|
2002
|
|
|
1999ko lan publiko deialdiari buruz Nafarroako auzitegi Gorenak hartutako erabakia salatu du Administrazioa Euskaraz taldeak. Deialdi hartan turismo alorreko zazpi lanpostu eskaini ziren eta
|
euskara
jakitea ez zen kontuan hartu nahiz eta haietako hiru eremu euskalduneko Bertiz, Lekunberri eta Orreaga herrietarako izan. Auzitegiak Foru Dekretuarekin bat datorrela ebatsi du.
|
|
2003
|
|
|
Motibazio hori euskararen balio soziala azpimarratu eta elikatzen duen politika batek mantentzen du eta Nafarroako Gobernuaren erabaki anitzek motibazio pragmatiko hori ahuldu eta ito nahi dute, euskararen balio soziala eta prestigioa gutxituz, euskara ez dadila izan abantaila soziala eta ez dezala motibazio instrumentalik piztu. Euskara ikastea otu zaien nafarrek jakin dezatela
|
euskara
jakiteak ez diela abantailarik emanen eta ikasteagatik ez direla zerbitzu publikoak hizkuntza horretan hartzeko eskubidedun izanen.
|
|
2004
|
|
|
Gauza horiek ezin omen dira horrela plateatu: . Hori esatea, ordea, erraza bezain tranposoa da. Paulo Iztueta ari zaigu?, zeren arazoa ez baita
|
euskara
dakitenek ez dutela erabiltzen konstatatzea; zailagoa da esplikatzea zergatik ez duten egiten eta, esplikatuz gero, azaltzea nolako bitartekoak behar diren hizkuntza egoera desorekatu hau normaltzeko. (...) Hizkuntza erreformaren emaitzak arras mugatuak izango dira, borondaterik handiena jarrita ere, baldin aldi berean ez badira aldatzen gizarte egiturak.
|
|
2005
|
|
|
• Zalantzan jartzen da euskara lanpostua betetzeko ezinbesteko baldintza bezala jartzeak benetako premiei erantzuten diela; hau da,
|
euskara
jakitea ez da horren premiazkoa irakaskuntzan aritzeko, malguagoak izan lirateke (El Diario Vasco).
|
|
2007
|
|
|
Askotan euskarak Nafarroan bizi duen egoeraz hitz egitean nahiko ezkorrak izaten gara. Baina 3.600 biztanleko herri batean berrehunek
|
euskara
jakitea ez da gutxi. Gainera haien hurrengo belaunaldia ikastolara etorriko dela berma dezakegu.
|
|
2008
|
|
|
agintarien koldarkeriak balira huts hutsik. Damurik, denik abertzalerik gartsuena ere gogor asko oldartuko zaizu euskalduna izateko
|
euskara
jakitea ez dela ezinbesteko baldintza esanda. Hori sentimen kontua dela, eta sentimenak erabakitzen duela hemen nor zer den.
|
|
|
Beraz Azkuerentzat, bere karrera intelektualaren lehen unetik, argi zegoen Euskal Herriko biztanle oro nolabait euskaldun dei zitekeela, baina
|
euskara
jakin gabe ez zirela egiazko euskaldunak. Azkuek «bere taldea» hizkuntzaren arabera definitzen zuen.
|
|
|
Le doy el único ejemplar que tenía del manual de conversación [euskara ikastekoa], para que se dedique á poder llamarse con toda propiedad, vascongada; y solo sé que sabe decir iru»117 Hain zuzen ere Azkuek euskara ikasteko eta lantzeko hainbat testu didaktiko idatzi zituen. Azkuerentzat
|
euskara
jakitea ez baitzen derrigor txikitatik jaso beharreko zerbait, baizik nagusitan ere ikas zitekeena, eta euskaldun on guztiek landu behar zutena. 1896ko Metodoan adibidez, hola zioen:
|
|
|
Kontuan hartzen dute, euren ideologiaren gainetik, nolako tresnak emango dizkieten euren seme alabei bizitzan aurrera egin dezaten. Eta horretarako baloratzen dute gazteek hobe dutela
|
euskara
jakitea ez jakitea baino, badaezpada. Nire ikuspuntutik, horrek guztiak adierazten du bataila irabazi egin dela:
|
|
2009
|
|
|
Hori bai, dena frantsesez. Animatzaileen artean ere
|
euskara
dakienik ez dago. Azalpenak eskatzeko orduan, edo bisita gidatu bat nahi izanez gero, euskara entzuteko aukerarik ez da.
