|
2018
|
|
|
Abokatu, fiskal eta epaile euskaldunak behar ditugu, baita notario eta aholkulari juridikoak ere. Baina, gaur egun, zuzenbidearen lanbideak egituratuta dauden moduan, ia ia ezinezkoa da
|
euskaraz
lan egiteko zirrikiturik aurkitzea, zirrikiturik eraikitzea. Eta, beraz, zuzenbidea euskaraz ematea tema eta erronka polita da, baina unibertsitate mailan (eta, zer esanik ez, lanbide heziketan) karrera hori baino estrategikoagoak badaude, eta horietatik hasi.
|
|
|
Galdera baten bidez azal dezagun: bihar, bat batean,
|
euskaraz
lan egiten duten, ez euskarazko titulua duten, baizik eta euskaraz lan egiten duten langile guztiak lanera joango ez balira, zer gertatuko litzateke. Hezkuntza sistemaren kolapso osoa, edo ia ia.
|
|
|
Galdera baten bidez azal dezagun: bihar, bat batean, euskaraz lan egiten duten, ez euskarazko titulua duten, baizik eta
|
euskaraz
lan egiten duten langile guztiak lanera joango ez balira, zer gertatuko litzateke. Hezkuntza sistemaren kolapso osoa, edo ia ia.
|
|
|
Erantzuna oso erraza da: batean hizkuntza eskakizuna atera behar zelako eta ondoren
|
euskaraz
lan egin; bestean, aldiz, hizkuntza eskakizuna atera eta gero gaztela niaz egin lana. Hori da azalpena, funtsean.
|
|
|
Horretarako, beharrezkoa da enpresek beren hizkuntza politika propioa lantzea eta adostea. Horren baitan, langileei ordutegi eta egutegi aldetik erraztasunak eskainiko dizkiete
|
euskaraz
lan egiteko gaitasuna eskura dezaten. Aldi berean, enpresei dagokie beren bezeroekin eta langileekin dituzten hartu eman guztiak euskaraz garatu ahal izateko baldintzak bermatzea
|
|
|
Langileak: Langileei dagokienez,
|
euskaraz
lan egiteko eskubidea lankide guztiek gauzatu ahal izateko, ezinbestekoa da lehen lehenik beraien burua euskalduntzea. Lanbide jarduna euskaraz garatzeko eskubidea gauzatu ahal izateko, langileek euskaraz bizi nahi horri eutsi behar diote eta praktikara eraman.
|
|
|
Administrazioari dagokio herritarren eskubideen bermatzailea izatea, bai eta bide horretan eredugarria ere. Horrela, langileen
|
euskaraz
lan egiteko eskubidea, enpresen euskaraz saltzeko eskubidea eta kontsumitzaileen euskaraz erosteko eskubidea bermatzea izango du zeregin nagusia. Horretarako, beharrezko hizkuntza politika garatu du.
|
|
|
Alde horretatik, dirua euskaraz funtzionatzearen truke jasoko dute enpresek, ez bestela. Beste era batera esanda, enpresak guztiz behartuta daude
|
euskaraz
lan egitera diru pizgarriak jaso ahal izateko.
|
|
|
Argi dago, belaunaldi euskaldundu berriak lan merkatura txertatu ahala oso erakunde erdaldunak topatzen dituztela, non euskara hutsaren hurrengoa den. Baina sektore publikoan, informalki bada ere,
|
euskaraz
lan egiteko baldintza guztiak bermatuta daude, eta sarri, 30 urteren bueltakoak, euskaldun, ikasketa ibilbide osoa euskaraz eginda eta hizkuntza eskakizuna egiaztatu behar izan dutelarik lanean hasteko, erdaraz dabiltza euren artean lasai asko. Euskaraz funtzionatzeko baldintza guztiak dituzte EAEko HHAA askotan:
|
|
|
Gaur egun, euskarak lan hizkuntza gisa duen balioa hutsaren parekoa baita. EAEn 177.000 lan erakunde daude. Bada, horietatik %0, 1 ere ez dira
|
euskaraz
lan egiten dutenak.
|
|
|
Izan ere, hortxe dago koxka eta kezka, lan munduak euskaraz bizitzeko ekar dezakeena. Koxka ez hain berria, jakina, historian zehar,
|
euskaraz
lan egiteko aukerak izan baitira. Alajaina!
|
|
2020
|
|
|
zenbatean B1?, zenbatean B2?, zenbatean C1?, eta zenbatean C2? Administrazioetan, onenean, zerbitzuetako langileei B1 eskatzen zaie, udaltzainei B2, ertzainei beste horrenbeste gehienez...; gero C1 daukatenetako batzuek
|
euskaraz
lan egiten dute, beste batzuek erdaraz, eta C2ko denek ere ez dute euskaraz lan egiten. Maila hori eskatzeaz gainera, zerbitzu hizkuntza gisa lan egiteko soilik ala zerbitzu hizkuntza eta lan hizkuntza gisa lan egiteko eskatzen zaie?
|
|
|
zenbatean B1?, zenbatean B2?, zenbatean C1?, eta zenbatean C2? Administrazioetan, onenean, zerbitzuetako langileei B1 eskatzen zaie, udaltzainei B2, ertzainei beste horrenbeste gehienez...; gero C1 daukatenetako batzuek euskaraz lan egiten dute, beste batzuek erdaraz, eta C2ko denek ere ez dute
|
euskaraz
lan egiten. Maila hori eskatzeaz gainera, zerbitzu hizkuntza gisa lan egiteko soilik ala zerbitzu hizkuntza eta lan hizkuntza gisa lan egiteko eskatzen zaie?
|
|
2022
|
|
|
Txikitatik izan zuen harremana abertzale eta euskaltzale handiarekin, eta hark galdeturik ea zer ikasi nahi zuen, eta Martin Garitanok kazetaritza erantzunik, Monzonek esan omen zion Euskal Herriak aske izan arte poetak eta kazetariak behar zituela; geroago zirela ingeniariak eta gainerakoak. Nonbait ez zion espresuki aditzera eman
|
euskaraz
lan egingo zuten kazetariak behar zituela Euskal Herriak, edo ez zion kontuan hartu behinik behin.
|