|
2001
|
|
|
Uztaritzen egindako bileran, euskara bizi publikora hedatzeko ekimen berriak abiatzea erabaki du. Azaroaren 5a eta 11 bitartean euskararen astea antolatuko du
|
euskarak
toki publikoetan bere lekua izan dezan eta publiko zabalari hurbil dakion helburu izanik. Halaber, Herriko Etxeetan euskararen presentzia areagotzeko neurriak hartzea eskatuko dute.
|
|
|
Tokian tokiko egoeraren arabera (bai
|
euskarak
toki horretan bizi duen egoera, zein bertako euskaltegiak dituen aukera eta baliabideen arabera) ikasgu bakoitzahausnarketa bat egitera gonbidatu nahi dut, gai honek zer nolako oihartzuna dueneta izan lukeen argitze aldera.
|
|
2002
|
|
|
«Geu» aldizkaria hiriburutik kanpo ere, Araban geroz eta ezagunagoa da. Bestelako komunikabideei dagokienez,
|
euskarak
toki gutxi du Gasteizen. Hala Bedi irratian entzun daiteke irratsaioren bat euskaraz.
|
|
2003
|
|
|
Bi urte geroago, 1964an, El Español astekari frankistak ETAri buruzko erreportaje bat argitaratu zuen ETAren izena eta izaera Espainia osoan zabalduz; horri erantzunez EAJk kaleratutako txostenean, euskararen alde egindako lanari garrantzi berezia eman zion. Jeltzaleen ustez, errepublika garaian beren eraginez berpiztu zen euskara, eta Estatutuari esker eskolan, institutuetan eta Euskal Unibertsitatean
|
euskarak
tokia izan zuen.
|
|
2008
|
|
|
Harreman argia du, beraz, euskarazko hedabideen kontsumoak, hizkuntza gaitasunarekin, etxeko erabilerarekin eta baita euskararekiko jarrera subjektiboarekin ere:
|
euskarak
toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta euskaraz gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan. Hiru aldagai horien kasuetan, hiruretan da estatistikoki adierazgarria euskarazko hedabideen kontsumoarekin duten harremana.
|
|
|
Harreman argia du, beraz, euskarazko hedabideen kontsumoak, hizkuntza gaitasunarekin, etxeko erabilerarekin eta baita euskararekiko jarrera subjektiboarekin ere:
|
euskarak
toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta euskaraz gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan. Hiru aldagai horien kasuetan, hiruretan da estatistikoki adierazgarria euskarazko hedabideen kontsumoarekin duten harremana.
|
|
2009
|
|
|
Justizia Jauregian
|
euskarak
tokia behar luke, konparazione?
|
|
|
Udako Euskal Unibertsitatean lanean eta goi mailako arduratan eman ditudan urte luzeak dira horren lekuko besteak beste. Garai batean, gurean espazio unibertsitarioa oraindik definitu gabe zegoenean, beharrezkoa izan zitekeen berariazko erakunde bat sortzea unibertsitate mailan
|
euskarak
tokia izan zezan normaltasunez. Alta bada, beste enbor bateko ezpala da, 2009an Euskal Herriko unibertsitate mapa osatua eta, halaber, ase dagoenean —ez ahaztu gurean 3 unibertsitate publiko, eta beste 3 pribatu daudela, UNEDeko zentroez aparte—, berritik sortuko den egitura unibertsitario bat sortu nahi izatea euskal unibertsitatea eratzeko.
|
|
2012
|
|
|
Gaztetxoak hainbat gizarte sareren partaide dira: ikasgela barrukoa, ikasgelaz kanpokoa, koadrila, auzoko lagunak... etxean euskaraz egiten dutenek izan ezik, gainontzeko gazte barakaldarren harreman sare euskaldun bakarra irakasle, begirale edo horrelako autoritateak izaten dira. harreman sareak aldatuz doaz denborarekin, batez ere nerabeen kasuan, institutua bukatzean sortuko zaizkien harreman berrietan
|
euskarak
tokia izan lezake ala ez.
|
|
2014
|
|
|
Aldundiaren asmoarekin bat egin zuten herrialdeko 36 udalek, Uema Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak eta Urola Kostako Udalen Elkarteak. Helburua zen
|
euskarak
tokia izatea erakundeen ardurapeko lanetan eta zerbitzuetan. Horregatik, kontratu publikoetan hizkuntza irizpideak ezarri zituzten:
|
|
|
Jendeak ernatzen dira, ez aski hor ere, bainan lehen baino gehiago, berrikitan ja erraiten ginuen bezala, ondarearen alde, ikusiz badela hor altxor bat miresgarria ez dena andeatzerat utzi behar. Ernatzen gira ere, gogo berarekin,
|
euskarak
toki gehiago ukaiteko gure egun guzietako bizian. Ainitz gisetarat gainerat, ikastolak lagunduz konparazione eta AEK ren kurtsoak ere ba.
|
|
2015
|
|
|
Urte berean sortu ziren, Punto y Hora de Euskal Herria Iruñean, eta Garaia eta Berriak Donostian. Elebidun gisa aurkeztu zuten beren burua, baina
|
euskarak
toki urria eta/ edo eskasa zuen. Talde politikoei lotuta etorri ziren eta azkenengo biek ez zuten asko iraun.
