|
2000
|
|
|
" Batetik, euskal hizkuntza bere osotasunean, eta bereziki euskara batuari Euskal Herriko Mendebaleko euskarak, bizkaiera izenaz ezagutzen denak, eskain diezaiokeen ondarea ikertzea eta bultzatzea. Bestetik, Mendebaleko
|
euskararen
corpusa eta statusa jagon, landu eta bultzatzea". Hara hor Mendebalderen arautegian jasotako helburuak, batuaren iturri joriena euskalkietan dagoela jabetuta.
|
|
|
Ezinbestekoa da
|
euskararen
corpusaren normalkuntzak maila diskurtsiboari erreparatzea, bai eta errepertorioari ere. Badago zer eginik horretan.
|
|
2001
|
|
|
Arestian aipatu dudan elkarrizketa alboanitz, zabal eta askotariko  horren oinarri asko daude hemen, nire iritziz. Zorretan gaude Mitxelenarekin, euskararen gaurko egoeraz, Euskaltzaindiak 60ko eta 70eko hamarkadan
|
euskararen
korpusa eguneratu eta euskara batua sortzeko egin zuen ahalegin eskergagatik. Bide horretan tinko goazela ziurtaturik daukagunean, beharbada Mitxelenak erakutsiko dizkigu euskararentzako leku nahiko horretara iristeko bide aztarnak
|
|
2002
|
|
|
Orain, www.euskaraCorpusa.net gunean guztien eskura jarri dute. Testu horien oinarriak (4.658.036 hitz) osatzen du XX. mendeko
|
euskararen
corpusa, eta berau ehun urtean erabili den euskararen erakusgarri eta lekuko da. Ez ordea, ereduzko euskararen adibide.
|
|
|
Eta biak dira geroago sortu diren hainbat tresna informatikoren gurasoak, Xuxen zuzentzaile ortografikoa, Morfeus analizatzaile morfologikoa eta Euslem lematizatzailea. Azken tresna horiek UZEIk landu duen XX. mendeko
|
euskararen
corpus estatistikoaren (www.euskaracorpusa.net/XXmendea) azken urteak lematizatzeko erabili dira, baita zientzia.net (www.zientzia.net) eta Egunkariako hemerotekan (www.egunkaria.com/hemeroteka) guneetan bilaketak egiteko ere. Tresna horien oinarri teknikoak azaltzen dira liburu honetan.
|
|
2004
|
|
|
Fishmanen gogaide,
|
euskararen
corpusa arautzeko bide liskartsu horietan euskararen ereduan eta kalitatean bertan baino areago euskara aldaera horien sozializazio ahalmenik ezean idoro dute euskaltzale batzuek benetako arazoa. Ez alegia begiz jo behar genukeen hizkuntza moldean, molde hori gizarteratzeko orduan daukagun ahulezian baino.
|
|
|
Dena dela ere,
|
euskararen
corpusari dagozkion gorabeherek berariazko azterketa eta aterabideak behar dituzte. Ez dezagun hortaz itxura gabeko murrizkeriarik onar, batzuek horretarako grina soberan izaten dugu-eta, berezko problematika berezia duten alorreko gaiak estatusaren esparrura erakartze hutsarekin.
|
|
|
Euskararen diglosia historikoa ez da erabateko eragozpen izan gure hizkuntzaren soka ez eteteko. Hori horrela izanda ere, ordea, diglosia horren berorren ondorioa izan daiteke egungo euskararen egoera larria, eta larritasuna ahotan hartu dudanean,
|
euskararen
corpusa baino areago bere estatusa nuen gogoan. Ondo ulertu badut behintzat, euskararen gaitasun kontuak zituen hizpide Mitxelenak hor idatzi zuena paperean ezarri zuenean, eta, jakina, diglosiak erakarri digun hondamendia ez da corpusaren sailean kabitzen.
