|
2007
|
|
|
Gune soziolinguistikoari dagokionez, goian aipatutako lanaren arabera, euskaldunak %80tik gora direnean, nagusiki euskaraz hitz egiten dute, bai senideekin bai lagunartean. Euskaldunen dentsitatea %45 eta %80 bitartekoa denean, berriz,
|
euskaraz
gehiago egiten dute erdaraz baino. Dentsitatea txikiagoa denean, euskararen erabilerak behera egiten du eta erdararenak gora:
|
|
2008
|
|
|
Harreman argia du, beraz, euskarazko hedabideen kontsumoak, hizkuntza gaitasunarekin, etxeko erabilerarekin eta baita euskararekiko jarrera subjektiboarekin ere: euskarak toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta
|
euskaraz
gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan. Hiru aldagai horien kasuetan, hiruretan da estatistikoki adierazgarria euskarazko hedabideen kontsumoarekin duten harremana.
|
|
|
Harreman argia du, beraz, euskarazko hedabideen kontsumoak, hizkuntza gaitasunarekin, etxeko erabilerarekin eta baita euskararekiko jarrera subjektiboarekin ere: euskarak toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta
|
euskaraz
gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan. Hiru aldagai horien kasuetan, hiruretan da estatistikoki adierazgarria euskarazko hedabideen kontsumoarekin duten harremana.
|
|
2010
|
|
|
Baina aztertu dugun errealitateak garbi erakusten du euskararen gizarte egoera ezin dela irizpide geografiko hutsez azaldu. Hau da, zatikatze geografikoak ez dio hizkuntzaren egoera sozialari erantzuten. gazteen euskararekiko bizipenak hizkuntza eremu geografikoen arabera baino, ingurune soziolinguistikoen eta harreman sareen arabera azal daitezke. eta sare harremanetan
|
euskaraz
gehiagotan egiteko. baina haien adierazpenak irakurrita, ondoko galdera honek asaldatzen nau: non dago hizkuntzaren gozamena?
|
|
2012
|
|
|
Laburpena. Arratiako hamaika ikastetxeek azken hamabost urteetan hizkuntza normalkuntza proiektuak garatzen dabiltza –eusko Jaurlaritzako ulibarri programaren baitan bertako ikasle jendeak euskara ikasi ez ezik, auzoan eta kalean
|
euskaraz
gehiago egin dezan, eroso eta natural, euskararen normalizazioari ekarpena egin nahirik. horretarako, peter Sengek eraldatze prozesuen azterketarako proposatu duen hamar erronken eredua oinarri eta urtxi Barrenetxeak eredu horren egin duen moldaketaz baliatu da egilea. Funtsa horrekin, Arratiako ikastetxeek elkarlanean eta inguruko kultur eragileen laguntzarekin zer nolako erantzuna ematen ari diren azaldu eta, aldi berean, hausnarketari eta emaitzen balioespenari ekiten zaie.
|
|
2014
|
|
|
Elkarrizketatu guztiek aipatzen dute talde handian gazteleraz egiteko joera handiagoa dela. Talde txikian berriz,
|
euskaraz
gehiago egiten dute; batez ere, elkarrizketa laburretan.
|
|
|
Elkarrizketatu guztiek aipatzen dute talde handian gazteleraz egiteko joera handiagoa dela. Talde txikian berriz,
|
euskaraz
gehiago egiten dute.
|
|
|
hitzaldiak, argitalpenak, probetan musika... Megafoniatik euskaraz edo
|
euskaraz
gehiago egiten da. Hala ere, esatarien poltsa bat eskura izatea ondo etorriko litzateke, probetan euskaraz txukun aritzeko.
|
|
2015
|
|
|
Aipamen positiboen analisia eginda, aldaketa zein arlotan antzeman duten ikusteko, 113k Erabilerari lotutako aipamenen bat egiten dute(" Langileek euskara gehiago erabiltzen dute. Nahi baduzu dokumentu eta abarrak euskaraz eskuratu ditzakezu"," Euskara erabiltzeko naturaltasunean"...), 33k Jarrerari lotutakoa(" Langileen jarrera jatorragoa, atseginagoa eta
|
euskaraz
gehiago egiten dute"," Orain Foru Aldundian, jendea gehiago
|
|
2016
|
|
|
Bestea, kale neurketa, momentuko jardun puntualen behaketan oinarritzen da. Kalean euskarazko elkarrizketa bat jasotzen denean, ez dago esaterik bertan parte hartzen dutenek ohituraz
|
euskaraz
gehiago egiten dutenik erdaraz baino. Une horretan euskaraz edo erdaraz ari dira, hori da jaso eta dakigun bakarra.
|
|
|
Jarrerek, beraz, eragina izan dezakete jasotako emaitzetan: euskaraz egitea ondo ikusten badute, hala egitea oso positibotzat jotzen badute inkestatuek, zenbait kasutan (gehienetan oharkabean) benetan egiten dutena baino
|
euskaraz
gehiago egiten dutela adierazteko joera izango dute. Hori egingo ez balu inkestatuak, psikologia sozialaren alorrean L. Festinger ek deskribatu dituen disonantzia kognitiboen menpe geldituko litzateke.
