|
2000
|
|
|
harengan topatu ditut behar beharrezkoak nituen laztanak, besarkadak, musuak, hitz eztiak, eta, egia esatera, ez dakit ez ote naizen urrunegi joan, Rubenen bidean ez ote naizen behaztoparri gertatu. " Nire lagunak pozak txoratzen jarriko lirateke Bakarnerekin ez, eta benetako neska batekin harremanak izan ditudala esango banie", adierazi izan dit trufaz azken egunotan, baina ez Ruben
|
ez
ni ez gara ausartzen etorkizunaz hitz egitera. Badirudi ez dugula elkar behartu edo mindu nahi; badirudi biok ere elkarren gorputzen gose garela, eta gose horrek ez duela amaierarik(" Orain arte neure buruari ematera mugatua, bazeneki zenbat laztan dudan zuri emateko...", esan zidan afaldu ondoren hotelera itzuli ginenean).
|
|
|
Billek, sentitu ez ezik, eraman ere, urrunera eraman du, eta hanka sartu du, baina berriro diot: bere hutsa mundu osoaren aurrean onartu behar izan du, eta
|
ez
nire aurrean bakarrik, nork eta munduko herri asko botoi bat sakatuz birrindu eta porroka dezakeen pertsonak, eta pertsona horrexek barkamena eskatu dizue, baina batez ere, berriro diotsuet, niri eskatu dit. Eta zuei ere, herri tribunaleko kide guztioi, zuen kontzientziak pixka bat aztertu, eta barka dezazuela eskatzen dizuet.
|
|
2001
|
|
|
Ba aita zana, oraindino, kanpoan zala izan zan hori, eta gure amak, dirurik bere ez orduan   eta, pentsatu, sutegian bizitzen egon ginan hiru ume txiki txiki eta bera etxe barria egin arte, beno ba, dirurik bere ez eta, zelan edo halan, ezkontzako soinekoa soltatu, eta zati bategaz gure ahizta nagusiari soinekoa eta besteagaz berarentzat gona egin zituan, luturako. Ni txikia nintzela eta, ba, ezer bere
|
ez
niri. Gure aita zanak ezin ba holakorik jakin, baina igarri bai, ondo baino hobeto igarri bere, ez zala hemen aukera handirik egongo, eta halako tela baltz dotore dotorea ekarri eutsan gure amari.
|
|
|
Baiezkoa du izan erantzunak, ez baitigu
|
ez
niri ez beste askori aurpegiz aurpegi esango Txillardegik berak ez duela funtzionario izan nahi; are gehiago, ez dela bera funtzionariotzaren atzetik ibili, irekirik ez zegoen bidetik gainera. Badaki, noski, nik eta bestek ikusi ditugula Madrilera bidali zituen paper metak.
|
|
|
Lotsatuxe gelditu nintzen behinik behin, duela hogei urtetsu, Cabezon de la Sal en, han mundu honetarako eta besterako gidari zirenekin batean bazkaltzen ari ginenean. Aski bizirik zebiltzan politika nahastetara jo genuen azkenean,
|
ez
nire gogoz, eta horra non jakin nahi duten  nongoa edo nongotarra naizen ni; nik, berriz, isilune labur bezain nabari baten ondoan," Gipuzkoarra" erantzutea aukeratzen, hoberik ezean edo. Eta oraindik ere aski dut orduan gertatuaz oroitzea orduko lotsa berritzeko.
|
|
|
Beranduxeago, ordea, ez zen urritasuna ibili nagusi, barau osoa baizik. Bospasei urtez lehenbizi, eta bi urtez gero3, ez genuen
|
ez
nik ez leku haietan zebilen beste inork film bakar bat baizik ikusi. Izenaz ez naiz oroitzen (badut haatik made in Spain zelako susmoa) eta hobe nuke agian sekula oroituko ez banintz.
|
|
|
Has gaitezen, bada, zenbaitek nahasi baino nahasiago nahi lukeen mataza askatzen eta biltzen. Ene iritziz, gipuzkera da Bonapartek, Azkuek, Lafonek eta gainerakoek?
|
ez
nik, gizpuzkera deitu izan dutena.
|
|
2002
|
|
|
Zakarrago erantzuten nion nik, lepoa opera kantari batek baino  gehiago luzaturik. Nazkatuta naukazu, en  tzun?, nazkatuta; pipertuta bazaude,
|
ez
niri bota kulparik. Orduan, begitartea iluntzen  zitzaion, atzeraka egiten zion ileari, eta, ezpainak estuturik, galtzerdia botatzen zuen nire ohe gainera destainazko keinu lehor batez.