|
|
|
Koldo Zuazori eskakizuna, Euskaldunon Egunkaria, 2001/9/29 Orobat, Iñaki Martinez de Lunak ere antzeko kritika egiten dio Zuazori gai hau ahotan hartuta: . Baina gaitz horien (euskararen gaitz nagusiak Zuazoren ustez) sorburutzat
|
euskararen
corpus a hartzen du Zuazok, hizkuntza horren estatus a ahaztuta, eta gaixotasun horiek, aldiz, beste hizkuntza batekiko meneko egoeran dagoen hizkuntza gutxituaren ahuleziak ohi dira gehienbat?. Euskararen ajeak eta sendabelarrak, Jakin, 2001, 106.
|
|
2005
|
|
|
Eman dezagun Euskaltzaindiak 1968an hartu erabakiak eta gerora emeki emeki hedatu dituen arauakakademikoak eta, beraz, heinbatezbederenartifizialak direla. Horrekezdu adierazten, halaere
|
,
euskararen corpusaren barrenean aurrerantzeangertatukodirenaldaketaetaberrikuntzaguztiaketaestandarizazio areningurukogarapenguztiakartifizialakizanendirenik.
|
|
2006
|
|
|
Garbi dago filologoak hiz  kuntzaren" korpusa" deitu izan dugun horrekin lotzen ditugula. Eta garbi ere dago
|
euskararen
korpusaren beharrak asetzeko jende prestatua eta prestua dugula. Esanen nuke, ordea, gaur egun beharrezkoagoa dela gaurko euskara egokitzeko eta molda  tzeko jendea, garai bateko testuen azterketa kritikoa egiteko jendea baino.
|
|
|
Lan hori, aspaldiko testuen azterketa filologikoa, neurri batean behintzat egina dago, edo ez zait hain premiaz  koa iruditzen behintzat. Beste eginkizuna, aldiz,
|
euskararen
korpusaren egungo beharrak asetzea, egiteko dago oso neurri handi batean, eta premiazkoa da, zinez. Euskal filologiari, edo euskal filologiako ikasketei, beraz, eta barka dezatela atrebentzia ortodoxoek, izena aldatu eta izana egokitu litzaiokeela uste dut.
|
|
|
Are gehiago, kontrakoa ere gerta liteke. Euskaraz ezinean, trakets edo kostata aritzen direnen hizkuntza produkzioa euskarazko produkzioaren osotasunean zati handiena bihurtzen bada, gerta liteke denborarekin
|
euskararen
korpusak berak horren ondorioa nabaritzea, eta esan ohi den bezala euskara" pobretzea" edo" eskastea".
|
|
2008
|
|
|
Urkia, M. (2002). " XX. mendeko
|
euskararen
corpusa." In Hizkuntza corpusak. Oraina eta geroa.
|
|
|
Urkia, M. (2007). " XX. mendeko
|
euskararen
corpus estatitistikotik XXI: mendeko erreferentzia corpusera." In Espezialitateko hizkerak eta terminologia II. Euskara estandarra eta espezialitate hizkerak.
|
|
|
Horretan zetzan Sarasolak idatzitako artikuluaren mamia. Eta
|
euskararen
corpus ak lortu behar lukeen estandarizazioaren eta modernizazioaren harian egindako gogoetaren emaitza da Sarasolari lapurtu diogun aipua.
|
|
|
Eta ñabardura hitzari tiraka, neure xehetasun bat erantsiko nioke alde batera edo bestera lerratze horri. Dudarik gabe, nik neuk noraezeko deritzot euskara idatziaren normalizazioari inolako euskal naziorik eraikiko badugu, baina ez deritzot aski nazio eraikuntzaren neurria
|
euskararen
corpus aferara mugatzeari. Beraz, ezbairik gabe,, bai euskal nazio kulturalari?, aldi berean nazio politikoaren oinarriak jartzeko balio baldin badu;, ez euskal nazio kulturalari?
|
|
|
(a) Orotariko> egia> eta Hiztegi> osatzea eta bukatzea, eta
|
euskararen
corpus zabala prestatzea, gero, ahal delarik, Euskal Hiztegi oso agoa egiteko.
