazko deialdi bat egin zuen atzo, komunikabideak Lehendakaritzaren egoitzan bildu eta azken hilketa matxistari buruzko ikerketa polizialaren xehetasunak emateko, eta haren azalpenetatik ondoriozta daiteke biktima babesteko hartutako neurriak ez direla aski izan.
|
|
|
Donostia, Gasteiz, Iruñea, Ermua, Basauri, Getxo, Zarautz, Tolosa, Burlata, Errenteria, Portugalete, Durango, Balmaseda, Eibar, Hernani, Zumaia, Arrasate, Ondarroa dira emakumeen etxeak dituzten euskal udalerrietako batzuk. Hala ere, Bilboko emakumeok
|
ez
dugu emakumeen etxerik, Bilboko mugimendu feministak azken hamarkadan kaleetan eta erakundeetan egindako deia ozena izanda ere. Horregatik, berriz ere dei egiten diegu, lerro hauen bidez, Bilboko Udaleko udalbatza berria osatzen duten talde politiko guztiei Koloretxe proiektuaren alde lan egiten has daitezen, jakitun baikara zenbait taldek hasieratik babestu dutela proiektu hori, baina ez, ordea, udalerria gobernatzen duen taldeak, gure auzoetako emakumeen beharrei entzungor egiten baitie.
|
|
|
Bertan, batere gizalegerik gabe jokatzen zuen erregearen kontra 1830eko uztailaren 28an Parisen izan zen erreboltaren alegoria pintatu zuen Delacroixek. Hor dago libertatea, batere beldurrik
|
ez
duen emakume batek haragiztaturik...
|
|
|
Irango janzkera arauak betetzen
|
ez
dituzten emakumeek zigor gogorragoak jasoko dituzte
|
|
|
Kaleratuak izateko arriskua ere badute. Are, badira lan egiteko eta hemen bizitzeko baimenik
|
ez
duten emakumeak, «larriki esplotatuak». Beraz, haiek oztopo ugari izango dituzte lanuztea egiteko.
|