|
|
|
Nire mutilaren begiek harrotasunezko poz irririk ez. Ohartu nintzenerako, urruti zegoen,
|
ez
nire musika lanetik soilik, baita niregandik ere.
|
|
|
Hotza. Kontatzen ari zena beste bati gertatu zitzaiola iruditzen zitzaidan,
|
ez
niri.
|
|
|
Afarian erabilitako trasteak garbitu zituen; harraska eta harraska ondoko gainetan zapi bustia pasatu zuen, eta gero erratza hartu zuen, zorura erori zitzaizkidan ogi papurrak jasotzeko. Bitarte horretan guztian, hitz bat ere
|
ez
niri, ezta begiradarik ere; lanerako amorru hark niri zerbait esatetik edo nirekin detaileren bat izatetik libratuko balu bezala. Telefonoa zegoen gelako atera begira  tzen zuen noizbehinka.
|
|
|
Aditu gehienen ustez, 90eko hamarkadan euskal literaturak alde batera utzi du 70eko eta 80ko urteen hasieretan ohikoagoa zen abangoardismoa. Nik, ordea, eta
|
ez
nik bakarrik, noski?, esperimentalismoaren zantzu argiak ikusten ditut 90eko hamarkadako euskal narratibaren mugetan dauden lan horietan: gaur egungo abangoardismoaren eta ausardia literarioaren babesleku bilakatu direla esango nuke; gaur egungo gorabeheretara (postmodernitatera, esango luke baten batek) egokitutako esperimentalismoarena alegia.
|
|
2003
|
|
|
|
ez
nire egiak zurea.
|
|
2005
|
|
|
Ibaia handi samar zetorrela jokatu zen dema haietako bat; hala ere, paraje hartan ibaia aski lasaia zen, eta ez zuen ematen arriskurik zegoenik. Batel bat, ordea, irauli egin zen; patroi zihoan mutil kozkorra,
|
ez
ni baino askoz handiagoa, ibaiaren erdialdera erori zen, beste bi arraunlarirekin; gainerakoak, aldera erori ziren, eta adarrei helduta eta jendearen laguntzarekin irten ziren uretatik; mutikoa eta beste biak, berriz, segituan desagertu ziren ur azpian, noizbehinka beso bat edo ateratzen zutela, eta ziztu batean eraman zituen ur handiak, inori ezer egiteko denborarik eman gabe. Beheragoko ur geldiune batean, ibaiak berak bota zituen bazterrera, hilotz, nahiz eta berehala iritsi laguntza.
|
|
|
Ez zuk,
|
ez
nik. (Orain gogoratu naiz
|
|
|
oro errana dela, baina
|
ez
nik.
|
|
2006
|
|
|
Hala izango da, auskalo: Ainhize izan zen Artearen Historia karrera egin zuena,
|
ez
ni.
|
|
|
Zergatik, baina, itxaron? Zergatik, baina, pentsatzen geratu eta
|
ez
nik neuk uste dudana egin. Zergatik hartuko litzateke gaizki hori?
|
|
|
Amak alkandoraren lepoa atondu dit. Unea deserosoa da, ez berak
|
ez
nik dakigu zer egin. Bat batean, amak besarkatu egin nau eta negarrez hasi da.
|
|
|
Militarraren hitzek mehatxua adierazten zuten, eta
|
ez
ni lasaitu nahia.
|
|
|
Umberto izan zen eskuak erretiratu zituena,
|
ez
ni. Ordu arte begirada nigan jarria izan bazuen, liburu dendako beste nonbait zeukan orain.
|
|
|
Sugegorriaren pozoiak hildako nekazariaren ipuinak ondo azaltzen zidan bezala, aurrean neukan mutila ez zen Sebastian, ez zen ezaguna
|
ez
nire auzokoa. Judua zen.
|
|
|
Zuk hamasei urte dituzu, gaur hamazazpi izango zituen Ingok, esan zuen amak zutitu zenean, baina
|
ez
niri ez inori begiratu gabe. Sufrimenduak memoria du eta ama bere oroitzapenetako leku ezkuturen batean bilduta egongo zen Ingorekin.
|
|
|
Biharamunean, ordea, soldaduentzat arropa egiten zuen amonaren berria agertu zen hiriko prentsan; egunkari batek Hermannen bisitak aipatzen zituen eta hark asmatutako Soldaduen Amona espresioa. Egunkariek albisteari eman zioten garrantzia ikusita, argi eta garbi geratu zen Hitlerren ingurutik irten zela gutuna ezagutarazteko iniziatiba, eta
|
ez
nire lagun Hermannengandik; eta ziurtasun osoz esan dezaket, halaber, gutun hari inork probetxurik atera bazion Hermannek atera ziola.
