|
2004
|
|
|
Eta horrekin bizitzen ohitu ginen, harik eta norbait (norbait kolektibo hori arerio ideologikoari bizitza ukatzeraino iritsi direnengandik ez urruti dagoelarik) euskaltzale eta euskal herritar kontzeptuak nahasten zaletu zen arte. Ordutik hona (eta garbiago azken urteotan), gutarra izan beharra dago, sarri, alor politikoan,
|
euskararen inguruko
kezkarik eduki ahal izateko. Eta hori, nire ustez, galbidea dugu?. 214
|
|
|
–Hala ere, euskalgintzan ari den jende saiatu askok ez ditu gauzak batere garbi, urteak eta urteak lanean ari den askok etsipenez begiratzen dio egindako bideari: hutsuneak eta zuloak ikusten ditu irakaskuntzan, liburugintzan, herritarron eguneroko erabileran; defizitak antzematen dizkio euskararen proiekzioari; pentsatzen du bide gehiago egin zitekeela baina ez dugula egin; konturatuta dago begiak ixten dizkiogula arazo larri askori; ilusionatuko duen proiektu garbi, finko eta eraginkor bat falta zaio;
|
euskararen inguruko
eztabaida faltak kezkatzen du; atezuan dago globalizazioaren aurrean, ez baitu globalizazio horri buruzko estrategiarik ezagutzen...?. 165
|
|
|
Euskalgintzaren alorra desideologizatu den neurrian, euskararen erakarpen-indarrak agortu egin dira Euskal Herrian. Uste izan da, hobe beharrez nahi bada,
|
euskararen inguruko
auzi-mauziak modu eta jarrera normalduen altzoan kokatu behar genituela; uste horrek, ordea, ezer gutxi zuen zuzenetik. Ustekizun horren gibelean oinarrizko gauza bat ahantzi dugu, inondik ere, eta ahanzturak eragin duen zer hori, berriz, erabakigarria izan:
|
|
|
Izateko, pentsatzeko eta bizitzeko modu batekin oso uniformatua eta lerratua ikusten da euskararen mundua eta hori ere euskarak duen arazoetako bat da. (...) Batasuna garrantzitsua da, baina une honetan gehiago kezkatzen nau
|
euskararen inguruko
aniztasunak batasunak baino. Gizartearen aurrean oso monolitiko agertzen gara eta hor aniztasuna agertu behar dugu?. 195
|
|
|
euskararen gizarte-irudia zenbat eta zabalagoa, orduan eta ate gehiago zabalduko litzaizkioke euskarari lurralde horretan. Horretarako bidea, gehien-gehienetan,
|
euskararen inguruko
definizioak kultura-ondarearen izari-esparrura lerratzea omen da, Caminok ederki azaldu berri digun legez. Estrategia horren onura ukatu gabe, nafarkeriaren mozorropean dabiltzanen sasiarrazoia gogora ekarriz, euskararen zer-nolakoa kultura-izariaren eremu hutsean kokatzeak izan ditzakeen alderdi ahulak ere ez ditu ahaztu nahi izan Caminok.
|
|
2012
|
|
|
Euskaraz. Bide batez, israeldar kideei
|
euskararen inguruko
argibideak eman zizkien, hebraiera berriarekiko konparazioak berehala etorri zirelarik. Bere amari umetan ikasi zion. Pello Joxepe?
|
|
2015
|
|
|
Euskaldunon Egunkariaren 1998ko urtekariaren aipu batekin abiatuko dugu atal hau. Izan ere, urtekariak zioenaren arabera,
|
euskararen inguruko
berrietan arakatzen hasita, Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia izan zen (bai behintzat EAEn) urteko albiste nagusietako bat:
|
|
|
Haatik, ez zen hor amaitu kontua, eta Kontseiluak
|
euskararen inguruko
Akordio Soziala ere mahai gainean jarri zuen. Xabier Mendiguren Bereziartu Kontseiluko idazkari nagusiak Akordio Sozialari buruzko argibide gehiago eman zuen 1998-XII-20ko Euskaldunon Egunkarian:
|
|
2016
|
|
|
«Perbertsioa gehiegizkoa da. UPN, PP eta PSN bortitz aritu dira Nafarroako Gobernua sostengatzen dugun lau indarron kontra egiteko euskara erabiliz,
|
euskararen inguruko
dena zipriztinduz, zikinduz, guztia kutsatuz eta euskarari inposizioa, sektarismoa, pribilegioa eta bestelako hitz ezkor ugari lotuz». Urteetako joera da, ez orain sortutakoa.
|
|
2019
|
|
|
Konfliktibitatetik konplizitatera pasatzen ari gara. Eta
|
euskararen inguruko
diskurtsoak eta eskaintzak zenbat eta adostuagoak eta integratzaileagoak izan, orduan eta eraginkorragoak izango dira. Diskurtso bateratuagoak eta positiboagoak landu beharko genituzke (honek ez du esan nahi, inola ere, erreibindikazioa edo salaketak baztertu behar direnik).
