|
2007
|
|
|
Oroitaraz dezagun neurtua dena
|
euskararen
erabilera ez dela, baina bai udalerri batzuetako kaleetan erabiliak diren hizkuntzena, euskararena barne. Halere, hari berean, Euskal Herriko soziolinguistikako inkesten aitorturiko datuen arabera (Euskal Herriko Soziolinguistikako Inkesta 2001), elebidunak 2001ean 55.000 ziren Ipar Euskal Herrian(% 24,7), 1991ean aldiz 69.000 zirelarik(% 33,1).
|
|
2009
|
|
|
Oro har
|
euskararen
erabilera ez da biziki indartsua. Alabaina noizean behineko euskal mintzamoldea da maizenik gertatzen den hizkuntza jokabidea adin multzo guztietan salbu 65 urte eta gehiagoetan, Nafarroa Beherean eta Zuberoan.
|
|
2010
|
|
|
3) Euskal hezkuntzan lortu dena posible izan da indar asko erabili delako euskara galtze joeratik garatze joerara pasatzeko (Reversing language shift), hezkuntzaz haratagoko eremuetan ere. Hala ere, badirudi euskara 2H bezala dutenen artean
|
euskararen
erabilera ez dela handiegia hainbat eremutan: etxean, lagun artean, gertuko komunitatean, eta abar.
|
|
|
Nafarroako kale neurketek emandako euskararen erabileraren ehunekoak, adin taldeka euskararen erabileraren aurrerabiderik ez horretan argi itzalak daude. ezagutza eta erabilera datuei erreparatuta, euskara kuantitatiboki egoera oso ahulean dago nafarroan, baina erabilera datuak tematiak dira eta behin eta berriz erakusten dute nafarren talde bat badela ―txiki txikia izanda ere― euskara bere egunerokoan erabiltzen duena eta denboran erabilera horri eutsi egin diona. azken kale neurketek emandako zantzurik baikorrena gazteen erabileraren igoera da(+ 0,8). halere, hazkunde hori (baztanen eta donezteben), pirinioaldean (agoitzen), estellerrian (lizarran) eta tutererrian (tuteran) gertatu da, baina ez iruñerrian. hiriburuan haur eta gazteen adin taldeetan ez da erabileraren garapen positiborik izan. iruñerriko erabilera daturik makurrena, hain zuzen ere, gazteen artean dago, %1, 8 (ezagutza %27, 2 izaki. nafarroako gobernua 2006). horrek iruñerriko haur eta gazte euskaldunen erabilera baldintzen eta aukeren gainean gogoeta egitera bultzatu gintuzke (ikusi kasares 2007). erabilera aitortuari dagokionez, IV. Inkesta Soziolinguistikoak gazte nafarren erabileraren joera aldaketa positiboa nabarmendu badu ere, bat etorri da kale neurketen emaitza orokorrarekin: 1991etik 2006ra"
|
euskararen
erabilera ez da ia aldatu ehunekoan" (eusko Jaurlaritza 2008).
|
|
2012
|
|
|
Azkenik, bilakaera positiborik izan ez duten bi eremuak ditugu. ISLko datuen arabera,
|
euskararen
erabilera ez da igo Euskal Herriko etxeetan: %13, 9koa zen 1991 urtean eta %13, 5ekoa 20 urte geroago (%3, 3ko hazkunde erlatiboa).
|
|
|
erabileraren gainbehera. Argi dago
|
euskararen
erabileran ez dela gertatu nahi besteko hazkundea.
|
|
2013
|
|
|
Hala ote da euskararen erabilera esparru formaletan etengabe gorantz eta esparru ez formaletan oso makal areagotzen denean? Hala ote da
|
euskararen
erabilera ez formalaren neurria gehienetik gutxienera honelatsu denean: haurrak eta nagusiak elkarrekin (seme alabekin eta aitona amonekin), haurren artean bakarrik eta neba arreben artean, nagusiak elkarrekin eta bikotekidearekin.