|
|
|
–(...) erran dezagun
|
euskarak
toki guti, biziki guti zuela Enbatan: ohartu zarete Enbata edo Ekin en [Enbatako militanteen barne buletina] pasarte bat ematen dutalarik hamarretarik bederatzitan, frantsesez idatzia dela, nahiz idazlea euskaradun hauta izan, nahiz idazlea euskararen aldeko langile porrokatua izan.
|
|
2016
|
|
|
Edota Ernairen helburu estrategikoen artetik euskara desagertu izana. Egia da ezker abertzalean bagaudela
|
euskarak
toki handiagoa izan behar duela pentsatzen dugunon kolektiboak, baina, gaur gaurkoz oso desorganizatuak egonik, ez dugu gure irizpidea nagusitu dadin lortzen. Gure borroka da ezker abertzalean euskara zentral bihurtzea, gero gizartean zentral bihur dadin».
|
|
|
Polemika ere sortu zuten Arnaldo Otegi kartzelatik atera ondorengo ekitaldiek,
|
euskarak
toki txikia izan zuela eta. «Errealismoa» aipatu zuten, euskal herritar gehienek ez dakitela euskaraz.
|
|
|
Hori horrela, Santa Teresa Jesusenaren idazlanek nazioartean izan duten arrakasta kontuan hartuz, inoiz baino argiago ikusi dut benetan merezi izan duela lan horiek euskaratzeak. Hori horrela, aurrerantzean
|
euskarak
toki eder bat izango du hizkuntza ugari horien artean.
|
|
|
Uztaritzen (azaroak 22) eta Hendaian (azaroak 23) egin dituen hitzaldietatik landa, Beskoitzen du Nicolas Tournadre Aix Marseillako unibertsitarioak, azaroaren 24an, ortzegun huntan berean (20:00), Bil Toki gelan,
|
euskarak
toki, nazio eta nazioarte mailan duen lekuaz. Hizkuntzalaritza irakaslea da Nicolas Tournadre eta jakitate handikoa da hizkuntzen mailan, bertzeak bertze" Le Prisme des langues Essai sur la diversité linguistique et les difficultés des langues" liburua duela berriki argitaratua (2014).
|
|
2017
|
|
|
JeanJacques Lasserre departamenduburua mintzatu da gehienik Baionako kolegio berriari ekarri laguntzaz. Mathieu Bergé Euskararen Erakunde Publikoaren burulehenak hein bat xeheki aipatu ditu egin eta egiten diren urratsak ikastegi guzietan
|
euskarak
toki gehiago har dezan. Bingen Zupiria euskal gobernuko sailburuak hitzeman du aitzina lagunduko duela Seaska, deraman saila baitezpadakoa dela Euskal Herriaren onetan:
|
|
2018
|
|
|
euskararen ikuspegitik onargarri eta erabilgarri izan daitekeen izendegia etengabe moldatzen joan, Onomastika Batzordearen eskutik. Modu horretan eusten die Euskaltzaindiak euskararen batasunari eta
|
euskarak
tokian tokiko dituen errealitateei. Euskaltzaindiak Espainiako Ministerioari azaldu nahi dio euskararen ezaugarri propioak kontuan hartu behar direla izendegian genero bereizteari dagokionez:
|
|
2020
|
|
|
Egia da gainera Enbata euskaldunon ahotsa dugula Euskal Herritik kanpora. Azken denboretan
|
euskarak
toki gehiago hartu du Enbata n, nahiz ez aski. Orokorki euskarak ez du behar lukeen tokirik euskal politikan, ez Iparraldean, ez Hegoaldean.
|
|
2021
|
|
|
Uharte Nafarroan izanki eta Arrigorriaga Bizkaian. Elkarlan bat
|
euskarak
toki gehiago ukan dezan sail asko eta askotan.
|
|
|
Eta babesguneaz ari garenean, ez da irudikatu behar eremu, toki edo egoera bat zeinetan beti, eta mundu guztiarekin euskaraz hitz egiteko aukera emango duen. Babesgunea eraikitzeak esan nahi du gune horretan
|
euskarak
tokia izan dezan baldintzak (esate baterako Ramallok (2020) proposatzen dituen bigarren mailako baldintzak) sortzen eta garatzen direla. Alegia, hiztunek hizkuntza erabilera eroso bat egitea ahalbidetzen du babesguneak.
|
|
|
Allurren irudiko ere, diskurtsoak findu beharra dago, eta horren inguruan gogoeta egin, «diskurtso berak ez duelako balio eragile sozioekonomiko guztientzat». Esan zuen
|
euskarak
tokia egin behar duela enpresaren irudian eta lehiakortasunean.
|
|
2023
|
|
|
Ondotik heldu zen Radio Adour Navarre 1978an. Hor, aldiz,
|
euskarak
toki gehiago ukan zuen?
|
|
|
prosa, olerkiak, bertsoak eta partiturak. Saiakerak eta ikerketak gazteleraz argitaratu ohi ziren, kazetaritza lan gehienak ere bai, baina sorkuntza lanetan
|
euskarak
toki handiagoa zuen. Lore jokoak eta euskal festak iragartzeko aktak bi hizkuntzetan eman ohi zituzten.
|