|
2009
|
|
|
Horren adibide dugu Mungia aldean eta, oro har, Uriben eskualdean
|
euskarak
duen egoera, non hirigintza tsunamiak oraindik ere gehiago sakabanatu dituen euskaldunak. Hazten ari den hirigintza sakabanatuaren fenomenoaren aldean, patetikoak dira euskara sustatzeko gobernueta udal planak.
|
|
2010
|
|
|
Bada, hogeita hamar urte geroago, Bretainiako eskualdean 600.000 biztanletik 200.000ra igaro dira, eta hiztunen ehunekoa 22tik 6,5era jaitsi da. men aldaketarekin batera, euskara administrazio, merkataritza, zuzenbideedo politika inguruneetatik kanpo zegoen erabat, eta hedabideetan eta hezkuntzan ere hutsaren hurrengo presentzia zuen. euskal herriko udalerri edo bailara guztietan, barruraino sartu zen gaztelania, eta hegoaldean normaltasunez bizitzeko guztiz ezinbesteko bilakatu zen. hiriingurunean, familiaren bidezko transmisioa bertan behera geratu zen, ia erabat. eta soziolinguistikan oso jakina denez, egoera horren ondoren hizkuntza erabiltzeari uztea etortzen da, eta handik gutxira gainera, baita landa eremuan ere. lehenago esandakoa errepikatu arren, esan beharra dago euskara desagertzeko prestatua izan zela, eta iragan mendearen azken laurdenak izan behar zuela azken aurreko geltokia; hau da, hizkuntza edozein familia eremutan hitz egiteari utziko zitzaionekoa. hizkuntzen galera fenomenoen arloan ikasiak ez direnei aurreko hitzak gehiegizkoak direla irudituko zaie. horregatik, prozesu hori adibide baten bidez azalduko dugu, eta oso urrutikoa ez den beste egoera batekin alderatuko dugu euskal herria. ...k zeuden hizkuntzaren ezagutzan. bada, hogeita hamar urte geroago, bretainiako eskualdean 600.000 biztanletik 200.000ra igaro dira, eta hiztunen ehunekoa 22tik 6,5era jaitsi da. bretoieran eskolatzen direnen tasa %2 ingurukoa da, eta familiaren bidezko transmisioa, berriz, hutsaren hurrengoa3 horixe zen, eta ez besterik, euskararentzat prestatzen joan zen etorkizuna. eta demokraziaren hastapenetan
|
euskarak
zuen egoera berme ezin hobea zen bretoieraren moduko bilakaera izateko. eSpainiaKo demolinguiSTiKaren HiSToriari
|
|
2011
|
|
|
Ikerketa hau ere tradizio positibistan kokatu zen, kanpo lanean oinarritua zegoen eta
|
euskarak
zuen egoera deskribatzen zuen.
|
|
|
Egiazki, lan honen azken helburua zen Euskal Herriaren egoera soziolinguistikoari buruzko ezagutza teorikoa handitzea. Nolanahi ere, ikerketa aplikatuaren zantzuak ere bazituen; azken finean, Txillardegiren helburua zelako jendea
|
euskarak
zuen egoerari buruz kontzientziatzea hartzea eta gizartea mobilizatzea (Txillardegi, 1984: 113).
|
|
2015
|
|
|
Aldaketa prozesu horretan, ordea, ez da kontrol neurririk izan eragin linguistikoa zaintzeko, ez erabileraren planifikazioari dagokionez, ez harrera prozesuari dagokionez. Gainera, zenbait udalerri are egoera larriagoan geratu dira, inguruko herrietan
|
euskarak
duen egoera minoritarioagatik. Esandakoak ondorio sakonak ditu, egoera hauek euskarak aitortza ofiziala duten inguruetan ere gertatzen ari baitira, beraz, legedia hauek euskararen erabilera soziala nagusi den eremuetarako dituzten ezintasunak agerikoak dira.
|
|
2017
|
|
|
...at, espainiako auzitegiek egoera horren salbuespen bat ebatzi dute, hain zuzen ere, bi hizkuntza ofizialetik bat egoera gutxitu batean dagoenean beste hizkuntza ofizialaren aldean. kasu horretan badago arauz lehenestea hizkuntza gutxituaren erabilera, horren helburua baldin bada bi hizkuntza ofizialen arteko berdintasuna lortzea. egitasmoan ikusi dugun bezala, auzitegiek onartu egin dute hori dela
|
euskarak
duen egoera euskal autonomia erkidegoan, eta badagoela, beraz, euskararen erabilera lehenestea. alabaina, orain arte aipatu ditugun mugak ezarri dizkiote auzitegiek euskararen lehentasunezko erabilera horri: herritarren zerbitzuhizkuntza bermatu behar dutela, langileen hizkuntza eskubideak bermatu behar dituztela, eta administrazioaren barruko funtzionamenduari bakarrik eragin diola.
|
|
2018
|
|
|
Mediku hauek, behin medikuntzako gradua amaituta, eta oposizioa gainditu ondoren, espezializazio prozesua burutzen dute, tutore baten gidaritzapean, eta lan ardurak modu progresiboan hartuz. Lan honetan espezialista hauen formazio prozesuan
|
euskarak
duen egoera aztertu da. Donostialdea ESIko BAMEen euskara ezagutza %63 eta %92 artekoa da Familia Medikuen Unitatean, eta %46 eta %63 artekoa gainontzeko espezialitateetan.