|
|
|
Elkar agur  tzeko ordua iritsi zen. Ez hark
|
ez
nik ez genuen begiradari eusteko adorerik izan eta, konpromisozko bi hitz esan eta gero, Elsbethek burdinazko langa tzarra zabaldu zuen. Lorategian zehar zihoala, begira egon nintzaion:
|
|
|
Berdin berdin zion nik gauza bat esan edo justu kontrakoa, bildotsaren hilketarena kontatu edo odola zerutik erori zitzaidala esan: aitaren eta nire arteko etena hain zen handia, ezen
|
ez
ni hurbilduko nintzen harengana ez aitak lortuko zuen ezer ni bereganatzeko. Hark esandakoak ez zuen eraginik izango niregan, nik erantzundakoak ere ez zuen aita aldatuko.
|
|
|
Guk ez dugu ezer txarrik egin!, esan nuen, baina
|
ez
nire burua zuritzeagatik, ataka desatsegin hartatik ahalik lasterren irteteagatik baizik.
|
|
|
Ohean sartu nintzen. Kaioek zalaparta handia ateratzen zuten, baina
|
ez
nire barneko hotsak estaltzerainokoa. Inor gabe gelditua nintzen berriro, erokeria hutsa zen Parisa itzuli nahi izatea.
|
|
|
Ez nire ahizpa gajoa bezala. Beno,
|
ez
nire ahiz  pa bakarrik; orduko guztiak igualtsu. Eliz sartzea nozitutakoak denak.
|
|
2008
|
|
|
Biak egon gara atea noiz irekiko espera. Iruditu zait aita beti egon dela espera, ez berak,
|
ez
nik ez dakigun zerbaiten atezuan, makurrenaren zain, behin behinekotasunean ezarririk. Absurdua iruditu zait pentsatu dudana, baina, neurri batean, badakit egia dela.
|
|
|
Oso ongi, Terese, paratu duzun adibidea. Hala ere badira zuen balizko herri honetan, ezen
|
ez
nirean, egoera tragikoak sor ditzakeen zera bat inor ere aipatzera ausartuko ez zinateketena.
|
|
|
Ulertzen dut zurea, bihotza: ez zu
|
ez
ni gara horrelako zerbait egiteko gauza.
|
|
|
Eta talaiara iritsi diren gazte horiek? Nik ez nituen ezagutzen eta berek ere
|
ez
ni. Hala espero dut, behintzat.
|
|
|
Horrek salbatzen ninduen, ez jipoietatik, baina bai niganako susmo txarretatik, bestela garbituko ninduen. ...dan hainbeste duda, zergatik jokatzen duen hain txorrotx nirekin, ba jakin beza behin mehatxu egin zidala sukaldean genuen aiztorik handienarekin, petxuaren pare parean jarri zidan, ezpainek dardara egiten zioten, inoiz jakingo banu..., hasi zitzaidan esaten, baina ez zuen esaldia bukatu, eta, hala ere, nik oso ondo ulertu nuen nola zen bukaera, eta Tomasek esan nahi zidana zen ez ginela libratuko
|
ez
ni ez niregana arrimatutakoa, gero aizto punta zorrotza apartatu zuen nire petxutik eta haragi puska handi bat txikitzen hasi zen, sast, sast, sast, gisatua egiteko, eta nik Inazio ikusi nuen han, egurrezko taula gainean txiki txiki eginda, niri Inaziok ematen zidan pena, seguru nengoen Tomasek ezer jakin bezain pronto haragi puska hura bezala geldituko ginela Inazio eta ni, baina berorrek ez dak...
|
|
|
Horrek salbatzen ninduen, ez jipoietatik, baina bai niganako susmo txarretatik, bestela garbituko ninduen. ...inbeste duda, zergatik jokatzen duen hain txorrotx nirekin, ba jakin beza behin mehatxu egin zidala sukaldean genuen aiztorik handienarekin, petxuaren pare parean jarri zidan, ezpainek dardara egiten zioten, inoiz jakingo banu..., hasi zitzaidan esaten, baina ez zuen esaldia bukatu, eta, hala ere, nik oso ondo ulertu nuen nola zen bukaera, eta Tomasek esan nahi zidana zen ez ginela libratuko ez ni
|
ez
niregana arrimatutakoa, gero aizto punta zorrotza apartatu zuen nire petxutik eta haragi puska handi bat txikitzen hasi zen, sast, sast, sast, gisatua egiteko, eta nik Inazio ikusi nuen han, egurrezko taula gainean txiki txiki eginda, niri Inaziok ematen zidan pena, seguru nengoen Tomasek ezer jakin bezain pronto haragi puska hura bezala geldituko ginela Inazio eta ni, baina berorrek ez daki zer ...
