|
2010
|
|
|
Badaki barkatzen". " Baina kolpeak Lubisek hartu zituen,
|
ez
bere amak." Beatriz ere gorrotatzen nuen. " Lubisi lotsa ematen dio.
|
|
|
" Ardura ez badizu, aholku bat emango dizut lagun bezala —esan zion Corgean doktoreak— Zaindu egin behar duzu. Litekeena da zuk ere anaiaren joera izatea."" Zer joera?"" To commitsuicide." Bera argudioka hasi zenean, hartza izan zela eta
|
ez
bere burua botatzeko joera, Corgean doktoreak" zeuk ikusiko duzu, nik esan dizut ene ustea" adierazi nahi zuen keinu bat egin zion. Eta bera isildu egin zen, ez zuen gehiago protestatu.
|
|
|
" Estdbamos hablando de la muerte", argitu zidan Josebak. Berak ere beste norbaitena zirudien tonu kezkatuan hitz egiten zuen,
|
ez
berean. " Dice Gabino que el no le tiene miedo.""; A la muerte?
|
|
|
Iruainera iristean, goiko bizitzako gela batean sentitu nuen osaba Juan, altzariren bat arrastaka mugitzen, iruditu zitzaidanez. Harritu egin nintzen, zeren justu nik erabiltzen nuen gela baitzen,
|
ez
berea. Berak sukaldearen ondokoan egiten zuen lo.
|
|
|
Nik banekien Lubisek antipatia ziola aitorpen pertsonalari, eta ez bakarrik nekazaria zelako, gauzak beste era batean —era diskretuagoan— egiten ziren aberrikoa. Horretaz gain bera pertsona serioa zen, nola izaten diren serio 28 edo 38 urtekoak eta
|
ez
berak orduan izango zituen 18koak. Beti zuka hitz egiteko bere joera hura ez zen hutsalkeria, baizik eta bere nortasunaren zeinu.
|
|
|
Badakit nik ondo asko bera mutil zintzoa dela, eta serioa gainera, oso serioa, eta behin batean... zuk ez dakizu baina zure aitarengandik apartatzeko zorian egon nintzen berak mutil hori. orduan mutil koskorra zen. mutil hori jo egin zuelako batere arrazoirik gabe. Baina astoa berak ekarri omen zuen, eta
|
ez
bere anaia gizagaixo horrek. Pantxok ez omen dauka bururik ezertarako.
|
|
|
Bistan denez niretzat hobe zen kooperatiban biak elkarrekin ez agertzea, ez nire
|
ez
bere autoan. Nola esango nion, ordea.
|
|
|
Monikak gorde zuen urte askoan eskorpioi hori kutxatxo batean, ez inori min egiteko asmotan, ezpada, berari gaitz okerragoren bat etor zekiokeela sumatuz gero —handikien larderiaren menpean bizi ziren jopuak ez ziren
|
ez
bere gorputzaren ez gogoaren jabe, bere biziari amaiera arin eta aski garbia eman ahal izateko. Zenbait mesederen truke eskuratu zuen, aspalditik Hareneko sukaldaria zen atso zahar batengandik, eta altxor baten gisan gorde izan zuen, eskorpioia arretaz zainduz, aire eta janari faltarik izan ez zezan.
|
|
|
Ukalik leher eginda gelditu da, ingurura so egin eta erbi zuririk inon ikusi ezinik. Ez erbirik, ez elurrezko arreba edo lagun edo mamurik,
|
ez
bere izotzezko etxerik, ez ezer. Elur zelai amaiezinetan, orain bai, bakar bakarrik dago.
|
|
|
Denborarik galdu gabe hasi nintzen han hemenka Thierryren gainean galde egiten: pintorea zela, Assilah ra zuela hamaika urte heldua,
|
ez
bere nahira, baina El Rasuliren gizonek bortxaz ekarria.
|
|
2011
|
|
|
Hil kanpaiak jotzen ari zen mundu hura. Baserriak husten, mendian gora zeuden herritik aparte, batzuek ez argirik
|
ez
bertarainoko kaminorik zuten. Ondoan, ordea, agroturismoaren lehen zantzuak ageri ziren, Bilboko industrialaren txaleta, Donostiako ehiztaria usategiak erabiltzearren dirutza pagatzen zuena.
|
|
|
Bai mutil koxkorra nintzela, bai denborarekin bihurtu naizen herritar heldua naizela, balio horiexek ditut inspirazio iturri. Badakit praktikan maiz bortxatzen direla Amerikan bertan, eta zer esanik
|
ez
bere kanpo politika gauzatzen duenean. Hala ere, nahi den bezain utopikoak izanagatik ere, oraindik ere sinesten dut gizateriarentzat ikuspegi gorena dutela beren baitan.
|
|
|
Hirugarrenak xiao lian du izena: argitan bere tankeraren itzala antzemango duzue, baina
|
ez
bere distira; ilunpetan, aldiz, bere distira, baina ez bere irudiaren itzala. Eraso eginez gero, ostera, nahiz ebaki, ebaki bezain laster ikusiko duzue zauria nola ixten den eta, min eman arren, ez duzue ezpataren ahoan odol arrastorik aurkituko.
|
|
|
Hirugarrenak xiao lian du izena: argitan bere tankeraren itzala antzemango duzue, baina ez bere distira; ilunpetan, aldiz, bere distira, baina
|
ez
bere irudiaren itzala. Eraso eginez gero, ostera, nahiz ebaki, ebaki bezain laster ikusiko duzue zauria nola ixten den eta, min eman arren, ez duzue ezpataren ahoan odol arrastorik aurkituko.