|
|
2019
|
|
|
ekonomikoak edo denbora aldetikoak gehienetan, eta baita, zenbaitetan, informazio faltak eragiten duen motibazio urria. gai hau ez da erraza eta apenas heldu zaion serioski inon, nik dakidala. Baina bideratzekotan, derrigorrezkoa izango da lan horietan ari diren pertsona eta erakundeekiko harreman zuzena izatea, gaiari buruzko informazioa ematea (askori inork ez baitio azaldu gure gizartean
|
euskarak
duen egoera eta garrantzia) eta egoera hobetzeko egitasmoak, euskara ikasteko aukerak eta hartu beharreko neurriak elkarrekin lantzea.
|
|
|
Musikariak euskararekin duen harremana eta bere testuinguru soziolinguistikoa zein den zehaztuko da lehenbizi, ondoren hizkuntza hautua egiterakoan emango dituen arrazoiak eskaintzeko. Azkenik, euskal musikaren baitan
|
euskarak
duen egoeraren inguruan musikari bakoitzak duen iritzia ere kontuan hartuko da. Azken batean, iraganeko taldeek egindako hizkuntza hautuak eurei zenbateraino eragin dien jakitea garrantzitsua izango da.
|
|
2022
|
|
|
Diglosiaren kontu: Iparraldetik ikuspegi bat artikulua idatzi du, Ipar Euskal Herriko eremu sozioekonomikoan
|
euskarak
duen egoera aztertzeko. Euskararen ofizialtasun ezak eta bertako egoera soziolinguistikoak erabat baldintzatzen dute esparru formalean ekimen ezberdinak jartzeko erronkak.
|
|
2023
|
|
|
Nazioarteko, Europako, Espainiako Estatuko zein autonomia erkidegoetako araudia erabili da ikergaiaren errealitatera gerturatzeko. Ondoren, ikus entzunezkoetan valentziera, galiziera, katalana eta
|
euskarak
duten egoera aztertu da beraien arteko alderaketa oinarri hartuta. Bide batez, komunikabideen esparruan Espainiako Estatuko hizkuntza politikaren hutsuneak azaleratzeko saiakera egin da.
|
|
|
Helburua, eskualde horretan arlo sozioekonomikoan euskararen egoera zein den deskribatu nahi izan du, kontuan izanik lan mundua euskalduntzeko egin diren ekimenak. Behin deskripzioa egin eta gero, bigarren atalean Oarsoaldeko biztanleei zabaldutako galdetegitik ateratako emaitzak aztertu ditu, hain zuzen, bailarako lan munduan
|
euskarak
duen egoera jasotzeko.
|
|
|
Oasoaldeko lan munduan
|
euskarak
duen egoera kontu ezezaguna da oraindik, ikusi dugun moduan, oso zaila baita enpresen eta establezimenduen datuak eskuratzea.
|
|
|
Oasoaldeko lan munduan
|
euskarak
duen egoera kontu ezezaguna da oraindik, ikusi dugun moduan, oso zaila baita enpresen eta establezimenduen datuak eskuratzea. Datu horiek eskuratzeko, Oarsoaldeko biztanleen artean zabaldutako galdetegia erabili da eta galdetegi honen erantzunak jaso eta aztertuko dira datozen lerroetan.
|
|
|
Oarsoaldeko lan mundua euskalduntzeko egitasmoek izandako esperientzietatik ikasteaz gain, bailarako arlo sozioekonomikoaren ez ezagutzari erantzuna eman nahi izan zaio lan honekin, ikerketa honen bigarren zatia osatzen duen galdetegiaren bitartez. Horrela, bailarako entitateetan
|
euskarak
duen egoeraren inguruko datu eguneratuak, lanerako joan etorrien fluxua, lan munduan euskarak duen presentzia, lanerako erabiltzen diren hizkuntzak eta Oarsoaldeko entitate pribatu zein publikoetan lan egiten dutenen hizkuntza jarrerak jaso dira, besteak beste. Udalerriaren, adinaren, sexu/ generoaren eta sektorearen arabera sailkatu dira datuok.
|
|
|
Eta horrekin batera, Oarsoaldeko biztanleei zabaldutako galdetegitik ateratako emaitzen analisiak eskainiko dira. Era berean, galdetegi horren emaitzak urteetan jasotako datuekin alderatu eta sektorearen araberako hizkuntza datuen analisia egin da, datu horietan oinarrituta, bailarako lan munduan
|
euskarak
duen egoeraren berri jasotzeko. • Hitz gakoak:
|
|
|
Nagusiki, gaur egun Oarsoaldeko lan munduan
|
euskarak
duen egoera jaso nahi izan dut ikerketa honetan, egoeraren argazki orokor bat egin, aurrera begirako Hizkuntza Politika zehatzagoak eta eraginkorragoak diseinatze aldera, ustea baita, behin egoera ezagututa, euskararen egoeran eragiteko neurriak proposatzea errazagoa izango dela.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko arlo sozioekonomikoan
|
euskarak
duen egoera aztertu zuen Siadecok 2019an, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak hala eskatuta.
|