2001
|
|
Hik Hasi euskal heziketarako aldizkariak koordinatu du" Gazte ak eta euskara", non jasotzen diren 12 urte bitarteko gazteen artean
|
euskararen
erabilera sustatzeko jada abian dauden programak. Gehientsuenak ikastetxeekin lotuta badaude ere, esparru hauek bereizi nahi izan dira liburuan:
|
2002
|
|
Euskarazko terminologia aztertzeko eta
|
euskararen
erabilera sustatzeko batzordea sortzea erabaki du Eusko Jaurlaritzak. Hiru ardura nagusi izango ditu batzorde berriak:
|
2003
|
|
Baina sendagaiak sortu dira horri indarra emateko eta zenbait lekutan hasia da pixkanaka aurrera egiten. Merkataritzan
|
euskararen
erabilera sustatzeko hainbat ekimen sortu dira; batzuk tokian tokikoak, beste batzuk zabalagoak.
|
|
Euskara Merkataritzara, hain zuzen. Programa hori jarduera txikiko merkataritzara, ostalaritzara eta zerbitzuetara dago zuzenduta, eta bere helburu nagusia
|
euskararen
erabilera sustatzea eta horretarako erraztasunak ematea da. Tokian tokiko udalek kudeatzen dute plana eta bitartekoak Siadecok jartzen ditu, besteak beste, sektorearen ezaugarrietara egokitutako hizkuntz diagnosia egiteko metodologia, jarraipenerako metodologia, establezimenduaren hizkuntz paisaian eragiteko programa, merkatarientzako euskara ikastaro espezifikoak, egitasmoaren material eta zerbitzu eskaintzak katalogo bidez zabaltzeko metodologia eta euskarriak, eta establezimenduen hizkuntza normalizaziorako plangintza integrala (MEPI).
|
|
Kostaldeko herri hori oso herri euskalduna den arren, bazen erabilerarekiko kezka bat. Orioko Udaleko euskara teknikariak, Javier Zabaletak, adierazi digunez," Orion, ordurako, administrazio mailan eta beste zenbait alorretan
|
euskararen
erabilera sustatzeko programak martxan jartzen hasita zeuden, eta ikusi genuen merkataritzak garrantzi handia zuela, erakusleiho funtzioa betetzen duelako, baina gaztelaniaz funtzionatzen zuen. Hutsune bat zegoen eta hori bete egin behar zen".
|
|
Getxoko Udala, berriz, aurten sartu da egitasmo horretan. Getxoko Udaleko egitasmoaren arduradunak adierazi digunez, Udaleko euskara zerbitzua lanean hasi denean ikusi dute, hizkuntza planifikazio bati begira, lan munduan ere
|
euskararen
erabilera sustatzea beharrezkoa dela, eta Siadecok prestatutako egitasmoa oso egoki etorri zaie; izan ere, Getxon zerbitzu sektorea da nagusi, ez dago ia lantegirik. " Hausnarketa horretatik abiatu ginen; merkataritza sektoreak erabileran duen eragina ikusita, jende asko mugitzen duen alorra dela kontuan izanda, eta Getxon nolako indarra duen kontuan hartuta egitasmoan sartzea erabaki genuen", adierazi digu arduradunak.
|
|
Orioko eta Getxoko Udala Siadecoren Euskara Merkataritzara egitasmoan sartu diren bezala, beste zenbait udalerrik bere kontura antolatu ditu merkataritzan, ostalaritzan eta zerbitzuen sektorean, oro har,
|
euskararen
erabilera sustatzeko planak. Zarauzko Udala da horietako bat.
|
2005
|
|
Euskarak oso egoera desberdinak bizi ditu lurralde batean eta bestean. Desberdintasun horiek nabarmenak dira familia bidezko transmisioan, hizkuntza gaitasunean, galera irabazietan, euskararen erabileran eta
|
euskararen
erabilera sustatzeari buruzko jarreretan. Beraz, gutxi erakusten dute batez besteko irakurketek, besteak beste, EAEk Euskal Herriko biztanlerian eta euskaldunen kolektiboan duen pisuak »Euskal Herriko biztanleen ia hiru laurden eta euskaldunen %80tik gora bizi baita bertan» estali egiten dituelako Nafarroako eta Iparraldeko egoerak (ikus koadroa).