|
|
|
Eta hasi da soinua, eta inguruan daudenak baltsean. Eta kantariak gorantza ditu begi urdinak, beste zerbait ikusten ariko balitz bezala, beste nonbait,
|
ez
bertako gazteak, ez muino zelai hura. Eta orakuluen antzera ikusten duen irudia hasi zaigu kantatzen:
|
|
|
" Poetikoa baino politikoagoa izan zen Imanolen lehen kantagintza; gero abesti letradunaren oreka zail hori lortu zuen kantu gogoangarritan Mikel Arregi, Joseba Sarrionandia eta Jon Miranderen testuekin, eta azkenik, bere bizitza eta bere jardun publikoa inoiz baino politikoagoa zen aldian, liriko hutsa bihurtu zuen kantua. Bere jarreran egin zen kritiko,
|
ez
bere kantuan. Gatazkarik gabeko harreman baten bila ikusten nuen nik Imanol kantaria, euskaraz kantatzearen nostalgia balu bezala, ez premia". 65
|
|
2012
|
|
|
Kapelu gorriak berriro harritu ziren. Van Thiegel tenienteak marruak egiten zituen, baina
|
ez
bere burua animatu nahi zuen soldadu batek bezala, baizik eta tximu amorratu baten eran, eta hain ozen non, hesira iritsi zirenean, kautxu biltzaile presoak kikilduta aurkitu zituzten, denak bazter batean pila pila eginda. Subofizial beltzek chicottearekin mehatxatu behar izan zituzten formazioan jarrarazteko.
|
|
|
Era berean hala erakusten digu noraino dauden Euskal, edo bere hitz gogokoan, Nafar Herriko4 zelai demokratikoak amapola politez beteta. Nire hitza, noski,
|
ez
berea; mitxoleta hitz jatorra testuinguru honetan zentzugabekoa denez, gaztelaniazkoa erabiltzen dut esanahi herritarra gorde dezan inozente, tentel, mantso...
|
|
|
Grafiti egile hori gizon misteriotsua da, ezin gehiago, eta nonbait, Bristolen jaioa da. Azken urte hauetan oso ezaguna egin da bere obra(
|
ez
bere pertsona, beti bezain ezezaguna izaten jarraitzen baitu), egin dituen performance bereziengatik. Ustekabean, sekretu handiz, Banksyk bere obrak museo ezagunenetan zintzilikatu ditu, artista klasikoen maisulanen artean eta bere grafitiak ezarri ditu munduko lau aldetan, hala nola juduek palestinarrak bazterreratzeko zutitu duten horman, eta azkenik, bera ere klasiko bilakatu den neurri batean, erakusketa ofizialak egin dizkiote eta bere obra batzuengatik dirutza ederra ordaindu dute horretarako dirua daukaten zaletuek.
|
|
|
Akaso ez da ezer gehiago izanen, akaso hau da den zorion guztia. Arrats beheraren lumetan hil liteke txoria, baina
|
ez
bere hegaldia. Arrats beheraren lumetan txoriaren hegaldia nire begietan dago, itsatsia.
|
|
|
Zaldi gainean oraino eri, Bandera bera bakarrik euri adar bortitz baten azpitik basa kanpamendutik Orienterantz bere joanean ikustearekin, Pombori iruditu zitzaion duintasunaren eredu bera, nahiago izan baitzuen jasan, ezen
|
ez
bere zizpariak heriotzara eraman.
|
|
2013
|
|
|
" Bizitza bizitza da, eta
|
ez
bere emaitzak. Ez mendi baten gailurrean eraikitako etxe sendoa, edo etxe horretako apaletan kokaturiko koroa eta dominak, urrezkoak edo urre itxurakoak.
|
|
|
Aldatu egin behar zuen. Bere janzkera, ibiltzen zituen kasaka eta kapela modaz pasatakoak sekula modan egon ez zirenak 1.000 kilometroko jiran—, ez ziren konbentzionalak; ezta bere tabako marka ere, Dunhill, edo entzuten zuen musika Durutti Column ena edo Kraftwerk ena,
|
ez
bere kolegio garaiko pop taldeena; baina, berezitasun koreografiko horietaz haratago, kolegioko kide guztien libretoari jarraitzen zion. Eta ezin zen izan.
|
|
|
Helbide bat galdetu genion hirurogeita hamarren bat urteko gizon bati. Ez zuen gure ingelesa konprenitu, guk ere
|
ez
berea.
|
|
|
Nire buruan gertatuko eszena baizik ez zen hura. Errealitatean, Earlek bromatsu hitz egiten zion sugeari, aurreko eserlekua gidariarentzat zela esanez, eta
|
ez
bera bezalako sagu jale batentzat. Sugea makilaren puntatik zintzilik zegoen, eta gerriko bat ematen zuen.
|
|
2014
|
|
|
Ezen pertsonaiak dira horiek, edozein antzerkitan bezala bereizten baitira papera eta aktorea, pertsona eta pertsonaia. Mattin nigarrez ikusi dut bertsoetan, Xalbador pertsona Mattin pertsonari mintzo zaio,
|
ez
bere antzerki kideari. Bihotz bigunekoa zela kantatu du Xalbadorrek berak.
|
|
|
Antzerki ariketa da: dantzatzen da
|
ez
beretzat baina makina baten pieza bagina bezala, jakinez ezkata garela eta eman behar dugula irudi globala ahalik eta hoberena. Batasun handia erdiesten du eta burua betetzen, ez dira ikusten bolantak ama eskertzen eta argazkilariari agur egiten.
|
|
|
Baina ez da dena horretan. Erregistro zabalena behar du, puntuen errepertorioa eskaini bere aniztasunean, sekulan
|
ez
bera. Ez da ikusi behar dantzaria eta xibaleta baina bat.
|
|
|
Hitza igarobidea da,
|
ez
bere baitan egia daraman helmuga. Ahotsak ematen dio hitzari, bakartasunetik, bestearekin komunikatzeko aukera.
|
|
2015
|
|
|
Eta gainera, ez dago dibertso bakan eta bakuna denik, dibertsitateak elkarren ukipenean eta gurutzaketan izaten dira. Hala gauzak, praktika anomaloetan izaten denari eta subjektibitate horretan tematu nahi duenari ezin zaio eskatu
|
ez
bere burua bereiz eta banaka osa dezan, ez bere anomalia kideekin erabateko komunitaterik osatu dezan, erabateko fusioz. Eta are gutxiago, behin osatuta komunitate modu horri betiko hel diezaion.
|
|
|
Eta gainera, ez dago dibertso bakan eta bakuna denik, dibertsitateak elkarren ukipenean eta gurutzaketan izaten dira. Hala gauzak, praktika anomaloetan izaten denari eta subjektibitate horretan tematu nahi duenari ezin zaio eskatu ez bere burua bereiz eta banaka osa dezan,
|
ez
bere anomalia kideekin erabateko komunitaterik osatu dezan, erabateko fusioz. Eta are gutxiago, behin osatuta komunitate modu horri betiko hel diezaion.