|
|
2010
|
|
|
Nik espainiera, frantsesa eta alemana dakizkit, lehen mailako hiru hizkuntza, nik dudan kulturaren gorputzaren osagai?, eta ez dizut esango
|
euskara
jakiteak ez liokeela emango halako gatz puntu bat nire bizitzari, hori baino ez!, esan dezadan hori ere argi eta garbi?, baina orain ez nahastu gatz puntu hori kulturaren jakiaren benetako gorputzarekin, arkumea lehengai duen plater batean funtsezkoa ez baita gatza, baizik eta arkumea bera.
|
|
|
Batzuen ustez, halako ahalegina egiteak ez zuen merezi hain jende gutxirentzat; azkenean, esaten zena zen, ez zuela merezi halako ahalegina euskara bezalako hizkuntza batean egiteak. Nahiz eta badakigun
|
euskara
jakin ez arren emanaldiarekin asko disfrutatu zuten pertsonak egon zirela. XXI. mendean, harritzen nau oraindik ere Urnietan hizkuntza jendea zatitzeko eta demagogia egiteko erabiltzen dela ikusteak.
|
|
|
Nik espainiera, frantsesa eta alemana dakizkit —lehen mailako hiru hizkuntza, nik dudan kulturaren gorputzaren osagai—, eta ez dizut esango
|
euskara
jakiteak ez liokeela emango halako gatz puntu bat nire bizitzari —hori baino ez!, esan dezadan hori ere argi eta garbi—, baina orain ez nahastu gatz puntu hori kulturaren jakiaren benetako gorputzarekin... arkumea lehengai duen plater batean funtsezkoa ez baita gatza, baizik eta arkumea bera. Espainierak, frantsesak eta alemanak, gainera, gatzetik ere ez dute gutxi...
|
|
2011
|
|
|
–Euskararen normalizazioan, demagun, hiztun indibidualaren asertibitatea bihurtu dugu etorkizunerako ardatz nagusi. Hori garrantzitsua da, baina arriskutsua litzateke hizkuntza politika soilik hor ardaztea, gutxiago hitz eginez Txepetxen hiztun komunitateaz, edo ahaztuz euskarak ez duela segurtasun juridiko instituzional berbera?
|
euskara
jakitea ez da derrigorra euskararen herrian?. Joseba Azkarraga Etxagibel,. Berrikuntzaren apologia bizi dugu?, Argia,.
|
|
|
Gasteizen 15 eta 30 urte bitarteko gazteen artean gehiago dira
|
euskara
dakitenak ez dakitenak baino. Aisialdia baliabide ahaltsua da hizkuntza normalkuntzarako.
|
|
2012
|
|
|
EAEko erdaldunen euskararekiko hurbiltasunari erreparatuz gero, %55, 5ek uste du"
|
euskara
jakin ez arren, euskararen mundutik hurbil dagoela"; %24, 9k uste du" euskararen mundua ezagutu ez arren, interesatzen zaiola"; %9, 7k uste" euskararen mundua ez duela ezagutzen eta ez zaiola interesatzen"; eta 9,5ek" ez du uste euskararen inguruan mundu ezberdin bat dagoenik".
|
|
|
EAEko erdaldunen euskararekiko hurbiltasunari erreparatuz gero, %55, 5ek uste du"
|
euskara
jakin ez arren, euskararen mundutik hurbil dagoela";
|
|
|
Aipagai dugun laugarren eta azken ikerketa honen emaitzetatik gurearekin harreman zuzena dutenak orokorrean hartuz eta laburbilduz, zera adieraz daiteke: EAEko erdaldunek,
|
euskara
jakin ez arren, euskararen mundutik hurbil daudela edo mundu hori interesatzen zaiela diote (%80, 4). Euskara hizkuntza polita eta interesgarria iruditzen zaie (%67, 4), eta ez dute baserri munduko hizkuntzatzat jotzen (%88, 1).