|
|
|
Horrek esaten din ezer?, bota zidan behin haserre. Nire langelan geunden, baina
|
ez
nire mahaiaren alde banatan jarrita, hala egindako solas batek ez du hoztasun sekulakoa besterik transmititzen?, eskaera asko egin eta gero kartzelako zuzendaritzak eman zidan eskai berdeko sofa batean eserita baizik.
|
|
|
Nire usteek ez diten batere balio hire istorioa osatzeko orduan. Hik dun hemen axola,
|
ez
nik. Hiri laguntzeko nagon hemen, haritik tiratzeko, eta hik esandakoak zuzen zuzen jasotzeko.
|
|
|
Eta gure seme alaba adoptatuak erdian egongo dira, arrazakeria gaitzesten duen mundu arrazista bateko kideak izanik baina gehiengoaren arrazakideak izan gabe. Arestian ahulgune hitza erabili dut gure seme alaben arrazaren harira,
|
ez
nik ahulgunetzat hartzen dudalako, min eman nahi duenak halaxe ikusiko duelako baizik. Gure seme alabek ahulgune hori aukera bihurtu dute, kikildu beharrean harrotasunez onartu dute ezberdinak direla, ezberdinak besterik gabe, adjektiborik gabe, goitizenik gabe.
|
|
2009
|
|
|
–Ez dut ulertzen zergatik dudan halako gogoa zuri nitaz hitz egiteko, esan zuen azkenean, ahots dardarati batez?. Zin degizut, andrea, inoiz ez diodala inori hitz bat bera ere kontatu nire bizitzari buruz,
|
ez
nire arazoez, ezta nire iraganaz ere. Axolagabekeria hotza sentitu izan dut beti inguruan; zuk, ordea, andrea...
|
|
|
Ez daukat dirurik. Ez, isilik,
|
ez
niri dirurik eskaini! Zure dirua onartzen dudan egunean, esatea izango duzu:
|
|
|
Felix, ikasle eder hura, nire klaseetara etortzen zena. Ez dakit zer pentsatu zenuen, Ananda, Felix klaseen ondoren etxera igotzen hasi zenean,
|
ez
nirekin egotera, zurekin baizik, Ananda, bere poemak zuri erakusteagatik, zure iritzia biziki estimatzen zuelako, errespetatzen eta miresten zintuelako, zure jakinduria aitortzen zuelako, Indiako filosofiari eta hango literatura klasikoari buruzko argibideak eskatu nahi zizkizulako; ez zizun galdetzen Veda eta epopeiei buruz soilik, edota Samkya teoriaz edo Yoga sutra nahiz Yoga Vashista eta best... Zu nahi zintuen Felixek bisitan etortzen zenean.
|
|
|
zein fin aritzen zinen, ipurtzulotik eri luzea emeki sartuta... zer, egiak min ematen dizu, oraintxe bertan hil egingo nindukezu, ni desagertzea nahi duzu, egin ezazu, potrorik baduzu, zeure onetik ateratzen zaitudanean muturreko lerdo bat emateko baino ez daukazu potrorik, salaketa jarriko dizut jo nauzulako, ikusten, azkenean ergel baten pare negarrez amaitzen duzu. ...ninduzula, bizitzan gertatu zitzaizun gauzarik onena nintzela, munduaren ikuspegi berri bat eskaini nizula, barkatzeko, barkatzeko, berriro saiatu nahi zenuela, irakaspen espiritualaren egarri zinela, zure maisu nintzela, prest zinenean ume bat izango genuela edo nik nahi beste, eta Lurra zorionez beteko genuela, horixe esaten zenidan fedea eta itxaropena berriro pizturik, nire esku jartzen zinen,
|
ez
nire esku baizik eta buru gainetik oinetaraino zeharkatzen ninduen eta egoa birrintzen zidan jakinduriaren zirrararen esku... hura bai hutsune zentzuz betea, onartu besterik ez zenuen egin behar, oso gutxik izaten dute halako maukarik.