|
|
|
Ez berak baino noski. Eta
|
ez
berak bakarrik: euskaraz egiteak ez du berezkoa anomalia izatea.
|
|
|
Lagun hori ez zen zerbitzaria hala jaio zelako, ez zuen hura berezko jaidura, zerbitzaria zen rol horretan jokatzen zuelako. Praktikek egin zuten une eta leku horretan zen pertsona,
|
ez
bera aurretiaz zen pertsonak praktikak egin. Bitxia bada ere, zerbitzariak bi modutara pentsatu ahal zuen bere izateaz:
|
|
|
Aldatu egin behar zuen. Bere janzkera, ibiltzen zituen kasaka eta kapela modaz pasatakoak —sekula modan egon ez zirenak 1000 kilometroko jiran—, ez ziren konbentzionalak; ezta bere tabako marka ere, Dunhill, edo entzuten zuen musika —Durutti Column ena edo Kraftwerk ena,
|
ez
bere kolegio garaiko pop taldeena—; baina, berezitasun koreografiko horietaz haratago, kolegioko kide guztien libretoari jarraitzen zion. Eta ezin zen izan.
|
|
|
Iheslari zaharra ohartu gabe zutitu nintzen. Ez hari
|
ez
beraren bilobari agur esan gabe, oinetako bustiak eskuan neramatzalarik, etxebizitzako atea zabaldu eta itxi egin nuen; zuela hogeita hamabost urte igande goiz batean amonaren etxeko atea itxi nueneko isiltasun berarekin.
|
|
|
Tex Rickard managerrak Estatu Batuetan barrena eraman zuen Uzkudun jira eginez. Oso emaitza onekoa suertatu zen zirkuitua, ekonomikoki bereziki, eta kirol ikuspegitik ere
|
ez
bera ez managerra ezin zitezkeen gehiegi kexatu: dozena erdi bat konbate irabazita, soilik bi galduta eta bat puntuetan berdinduta.
|
|
|
Aurrezki kutxaren eskuzabaltasunaz ez zuten soilik kontseilariek profitatu. Enrique Goñiren agintaldian dena handitu bazen, zer esanik
|
ez
bere alboko konfiantzazko taldea. Nafarroako Kutxak kontrakoa aldarrikatzen zuen.
|
|
|
Bat batean nazioarteko inbertitzaileen begiradak Espainiarantz zuzendu ziren: jada ez ziren fio
|
ez
bere zor publikoaz ez bere aurrezki kutxez.
|
|
|
Bat batean nazioarteko inbertitzaileen begiradak Espainiarantz zuzendu ziren: jada ez ziren fio ez bere zor publikoaz
|
ez
bere aurrezki kutxez.
|
|
|
Sanzek, epailearen aurrean deklaratu zuenean, ez zuen gogoan ezer:
|
ez
bere aginduz eratu al zen batzorde hura ez noren aginduz egin zen. Bere esanetan, 2010eko ekainaren 21ean batzorde ofiziala lehen aldiz bildu zenean informaziozko bilera batzuk egongo zirela aditzera eman zen, eta" normalena" zen goi kargu publiko handiena zuten pertsonek osatua egotea.
|
|
2016
|
|
|
Luze gabe Danuta azaldu zen Ea Banyerako ertz batean. Kriskitin egin zien zakurrei, baina
|
ez
beragana hurbil zitezen, baizik eta defentsa modura edo, bere soineko grisa babestearren.
|
|
|
Carlosi Danutak berak aipatutako Rosettaren esaldia gogoratu zitzaion, poza ematen didaten gauza guztiak interesatzen zaizkit, eta pentsatu zuen horixe zela joera zuzena, eta
|
ez
berak hotelera iritsi orduko hartu zuena. Zeren, preso pasatako bost urteetan arrunki bizitzea ahaztu izan balitzaio bezala, berak bizkarra ematen baitzion munduari, eta kartzelako patioaren ordeko huts bihurtuta baitzeuzkan hotela eta bere inguruak.
|
|
|
Oso denbora gutxi zen berarentzat, zeren, Guiomarren bromak alde batera, ur epela gainetik erorika zuela egotea gustatzen baitzitzaion harik eta eskuetako azala zimurtzen zitzaion arte, eta bizarra moztu bitartean irratia pizturik edukitzea ere asko gustatzen baitzitzaion. Ordea arratsalde hartan denbora urritasunak ez zion inolako egonezinik sortu; aitzitik, sei ordutako loak emandako sosegua haziz joan zen bere baitan, eta
|
ez
bera horretan saiatu zelako edo bere pentsamenduaren indarrez, baizik eta bere zainetako odolaren ibiltze hutsaren ondorioz. Hala iruditzen zitzaion, odolak behin eta berriro kurritzen zuela bere gorputza, eta buelta bakoitzean errekako urak hondarrarekin egiten duen bezalahitz on batzuk uzten zituela bere buruan, pixkabanaka tontorrak eginez zihoazenak:
|
|
|
Eskola honetako beste kideen artean Beriainen laguna zen Juan Undiano aipatu beharra dago abenduan Etxaguen izan zen Berianen sendikoa zen Altzorriztar baten ezkontzan; izen ezaguna euskal letretan, Estornesek 1970.eko FLVn ezagutzera eman zigunetik, alabaina
|
ez
bere euskal kantutegia, ez bere euskal bertsoak ez zaizkigu iritsi, agidanean, eta Arnotegin eman zituen urteetako gorabehera kalapitatsuekin konformatu behar dugu gaur geroz.
|
|
|
Eskola honetako beste kideen artean Beriainen laguna zen Juan Undiano aipatu beharra dago abenduan Etxaguen izan zen Berianen sendikoa zen Altzorriztar baten ezkontzan; izen ezaguna euskal letretan, Estornesek 1970.eko FLVn ezagutzera eman zigunetik, alabaina ez bere euskal kantutegia,
|
ez
bere euskal bertsoak ez zaizkigu iritsi, agidanean, eta Arnotegin eman zituen urteetako gorabehera kalapitatsuekin konformatu behar dugu gaur geroz.