|
|
|
4 Alderantziz ere bai: zenbat eta hiztunak
|
euskaraz
gehiago egin, orduan eta erraztasun handiagoa du hitz egiteko. Horrexegatik, lehen hizkuntza edo ama hizkuntza euskara dutenek gaitasun erlatibo handiagoa dute eta maizago egiten dute euskaraz.
|
|
2017
|
|
|
Taula 12: Lehen mailako ikasleek lagunekin erabiltzen duten hizkuntza. ikasleei lagunekin erabiltzen duten hizkuntzari buruz ere galdetu zaie. beti euskaraz edo
|
euskaraz
gehiago egiten dutenak %36, 9 dira. bi hizkuntzak maila berean erabiltzen dituztenak %15, 6 dira. gaztelania gehiago edo beti gaztelaniaz egiten dutenak %47 dira; beraz, oro har, gaztelaniaren erabilera euskararena baino handiagoa da. interneten eta whatsapp ean erabiltzen duten hizkuntzari buruz ere galdetu zaie eta hauek izan dira erantzunak:
|
|
2018
|
|
|
Alderik nabarmenena haurrek parte hartzen duten interakzioetan gertatzen da. Haurren presentziak helduek
|
euskaraz
gehiago egin dezaten eragiten du. Eta, aldi berean, helduen presentziak haurrek euskaraz gehiago egitea ere ekartzen du.
|
|
|
Haurren presentziak helduek euskaraz gehiago egin dezaten eragiten du. Eta, aldi berean, helduen presentziak haurrek
|
euskaraz
gehiago egitea ere ekartzen du. Laugarren gunean, aldiz, helduen presentziak ez du halako eraginik haurren artean.
|
|
|
Hau da, Bilboko euskaldun batek euskaraz %70eko erabilera tasa lortzeko askoz ahalegin handiagoak egin behar ditu Nabarrizko euskaldun batek euskaraz %95ean egiteko baino. Ez da zuzena esatea Nabarrizko euskaldunen euskararekiko leialtasuna bilbotarrena baino handiagoa dela
|
euskaraz
gehiago egiten dutelako, udalerri baten eta bestearen egoera soziolinguistikoak zeharo desberdinak direlako.
|
|
|
Lurraldeetan emandako bilakaeraren datuetan ñabardurak topatu baditugu ere, behin eta berriro aipatzen ari garen joera finkatzen ari da: haur, gazte eta helduen multzoetan emakumezkoek
|
euskaraz
gehiago egiten dute eta adinekoen artean gizonezkoak aritzen dira gehiago euskaraz. Egoera horretara iristeko, ordea, erritmo ezberdinak izan direla esan dezakegu.
|
|
|
Haur, gazte eta helduen multzoetan emakumezkoek
|
euskaraz
gehiago egiten dute eta adinekoen artean gizonezkoak aritzen dira gehiago euskaraz.
|
|
|
1) esperientzien helburua: langile sail jakinetan
|
euskaraz
gehiago egiteko aukera emango duen dinamika bat sortzea; 2) Borondatezkoa izatea 3) Eusleak izatea (beti egingo dute euskaraz lantegi barruko harreman guztietan, bai ahozkoetan bai idatzizkoetan, bai formaletan bai informaletan).
|
|
|
Lehen oinarria esperientzien helburua bera da: langile sail jakinetan
|
euskaraz
gehiago egiteko aukera emango duen dinamika bat sortzea izan da helburua. Dinamika berri horri erronka kutsua eman zaio, taldeak onartu behar izan duelako kide batzuen euskara hutsezko jokaera" urratzailea" denbora mugatu batez (bi hilabetez).
|
|
|
" Bikoteak" hartuko ditugu orain ere erreferentzia gisa, emaitzak beste ikuspegi batetik aurkezteko. Guneetan esperientzia hauek abiatzeko proposamena egin zenean,"
|
euskaraz
gehiago egitea erraztu dezakeen dinamika" gisa aurkeztu ziren. Sozialki egoera ahulean dagoen hizkuntza baten –gure kasuan, euskararen– inguruko hizkuntza ohiturei dagokionean, dena den, euskaraz" gehiago" egite hori aztertzeko garaian, funtsezko puntuetako bat da ea euskarazko ohitura, alegia, eguneroko harremana nagusiki edo beti euskaraz bideratzeko joera, lankideen artean finkatzen den edo ez jakitea.
|
|
|
Hamarretik zortzik diote bilerak euskara hutsean edo
|
euskaraz
gehiago egiten dituztela.
|
|
|
• Euskara da bileretako hizkuntza nagusia, bai zuzendaritzetan, bai elkarte edo talde osoarenetan. Hamarretik zortzik diote bilerak euskara hutsean edo
|
euskaraz
gehiago egiten dituztela.