|
|
|
Neure guardasolaren azpian egin genuen geltokitik etxerainoko bidea. Ez zuk
|
ez
nik ez genuen berba bat ere esan. Euripean eta erdi ilunpetan zeharkatu genituen Beheko Plaza eta etxerainoko kaleak.
|
|
|
" Zurea da azkeneko ordua,
|
ez
nirea".
|
|
|
Uf eta ut! Egin beharreko lana izango da, literatur sistema guztietan daude lehiaketak, aizu!?, baina
|
ez
nik. Iritziak eman, bai; niri zer gustatzen zaidan esateko ere, arazorik ez dut, horixe bakarrik behar genuke.
|
|
|
Agian irauli ere esan nuke. Esaldiak eraman behar ninduke ni, eta
|
ez
nik bera. Nire zerbitzuan behar luke egon, ez nuke denbora guztian zalantzaz ibili behar hizkuntza hegemonikoetako idazleak lasai peto dabiltzan bideetan.
|
|
|
ahotsño poetiko bat lortua nuen gaztelaniaz, baina euskara lantzen hasi nintzenean ezin ahotsño hura bera neureganatu, eta poesia euskaraz idatzi dudan urrietan lortu dudan emaitza, pobrea izateaz gainera, arrotza, kurtsia, nigandik beste egina, ni ez naizen beste batek idatzia iruditu izan zait beti. Hitzak sabeliztun baten ahotik atera izan balira bezala eta
|
ez
nire baitatik. Irudipena dut nerabezaroan irakurri eta landu nuen poesia gaztelaniaz egina izateak baduela zerikusirik euskaraz poesiarik ez idatzi izanarekin.
|
|
2010
|
|
|
Gibelerantz behatzen dudanean, Euskal Filologia 1977tik 1982ra bitartean Donostian ikasten aritu nintzen bost urte haiek garai luze bat iruditzen zaizkit orain, eta nire bizitzako azken bostak, ordea, zizpuru bat. Oso urte bereziak izan ziren,
|
ez
nire adinagatik bakarrik, diktaduratik demokraziaranzko trantsizio politiko bat beti delako, edozein modutan gertatzen delarik ere, biziki interesgarria.
|
|
|
Berak hiru urteko biloba adoptatua zeukala kontatu zidan. Orduan argitu nion zein zen Sara Xian eta nire arteko benetako harremana, nire bikotearen alaba zela alegia,
|
ez
nirea. Kamareroak kontatutako guztia arreta handirik jarri gabe entzun zuen haurrak.
|
|
|
Isila zen, bere lanak egin, ezinbesteko lau hitzak bota eta alde egiten zuen atzera. Gutxitan ikusten bagenuen ere, gizon haren planta ez zitzaigun oharkabean pasatu
|
ez
niri eta, ziur nago, ez beste askori ere. Nik hasieratik aurkitu nion zerbait Raimundori, kastellanua izanagatik.
|
|
|
–Gero jakin nahi izan zuen?: Hortaz, honen alegia ezagutzen zenuen baina
|
ez
nire kondaira. Zer irakasten dizuete irakasleek gaur egun?
|
|
|
–Halaxe uste dut eta horri eusten diot, txiki, nire filosofiari dagokionez. Baina orain zure oporraldiaz ari gara,
|
ez
nire doktrinei buruz, eta pena ematen dit zu beti bakarrik eta geldirik aurkitzeak. Esadazu zer gertatzen zaizun.
|
|
|
eta nik zer? Zergatik gertatu zitzaion hari eta
|
ez
niri. Luis Espinalen bizia beti arriskuan izan zen.
|
|
|
Beraz, gauzak horrela, zer? Nire aldetik, egindakoa neure kontura aitortu nuelako, barkatuta nengoen, eta ikastetxean jarraitu nezakeen; baina
|
ez
nire lagunak, hark ez baitzuen ezer aitortu.
|
|
|
Larri eta estu berak erantzun: " Hori besteek esan dute,
|
ez
nik". Nire lana egin, eta kopiak banatu nituen.
|
|
|
Beste testigu batek ere, 82 urteko aitona Patziku Minondo olajaun izanduak ere, esaten ditu kontu polit askiak. Ezagutzen dituela ongi Elama eta bere mugak, eta tratu handia izan duela hura errentan erabili dutenekin, baina sekulan ez diela entzun meatzulo auzipetu honen berririk, ez olajaunei,
|
ez
ni a los maestros menaqueros que an trabajado en su distrito en el descrubrimiento de menerales (91 or. atz.). Eta pleitua sartu duten Elamako nagusien gurasoak, eta bereziki Doña Juana Fca de Dubois emaztearen ama Doña Maria Manuela Aristegieta ezagutu zuela Elamako burdinoletan bizitzen:
|
|
|
apaiz, kantari eta hiztun, denak elkarren lagun; guziekin baita kanta xahar hau zordun. Badakit itzalean gelditu izanen dela beste jende asko, Berdabioz edo Trabukoz kontu ederrik badakiena, baina,
|
ez
nik hala nahita; pozik jasoko bainuke oraindik, halakoren baten hitza, hemengo hutsegite guziak emendatuz. Eskerrik behotzekoenak denei, eta bereziki oraindik oroitu nahiko zintuzkedan atzendu horri.