|
|
|
Mateorenean, deikundearen aingeruak Joseri hitz egiten dio beti. Lukas da marianistena, baina
|
ez
berean, ez beste hiruretan agertzen zaio Jesus berpiztua amari. konturatzen zara zer esan dudan?
|
|
2017
|
|
|
Hala hitz egin eta deitu egiten zaie erleei biltzeko" Anderia, bil, bil, bil" eta pausatzeko" Anderia, hor, hor, hor" esanez. Baina deitu egiten zaie,
|
ez
bere izen erreferentzialez, ez aipatu edo aitatu hutsez (erle, uso, sugalindera, oilo), bere deituraz baizik Anderia, Andereer. Munduko animalia, landare eta izakiekin hitz egiteko Andere erabiltzen da.
|
|
|
bata beretzat hartu, bestea Humendiari eskaini zion, kontuak behin betikoz garbitze aldera; bestela, Humendiak elkarren aurkako duelua onartu ezean, belarri biak moztuko zizkiola esan zion Minak. Humendia traidorea eta esker txarrekoa izan zitekeen, baina
|
ez
bere burua galzorian jartzeko bezain inozoa, eta korrika alde egin zuen handik. Itsasontzian hasitako istilu hori portuan amaituko zutelako promesean, Minak bigarren aukera eman zion lehorreratzean," en la tierra nos veremos" esan baitzion Minak.
|
|
2018
|
|
|
Azken aldi honetan Amin Maaloufen Nortasun hiltzaileak (Identites meurtrieres, 1998) liburua herri txikien abertzaletasunaren aurkako eskuliburu bezala erabiltzen ari da goi mailako ikastetxeetan, nazio handien abertzaletasunaren aurkako eskuliburutzat ere hartua izan daitekeen arren. Maalouf Libanon jaio den arren, frantsestzat ere badu bere burua, eta
|
ez
bere nortasunaren erdia libanoarra eta beste erdia frantsesa sentitzen duelako, bere nortasun osoa libanoarra eta frantsesa sentitzen duelako baizik. Bi hizkuntzak maite ditu:
|
|
|
Pribilegioa onartzeko, Erregeak hiru estatuak deitu zituen (eliza, noblezia eta hiribildu onak), eta foruaren bitartez erabaki zuen ez berak
|
ez
bere ondorengoek ere ez zutela onartuko batasuna hauts zedin. Errege aldaketak zatiketa eragin ez zezan, etorkizuneko errege erreginek Pribilegioaren eta Nafarroako Foruen zina batera egingo zuten, koroatzearen une berean.
|
|
|
Esaten zuenak zuen indarrarekin, ez esaten zuenarekin. Bere iritziak emateko adorearekin,
|
ez
bere iritziekin. Egiten zuena goraipatzeko arteagatik, ez egiten zuenagatik.
|
|
|
Saldari kea darion bitartean, Martak adi entzun dio Lasseri amaren ondoan ez zuela inork iraun;
|
ez
bere aitak, ez Karenenak. Karen eta biak geratu ziren amarekin beste aukerarik izan ez zuten artean.
|
|
|
Añesek telefonoan begiratu du Martaren dei galdurik ba ote duen ikusteko. Zergatik deitu dio Lasseri eta
|
ez
berari?
|
|
|
Oker dabil Gorrindo, 10 dioenean gizakia berez eta senez dela gaiztoa, harroa, koldarra, krudela, basatia, harraparia, gaiztoa, erasokorra eta mendeku zalea. Pentsatu nahi dut probokatzeko zerrendatzen dituela gizakiaren balizko ezaugarri horiek, eta
|
ez
bere buruaren autoanalisi baten emaitza direlako. Erabateko arrazoi du, ordea, iradokitzen duenean indarkeriaren arazoa bat eta bera dela, edonon gertatzen delarik ere, ikastetxearen kanpoan edo barnean, eta arazo larri horren konponbidea globala izan behar dela, izango bada.
|
|
2019
|
|
|
Okindegiko langileentzat bazkaria prestatzen ari zela Martak kirik egiten zuen sukaldeko atetik, mutilak estalpean segitzen ote zuen, eta pentsamenduak etortzen zitzaizkion gogora, ezagutu izan zituela bere bizitzan pertsona arraroak, senarrak lan egiten zuen meatzeko ingeniaria esate baterako, Antonio," Antuan" esaten ziotena frantsesa zelako, beti zakurrekin ibiltzen zena, zakurra besterik ez haren bizitzan; edo eskolan berarekin ibilitako neska hura, beti barrez egoten zena, askotan algaraka, behin batean ia ito arte; edo bere lagun handiena izandakoa, Luzia, mutil gaiztoak bakarrik gustatzen zitzaizkiona. Haiek gogoan hartu, eta galde egiten zion bere buruari Miguelen iloba ere klase horretakoa ote zen, normala ote zen egun osoa estalpean pasatzea bere zorioneko barkuarekin, askotan txistuka, beti doinu bera, eta denengandik ihesi, inori hitzik egin gabe, ez Migueli,
|
ez
berari, eta ez langileei. Gainera, ez zuen igo nahi izaten hantxe ehun metrora zegoen okindegira, eta hori ere arraroa zen, umeei asko gustatzen baitzitzaien okindegian ibiltzea; bere bikiei behintzat bai, ikaragarri, hara joateko desiratzen egoten ziren beti.
|
|
|
...utik etxera itzultzea, bai baitzekien Marta gaixotu egin zela, noiz eta momenturik desegokienean, okindegiko Miguelekin eta haren arrebarekin jarritako aurrekozinatuen enpresa ezin hobeto zihoanean, hamar langilerekin, dirua irabazten, agian berrehun mila dolar urtero, agian gehiago; baina gerotik gerora ibili zen, aldian behin telefonoz deituz, zeren ez zuen berak halako heriotza azkarrik espero,
|
ez
berak eta ez inork. Horregatik, gau hartan Palm Springseko kontzertutik itzuli zirenean, bera eta Patty izeneko neska bat, Susana Baten antzekoa, eta Martinen telegrama irakurri zuenean," gaur hil da", sekulako ustekabea hartu zuen, eta hurrengo goizeko hegazkina hartzea ere pentsatu zuen.
|
|
|
Segituan baztertu zuen ideia. Celsori zegokion halako burutazio ero bat,
|
ez
berari.