|
|
|
2 Nahiz eta eskolak euskalduntzen ari diren, ez eskolak bakarrik noski,
|
euskararen
erabilera ez dago handitzen, kezka nagusia dena normalizazio ibilbidean eta helbururako;
|
|
|
3 Erabilerari buruz zer den ezagutzen dugunaren galderari erantzunez, honako iturriak aztertu zituztelako: ...ari buruz esandakoak; 2) Fishmanek erabilerarako erdigunean jarri zituen gertuko harremanen (familia, lagunartea, auzoa, eguneroko harremanak...) garrantzia; 3) Sánchez Carriónek (Txepetx) erabilera lotzen duelako ezagutza maila eta motibazioarekin; 4) Alvarez Enparantzak (Txilardegi) erabilera lotzen duelako ezagutzarekin, hizNahiz eta eskolak euskalduntzen ari diren, ez eskolak bakarrik noski,
|
euskararen
erabilera ez dago handitzen, kezka nagusia dena normalizazio ibilbidean eta helbururako.
|
|
2014
|
|
|
Zenbait kasutan aipagarria da nahiz eta ama hizkuntza bi hizkuntzez (euskara eta gaztelania) osatua izan, lekukoek eman dituzten erantzunetan
|
euskararen
erabilera ez dela ikusten. Ama hizkuntza bikoitza dutenen euskararen erabilera (kale erabileran edota erosotasunean) ez da nahi bezain beste nabarmentzen.
|
|
|
Nosotros construimos nuestras costumbres y luego las costumbres nos costruyen a nosotros (Nardone, 2006: 100/ 101). ...gehiago euskaldun baten hizkuntza bidaia liburuan honela dio," ohitura aldaketak eta hobekuntza pertsonal guztiak antzeko prozesuen bitartez buru daitezke; kirolari bihurtzeko bidea, erretzeari uztekoa, eta euskaldun bilakatzekoa ez dira hain ezberdinak... batzuetan, gizartea aldatu nahi da, norbera aldatu aurretik; baina norberak egin ezean, zaila da besteei eragitea... azken hamar urteotan,
|
euskararen
erabilera ez da igo, ez jaitsi, eta noraezean gabiltza, erabilera indartzeko zer egin jakin gabe... euskararen erabilera zabaltzeko, askok aldatu dugu hizkuntza ohitura" (K.Ayesta, 2014: 5/ 6). Horrela da," cada cosa lleva a otra, que a su vez conduce a otra... si te concentras en hacer la más pequeña, luego la siguiente y as� sucesivamente... encontrarás que logras hacer las grandes cosas, habiendo hecho sólo las pequeñas" (John Weakland).
|
|
2016
|
|
|
Gainera, ikusi dugunez,
|
euskararen
erabilerak ez omen digu prestigio askorik ematen. Horren guztiaren ondorioz, gure arteko asko erosoago sentitzen da erdaraz.
|
|
|
Ez gara konturatzen bigarren mailako hizkuntzatzat jotzen dugula euskara, eguneroko jardunean. Gainera, ikusi dugunez,
|
euskararen
erabilerak ez omen digu prestigio askorik ematen. Horren guztiaren ondorioz, gure arteko asko erosoago sentitzen da erdaraz, batere kezkarik gabe.
|
|
2023
|
|
|
Lehen pistak Ipar Euskal Herriko ikastoletan" lanagatik. Ipar Euskal Herriko testuinguru erdaldunean elkarrekintzak haurren artean
|
euskararen
erabilera ez formala eta espontaneoa areagotzeko duen baliagarritasuna aztertu du. Uztaritzeko ikastolan elkarrekintza erdigunean duen metodologia aplikatuz emandako urratsak deskribatu ditu eta, hortik abiatuta, pista orokorrak ateratzen saiatu da.
|
|
|
Euskararen kudeaketa bezeroarekin loturik dago kasu gehienetan eta langile askok ez dute euren lantokietan euskararik erabiltzen, erdara baita euren lan hizkuntza. Kanpo harremanetako ikuspegiarekin apurtu eta barne mailan euskaraz hitz egiteko baliabideak eta guneak behar dituzte langileek, lantokietan
|
euskararen
erabilera ez dadin atseden guneetako denborara mugatu.
|