|
|
|
Bazeukan halako pertsona batek, hainbeste orri euskararen inguruan idatzi dituenak, bere bizitzan zeukan pena bakarra
|
euskara
jakin ez izana behin eta berriz aldarrikatu zuenak, bazeukan diot. hori aldez aurretik hobeto pentsatu eta beste zerbait erabakita uztea, nola erabakita utzi zuen non lurperatu behar zuten bere gorpua, noren ondoan eta abar.
|
|
2013
|
|
|
Orion
|
euskara
jakin ez arren moldatuko zinateke?
|
|
2014
|
|
|
Berdin dio erdaldun elebakarrak badira. Aitzitik, autobus gidariei, kale garbitzaileei, izozki saltzaileei eta kartak botatzen dituen sorgin, azti edo igarleari euskara eskatzen diotenek euskal kulturaren berri eman nahi duen proiektua gidatzeko
|
euskara
jakitea ez galdegitea... Bruselaren agindua bete behar zen:
|
|
2015
|
|
|
Horrela, euskaldun gisa definitzeko joera dute gorengo legitimotasun maila atxiki ohi zaien euskaldun zaharrengandik gertu sentitzen diren euskal hiztun berriak; besteak beste, euskarazko gaitasun eta jariotasun handia dutelako, sarri euskalkian mintzo direlako, euskaraz bizi eta pentsatzen dutelako, eta euskararekiko atxikimendu sendoa dutelako. ...era, euskaldun berri moduan definitzeko joera handiagoa dute zerbait faltan nabaritzen duten euskal hiztunak, legitimotasunik sentitzen ez dutenak euren gaitasuna mugatua dela uste dutelako, egunerokoan euskara gutxi darabiltelako, etab. Areago, bada bere burua euskalduntzat jotzen ez duen euskal hiztun berririk ere; euskaraz hitz egiten jakitea eta euskalduna izatea gauza bera ez direla iritzita,
|
euskara
jakiteak ez dakarrelako nahita nahiez euskalduna izatea, sentitzea.
|
|
|
Egoera honek oinarri juridikoa du, baina badu bere isla soziolinguistikoa ere. Estatuko boterepubliko zentralekin
|
euskara
jakitea ez da erabilgarria, eta autonomia erkidegoan dauden botereekinharremanak izateko euskara jakitea ez da ezinbestekoa.
|
|
|
Egoera honek oinarri juridikoa du, baina badu bere isla soziolinguistikoa ere. Estatuko boterepubliko zentralekin euskara jakitea ez da erabilgarria, eta autonomia erkidegoan dauden botereekinharremanak izateko
|
euskara
jakitea ez da ezinbestekoa.
|
|
|
Egoera honek oinarri juridikoa du, baina badu bere isla soziolinguistikoa ere. Estatuko boterepubliko zentralekin
|
euskara
jakitea ez da erabilgarria, eta autonomia erkidegoan dauden botereekinharremanak izateko euskara jakitea ez da ezinbestekoa.
|
|
|
Egoera honek oinarri juridikoa du, baina badu bere isla soziolinguistikoa ere. Estatuko boterepubliko zentralekin euskara jakitea ez da erabilgarria, eta autonomia erkidegoan dauden botereekinharremanak izateko
|
euskara
jakitea ez da ezinbestekoa.
|
|
|
Gustura ikusi zuten dokumentala eta pozarren atera ziren ekitaldi aretotik.400 txokotatik, AndoaineraErakusketaren irekiera ekitaldian kanpotik etorritakoak izan ziren protagonista, eta Ana Jakak hartu zuen hitza lehenengo. Haurra zela
|
euskara
jakin ez arren, gerora ikasi eta “Ez zen diruagatik” eleberria argitaratu zuen euskaraz 2014an. “Bizitzan zehar gauza garrantzitsuak esfortzuz lortzen direla ikasi dut.