|
|
|
1. Zerbait" sinplea" dela esanez kontzeptualki hartzen da kontutan hortaz,
|
ez
bere batasun kongaratu ez den kategoria bat erreferitzen dugu; bere kretu formal edo bere errealitate osoa. kontzeptuari dagokion determinazioen une bat
|
|
|
Zioenez, ez zuen inoiz ezagutu Zegamaren parekorik: halako herri txikia non etxe guztietan dena zegoen eta ez zegoen ezeren beharrik, telebista zegoelako, garbigailua, ura, dena garbi eta txukun, kale guztiak asfaltatuta, konparaziorik ere
|
ez
berak ezagutzen zuen mexikar landarekin, mendilerroan kokaturiko herrixka" raskuatxe" haiekin... Berehala sortu zen arazoa, ordea.
|
|
|
Biharamunean, gertatutako dena Kepa lehengusuarekin lasaiago komentatzen ari nintzenean, zerbait gehiago jakin nuen. Mutil hori, Alonso, bere osabaren supermerkatu mordoaren kudeatzailea zen, eta, antza denez, guztiz ohikoa omen zen poliziei, kapitainei, diplomatikoei, boterean dagoen jendeari, janaria eta edaria opari egitea, dena libre omen zegoen agintarientzat, eta, beraz, Alonsok eta bere anaiek, eta zer esanik
|
ez
bere osabak, El Platino supermerkatu katea zeukan horrek, jasotzen zituzten hainbat opari, sari eta bestelakoak. Alonsok, zehazkiago esanda, bazeukan txartel diplomatikoa eta poliziako kapitainaren plaka, gezurra dirudien arren.
|
|
|
Kasu honetan nik, egia esan, ezin izan nituen datu asko bilatu, benetan garrantzizkoak izango zirenak. Eta hori,
|
ez
bera, Demetrio Perez, 72 urteko gizona, autobus gidari erretiratua, inolako emakumerekin zegoelako harremanetan, ezta emaztea, Joaquina Suarez de Perez, 54 urtekoa, etxekoandrea, inolako amoranterekin elkartzen zelako. Horiexek izan ziren biltzerik izan nituen datu guztiak nire txostenean:
|
|
|
Bilbon, ostiral eta larunbatetan, Begoña auzoko etxeetan egiten zituzten afarietako bikote taldeko partaideetako bat zen KK. Gutako batzuek, Jonek, nik eta beste bi gehiagok, KK deitzen genion, baina
|
ez
bere aurrean noski, hori ez baitzitzaion ezertxo ere gustatzen. KK izena(" kaka" ahoskatu behar da) jarri genion bere izena Koldobika zelako eta politikaz mintzatzen zenean beti erakusten baitzuen karpeta ospetsu hura, apuntez eta prentsa ebakinez betea.
|
|
|
Alemanak ari dira meategietan lanean! Horretarako, lortu zuten hainbeste langile ekartzea,
|
ez
bertakoak galegoak baizik, sekretupean, antza zenez. Langile galego haiek bertan instalatu ziren, Haizpeko Meategietatik gertu zeuden baserrietan jarri ziren bizitzen, Zeraindik bazter.
|
|
|
Hitz bateko aginte esaldi hau asmatu bezain fite, hona adberbioa agertzekoa zen. Aztertzen ari garen garaietan, inplizituki erabilita ere, hiztunak laguna urrun xamar ikusten zuen, han,
|
ez
bere ondoan behintzat; eta horixe zen, hain justu, nahi zuena, bere ondoan egotea eta, esku eta guzti, etor! agindu horrekin" hona etortzea" zen ozen eta entzuteko moduan eskatzen ziona.
|
|
|
Zurrunbilo horretan sartuta Pedro Pablo Astarloa dugu Eskritura Sainduen defendatzailea; baina,
|
ez
bere kritika egin gabe:
|
|
|
Bertze aldetik, baldin eta kontuan hartzen badugu eboluzioak berarekin dakarrela izaera xume eta homogeneo batetik bertze izaera konplexuago eta heterogeneoago batera iragatea, halaber, onartu behar dugu gizakiaren garapenean, edozein arlotan, horixe bera dela ikusten dena;
|
ez
bere izate osaeran bakarrik, baizik eta bere ezagutza eta bere sortze lanetan gertatzen dena ere.
|
|
|
Eskerrak zenbait hizkuntzetan arakatu zuen! Eta eskerrak ere,
|
ez
berak, ez inork, ez zuen aurkitu hizkuntza emaile hori! Garrantzi handiko kontua da bilaketa horren porrota; izan ere, gauzak horrela, errazago erraten ahal baitugu hizkuntza emaile hori existitzen ez dela.
|
|
2020
|
|
|
Esan nahi baita, institutuetako neska eta mutil gazte gazteak txulo batetik bestera mugitzen hasten direla, kilkerrak bezala hain zuzen ere, eta 1976ko egun hartan gertatutakoa berritzen dietela kir kir beren kidekoei: poliziak bost langile hil zituela tiroz, hamazazpi urteko bat eta hemeretzi urteko beste bat haien artean, eta Fraga Iribarne ministroak, gerora PP alderdiaren fundatzailea izango zenak, biktimak egin zituela masakrearen erantzule, eta
|
ez
bere burua, ez hiltzaile zuzenak; los cames sempiternos, Luis Cernuda poetaren esanean. Bai, holaxe jarduten dute kilkerrek Gasteizen, neska eta mutil gazteek, Martxoaren 3ko bezperetan.
|
|
|
Berrogeietako bertsioan, berak egin zion tiro bulego ofizial haren azken defendatzaileari, aholkularia bera zena. Hurrengo bi hamarkadetan atontzen zituen bertsioetan, berriz,
|
ez
berak, baizik eta ondoan zeukan" errekete soil batek" (berrogeita hamarretan) eta" mairu batek" (hirurogeietan) egin zioten tiroa mahai gainean ziplo gelditu eta odolustu zen gudari bati. Bertsio guztietan Santiago Olcozek ikurriña gordetzen du tiraderan baita idazmahaia paketatzeko eta Iruñera eramateko agintzen.
|
|
|
Bestela, beti presente egonen da traizioaren arriskua, hain zuzen heroia haragiztatzen duen gizakia hiltzen ez den bitartean. Heriotza aurreratuz gero, heroiak ezinen ditu saldu ez kausa ez komunitatea
|
ez
bere burua. Sinestunek ez dute ikusiko hortzik gabeko tigre bezatu, pentsiodun bat.