|
2006
|
|
Iaz baino %27, 07 euro gehiago erabiliko du Hizkuntza Politikarako Sailordetzak
|
euskararen
erabilera sustatzeko. Arloka banatuta hauek dira kopuruak:
|
|
Merkataritzako hainbat sektoretan
|
euskararen
erabilera sustatzeko asmoz, orain dela bi urte, Buruntzaldeko Udaletako euskara batzordeak eskualdeko jatetxeekin aritu ziren elkarlanean. Iaz arrandegietan eta harategietan euskararen erabilera areagotu nahian ibili ziren.
|
2007
|
|
Bestalde, bigarren zatia gehiago da herritarrei begira eta zerbitzu hizkuntza bezala". Udal guztiek urteak daramatzate
|
euskararen
erabilera sustatzen merkataritzan edota enpresaren ingurumarian eta eremu horretan Kutxa erakunderik garrantzitsuenetarikoa da. " Zenbatuko bagenitu egunean dauzkagun hartu eman guztiak eta horiek zein erakunderekin egiten ditugun, Kutxa sailkapenaren goialdean agertuko litzateke gipuzkoarren artean".
|
|
2007ko martxoan, Eusko Jaurlaritzak eta Euskal Autonomia Erkidegoko hiru kutxek (Kutxa, BBK eta Vital Kutxa)
|
euskararen
erabilera sustatzeko ituna sinatu zuten. Kutxak bertan hitzartutakoa bere egin eta oraingo hitzarmena horren ondorioa da.
|
2008
|
|
Bere helburua da herritarrentzako komunikazio plataforma izatea. Tokiko hedabide gehienak
|
euskararen
erabilera sustatzeko komunitatea sortzeko helburuarekin ari dira sarean.
|
2009
|
|
Bien bitartean, irakurri dut Eusko Jaurlaritzak
|
euskararen
erabilera sustatzearren onartutako 13.100.000 euroetatik, hedabideetarako 5.700.000 bereizi dituela. Baina irakurri dut, halaber, Eusko Jaurlaritza beraren Etxebizitza eta Kultura sailek 700.000 euroko diru laguntza eskaini diotela Kepa Junkerari proiektu musikal 1erako, baina lehenago, 2007an, eta Klimatologia Zuzendaritzak 200.000 euroko laguntza esleitu ziola Nomadas del viento proiekturako gaitz erdi:
|
|
Sentsibilizazio kanpainak egiten dira: haurren eta helduen matrikulazioetarako, transmisioaren inguruko kanpainak, Administrazioan
|
euskararen
erabilera sustatzeko kanpainak eta abar.
|
|
Gainerako eragile juridikoen kasuan (epaileak, fiskalak, idazkariak) egoera oraindik ere gordinagoa da eta gutxi dira euskaraz moldatzeko gai direnak. Bestalde, kidego horien ardura daukaten estatu mailako erakundeen jarrera ere ez da betiere
|
euskararen
erabilera sustatzearen aldekoa izan.
|
|
Orain arte egindakoa biltzeko eta aurrera begira lan ildo berriak zabaltzeko, Jaurlaritzak 2008an onartu zuen Justizia Administrazioan Hizkuntza Normalizatzeko Plan Orokorra, epean gauzatzeko pentsatutakoa eta
|
euskararen
erabilera sustatzeko neurri guztiak eskema sendo eta koherente batean biltzen dituena. Bost helburu estrategiko finkatu ditu plan horrek:
|
|
3 Justizia Administrazioaren zerbitzuan diharduten funtzionarioen artean
|
euskararen
erabilera sustatzea. Puntu honetan berebiziko garrantzia izango luke hizkuntza eskakizunak esleitzera iristea, baina hori oraingoz, Planaren oinarrian dagoen Dekretua bera bezala, auzibidean dago eta erabakiaren zain.
|
2011
|
|
LABek etorkizunerako lau lerro proposatu ditu: irakasleek beren hizkuntza kalitatean hobetu eta euskal curriculumean sakondu dezatela; IRALEk azter dezala zer egin dezakeen ikastetxeko eragile guztien
|
euskararen
erabilera sustatzeko; ikerketa lerroa zabaldu eta irakasleak prestatu ditzala ikasleen euskara erabilera eragiteko; eta euskaldundu gabe geratu diren irakasleak euskalduntzea.