|
|
|
Euskara ikergai moduan interesgarria izan zitekeen, baina hizkuntza bizi gisa mintzaira subalterno izatea zegokion, goiz ala berandu espainierak ordezkatu behar zuena. Horregatik
|
euskararen
corpusa arautze soila, nahiz momentuz eragin sozialik gabe izan, begi txarrez ikusten zuten, ez baitzuten Hego Euskal Herrian gaztelaniarekin konkurri zezakeen hizkuntza nazional alternatiborik onartu nahi. Izatez, hori zen espainiar nazioestatuak de facto bultzatzen zuen eredua, eskolan soilik gaztelaniazko alfabetatzea sustatuz (eta berdin Frantziak Iparraldean).
|
|
2009
|
|
|
Txillardegi maisua eta adiskidea ezagutu nuenetik hona mende laurden luzea joan zaigu. Ordukoan euskara batuaren ezarpenari eustea eta
|
euskararen
corpusaren normalizazioa ziren arrangura nagusiak. Euskararen bariazioa ikertzen zenean, aldaki geografikoei egiten zitzaien arretarik handiena.
|
|
|
Helburutzat hizkuntzaren kalitatea harturik,
|
euskararen
corpusa jagoteko eginkizuna eman zitzaion Jagon saileko Corpus batzordeari, 1999an sortu zenean. Miren Azkarate izendatu zuten batzordeburu.
|
|
|
Jagon saileko Corpus batzordeko atal gisa sortu zen Euskalkien lantaldea 2001 urtean. Helburutzat hizkuntzaren kalitatea harturik,
|
euskararen
corpusa jagotea da Corpus batzordearen helburua eta, ildo horretan, euskalkiek duten eta izan behar duten tokiaz gogoeta eta azterketak egitea da Euskalkien lantaldearen xedea. Paskual Rekalde izan da lantaldearen arduraduna, hasieratik.
|
|
|
–Edukiak gizarteratzeko planaren barruan, leku berezia izan lukete, alde batetik, euskarazko testu corpusak elikatzeko, egituratzeko, estandarizatzeko eta erabiltzaileen eskueran jartzeko lanak koordinatzeak eta bestetik Euskararen Erreferentzia Corpusa lantzeko oinarriak jartzeak?. Lan ildo honen ondorioz, euskarri digitalean dira gaur egun Orotariko Euskal Hiztegiaren testu corpusa, XX. mendeko
|
euskararen
corpus estatistikoa, Euskal Onomastika Corpusa eta beste hainbat datu base, hala nola Euskaltzaindiaren Arauak, Hiztegi Batua, Jagonet datu basea, Ikertegia eta Jagontegia?
|
|
|
XX. mendeko
|
euskararen
corpus estatistikoa sarean dago kontsultatzeko moduan.
|
|
|
Sortu zenetik bertatik
|
euskararen
corpusaz, euskara erabilera eremu berrietarako eguneratzeaz arduratzeaz gain, euskararen gizarte erabileraz arduratu da Euskaltzaindia. Izan ere, zer da hizkuntza bat hiztunik eta erabilera eremurik gabe?
|
|
|
XX. mendeko
|
euskararen
corpus estatistikoa:
|
|
|
Testu guztiak paperean daude, Argia asterokoa izan ezik; azken hori eskaneatuta dago eta, beraz, irudi moduan ikus daiteke (baita inprimatu ere). Testu horietatik Zenbakiztija lenengo ma, ea bakarrik sartuta dago XX. mendeko
|
euskararen
corpus estatistikoan.
|
|
|
Lehen urratsa, euskara bera mundu horretarako prestatzea da, eta bide bikoitza ikusten dugu horretarako: alde batetik,
|
euskararen
korpusa egokitzeko ahalegin koordinatu bat, informazioaren eta komunikazioaren teknologietan adituei ere hitza emango diena; eta, bestetik, hizkuntzaren erabilera formalen gerruntzea askatzea eta hizkera ez formalen jarioa zabaltzea, belaunaldi gazteen artean batik bat.
|
|
|
• Corpusa XX. mendeko
|
euskararen
corpus estatistikoa (Euskaltzaindia) (www.euskaracorpusa.net/XXmendea/in dex.html). UZEI elkarteak egin duen XX. mendeko euskara jasotzen duen corpus estatistikoa da, 4.658.036 testu hitzez osatua.
