|
2004
|
|
|
Ezin du besterik Eusko Jaurlaritzak? Horrela bada,
|
euskarak
ez du Gobernurik. Madrilgoa ez da euskararen komunitatearen Gobernua.
|
|
|
Pixka bat aurrerago, berriro ere, orotariko adierazpenak datoz gainezka: . Euskararik gabe ez dago Euskal Herririk, baina
|
euskarak
ez du etorkizunik Euskal Herriaren normalkuntzatik at. Gauzak horrela, apolitizismoan edota gai politiko orokorretatik at euskararen normalkuntza planteatzea okerra da. Euskara eta lurraldetasuna ezin dira bereizi, euskara eta subiranotasun politikoa bereizi ezin daitezkeen moduan, eta lurraldetasuna eta subiranotasuna gai politikoak dira bete betean?. 306
|
|
2006
|
|
|
El catalán ha podido y puede recibir voces latinas, castellanas o francesas, catalanizándolas, porque es lengua latina; pero el vascuence, si las recibe, degenera en jerga" 302 Euskara, latinari eskerrak behiala" kristautu" ahal izan zen, baina orain modernotu ez. Nola beste bideak ere –kontzeptuak bere baitatik sortzeak–, aparte euskarak horretarako ez omen duela aski kulturarik303, onenean ere zapo euskara batera bakarrik eramaten duen304,
|
euskarak
ez du inolako irtenbiderik modernitatera.
|
|
|
Erreferentzia obligatua bihurtua baitago, gure erreferentzia nagusia ere izango dira, Bilboko Lore Jokoetan Unamuno-k 1901eko abuztuko 26 gauean239 harrotu zituen hautsak, bere jokabide zatarragatik ere bai (jaietako erregina, ez zer eta ez hura, mandazain mozkor batek baino ez akademikoago laidoztatuz), baina bere tesi probokatzaileagatik batez ere:
|
euskarak
ez duela mundu modernorako balio, eta lehenbailehen hiltzea dela onena. Tesiak badu bigarren parte bat, gutxiago aipatzen bada ere, ez gutxiago erreparatzekoa guretzat:
|
|
2009
|
|
|
(UBM, 6). Badakigu,?
|
euskarak
ez du errurik?. (Baina badakigu, hori alderantziz berdintsu esan daitekeela, Tartasekin:
|
|
2010
|
|
|
Nik izena esan ahala, ordea, halako keinu bat egin duzu zuk, Damaso, Salbatoreren berri ez bazeneki bezala; bada, jakin ezazu hau ez dela haren izena izkribu honetara ekartzen dudan lehen aldia; ez zarela gogoratzen??; bada, jakin ezazu, halaber, Salbatore ez zela martetarra, euskalduna baizik? horretan ere bai baitago gure artean aldea; izan ere, nik badakit gaztelaniaz idatzitako literaturaren berri, zuk ez euskarazkorik; tematu zinen, Barojak eta Unamunok esan zutenaren ildotik,
|
euskarak
ez duela modernitatea esateko balio, eta hortxe gelditu zinen?
|
|
|
Gero, hizkuntzaz aritu ginen, eta hartan ere ez ginen ados jarri;. Esperantoa da anaitasun unibertsalaren ezaugarri nagusia eta esperantoa da etorkizuna? esan zidan;. Nahi duzuna esan, baina nik nahiago ditut lore naturalak artifizialak baino, eta hemen, Euskal Herrian, euskara da lore naturala, gaztelania bera ere baino naturalagoa, aurreragokoa ere baden neurrian?;. Bai, baina
|
euskarak
ez du gaztelaniak duen indarra, eta??; hain ziztuan etorri zitzaidan erantzuna, non hantxe moztu bainuen: –Horregatixe lagundu behar diogu euskarari!
|
|
|
...hizkuntzaz aritu ginen, eta hartan ere ez ginen ados jarri;" Esperantoa da anaitasun unibertsalaren ezaugarri nagusia eta esperantoa da etorkizuna" esan zidan;" Nahi duzuna esan, baina nik nahiago ditut lore naturalak artifizialak baino, eta hemen, Euskal Herrian, euskara da lore naturala, gaztelania bera ere baino naturalagoa, aurreragokoa ere baden neurrian";" Bai, baina
|
euskarak
ez du gaztelaniak duen indarra, eta..."; hain ziztuan etorri zitzaidan erantzuna, non hantxe moztu bainuen: " Horregatixe lagundu behar diogu euskarari!
|
|
|
...bazeneki bezala; bada, jakin ezazu hau ez dela haren izena izkribu honetara ekartzen dudan lehen aldia; ez zarela gogoratzen...?; bada, jakin ezazu, halaber, Salbatore ez zela martetarra, euskalduna baizik... horretan ere bai baitago gure artean aldea; izan ere, nik badakit gaztelaniaz idatzitako literaturaren berri, zuk ez euskarazkorik; tematu zinen, Barojak eta Unamunok esan zutenaren ildotik,
|
euskarak
ez duela modernitatea esateko balio, eta hortxe gelditu zinen...
|
|
2011
|
|
|
–Euskararen normalizazioan, demagun, hiztun indibidualaren asertibitatea bihurtu dugu etorkizunerako ardatz nagusi. Hori garrantzitsua da, baina arriskutsua litzateke hizkuntza politika soilik hor ardaztea, gutxiago hitz eginez Txepetxen hiztun komunitateaz, edo ahaztuz
|
euskarak
ez duela segurtasun juridiko instituzional berbera, euskara jakitea ez da derrigorra euskararen herrian?. Joseba Azkarraga Etxagibel,. Berrikuntzaren apologia bizi dugu?, Argia,.
