|
2013
|
|
|
Etxekideen hizkuntza gaitasunak telebista kanalen aukera mugatzen duelakoan (nahiz banakako kontsumoak gora egin), egoera horri nola aurre egin lehen mailako erronka izan luke euskarazko telebistarentzat. Areago, bere publikotzat
|
euskara
ulertzeko gai direnak ere —elebidun hartzaileak— hartzen baditu. 3 taulan ikus daitezke argiago datu horiek guztiak.
|
|
|
Hemen kontuan hartu behar da, telebistako ikusle potentzialez ari garenean," euskaldun osoaren" kontzeptua (hots, euskaraz ulertu, mintzatu, irakurri eta idatzi egiten duena) laburregi geratzen dela. Telebista ikus entzunezko medioa den neurrian, eta bere mezuan ahozko hizkuntzaz gain beste kode ugari agertzen direnez (irudiak, bestelako soinuak, testu idatziak eta abar), bere ikuslego potentziala
|
euskara
ulertzeko gai direnek osatzen dutela esatea ez da desegokia; beti ere horretarako bideak asmatzen badira, jakina. Horri bigarren abantaila bat gehitzen zaio, populazio horrengana iritsi nahi izanez gero:
|
|
|
ETBk ez die, oro har, aldaketa soziolinguistiko horiei erantzun, eta 1986an abiatutako ereduarekin jarraitu du; alegia, kontuan hartu gabe eskolatik euskaldun berri andana irteten ari zela,
|
euskara
ulertzeko gai direnak gero eta gehiago zirela, edota euskaldunak gero eta sakabanatuago daudela. Eta ez die erantzun, nahiz eta azken urteetan teknologian izan diren aldaketek aukera handia eman dioten beste bide batzuk bilatzeko.
|
|
|
Saio arrakastatsu horretako 2012ko edizioari erreparatuz gero, zera ikusten dugu: aurkezlea euskalduna da; lehiaketan parte hartzen duten taldeetako kapitain guztiak, euskaldunak; lehiakideen erdia inguru, euskaldunak; eta audimetria datu zehatzik ez badugu ere, populazioaren eta programaren ikusleen soslaien arteko estrapolazio bat eginez gero, audientziaren heren bi edo gehiago
|
euskara
ulertzeko gai dela esan daiteke.13 Alabaina, programa osoa gazteleraz ematen da, euskaraz ekoiztu eta eman zitekeen arren.
|
|
2015
|
|
|
hala nola, unea, tokia, testuingurua edo norbere aldartea zein den, hautua bat ala bestea izango da. Ezagunekin ere sarritan gazteleraz aritzen gara, noski, eta gainera jakinda
|
euskara
ulertzeko gai direla; hori ere ohitura kontua. Behin ohitura batzuk geure eginda eta modu batera jokatzen ikasita, ordea, zaila izaten da beste modu batera jokatzen hastea.
|
|
|
1973ko 1.863 euskaldunen kopurua ikaragarri hazi da harrezkeroko urteetan. Gaur egun, behinik behin, arabar asko dira
|
euskara
ulertzeko gai.
|
|
|
187 lagunek erantzun zuten inkesta. Bertan islatzen zenaren arabera, irakurleen %70
|
euskara
ulertzeko gai zen, eta %30 ikasteko asmotan ei zebilen. Horrez gain, zera ere irakur zitekeen emaitzen azalpenean:
|
|
2016
|
|
|
«Hainbat baldintza objektibo aldatu ditugu, batez ere hizkuntza gaitasunaren aldetik. Zenbat futbol talde daude Euskal Herrian entrenatzaile elebiduna dutenak eta jokalariak
|
euskara
ulertzeko gai, eta erdaraz entrenatzen direnak. Eta euskaraz entrenatzen direnetan, zer da, entrenatzaileak motibazio urratzailea duelako?