|
|
2019
|
|
|
" erdi eta erdi" egiten dutenak %42, 3 izatetik %29, 8ra pasa dira, eta" gutxitan edo inoiz euskaraz egiten ez dutenak" %19, 1etik %2, 6ra. Beraz, esan daiteke erronkaren amaieran
|
euskaraz
gehiago egiten zutela erronkalari hauek, adierazi dutenaren arabera.
|
|
|
Erronkaren amaieran
|
euskaraz
gehiago egiten ziotela erronkalariari, berak hartutako erronkaren parte ziren pertsonen aldetik.
|
|
|
Emaitza honek ere antzerako ondorioa jasotzen du: erronkaren amaieran
|
euskaraz
gehiago egiten ziotela erronkalariari, berak hartutako erronkaren parte ziren pertsonen aldetik. hala," beti edo gehienetan euskaraz egiten dietenak" %25, 2tik %41, 7ra igo dira, eta" erdi eta erdi" egiten dietenak ere zertxobait igo dira, %42, 7tik %48, 7ra; aldiz," gutxitan edo inoiz euskaraz egiten ez dietenak" %32, 1etik %9, 6ra jaitsi dira, 22,5 puntuko aldea....
|
|
2020
|
|
|
Zenbat eta etxean
|
euskaraz
gehiago egin, ikasleen mudantza apalagoa da. Hizkuntzaz zein jatorriaz etorkinak direnen artean(...) ereduko ikasleen artean
|
|
2021
|
|
|
Badute sentsazio gogaikarri bat:
|
euskaraz
gehiago egin lukete. Haur zirenetik hori jaso dute gehienek," euskaraz egin" entzun dute behin eta berriz, familian batzuek eta eskolan guztiek. da gogoetarik egiten, eta are gutxiago jokabide kolektiborik adosten.
|
|
|
Badute sentsazio gogaikarri bat:
|
euskaraz
gehiago egin lukete. Haur zirenetik hori jaso dute gehienek," euskaraz egin" entzun dute behin eta berriz, familian batzuek eta eskolan guztiek.
|
|
2022
|
|
|
Antzera gertatzen da gazteen etxeko erabilera eta kalekoa alderatzean:
|
euskaraz
gehiago egiten den lekuetan, erabilera handiagoa daukate gazteek; gutxiago egiten den lekuetan, txikiagoa.
|
|
|
Adin taldeetan gorantz egin ahala EKEk erakusten duen beheranzko joera orokorra heldu gazteek eten izana, euskararen berezko transmisioa seme alabengan bermatzeko ahaleginaren ondorioa litzateke; hau da, haiekin
|
euskaraz
gehiago egingo lukete adin talde bereko solaskideekin baino.
|
|
|
Beraz, nahiz eta eskura dagoen informazioak ez duen frogatzen kausazko lotura zuzenik dagoenik, gure usteak oinarri sendoa omen du. Horren arabera, adin taldeetan gorantz egin ahala EKEk erakusten duen beheranzko joera orokorra heldu gazteek eten izana, euskararen berezko transmisioa seme alabengan bermatzeko ahaleginaren ondorioa litzateke; hau da, haiekin
|
euskaraz
gehiago egingo lukete adin talde bereko solaskideekin baino. Neurri apalagoan bada ere, antzera gerta liteke 45 urte bitarteko heldu nagusiekin, horietako gazteenak kaletik beren seme alabekin oraindik ibiliko direlako.
|
|
|
Emakumeek
|
euskaraz
gehiago egiten dute beraien artean, haur, gazte eta helduen adin taldeetan. Adinekoen taldean, gizonezkoen euskararen erabilera altuagoa da Gipuzkoan, Nafarroa Garaian eta Iparraldean.
|
|
|
Lurralde guztietan ere emakumeek
|
euskaraz
gehiago egiten dute beraien artean, haur, gazte eta helduen adin taldeetan. Adinekoen taldean, gizonezkoen euskararen erabilera altuagoa da Gipuzkoan, Nafarroa Garaian eta Iparraldean.
|
|
2023
|
|
|
Eskola da Zumaiako haurrek euskaraz gehien egiten duten gunea, eremu formalean euskararen nagusitasuna erabatekoa da, araua da; zenbat eta egoera formalago orduan eta erabilera handiagoa. Eta, hala islatzen da, esate baterako, haurrek
|
euskaraz
gehiago egitean ikasgelan jolaslekuan baino.
|
|
|
Etxean, ordea, harremanak adin desberdinetako pertsonen artekoak izan ohi dira, eta gerta daiteke horien artean gaitasun desberdineko hiztunak elkartzea. Oro har, haurren kaleko giroa etxekoa baino euskaldunagoa izan daiteke eta, horrek, etxean hain giro euskalduna ez duten haurrengan,
|
euskaraz
gehiago egin dezaten eragina izan dezake.
|