|
|
2015
|
|
|
Unamunok ahalegin handia egin zuen euskara ikasteko, eta poema koxkorren bat ere sortu zuen gure hizkuntzan, inor ahozabalik uztekoa ez izan arren. Gero,
|
euskarak
ez zuela bizimodu modernorako balio etsi zuen eta lau haizetara aldarrikatu zuen, 1901eko Lore Jokoen sarrera hitzaldi dohakabe hartan, lokatzetan dagoen astoa laga eta erdararen trenera igotzeko gonbita egin zigunean Hego Euskal Herriko euskaldun guztioi.
|
|
|
Bilboren ahultasuna kontuan hartuta, zail gertatzen zen Bizkaiko euskara Euskal Herri osora hedatzea. Hizkuntzako modak zabaltzeko, hiri handien itzala da beharrezko, eta Bilbo erdalduna zenez gero, Bizkaiko
|
euskarak
ez zuen euskarri nahikorik horretarako. Bizkaiko gainerako herriak txiki samarrak ziren, eta euskara bera ere ez zen batzuetan eta besteetan berdina, Bermeon eta Durangon, edo Mungian eta Markinan.
|
|
|
Hala ere, agertzen zen elebidun gehienek 50 urte baino gehiago zutela, baita 16 artekoak elebidun pasiboak zirela, erran nahi baitu euskara ulertzen zutela, bainan ez zutela erabiltzen. Horrek erakusten zuen deia, Iparraldean
|
euskarak
ez zuela gerorik hola segituz, gehienik mintzatzen zutenak adin batekoak zirelako. (...)?
|
|
|
–Gure Irratia sortu duen Entzun Ikus batasunari iduritu zaio,
|
euskarak
ez duela ttotto bat, edo alki bat, edo gela bat eskatu behar beste irrati etxe batean. Euskarari bere etxea zor zaio beste mintzaira guzieri bezala.
|
|
|
Hedaduraz, hizkuntzok euren errealitatera egokitutako komunikazio ereduak garatu behar dituzte (horregatik diogu, hain zuzen,
|
euskarak
ez duela edozelako komunikazio esparrua behar, esparru autozentratua baizik). Ez da aski informazioa euskaraz ematea:
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntz eskubideei dagokienez, makina bat aldiz esana dugu lurraldetasunetik at,
|
euskarak
ez duela irtenbiderik. Hots, Ibarretxeren Plana, alde horretatik, maingua da erabat(...)
|
|
|
Hots, desoreka horretan,
|
euskarak
ez du irtenbiderik. Eta argi eta garbi esan behar da63.
|
|
|
Makina bat aldiz esana dugu lurraldetasunetik at
|
euskarak
ez duela irtenbiderik. Ibarretxeren Plana, alde horretatik, maingua da333.
|
|
|
«Kezkagarritzat» jo du ikasleek euskarari buruz duten pertzepzioa. «Ikasleek berehala ikusten dute beren testuinguru askotan
|
euskarak
ez duela funtzionaltasun hori; euskaldunak gutxienez elebidunak direnez, badakite euskaraz dakienak gaztelaniaz ere jakingo duela. –Beraz, euskaraz dakienak gaztelaniaz ere baldin badaki, zertarako ikasi behar dut??».
|
|
|
Internet tresna globala izanik, gehiegitan entzun ohi dugu ingelesaren edo gaztelaniaren gisako hizkuntza globalak erabili behar direla, edo euskarazko edukia gehitzeak edozein web proiektu garestitzen duela lana bikoiztea dakarrelako. Hori diogun unetik
|
euskarak
ez du etorkizunik Interneten. Sinetsi behar dugu euskara Interneten komunikatzeko baliotsua dela, eta hartzailearentzat garrantzitsua dela bere hizkuntza erabili ahal izatea nabigatzen duenean.
|
|
2019
|
|
|
edo lortzen dugu ia ezagutzaren unibertsalizaziora iritsi den belaunaldi gazte honek erabileran urrats kuantitatibo eta kualitatibo nabarmenak ematea, eta orduan, normalizatuta dauden hizkuntzen egoerara hurbiltzeko bidea hartuko dugu; edo, ia ezagutzaren unibertsalizaziora iritsi den belaunaldi honen gehiengoak erabilerari bizkar ematen badio eta erdaraz egiten jarraitzen baldin badu, hurrengo belaunaldiak, hemendik 20 bat urtera jaioko diren beraien seme alabek? jasoko duen mezua izango da guraso guztiek euskaraz jakin arren ez dutela erabiltzen, hau da,
|
euskarak
ez duela inolako garrantzirik. Eta orduan galdetuko dute:
|
|
2020
|
|
|
Niri begira jarri eta hitzik aurkitu ezin balu bezala egiten zituen, ez dut esango orduak, baina bai tarte luzeak. Beharbada euskal hitzen baten bila zebilen, eta
|
euskarak
ez du seguru asko hitzik Kubako emakume bat definitzeko. Gizajoari ondoezen bat emango ziola ematen zuen.
|
|
2023
|
|
|
Tokiko kolore bat, berezitasun bat. Eta hori egitearen arrazoia da pentsatzen dutela
|
euskarak
ez duela beste ezertarako balio.
|