|
|
|
Ulertzen? Edozeinek esanen luke, 97 urteko aitona, ahozko herri usario garbitik baizik ezin dela mintza, baina,
|
ez
nik. Lehen Izabako Julio Hualderena Orixerenetik bezalatsu, hori ere On Manuelenetik hartua dela [42] esanen bainuke nik.
|
|
|
âZera! Ezer garbitzekotan" El verano serà ¡ húmedo y frÃo" letra handiz pregoitu zutenek egin lukete lixiba,
|
ez
nik. Baserriko eskola distira ederrean utzi du aurtengo uda sanoak eta.
|
|
2011
|
|
|
Beraz, garrasi egin nuen, gorri gorri jarri nintzen eta ia negarrez esan nion: " Ez hurbildu, Eugène,
|
ez
nigana hurbildu!". Mutil gizajoa ahoa bete hortz geratu zen.
|
|
|
" Bejondeiola! Baina nahiago bera izatea eta
|
ez
ni zama hori eraman behar duena!"). Ez dit axola!
|
|
|
Lagun batzuk alde batetik bestera eramatea zen nire egitekoa, baina mandatua onik burutzeko nire kezka nagusia ez zetorren auto gidari hasberria izatetik. Oso bakanetan ibilia nintzen paraje haietan, eta inoiz
|
ez
ni gidari nintzela: ez nuen errepidea askorik ezagutzen, eta arreta osoz hartzen nituen bihurguneak, beldurrez ia, nahiz aldian behingo nire maniobraren batek Gorriyaren adar-jotzeren bat eragiten zuen:
|
|
|
Ez nekien zer, baina zerbait egin beharra zegoen. Ez nik
|
ez
nire lagunek geneukan ezertan eragiteko tresna ideologiko handirik, baina itogarria zen zerbaitetan parte hartzeko premia.
|
|
|
Zuk, kortesia guztiz galdu gabe, baina, txantxa giro baten aitzakian, barruan gordeta zeneuzkan mindurei ozpina eransteko aukera galdu gabe. Baina ez zuk eman zenidan zeure berri zuzenik,
|
ez
nik eman nizun neurerik. Konplimendu hutsezko jardun bat.
|
|
|
Ulertu nuen lan segurua uztea zela kezkatu zintuena, eta
|
ez
nire urrutiramendua. Ez zenidan, behintzat, beste kezka horren arrastorik erakutsi.
|
|
|
Gau batez lo bakarra egiteko ditxa izan nuen. Ez zuk esnatu ninduzun,
|
ez
ni esnatu nintzen neure kabuz. Egun argiz zabaldu nituen begiak eta poz ero batek hartu ninduen.
|
|
|
Baita ostia eta zakila ere. Baina
|
ez
niri zuzenduta, traizioa egin zizun zure sozioagatik baizik. Ez duzu errepertorioa askorik aldatu, baina bai zure destainen hartzailea, ni bihurtu nauzu-eta piku ustel tonto zakila.
|
|
|
Zure eredua bota nahi nuen, eta bera ari da erortzen, bultzaka hasi beharrik gabe. Ez osorik, ez guztia,
|
ez
nik nahi bezain garbi eta azkar. Eta amorru sekulakoa ematen dit horrek.
|
|
|
Kolaborazioak bidaltzen segitu nuen, eta karrera bukatutakoan, bertan hasi nintzen lanean. Hasieran,
|
ez
nire gustuz, baizik ez nuelako ikusten beste aukerarik. Egunen batean neure aldizkari propioa izango nuela amesten nuen.
|
|
|
Egunkari berrien garaia zen. Zergatik
|
ez
nik nire hurbilekoekin sortutako egunkari bat. Amestea librea da.
|
|
|
Agustinek barre egiten dit, baina
|
ez
ni lasaitzeko. Ezagutzen dut.