|
2012
|
|
Araban dozena inguru gara elkartean. Sariak, jardunaldiak, irtenaldiak eta
|
euskararen
erabilera sustatzeko ekimenak antolatzen ditu, baina lan poltsarik ez dute. Bizkaian eta Gipuzkoan erraz xamarra da langile euskaldunak topatzea, baina Araban, gaitza.
|
|
Gure diru laguntzak erabat desagerraraztea izan da oraingoz azkena. Euskarabidea Instituto Navarro del Vascuenceren aurrekontuetan 2012tik aitzinera ez da gehiago diru laguntzarik izanen" Nafarroako hedabideetan
|
euskararen
erabilera sustatzeko". Aurretik Topagunean biltzen garen hedabideok lau urte emanak genituen Euskarabidearekin harremanetan gaia onbideratzeko.
|
|
Hara, euskarazko komunikabideok sekula ez dugu" programazioa bermatzeko" diru laguntzarik izan. Dirua jaso dugun urteetan (240.000 euro urterik onenean 21 hedabideren artean banatzeko)" komunikabideetan
|
euskararen
erabilera sustatzeko" izan da, Euskararen Legeak hala aginduta, eta betiere erdarazko medioekin (Diario de Navarra, Diario de Noticias...) konpartituta. Kontzeptuen nondik norakoa hutsala dela iritziko dio norbaitek.
|
|
Haien jarduera ibilmolde autonomoan garatuz, helduen euskalduntzearen eremuko erakunde eta elkarteena da kalitatezko irakaskuntza egikaritzeko betebeharra. Horrez gain, EEPren laguntzarekin
|
euskararen
erabilera sustatuko duten sare eta eremu berriak sortzeko ardura dukete.
|
2014
|
|
Hizkuntza teknikariek zuzeneko harremana dute merkatariekin, norberari egokitutako plana zehazteko. Lantzean behin bisitak egiten dituzte saltokietara bertako egoera linguistikoa jaso eta
|
euskararen
erabilera sustatzeko urratsak adosteko.
|
|
Urrian hasi eta abendura arte iraungo du Darabilbo 2.0 ekimenaren bigarren etapak, helburu argi batekin: Bilbon
|
euskararen
erabilera sustatzen jarraitzea, horretarako aisialdi espazioak sortuz. Aitor Argote eta Koldo Agirregomezkorta koordinatzaileen ahotik ezagutu ditugu bai iaz emandako lehen pausoak bai 2014ko erronka nagusiak.
|
2018
|
|
Balio handikoa iruditzen zait. Baita ere euskararen txantxangorria,
|
euskararen
erabilera sustatzeko etengabeko deia egiten baitu, eta herri erakunde guztien, euskalgintza eta gizarte eragile askoren onarpena izan baitzuen. Legealdi amaierako Euskararen eguna ere ez dut ahaztekoa," Zer egin dezaket nik euskararen alde?", galderari erantzun nahirik euskara erabiltzeko konpromisoa hartzeko deia zabaldu baikenuen herri erakunde guztiek eta bostehundik gora eragilek elkarrekin.
|
|
Ari ginela, jakin genuen Euskaraldiaren berri. Ordurako,
|
euskararen
erabilera sustatzeko ekimena zen EuskarAbentura. Euskaraldia egingo zela jakin genuenean, izugarrizko bultzada jaso genuen.
|
2021
|
|
Hari beretik tiraka, plana gauzatzeko beharrezkoak izango diren berme zein izapide guztiak zerrendatzen ditu Irungo Udalak eta gurasoek banan banan gogorarazi dituzte. Azkenik, 9 erronkan," Ekitaldi soziokultural guztietan
|
euskararen
erabilera sustatu, euskarazko eta kalitatezko kultura sustatu eta euskarazko kultur produktuak ezagutarazi eta horien kontsumoa sustatu" behar litzatekeela seinalatu dute gurasoek.
|
2023
|
|
Oraingoan baina, Lekeitioko Azkue Ikastolan Euskara behar dut kanpaina abiatu eta ikastolako familia erdaldunetako ikasleak familia euskaldunetan murgildu dira astebetez. Esperimentu eta erronka moduan landu du ikastolako Euskara Batzordeak aipatu kanpaina, ikastolan
|
euskararen
erabilera sustatu eta herriko erabileran nabarituko den esperantzarekin.
|