|
|
|
19 Korrika historikoa eta arrakastatsua pasa ondoren, Korrikaren mezua hedatzen jarraitu nahi dugu; hori dela eta," euskahaldun" kontzeptuaren barruan dagoen ideia bat azpimarratuko dugu larunbatetik aurrera gauzatzen hasiko garen ekimenarekin:
|
euskara
jakin ez, ahaldundu, eta euskara ikastea lortu zuen jendean oinarrituko gara, hain zuzen ere. Horiek ikustarazteko asmoz hitzordu desberdinen bidez talde argazkiak egingo ditugu.
|
|
|
Hemen fanatismorik gabe eta maximalismorik gabe lan egin behar dugu. Punta puntako pertsonak kontratatzeko aukera badago,
|
euskara
jakin ez arren, primerako ikerlaria bada, horrek sekulako mesedea egingo dio unibertsitateari. Horri esker, unibertsitateak ranking guztietan lekuak irabazten ditu.
|
|
|
Ondorioz, nazio horren parte izan nahi duten guztiek onartu dute hori, baita beste hizkuntzetatik nazio horren parte izan nahi duten guztiek ere. Bere egin dute euskara hizkuntzetatik autoidentifikazio elementu gisa (eta ez era folklorikoan),
|
euskara
jakin ez arren. Bestela, nazioa deitzen duzun espazio komunikatibo horretan euskararen hegemonia baztertzen badu euskal komunitateak, ez al ginateke ‘Irlanda’ bihurtuko?
|
|
2016
|
|
|
Orain badakigu Gobernu berriak ere horrelako deialdietan Nafarroa osoa eremu “ez euskalduna” bihurtzen duela eta
|
euskara
jakitea ez duela puntuatzen. Eremu euskaldunean basozainen bat edo beste duela ematen badu ere.
|
|
2017
|
|
|
–Euskal identitatea ez da oinarritzen euskaraz, euskara jakitean baino? 399 ereduko ikasleen iritziz euskara jakitea omen da garrantzitsuena, ez euskaraz jardutea. . Euskara jakiteak esan nahi du euskaraz erantzun ahal izatea horretarako beharrean aurkituz gero? 400 Baina
|
euskara
jakiteak ez du esan nahi euskaraz hitz egin behar denik, gazte askoren arabera401 Adierazgarria da zinez, ezer onik ez dakarrenaren adierazgarri, identitate euskalduna gisa horretan definitzea, euskararik gabeko jokamoldea edo bizimodua euskalduntzat jotzea402 Erabiltzen ez den hizkuntzak ez baitu hiztunaren nortasun eraikuntzan eskurik izaten. Betiko adibidea jartzeko, atzerriko hizkuntza bat ikasteak ez zaitu hizkuntza horren ezpaleko identitate kulturalaren jabe bihurtzen.
|
|
|
nola ez gara haratago heldu hezkuntza sistema inplikatuta baldin badago helburu horietan? Ikasi berri dugu eskola mistoa ez dela hezkidetza,
|
euskara
jakitea ez dela euskara erabiltzea, eskolan jatorri desberdinetako ikasleak egotea ez dela kulturartekotasuna...
|
|
2019
|
|
|
Bestetik, hiztunek pairatu dituzte ondorioak. Hiztuna isildu egin da askotan,
|
euskara
jakin arren ez erabiltzea erabaki du. Horretaz gain, seme alabei ez irakastea erabaki du.
|
|
|
Hargatik, euskalduna izateko,
|
euskara
jakitea ez zen nahikoa debaldekoa suerta zitekeen, egoeraren arabera... departamenduaren, presoen, borrokaren, bake prozesuaren eta laborantza ganbararen alde derrigor bermatzea eskatzen baitzen: another brick in the wall... gustatzen zitzaidan eta agian bizirik mantentzen laguntzen ninduen marmara etengabea, hausnarra, kitzika mentala, ez beti baikorra antza.