|
|
|
Ondorio gisa,
|
euskararen inguruko
diskurtsoek motibatzaileagoak izan behar dutela nabarmenduko nuke. Ideologikoki integratzaileagoak eta erreferentzietan zabalagoak, baita iruditeria geografikoan ere.
|
|
|
Goizeko ihintzak belazeak nola, umorez busti behar ditugu
|
euskararen inguruko
diskurtsoak, euskararen irakaskuntza edo erabilera sustatzeko edo hizkera bizi eta adierazkorra indartzeko antolaturiko egitasmoak. Bizitza bera eta hizkuntzaren lanketa umore gehiagoz zipriztindu beharko genituzke, eta euskal umorea sozializatzeko eta, publiko?
|
|
|
Euskararen prestigioa eta irudia hobetu,
|
euskararen inguruko
estereotipo negatiboen eta uste faltsuen aurka egin, eta euskararekiko jarrera apatikoan daudenengan interesa piztu. Bernardo Atxagak zioen bezala, ahalik eta, antipatiko?
|
|
|
Gure geografia osoan barreiatuta badaude ere, ugariagoak dira hiri handietan eta zonalde erdaldunetan. Gehienak 30 -50 urte bitarteko adin-multzoan sartzen dira eta maiz aurkituko dituzu
|
euskararen inguruko
ekitaldietan. Badira euskaltegietan urteak daramatzatenak.
|
|
|
Arreta pizten du 2011ko txosten hartan nola azpimarratzen zen Topagunea zela une hartan, hizkuntza-normalizazioari begira, indarrak, ilusioak eta adostasunak bil zitzakeen
|
euskararen inguruko
erakunde nagusietako bat. Baita ere, euskararen komunitateak gidaritza argi baten premia zuela eta Topaguneak bete zezakeela gabezia hori.
|
|
|
Beste esperientzia guztiz positibo eta baliagarri bat, hizkuntza-lidergotzaren inguruan Osakidetzan emandako formazio-saioena izan da. Liburu honetako ideia nagusiak zentroetako arduradunekin partekatu eta eztabaidatu ondoren, hainbat lekutan hurbildu zitzaizkidan partaide erdaldunak
|
euskararen inguruko
horrelako saio gehiago beharko liratekeela komentatzera.
|
|
|
Ikasle hauen artean
|
euskararen inguruko
estereotipoak eta aurreiritziak oso indartsuak dira. Euskaltegietako irakasleen artean galdetuta, ikasle horiei begira gehien borrokatu beharreko estereotipo hauek identifikatu dituzte:
|
|
2022
|
|
|
Ez nuen, noski, arazorik kontakizun bat prestatzeko. Nik Deustuko unibertsitatean ikasten nuela erantzun behar nien eta hango ikasleen artean ez nuela aipatzen zidaten izenik edo erakusten zidaten argazkirik ikusi edo ezagutzen,
|
euskararen inguruko
ekintzetara mugatzen zelako nire jarduna. Hori errepikatu behar nuen eta zer gerta ere kontakizun horri eutsi, baina nire txanda gerturatu ahala, pisukideak galdeketa gelara deitzen hasi zirenerako, hasita nengoen gaizki sentitzen, hasi zitzaidan aldartea aldatzen eta egonarria galtzen eta larritzen, eta barrura sartu eta eskuburdinetatik zintzilikatu nindutenerako arazoak nituen arnasa hartzeko ere eta lehen zaplaztekoak jaso nituenerako ohartu nintzen nekien guztia kontatuko niela eta halaxe izan zen, burua ur zikinetatik lehen aldiz atera zidatenean hasi bainintzaien esaten urtebete lehenago, 1974ko apirilaren 1ean, Elgoibartik Markinara bidean Guardia Zibilaren kontrol batekin egin genuela topo eta tiroketa gogor baten buruan lortu genuela ihes egitea eta, prentsak gertakaria erabat isildu bazuen ere, hildakoak egon zitezkeela, seguru nengoela hildakoak egon zirela, nik bederen kargadore osoa hustu nuelako agenteen kontra, eta hasi nintzaien berriro gertakariari buruzko xehetasunak ematen eta hain nengoen nahastua, hain nengoen beldurraren mende, non zertzelada asmatuak ere tartekatzen nizkien, kontatzen ari nintzaiena sinesgarriagoa izan zedin.
|
|
|
Zabaltzen hasi, eta gehienak liburuz beteta zeudela konturatu zen. Euskal Herriaren eta
|
euskararen inguruko
liburuak ziren gehienak, nahiz eta astronomia eta astrobiologia liburuak ere topatu zituen" Astrobiologia. Zer ostiatan ibiltzen zen Joxe Mari hau?".
|