|
|
|
–Ez, Martin, zuk edan lasai;
|
ez
nigatik pattarrik gordetzen ibili. Amaitzen denean, Pere Riusi esango diogu ekar dezala Kataluniatik Basora.
|
|
|
bota ziguten. Bertze patrulla bat zen,
|
ez
ni tirokatu nindutenak... bertze batzuk. Eta aintzinerat segitzeko erran zuten.
|
|
|
Gainera, esaten dutenez, egiten ari diren hori gure izenean ari dira egiten. Eta gure izenean ari direla diotenez, nik poema bat idatzi beharra neukan, nahiz eta jakin poema horrek mina emango diola zenbaiti?, horiei ezetz esateko, ez direla Euskal Herriaren izenean ari,
|
ez
nire izenean behintzat, eta ezta beste askoren izenean ere, beren lanbroetan trabatuak baizik. Poema gogorra da, baina azken finean malenkonia handi bat du poema horrek ere, amaieran diodanarekin:
|
|
|
Hori bera esaten nuen, baita ere, Haizea dator kantan, baina orduan intentzio politiko gehiagorekin: " Gurdi okerra zuzen dezakeen dotrinarikan ez dut nik", beraz, ez eskatu niri Euskal Herria salba dezakeen dotrina edo formula bat, edo
|
ez
niri etorri teleologia baten eske... Hori, ezkerraren ikuspegitik, batez ere ezker marxistaren ikuspegitik?, orain dela urte batzuk, oso gaizki ikusia zegoen, sakrilegoa zen:
|
|
|
Sekula ez dut gehiago kantatu hasieran, eta nonbait zinta batean grabatua zegoen eta Imanolek oso bertsio polit bat egin zuen. Eta Imanolek horrelako operazio oso ederrak egin ditu,
|
ez
nirekin bakarrik baizik eta beste kanta batzuekin ere bai. Oroitzen naiz hori bera egin zuela Antton Valverdek musikatu zuen Jon Miranderen Sanguis Martyrumekin.
|
|
|
Neronen kantuak entzuten ditudanean batzuetan kantatzeko gogoa ematen dit baina ez da nartzisismoagatik, baizik, jartzen naiz, dakizkidan kantuak balira bezala baina
|
ez
nireak, beste norbaitenak. Ez beti, baina gertatzen zait honekin (Ni naiz), gero erritmoaren arabera ere gertatzen da hori.
|
|
|
Jendeak askotan galdetzen du" gerra zibilean al gaude?", eta nik uste dut, zoritxarrez, gerra zibil larbatu batean gaudela, eta jendeak, gerra larbatu batean sartzen bada, erresponsablea izan behar duela ondorioekin, eta ondorioen erruduna ez da erantzuten duena, baizik hori probokatu duena. Noski, hori probokatu duenak esango du badituela arrazoi historikoak, kulturalak eta politikoak posizio erradikalak eta biolentoak hartzeko, eta nik esango dizut hori bere ikuspegia izango dela, baina
|
ez
nirea, niretzako ez direla justifikatzen.
|
|
2012
|
|
|
Horiek izaki biziak dira, gu ez bezala; guk hogei urte daramatzagu hilda, jadanik ez baitugu ezer maite, horixe da egia. Zeren,
|
ez
niri etorri François maite duzula esatera, e. Bai, zure senarra da, zure laguna, ohitu egin zarete elkarrekin egoten...
|
|
|
" Izan liteke nire destinoa, izan liteke zurea ere, ez gaude libre. Ez zu eta
|
ez
ni", esaten zioten elkarri.
|
|
|
Nigandik hurbil zegoen, baina oso zegoen nigandik urruti. Biok mundu honetan geunden, baina bera
|
ez
ni bezala.
|
|
|
Haien lagun arteko hots gordin eta araoak iristen zitzaizkidan sotoraino. Nik haiekin behar nuen, neuk ere lagun giroa gizentzea zen normalena, eta
|
ez
nire lankideek baino bost solairu beherago bazkaltzea (garajeen sotoa ere solairutzat hartzen dut). Bloke baten gainean eseri, eta sakotontzia zabaldu nuen.
|
|
|
|
ez
nire buruaz, ez besterenaz,
|
|
2018
|
|
|
Sekula ez zidan Grazibelekiko asmorik agertu, baina nik banekien zer esaten ari zitzaidan isiltasun harekin: ez, ez diat hire iloba hori ukituko, baina
|
ez
niri arazorik sortu; ordainetan, leial behar haut, baita hire gustukoak ez diren erabakietan ere.