|
|
|
Esan nahi dut ni ere banaizela haren buru hori, eta uste dut zu eta bestea ere ni garela. Ni dioenean, ez du bere intimitatea kontatzen errebista arrosa batean erakusteko moduan,
|
ez
bere buruaren laudorioa egiten, ez bere oldarkortasuna deskargatzen beste inoren gainera. Denon gatazkaz ari da, inorena ez den arrazoiarekin, arrazoi hori edozeinena delako eta denona aldi berean.
|
|
|
Esan nahi dut ni ere banaizela haren buru hori, eta uste dut zu eta bestea ere ni garela. Ni dioenean, ez du bere intimitatea kontatzen errebista arrosa batean erakusteko moduan, ez bere buruaren laudorioa egiten,
|
ez
bere oldarkortasuna deskargatzen beste inoren gainera. Denon gatazkaz ari da, inorena ez den arrazoiarekin, arrazoi hori edozeinena delako eta denona aldi berean.
|
|
2021
|
|
|
Han solasaldi sokratikoentzako merkatua bazela ohartzeko bezain argia izan zen. Bere garaikideek aditzera eman zuten salmenta ekimen horrek ospe ezin txarragoa ekarri ziola Atenasen, baina
|
ez
bere maisuaren copyrightaz jabetzeagatik, baizik eta negozioetan hasi zelako: negozioetan nahastea herri xehearen jarduera izaten zen, desegokia etxe oneko gizon batentzat, are desegokiagoa baldin eta Platonen taldekoa bazen.
|
|
|
Haizeak haren tunika arina astinduko du. Ez du beste behin ikusiko
|
ez
bere etxea ez bere hiria.
|
|
|
Haizeak haren tunika arina astinduko du. Ez du beste behin ikusiko ez bere etxea
|
ez
bere hiria.
|
|
|
Familia oneko emakume erromatarrek irakurtzeko aukera izaten zuten, bai, baina hartaz etorkizuneko hizlarien ama eta maistra modura erabiltzeko. Beste batzuk hezteko hezita, ongi hitz egiten ikasten zuten beren seme alaben mesedetan, baina
|
ez
berak baliatzeko beren hitz jarioaz, horrek ekarri izanen baitzuen zegokien mundu pribatuaren muga gainditu eta gizonezkoei beren lanbideen esparruko postuak kentzea. Aukera gutxi zuten etxezuloko mugetatik haratago nabarmentzeko edo entzun zitzaten lortzeko.
|
|
2022
|
|
|
Mixerikordia esaten zioten amonarenari, zahar egoitza amarenari. Patua ere izan daiteke, baina kaskagorri ohiak badaki bera ez dela hor hilko, altxorraren planoaren bila datorrela,
|
ez
bertan bizitzera. Motots zuria garondoan bildua duela irudikatu du ama, beti ezagutu zuen bezalaxe.
|
|
|
Zelatariak badaki ezohiko zerbait gertatzen dela pareko etxean, zer den ez badaki ere. Azken bi egunetan ez da bertatik inor atera
|
ez
bertara sartu, ezta txakurra ere. Gerta daiteke gizonak mugimendua ez ikusi izana, baina ez da hori sentitzen duena.
|
|
2023
|
|
|
Mahonezko galtzak zeramatzan, eta koadrotako alkandora. Kartzelako iturgina zirudien,
|
ez
bertako presoa.
|
|
|
Afaria eman zien denei, jan zuten garesti, edan zuten garestiago, eta munduko sukaldaririk berritzaileena aukeratu zuten, eflubioak lagun. Mahaikideren batzuek, agian, Nourak zuritutako ganbak jan zituzten;
|
ez
bere horretan, seguru asko, baizik eta, agian, Amazoniatik espreski ekarritako txori kakarekin apainduta.
|
|
|
...ama keinu batez atzamarra pasatu dit aho ingurutik ezpain margoa ezpainetatik kanpo atera omen zait berari ere antzera gertatu ohi zaiola haginak zikintzen dituela behin eta berriro senarrak ezin zuela hori jasan esan du irribarre lotsati eta maltzurraz etxetik alde egiteko agindu zion egunean bertan andregai berriak, bai, harek bazekiela ondo janzten eta haren burua apaintzen bota zion aurpegira
|
ez
bera bezala, ezpainak ere behar den moduan margotzeko gai ez zela eta barre egin du berriro, erruz oraingoan eder eta dotore nagoela esan dit gero beno Basaurin izan da, Bilbo Handian, euskaltasunaren ertzean euskararen azentu eta ahoskera (omen) desegokiak nekez onartuko zaizkigun inguru berean ezpain margoa hortzetan txikia, argala eta ile eskasduna da ahotsa ozta ozta ernatu zaio hitz egiten hasi denean burua sorbaldetan sartua baimen eske bailitzan nazionalek aita hil izanak ondorio latzak ekarri zizkiela etxekoei guda ondokoak direla bere bizitzako lehen oroimenak hastapen tristeak, harrotasunez beteak bi esaldi besterik ez eta isiltasunak zapaldu du aretoa amak eta amonak, aspaldi joanak, familia aurrera atera zuten aberatsen arropak garbitzen, bata, patatak saltzen, bestea, bi emakume horien oroimena dela bera urte haietako onena, ahizpa nagusiarekin partekaturiko sekretuak eta jolasak izan zirela igande arratsaldeko dantza herriko enparantzan oraindik neskatila herabe bat besterik ez zela bertan ezagutu zuen laster Euskal Herrira lan bila etorri behar izan zuen mutil laguna jabetzerako haurdun eta ezkondu berri zegoen urte gutxitan ugalduz joan ziren etxe orratz horietako baten zortzigarren solairu batean ume zain senar zain etxekoengandik urrun handik herri honetara etorri zela baina herri honetara iritsi baino lehen bazela hemengoa ez diela bere sorburuari uko egin nahi baina hemengoa dela errepikatu du isildu eta txanda pasatu dio albokoari gogora datorkit osasun zentrora etorri zen lehen aldia hamabi bat urte badira alaba nagusiak lagunduta, behartuta gizonarekin arazoak zituela horixe da orain gogora ekar dezakedana hori eta bera bezalako emakume zorigaiztokoak kontsultatik irteten zirenean haien destino petrala bizi ez izateagatik hitza hartu du berriro baina oraintxe esaten ari dena ezaguna zait lau seme alaba izan zituela gizon horrekin bi mutil eta bi neska baina ia