|
|
|
Corpusa XX. mendeko
|
euskararen
corpus estatistikoa* (Euskaltzaindia) (www.euskaracorpusa.net/XXmendea/in dex.html)
|
|
|
Artikulu horiek Cantabria Franciscana aldizkarian argitaratu ziren. Bertan argi agertzen da orain dela bi egun
|
euskararen
corpusaren eta estatusaren inguruan zeuden eztabaidak zein ziren eta zein lotuta zeuden; gaur egungo ikuspuntutik euskararen prehistoria dela dirudi, baina ez da. Dena den, eztabaida horiek euskara batuaren prehistoria direla irudikatzea oso positiboa da; izan ere, horrek plangintzaren arrakasta frogatzen du.
|
|
2010
|
|
|
XX. mendeko 60ko hamarkadan, erregimen politikoa aldatu beharra euskal gizartearen gehiengo zabal baten aldarrikapena bihurtu zen. dinamika horretan murgilduta, ordura arte debekatua edo gaizki ikusia izan zen guztia, begikotasunez begiratzen hasi zen. abertzaletasunak gidatutako euskal nortasunaren berpizkundea abian zen, euskararen aldeko mugimendua barne, eta abertzaletasunaz kanpoko sektore asko ere joera nagusi horretara bildu ziren. ikastolen mugimendua berreskuratu eta berreraikitzen hasi zen urte haietan, euskal iritzi publikoa euskara deskubritzen hasi zen. gurean beste hizkuntza bat egon bazegoela hasi zen ohartzen, diktadura frankistak ezarritako debekuari muzin eginez. pixkanaka, euskara modan jarri eta erdaldun askorentzat hizkuntza hori erakargarri bihurtu zen. Jende andana hasi zen euskara ikasten. euskal kanta berria ere bidea egiten hasi zen eta jendaurreko erakusleiho ezin hobea eskaini zion euskarari. euskara batuak lehen urratsak eman zituen eta, aldeko zaletasunak eta kontrako jarrerak agerraraziz,
|
euskararen
corpusa hizpide —eta auzi— bihurtu zen. Corpusa ez ezik, gure hizkuntzaren statusaren gaineko kezka ere gizartean hedatu zen. gizartea zein euskaltzale gehienak —ez guztiak— erabateko ezjakintasun soziolinguistikoan murgilduta zeuden. horrexegatik, hizkuntza ezagutza eta hizkuntza erabilera ez ziren analitikoki behar bezain ongi bereizten eta euskara ikaste hutsak hizkuntza hori biziberritzeko nahikoa izango zela uste zabaldua zen. aldeko iritzi publikoaren haizeak bultzatuta, ezjakintasun egoera hura lur emankorra zen itxaropen itsua lora zedin.
|
|
2011
|
|
|
Ale honetan Tantak aldizkarian (12.zb.) jarri du bere arreta J.M. Odriozola lankideak. Isasi irakaslearen inguruko ikertzaileek aspaldisko honetan azpimarratzen dute (oraingoz oihartzunik gabe) haurren
|
euskararen
korpusaren ahulezia. Are Urola ibarrean ere, erdal moldeak eta interferentziak dira gailen.
|
|
|
B. Eremu akademikoetan dagoen gabezia konpontzeko ahalegintxoa. euskal herriko eremu akademikoek
|
euskararen
corpusean lan eskerga egin duten arren, hizkuntzaren statusa ez dute neurri eta adore berdintsuekin jorratu; ezta hurrik eman ere. hutsune hori nabarmenagoa da euskalgintza –herrigintzaren eskutik sortutakoa zein instituzionalaeuskara biziberritze aldera aspalditik egiten ari den ahalegin teoriko eta, batez ere, garapen aplikatuei erreparatuz gero. euskal gizarteak dituen kezka eta premia ho...
|
|
|
Izan ere, euskararen munduan denbora hori, 15 urte ez, baizik askoz ere gehiago direla ematen baitu. 1991 urtea,
|
euskararen
corpusaz ari garela, iragana dela esan dezakegu.
|
|
|
Euzko Gogoaren hizkuntza eredua gerraurrekoa zen, baina ez sabindar hertsien moldekoa, baizik eta Azkuek proposatutako gipuzkera osotuaren ildokoa (garbizalea baina ez hiperpurista). Aldizkariaren bidez euskal hizkuntzarentzat estatus berria aldarrikatzen zuen, baina ez erdararen bidetik, euskararenetik baizik, bidenabar
|
euskararen
corpusa osatuz.