|
|
|
–Errondal egon ala ez egon, azkenean zeurearekin irtengo zara, eta
|
ez
nik ez hor barrukoek, inork ez dugu bizirik irteteko aukera bakarrik ere. Zertarako gezurretan hasi?
|
|
|
Aldaketa bat batekoak harritu ninduen, nahiz, artean ere, hitz haiek iradokitzen zuten bera zela etxearen jabe, eta
|
ez
ni. Beldur sekulakoa izan behar zion arrotzak atean joka ibiliari, tamaina hartaraino umiltzeko.
|
|
|
–Barkatuko didazu, Baronet, baina zu ez zara nor niri
|
ez
nire etxekoei ezer agintzeko.
|
|
|
Arrotzak, ordea, ez zuen nire burutazioekiko ardurarik agertu,
|
ez
nire galderari erantzun, eta bere saioa hastera zihoala adierazi zidan horrenbestez:
|
|
|
âHabil tentu, Baronet, eta
|
ez
niri ezertxo ere ezkutatu aurreran  tzean. Leotzetako hire tramankulu horren biraderari jiraka hasi, eta ez nikek konturatu nahi entzuten diren orroak hireak direla.
|
|
|
Naramanak naramala ibili natzaizu, Baronet. Desenkusa ieza  dazu, bada,
|
ez
nire hitzen ziztada, baizik berriro kontakizunetik desbideratu izana, lehenago erleak, galeperrak edo erbiak bezala, oraingoan mandeuliak entretenigai. Mandeuliz josita egon ohi da Allendebidea, eta gaztigatzen dizut dagoeneko haietakoren batek gogaitu bazaitu, Allendebidean aurrera gehiagok ere ziztatuko zaituela.
|
|
|
ikusten ez dena ezer ez bada, zertara saiatu dagoenik ez dakiguna ikusten? Briskoten ustetan,
|
ez
nik ikusten diat Sein Floretek eskaintzen didan zerua, ezta hik ere nora eramango hauen heure irudimen horren trostak.
|
|
|
–Zinez uste dut, Marider, Jonane Erret hirian dagoela salbu, eta
|
ez
nirekin hortik zehar ihesi ibilita.
|
|
2019
|
|
|
Lanean utziko zaituztet. Lanpetuta ibiliko naiz hautaketan, eta, beraz,
|
ez
ni hona etorrarazi.
|
|
|
–Horrek ez du axola. Neskek zer nahi izaten duten jakin behar duzu,
|
ez
niri zer erregalatzen didaten.
|
|
|
Berak eta Anek lagundu didate Ottoren etxera neure gauzen bila. Bainugelan hirugarren hortz eskuila bat dago ez Ottorena eta
|
ez
nirea ez dena. Poltsatik neure ezpainetako barra atera eta ispiluan idatzi dut:
|
|
|
Joan izanaz damututa ote dago? Ez diot utziko berriro sufriarazten,
|
ez
niri eta ez aitari. Aita babestu nahi dut.
|
|
|
Martinekin eta hark zeukan aurrezki kontu batekin dauka zerikusia. Esan dit legez ez berak eta
|
ez
nik ez daukagula eskubiderik diru hori uki  tzeko eta, ondorengorik ez zeukanez, Merzedesi eta Jose Antoniori dagokiela. Gurasoekin hitz egiten jardun duela eta azkenean ulertarazi diela kasu honetan jokabide zuzena ez dela legeak agintzen duena, ni Martinekin ezkontzekotan nintzela eta diru hori niri dagokidala.
|
|
|
Leihatila alboan nindoanez, mendikate zurituaren ikusmira benetan ederra iruditu zitzaidan, mihise miresgarria; nago baretasun horren erdian egin nuela une inauguratzaileei buruzko gogoeta. Guztiarekin, artean ezin nuen jakin Carmenen Etxalar hura nire Hendaiatik bi bizikleta ordura baino ez zegoela; jakin
|
ez
nik ehun eta berrogeita hiru urte lehenago zeru huraxe zeharkatu zutela Saturno globoko bidaztiek. Edonola ere, haien zeruak ez zuen zerikusirik hegazkineko leihatilatik niri agertzen zitzaidan kupula saretuarekin, ugariak baitziren hegazkinek utzitako zerrenda zurixkak.
|
|
|
Edonola ere, horrek ez zidan aldarazi Giovannik bidalia zidanarekiko sentitzen nuena. Hutsa, hutsal sentitu nintzen, besoak erauzi balizkidate bezala; esku faltan, atzamarrak ments, inongo eraztunik behar
|
ez
nik.
|
|
|
–Zergatik
|
ez
ni?
|