hasieratik jakin zuela ez zela izango bere bizitzako gizona holakorik balego, gehitu du gizon horrekin gelditu zen seme alabak nagusitu arte eta gauzek txarrera egin zutenean etxeak eta atariak garbitzen jarri senarrarengandik apartatzerakoan pisu berean bizitzen jarraitu zuen seme alabekin laster gizonak etxe erdia eskatu zion baina beste erdia eta aurreztuta zeukanarekin pisu txiki bat erosteko adina diru bildu zuen gaur egun berea duen etxebizitza seme alabek ikasketak eta lanbide onak dituztela eta pozaren pozez bizi dela orain berea den etxe horretan bizitza osoan izan duen altxorrik preziatuena horrelaxe amaitu du bere mintzoa azken mahaikidearen hitzaldia bukatu ondoren entzuleen txanda izan da emakume adinduaren ezagun batek eskua altxatu du zorionak eman dizkio erakutsi duen kemenagatik guztiok gaude zurekin esan dio eta gogotik sentitzen duela berak bizi izandakoa, senar onik ez izana eta horren gaizki pasatu izana berehala moztu dio ondo baino hobeto dakit neure bizitza ez dela erraza izan ondo baino hobeto dakit zuk senar ona izan duzula baina hori ez da berez zorion bermea zuri esaterako, jarraitu du, ez zaizu hori batere lagungarri izan gaizki zaude orain, senar ona izanik senarra faltan ez baituzu bakarrik bizitzen ikasi izan eta horixe da ikaskuntza nagusia emakumeon bizitzan goizago edo beranduago ikasi beharreko lezioa nik aldiz larrutik baina betirako dut ikasia ez zaitez nitaz errukitu, errukitu zaitez zeure buruaz eta hori esandakoan sorbaldak zuzendu zaizkio eta haren burua beste mahaikideenen artean gailentzen ikusi dut ezusteko gehiago ditu guretzat prestaturik bere entzule umil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita dagoen belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi dute harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandik dibortziatzera ailegatu ez zenez hura hildakoan pentsioa gelditu zitzaiola eta gaur egun zoriontsu bizi dela asteburuetan lagunekin ateratzen da erretiratuen egoitzako dantzaldira joateko neskatilatan bezala, dio irribarrez, hori bai, ezkontzeko premiarik gabe ama keinu batez atzamarra pasatu dit aho ingurutik ezpain margoa ezpainetatik kanpo atera omen zait berari ere antzera gertatu ohi zaiola haginak zikintzen dituela behin eta berriro senarrak ezin zuela hori jasan esan du irribarre lotsati eta maltzurraz etxetik alde egiteko agindu zion egunean bertan andregai berriak, bai, harek bazekiela ondo janzten eta haren burua apaintzen bota zion aurpegira ez bera bezala, ezpainak ere behar den moduan margotzeko gai ez zela eta barre egin du berriro, erruz oraingoan eder eta dotore nagoela esan dit gero beno, beti bezala, gaineratu du baina aurrean ispilurik ez izan arren ezabatu ezinean nabilen neure irribarrea harenaren aldean metalezkoa dela sumatu dut bisitak semearekin joan naiz jaio nintzen herrira gure lehen etxea bisitatu dugu herriaren goiko partean trenbiderik ez duen geltokiaren alboan hantxe izan da semea pozarren kamera eskuan paretak zeharkatzen dituen huntzari denboraren usaina erretratatu guran bigarren etxe atzeko errekastoa eta aurreko zelaia txikitu egin dira urte hauetan guztietan amaren eskolak herri osoa besarkatzen du bere tronutik inoiz bukatu ez zen Engañako tuneleraino ere iritsi gara gure aitak eskolak eman zizkien beharginen umeei erdi eraitsitako etxeak alaitu dira gu ikustean argazki honetan bi gorputzen itzalak azaltzen dira sarrerako lokatzaren gainean, iluntasunari begira barruan gordetako sekretuak asmatzeko ahaleginean uda gorri honetan Zamorara eraman ditugu seme alabak eta ilobak haurtzaroko paisaiak eta jabetzak ikustatzera
|
|
|
Basaurin izan da, Bilbo Handian, euskaltasunaren ertzean euskararen azentu eta ahoskera (omen) desegokiak nekez onartuko zaizkigun inguru berean ezpain margoa hortzetan txikia, argala eta ile eskasduna da ahotsa ozta ozta ernatu zaio hitz egiten hasi denean burua sorbaldetan sartua baimen eske bailitzan nazionalek aita hil izanak ondorio latzak ekarri zizkiela etxekoei guda ondokoak direla bere bizitzako lehen oroimenak hastapen tristeak, harrotasunez beteak bi esaldi besterik ez eta isiltasunak zapaldu du aretoa amak eta amonak, aspaldi joanak, familia aurrera atera zuten aberatsen arropak garbitzen, bata, patatak saltzen, bestea, bi emakume horien oroimena dela bera urte haietako onena, ahizpa nagusiarekin partekaturiko sekretuak eta jolasak izan zirela igande arratsaldeko dantza herriko enparantzan oraindik neskatila herabe bat besterik ez zela bertan ezagutu zuen laster Euskal Herrira lan bila etorri behar izan zuen mutil laguna jabetzerako haurdun eta ezkondu berri zegoen urte gutxitan ugalduz joan ziren etxe orratz horietako baten zortzigarren solairu batean ume zain senar zain etxekoengandik urrun handik herri honetara etorri zela baina herri honetara iritsi baino lehen bazela hemengoa ez diela bere sorburuari uko egin nahi baina hemengoa dela errepikatu du isildu eta txanda pasatu dio albokoari gogora datorkit osasun zentrora etorri zen lehen aldia hamabi bat urte badira alaba nagusiak lagunduta, behartuta gizonarekin arazoak zituela horixe da orain gogora ekar dezakedana hori eta bera bezalako emakume zorigaiztokoak kontsultatik irteten zirenean haien destino petrala bizi ez izateagatik hitza hartu du berriro baina oraintxe