|
|
|
Corpusa XX. mendeko
|
euskararen
corpus estatistikoa (Euskaltzaindia) (172)
|
|
2013
|
|
|
Helburutzat hizkuntzaren kalitatea harturik,
|
euskararen
corpusa jagoteko eginkizuna eman zitzaion Jagon saileko Corpus batzordeari, 1999an sortu zenean.
|
|
|
Hala, bada, gaur sinatu den lankidetza hitzarmenaren bidez, bi erakundeok aipatu elkarlana indartu eta areagotu nahi dute, betiere euskararen jakitean, erabileran zein haren aldeko sustapenaren ikerketan, dibulgazioan eta sentiberatzean egitasmoak partekatzeko asmoz. Bost urteko iraupena izango duen hitzarmenak jasotzen duen legez, bi erakundeon arteko elkarlana
|
euskararen
corpusa eguneratzeko, mantentzeko, gizarteratzeko eta erabiltzaileen beharretara egokitzeko proposatzen diren egitasmoen inguruabarrean gauzatuko da.
|
|
|
Filologian formazio urria izanagatik, doktore tesia
|
euskararen
corpusaren bidetik egin nuen nire garaian. Euskal kazetaritzaren korapiloetako bat kazetari hizkeraren gabezietan zegoen, eta gai horren galdegaien inguruan osatu genuen orri mordo gizena.
|
|
|
Eraikuntza tentsio hori,
|
euskararen
corpus osoaren koloreetako bat da.
|
|
|
Corpusean egindako ibilbidea baliabide ederra da esperientziak trukatzeko orduan, ezertan eredurik ez badago ere, eta honetan gutxiago. Beren hizkuntzen corpusari buruz galdezka hasi diren munduko hiztun komunitateentzat
|
euskararen
corpus lanak heldulekuak ditu: etorkizun ikuspegia izaten asmatu zuen, momentu historikoa usaindu zuen, konbergentzia ariketa egitea lortu zuen, zorroztasun teknikoa izan du, terminologiak garatzeko adarrak sortzen jakin du.
|
|
|
Horren emaitza da, adibidez,
|
euskararen
corpusa bera. Hizkuntzaren ibilbideko edozein mendetan bi ariketadun ariketa hori ikusten dugu egina, hitzen zintzelkada zehatzetan.
|
|
2014
|
|
|
Horregatik ere, euskalgintza ezin da izan bizimodu edo errealitate sozial baten gainean mintzoa, oihal bat izango balitz moduan, zabaltzen duen eskua, ezin da izan errealitatea hizkuntzaren kolore hutsez antzaldatzen duen brotxa. Euskalgintzak ez du lan egiten
|
euskararen
corpusean, baizik eta euskararen gorputz sozialean. Eta lan egiten du gorputz hori desartikula ez dadin.
|
|
|
–Bitarikoak dira: alde batetik, Euskal Herriko mendebaldeko euskarak, bizkaiera izenaz ezagutzen denak, euskara batuari eskain diezaiokeen ondarea ikertzea eta indartzea, horrela euskara bera ikertu eta indartuz; bestetik, mendebaldeko
|
euskararen
corpusa eta estatusa jagotea, jorratzea eta bultzatzea?.
|
|
2015
|
|
|
Honegatik guztiagatik, ondoriozta dezakegu gure hasierako hipotesia egiaztatu dela, hau da, Web as Corpus planteamenduak
|
euskararen
corpusen egoeran aldaketa ekar zezakeela, etaaldaketa hori etorri etorri dela hemen deskribatzen den lanarekin. Beste hizkuntza handiagoenegoerarekin ezin dezakegu konparatu euskararena, baina metodologia eta tresna batzuk garatuditugu dagoena biltzeko eta asko bildu da, euskarazko corpusen kantitatea eta tamaina moduesanguratsuan handituz.