|
|
2022
|
|
|
Euskararen Legearen araberako zonifikazioaren arabera, euskara eremu bakoitzean nola baloratuko den zehazten dute puntu horiek. Bada, eremu ez euskaldunean,
|
euskara
jakiteak ez du eraginik izango puntuazioan, eta eremu mistoan, berriz, lanpostu batzuetan soilik hartuko da aintzat.
|
|
|
jendaurreko lanpostu batzuetan bakarrik. Egoera makurrena, ordea, eremu ez euskalduneko deialdietan gertatuko da,
|
euskara
jakitea ez baita puntuatuko inolaz ere. Gainerako hizkuntzekin ez da halakorik gertatzen:
|
|
|
Aurrekoaren gabezia nagusiek bere horretan jarraitzen dutela ohartarazi du Bilbaok; batik bat, lanpostu guztietan ez dela aintzat hartuko euskararen ezagutza. Izan ere, dekretuak zehazten du euskara nola baloratuko duten Euskararen Legearen arabera banatutako hiru eremuetan, eta ondorioa da eremu ez euskaldunean
|
euskara
jakiteak ez duela inolako eraginik izango —bai, aldiz, ingelesa, frantsesa edo alemana jakiteak— eta eremu mistoan, berriz, lanpostu batzuetan soilik hartuko dutela aintzat.
|
|
|
Bakarren bat sumatzen bagenuen, ‘hau cara al sol eko horietakoa da’ esaten genuen", aitortzen du Maitek. Euskaraz aritzeagatik ere ez zutela inoiz arazorik eduki erran didate, nahiz lankide aunitzek
|
euskara
jakin ez, eta gaztelania gailentzen zen gehienetan. " Baina euskaraz aritzeagatik arazorik ez".
|
|
2023
|
|
|
Merkataritzan, Ostalaritzan, Nekazaritzan lan egiteko euskara ez da beharrezkoa, baina baloratu egiten da kasu gehienetan. Industrian
|
euskara
jakitea ez da baloratzen eta ez da beharrezkoa.
|
|
|
Garrantzitsua da pentsatzea, era berean, zer transmititzen diegun erdaraz hitz egiten diegun herritar ezezagun horiei. Izan ere, ez diegu soilik adierazten
|
euskara
jakitea ez dela beharrezkoa, eta hizkuntza hegemonikoa dela garrantzitsua dena. Biztanleen bitik batek euskara ulertzen duela jakinik, kide horrek ulertzen ez duela ere ari gara aurreikusten (eta aurreiritzi hori erakusten).
|
|
|
«Altsasun, Oronozen eta Auritzen kontuan hartzen dute euskararen ezagutza azterketak egiteko garaian, baina Iruñerrira lekualdatzeko, adibidez, ez», esan du. Izan ere, lekualdatze lehiaketa gehienetan,
|
euskara
jakiteak ez du punturik ematen; bai, ordea, alemanak, frantsesak eta ingelesak. Nafarroa osoko herritarrek «zerbitzua euskaraz jasotzeko eskubidea» dutela gaineratu du Astizek:
|
|
|
Sententzia hau eman duen epailea Ana Maria Martinez Navas da; Laudioko Udaleko langile batek abiatutako auzibidean ere ebatzi zuen
|
euskara
jakitea ez zela beharrezkoa, iazko otsailean plazaratu zen epai batean, eta argudio modura erabili zuen euskara munduko hizkuntzen artean «zailenetakoa» zela. Kritika ugari eragin zituen epaiak, eta epailearen argudioek ere asaldatu egin zuten euskalgintza.
|
|
|
• Batetik, estatuko botere publiko zentralekin zein Europako Batasuneko erakundeekin harremanak izateko,
|
euskara
jakitea ez da erabilgarria.
|
|
|
• Bestetik, erkidegoan dauden botereekin harremanak izateko,
|
euskara
jakitea ez da ezinbestekoa; gaztelera jakitea bai, ordea.
|