esaten ari dena ezaguna zait lau seme alaba izan zituela gizon horrekin bi mutil eta bi neska baina ia hasieratik jakin zuela ez zela izango bere bizitzako gizona holakorik balego, gehitu du gizon horrekin gelditu zen seme alabak nagusitu arte eta gauzek txarrera egin zutenean etxeak eta atariak garbitzen jarri senarrarengandik apartatzerakoan pisu berean bizitzen jarraitu zuen seme alabekin laster gizonak etxe erdia eskatu zion baina beste erdia eta aurreztuta zeukanarekin pisu txiki bat erosteko adina diru bildu zuen gaur egun berea duen etxebizitza seme alabek ikasketak eta lanbide onak dituztela eta pozaren pozez bizi dela orain berea den etxe horretan bizitza osoan izan duen altxorrik preziatuena horrelaxe amaitu du bere mintzoa azken mahaikidearen hitzaldia bukatu ondoren entzuleen txanda izan da emakume adinduaren ezagun batek eskua altxatu du zorionak eman dizkio erakutsi duen kemenagatik guztiok gaude zurekin esan dio eta gogotik sentitzen duela berak bizi izandakoa, senar onik ez izana eta horren gaizki pasatu izana berehala moztu dio ondo baino hobeto dakit neure bizitza ez dela erraza izan ondo baino hobeto dakit zuk senar ona izan duzula baina hori ez da berez zorion bermea zuri esaterako, jarraitu du, ez zaizu hori batere lagungarri izan gaizki zaude orain, senar ona izanik senarra faltan ez baituzu bakarrik bizitzen ikasi izan eta horixe da ikaskuntza nagusia emakumeon bizitzan goizago edo beranduago ikasi beharreko lezioa nik aldiz larrutik baina betirako dut ikasia ez zaitez nitaz errukitu, errukitu zaitez zeure buruaz eta hori esandakoan sorbaldak zuzendu zaizkio eta haren burua beste mahaikideenen artean gailentzen ikusi dut ezusteko gehiago ditu guretzat prestaturik bere entzule umil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita dagoen belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi dute harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandik dibortziatzera ailegatu ez zenez hura hildakoan pentsioa gelditu zitzaiola eta gaur egun zoriontsu bizi dela asteburuetan lagunekin ateratzen da erretiratuen egoitzako dantzaldira joateko neskatilatan bezala, dio irribarrez, hori bai, ezkontzeko premiarik gabe ama keinu batez atzamarra pasatu dit aho ingurutik ezpain margoa ezpainetatik kanpo atera omen zait berari ere antzera gertatu ohi zaiola haginak zikintzen dituela behin eta berriro senarrak ezin zuela hori jasan esan du irribarre lotsati eta maltzurraz etxetik alde egiteko agindu zion egunean bertan andregai berriak, bai, harek bazekiela ondo janzten eta haren burua apaintzen bota zion aurpegira ez bera bezala, ezpainak ere behar den moduan margotzeko gai ez zela eta barre egin du berriro, erruz oraingoan eder eta dotore nagoela esan dit gero beno ...ama keinu batez atzamarra pasatu dit aho ingurutik ezpain margoa ezpainetatik kanpo atera omen zait berari ere antzera gertatu ohi zaiola haginak zikintzen dituela behin eta berriro senarrak ezin zuela hori jasan esan du irribarre lotsati eta maltzurraz etxetik alde egiteko agindu zion egunean bertan andregai berriak, bai, harek bazekiela ondo janzten eta haren burua apaintzen bota zion aurpegira
|
ez
bera bezala, ezpainak ere behar den moduan margotzeko gai ez zela eta barre egin du berriro, erruz oraingoan eder eta dotore nagoela esan dit gero beno, beti bezala, gaineratu du baina aurrean ispilurik ez izan arren ezabatu ezinean nabilen neure irribarrea harenaren aldean metalezkoa dela sumatu dut bisitak semearekin joan naiz jaio nintzen herrira gure lehen etxea bisitatu dugu herriaren goiko ...
|
|
|
Antuan Haddock kapitaina bezalakoa da, Tintinen laguna, baina burusoila eta bizarrik gabea. Beti irainka, beti errua besteena, inoiz
|
ez
berea, beti zakar, beti baldar, beti desatsegin. Antuanek Haddocken antza du, irainetan ez ezik, munduan zehar bidaiatzen duelako, obra ezberdinetan garabiak muntatuz.
|
|
|
Orain, aldiz, Tarzan indibidualista hutsa dela ohartu da, besteak beste. Antisoziala ere bai, baina, noski,
|
ez
bere zentzu onenean, eta ergela dirudi, bai, infinitiboekin hizketan. Eta egindako lan guztia?
|
|
|
bata beretzat hartu, bestea Humendiari eskaini zion kontuak behin betiko garbitze aldera, bestela, elkarren aurkako duelua onarru ezean, belarri biak moztuko zizkiola. Humendia traidorea eta ezker txarrekoa izan zitekeen, baina
|
ez
bere burua galzorian jartzeko bezain inozoa, eta korrika alde egin zuen handik.
|
|
|
Probintzian, Manuel Larramendi jesuitak ohiko baliobikotasunaz kritika neurtua egin zion Konpainiari (Caracasekoari,
|
ez
bereari), alde gazi gozoak nabarmendu baitzituen bere Corognfian. Hiru izan ziren akats agerikoenak:
|
|
|
Garai hil zen, bai, baina
|
ez
bere askazia, ondorengo ugari izan baitzituen, eta horretaz Luisa alaba eta Antonio semea arduratu ziren; batez ere Antonio, hiruzpalau andererekin zortzi seme alabaren aita izan baitzen, eta horiek guztiak mendez mende ugaldu baitziren.
|
|
|
Eta, haien gaitzesgarri, zinez diot ez zaiela literato deitu behar, ez baitituzte letrak eskuratzen haiek erabiltzeko, baizik eta, haiei esker, dirua eta duintasunak. irabazteko edo ohorezko edo agintezko karguak erdiesteko; zitara duenari zitara jotzaile deitzerik ez dagoen bezala baldin eta zitara etxean badu diru truke alokatzeko eta
|
ez
berak jotzeko.
|