|
|
2016
|
|
|
Alde batetik, euskaldunen esku obra garrantzitsu bat jartzea aukera ezin hobea delako gure hizkuntzaren kalitatearen ikuspegitik, eta bestetik, ekarpena delako euskara aberasteko orduan ere, morfologiaren eta Lexikografiaren ikuspunturik, hain zuzen. Izan ere, gaur aurkezten ari garena etorkizunean kontuan hartuko da,
|
euskararen
corpusa jasotzen duten memorietan?.
|
|
|
Aines Dufauk, ostera, Akademia eta Euskal Konfederazioaren arteko elkarlanaz jardun zuen: . Naturalki harreman sendoak badauzkagu aspalditik, Euskaltzaindia
|
euskararen
corpusaz arduratzen baita, beraz, egituratzen dituen lanabesak erabiltzen ditugu egunero. Horrez gain, estatusaz arduratzen da.
|
|
2017
|
|
|
Euskararen barne egoerara etorrita, euskararen erabilera informalak erabilera kultural estandarraren beharra dauka bere corpusa barrutik garatzeko; eta, alderantziz, idatziak ahozkoaren jariotasuna eta naturaltasuna behar du komunikazioaren izaera hobetzeko. Diogun, bidenabar, euskara batu estandarra zein
|
euskararen
corpusaren modernizazioa ez direla besterik gabe lortzen euskal intelligentsiaren lanarekin. Izan ere, teorian formalki landua dagoen corpus hori era eta esparru askotako erabileran zaildu eta gizarteratu behar da hartarako.
|
|
|
Beste alorra,
|
euskararen
corpusa, da hemen interesatzen zaiguna. Bi adiera ditu corpus> hitzak.
|
|
|
Beraz
|
euskararen
corpusa euskararen beraren forma da, eta forma horretan eragiten du hizkuntza politikaren adarra den corpus plangintzak. Euskarak ahozko eta idatzizko forma ezberdin anitz baditu, erregistro ezberdinak, hiztun bakoitzaren hizkera, tokiko hizkerak, euskalkiak eta duela guti sortu den euskara batua bere aniztasunean.
|
|
|
Euskara batuaren sortzearekin idatzizko kodea estandarizatu izan da, bereziki Euskaltzaindiari esker. Urrats anitz egin dira denbora gutitan9 Euskaltzaindiak
|
euskararen
corpusa landu du eta lantzen du. Euskararen kodifikatzaile nagusia izan da eta da, eta ondorioz lehen preskribatzailea ere.
|
|
|
Bere egitekoa izanen da, lehen izan zen bezala, hizkuntzaren batasunerako arauak, irizpenak eta gomendioak ematea, bai eta euskara zaintzea ere. Hots,
|
euskararen
corpusa lantzea, hizkuntzaren kalitatea zaintzea eta euskara bera begiratzea.
|
|
|
Horretan ere, jardun du UZTARO aldizkariak, hizkuntza eskubideak defendatzen eta aldarrikatzen, hitzez zein ekintzez. UZTARO bera ere da horren frogarik irtenena, eskubide linguistikoak eta Zuzenbidearen alorrean euskarazko gune propioa praktikara eraman eta eramaten dituela, legelarien hurrengo belaunaldiei ere lekua eta aukera emanez, euskararen estatusa ez ezik,
|
euskararen
corpusa ere ontzen joan daitezen.
|
|
|
Horregatik, euskal sintaxiaren historia ezagutzeko aukera emango diguten baliabideak garatzea da orain ikusmiran dugun proiektua:
|
euskararen
corpus historikoaren arakatzaile sintaktikoa, hain zuzen. Izan ere, urte edota leku desberdinetan hainbat autorek zenbait euskalkitan idatzitako testu bilduma handi bat sintaxi mailan arakatzeko baliabideak izateak ikerketarako ate ugari zabaltzen dizkigu, euskararen sintaxiak (euskara idatzian oinarriturikoak) mendeetan zehar izan duen bilakaera ezagutzeko aukera.
|
|
|
BASYQUE datu basearen hedapen gisa,
|
euskararen
corpus historikoaren arakatzaile bat sortzeko beharra sumatu genuen, hau da, euskal sintaxiaren bilakaera diakronikoa aztertzeko eta euskararen sintaxia urte eta leku jakin batzuetan nolakoa izan zen jakiteko aukera emango digun arakatzaile sintaktikoa. Horretarako prestaketa lanak bidean dira oraintxe.