|
|
2017
|
|
|
" Bileran
|
euskara
ulertzeko gai ez diren herritarrak daudenean, bilera euskaraz egingo da eta gaztelerazko laburpenak egingo dira, beti ere aurkezpenagurrak, azalpen nagusiak eta amaierako laburpena euskaraz direla." beste batzuk, berriz, langileen hizkuntza eskubideak urratzen zituztelako baliogabetu zituen. adibidez, honakoa:
|
|
|
gaur egun, lau nafarretik batek euskara ulertzen du, bederen. Duela 25 urte, lehen inkesta egin zelarik, zazpi lagunetarik doi doia bat zen
|
euskara
ulertzeko gai. Argi da emendatze horren iturrian gazteak daudela.
|
|
2018
|
|
|
Laugarren oinarria ezagutzarena da. Esperientzia hauek garatzeko baldintzetako bat izan da gune horietan taldeko lankide guztiek euskarazko gutxienezko ezagutza izatea; zehazki, guztiak
|
euskara
ulertzeko gai izatea. Horrela definitu genuen ezagutza maila hori, esperientzia hauen berri emateko dokumentazioan:
|
|
|
Adibidez, Osakidetzak sistema zentralizatua du eta osasun langile batek idazten duen txostena, gaixoa tratatzen duten gainerako osasun langileek ere irakur dezakete. Euskaraz idatzi duenaren ondoren datozen irakurleak
|
euskara
ulertzeko gai ez badira, gaixoaren segurtasuna kolokan egon daiteke.
|
|
|
Ahobizi: 11 egunetan (azaroaren 23tik abenduaren 3ra) euskaraz egingo diezu
|
euskara
ulertzeko gai diren solaskide guztiei. Ezezagunei, berriz, lehen hitzak euskaraz egingo dizkiezu eta euskara ulertzen badute, hurrengoak ere bai.
|
|
|
Horretarako, Euskal Herrian hedatzen ari den errealitatea baliatu dute: gero eta jende gehiago da
|
euskara
ulertzeko gai. Hau ez da ekimen sinboliko bat, ohiturak aldatu eta harremanetan inertziak apurtzeko ariketa sozial praktikoa da.
|
|
2020
|
|
|
Unibertsitatean egindako inkesta soziolinguistikoa ere ekarri du urdazubiarrak gogora. Horren arabera, «gaur egun, ikasleen %45, 8
|
euskara
ulertzeko gai da, eta horietatik %68, 32k, hau da, unibertsitateko ikasle guztien %31, 29k euskara ongi menperatzen du».
|
|
2022
|
|
|
Dena den,
|
euskara
ulertzeko gai da, eta aurten, urrats bat egin du aurrera, euskaltegian izena emanda. Eskolako prozesuak bultzatu du horretara, hein batean:
|
|
|
Arigune horietan, kide guztiak
|
euskara
ulertzeko gai izan behar dira. Baina ekimenean parte hartzen duten entitateek ere kanpora begira herritarrekiko zerbitzu bat eskaini ahal dute; kasurako, harrera guneak edota salerosketa puntuak izan daitezke.
|
|
2023
|
|
|
√" Normala da ezezagunei lehen hitzak euskaraz egitea, edonon eta edonoiz". Datuen arabera, Euskal Herriko biztanleen ia erdia da
|
euskara
ulertzeko gai. Portzentaje hau asko aldatzen da eremu soziolinguistikoaren arabera, noski.
|
|
|
Horiei esker ikasi dute makinek giza ahotsa ezagutzen. Makinek euskaldunek nola hitz egiten duten ikas dezaten eta
|
euskara
ulertzeko gai izan daitezen, ahots asko eta askotarikoa behar dituzte. Horixe da, hain zuzen ere, ahots banku publiko bat, eta ezinbestekoa da euskarazko aplikazioak garatu nahi dituzten teknologia enpresek sarbidea izan dezaten, hizkuntza nagusietan gertatzen den moduan.
|