|
|
2018
|
|
|
Patxik Euskaltzaindiari jaurtitzen dio hordagoa, zuzen: zuena da, bai euskaltzaleen eta bai euskaltzale ez direnen artean, historikoki prestigio eta autoritate handiena duen erakundea, beraz, orain arte
|
euskararen
corpusa planifikatzen egindako lanarekin batera, hartu estatusa planifikatzeko lana ere. Eskaera zuzena da, ausarta.
|
|
|
Oso aldi emankorra. Pizkunde aldi horrek
|
euskararen
corpus plangintzan du abiaburua. Pizkunde aldi horren lehenengo mugarria euskararen batasuna dugu.
|
|
2019
|
|
|
Duela 50 urte euskarak zuen espazioa eta egungoa bera al dira? Orduko
|
euskararen
corpusa," izaera edo mamia", aberastu da edo pobretu al da. Zertan aldatu da euskararen egoera?
|
|
|
Hori izan da aldaketa, baina eremu publikoan bere lekua sinbolikoa da, ez da aski euskarak jasan duen galerari aurre egiteko. Dena den, zehazkiago,
|
euskararen
corpus ari dagokionez, euskararen gaia eta materiala aberastu da, besteak beste, irakaskuntzari eta unibertsitateari esker. Euskarazko prentsari esker, egunero prentsa hor dago Argia-k 100 urte bete ditu:
|
|
|
1999an sortu zen Corpus Batzordea,
|
euskararen
corpusa jagoteko eta hizkuntzaren kalitatea zaintzeko. Miren Azkarate izen zuen lehen batzordeburu.
|
|
|
Menderagailuen agerpenarekin
|
euskararen
corpusean muga ukigarria daukagu, non hizkuntza bera bitan banatzen ahal baitugu: menderakuntza agertu baino lehen eta agertu ondoren.
|
|
2020
|
|
|
Euskaltzaindiaren eta UZEI Terminologia eta Lexikografia Zentroaren arteko harremanak aspaldikoak dira, bi aldeek izenpeturiko azken lankidetza hitzarmena 2013ko martxoaren 6koa dela. Besteak beste, lexikografiaren alorrean
|
euskararen
corpusa ikertzen, zabaltzen, eguneratzen, elikatzen eta euskararentzat berriagoak diren eremuetan (eremu digitalean) baliatzeko lanabesak sortzen aritu dira lankidetzan: XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa, Euskaltzaindiaren Hiztegia, Lexikoaren Behatokia eta Euskaltzaindiaren lanetarako ingurunean (Euskaltzaindiaren Hiztegia eta Orotariko Euskal Hiztegia zuzentzeko eta eguneratzeko inguruneak).
|
|
|
Elkarrekin izenpetutako azken lankidetza hitzarmena 2013koa zen. Besteak beste, lexikografiaren arloan
|
euskararen
corpusa ikertzen, zabaltzen, eguneratzen, elikatzen eta euskararentzat berriagoak diren eremuetan (eremu digitalean) baliatzeko lanabesak sortzen aritu dira lankidetzan: XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa, Euskaltzaindiaren Hiztegia, Lexikoaren Behatokia eta Euskaltzaindiaren lanetarako ingurunean (Euskaltzaindiaren Hiztegia eta Orotariko Euskal Hiztegia zuzentzeko eta eguneratzeko inguruneak).
|
|
2021
|
|
|
guztira 98.060.414 testu hitz dauzka orain. Egitasmoaren helburua da XXI. mendeko
|
euskararen
corpus zabala eta eguneratua osatzea. Horretarako material ugari biltzen da:
|
|
2022
|
|
|
Bere aldetik, Mikel Arregi Euskarabideko zuzendari kudeatzaileak Akademiarekin Gobernuak duen elkarlana eta haren emaitzak azpimarratu ditu: “Euskaltzaindiarekin sinatzen dugun hitzarmenaren bidez, Nafarroako Gobernuak urtero urtero laguntzen ditu
|
euskararen
corpuserako nahiz estatuserako interesgarriak diren egitasmoak eta argitalpenak”.
|