|
2001
|
|
|
Hiruzpalau pasartetan irakurri dut Krutwigek edo Txillardegik diotena, abertzale batek, koherentea bada,
|
euskara
jakin behar duela. Eta hortik atera nahi dute euskara eta abertzaletasuna banaezinezko lokarriz elkartutadaudela.
|
|
2002
|
|
|
EAEko gazteek hezkuntza prozesua amaitzean
|
euskara
jakin behar duten bezala, irakasleek ere ikasgaiak euskaraz emateko gaitasuna izan lukete.
|
|
2003
|
|
|
Hogei urte iraun zuen euskaroen elkargoak eta desagertu zen une berean, 1896an alegia, izan zuen ohorezko lehen goratzarre ofiziala euskarak Nafarroan. Ezusteko bitxi preziatu baten bidez, Nafarroako Diputazioak bere hizkuntza zaharraren aldeko adierazpen sentibera bidali zion Gipuzkoako Aldundiari, atsegin handiz txalotuz aurrerantzean maisuek
|
euskara
jakin behar zutelako erabakia. Jakingarria da benetan adierazpen luzean agertzenduen euskararenganako atxikimendua.
|
|
2004
|
|
|
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko lehendakari berriak
|
euskara
jakin beharrari buruz ETBn esandakoak zalaparta piztu zuen. Azkarregi isildu zuen, ordea, Carod Rovirarenak.
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri den Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak. Izan ere, epaile lanak burutu behar izatekotan, euskara edo zuzenbidea jakitearen arteko hautua egin behar omen da.
|
|
2007
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri den Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak.
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, [Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (A) denA].
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, [Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (A) denAK*].
|
|
|
Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, [Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (A) denA], adierazi berri du Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela. (11.soluzioan, 14 ariketa)
|
|
|
Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, [Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (A) denAK*], adierazi berri du Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela.
|
|
|
[Fernando Ruiz de Piñeiro Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko epaile buru madrildar izendatu berriAK] adierazi berri du Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela.
|
|
|
Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, [Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (A) denA], adierazi berri du Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela.
|
|
|
ez dagoela
|
euskara
jakin beharrik epailea izateko Euskal Herrian
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri den Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak.
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du [Fernando Ruiz de Piñeiro Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko epaile buru madrildar izendatu berriAK].
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, [Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (A) denA].
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, ZEINA Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (a) deN.
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, ZEINA Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (a) BAITen.
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, ETA berau/ hau Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (a) da.
|
|
|
Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, ZEINA Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (a) BAITa, adierazi berri du Euskal Herrian epailea izateko ez dagoela
|
euskara
jakin beharrik; baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela.
|
|
|
Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, ZEINA Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (a) deN, adierazi berri du Euskal Herrian epailea izateko ez dagoela
|
euskara
jakin beharrik; baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela.
|
|
|
Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak, [BERAU Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri (a)], adierazi berri du Euskal Herrian epailea izateko ez dagoela
|
euskara
jakin beharrik; baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela.
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko ez dagoela
|
euskara
jakin beharrik edo
|
|
|
Euskal Herrian epailea izateko
|
euskara
jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri den Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak.
|
|
|
Ez dakit zein eskualdeetakoak ordea. Ahurtin bizi den apez hori hizkuntzalaritzan doktore egin zen Parisen, eta karrera osoa euskararen egiturak irakasten higatu zuen, sekula
|
euskara
jakin beharrik gabe.
|
|
2009
|
|
|
835 funtzionario ditu Estatuak Nafarroan. Horietatik, 18k
|
euskara
jakin beharra daukate(% 2' 16). Beste 64 postuetan euskaraz jakitea abantaila da (eskasa, meritu moduan %1 inguru baloratzen delako).
|
|
|
Eraso horrek benetako bi asmo, gutxienez, ezkutuan uzten ditu. Bata, sendagile ona izateko ez dela
|
euskara
jakin beharrik denoi sinetsaraztea (jakina, sendagile ona izan daitezke euskaraz soilik dakiena, frantsesez dakiena, espainolez dakiena eta hirurak dakizkiena; halaber, ingelesez, suedieraz edota swahiliz dakitenek ere oso sendagile onak izan daitezke). Eta bigarrena, helburu politiko kolonialista lortzea; hau da:
|
|
2010
|
|
|
Duela hilabete batzuk, euskaldundu den epaile batek esaten zidana aipatu nahi dut. Bera hemengoa, bertakoa izanik, ez du
|
euskara
jakiteko beharrik izan, baina epaile egin zenean ahalegin hori egitea ezinbestekoa iruditu zitzaion legea bete nahi bazuen. Bere ustetan, hiritarra edo abokatua euskaraz zuzentzen bazitzaion hizkuntza horretan erantzuna jasotzeko eskubidea zuen.
|
|
|
Ikasleak
|
euskara
jakin behar du eta euskarari buruzko ikasgaiak euskaraz egiten dira nagusiki: euskal gramatika, dialektologia, fonetika historikoa, euskal literatura...
|
|
|
2. " Oposizioak egiteko
|
euskara
jakin behar dela eskatzea onartezina da, diskriminatzailea baita".
|
|
|
—" Oposizioak egiteko
|
euskara
jakin behar dela eskatzea onartezina da, diskriminatzailea baita."
|
|
|
Soziolinguistika Azterketa" SIADECOk egin zuen eta ikerketa horren laburpena da 1979an argitaratutako" Hizkuntz Borroka Euskal Herrian" liburua. zutela... Gaur egun ...euskal herritarra izateko
|
euskara
jakin beharrari ez zaio lehentasunik ematen; beste aldetik, garai batean euskararen aurkako jarrerak plazaratzen ausartzen ez zirenak, orain lotsa gutxirekin azaltzen dira ez dagoela euskara zertan ikasirik eta euskara ikastea baino hobe dela ingelesa ikastea eta antzekoak esanez... euskara ez ikasi arren, hemen ez dela ezer pasatzen eta lasai aski bizi daitekeela erdara hutsean funtzionatuz pent...
|
|
|
–Zer edo zer. Orduan ez zegoen
|
euskara
jakin beharrik, gaztelera zen ezagutu behar zena, ez bakarrik udaletxean, e, kalean ere bai eta dendetan zer esanik ez. Euskaraz besterik ez zekienari, edo gazteleraz barregarri egiten zuenari burla egiteko Bedaiopekoak mutilak izan gaituk beti, ez ahaztu.
|
|
2011
|
|
|
Hitz jokoek ere, batetik bestera ibiltzeko jokoak diren aldetik, hizkuntza gaitasun berezia eskatzen dute: Autokia ulertzeko
|
euskara
jakin behar da auto, tokia delako, baina erdaldun batek autoki ikusiko du arazo barik, «» hori nondik agertu den galdetu barik ere. Kasu lazgarriagoak ditugu euskarazko hitzak edo esaldiak, esan nahi dutenari guztiz sor, hautsi egiten dituztenetan:
|
|
2013
|
|
|
Halako bat entzun zion orain gutxi Ikasketa Iberikoetako irakasle bati. Euskara irakatsi eta irakurri ahal izateko
|
euskara
jakin beharrik ez zegoela esan zion. «Akademiko batek hori esatea ez da onargarria.
|
|
|
Eta hori bultzatzen da Madrildik. Ez dela
|
euskara
jakin beharrik euskal letrez aritzeko». Tramitezko euskara Eta muturtze bidean da joera hori, Saizarbitoriaren iritziz.
|
|
2014
|
|
|
Liburutegi publikoen sarean eremu euskaldunean dauden Nafarroako liburuzainen plantilla organikoan ez da profil elebiduneko langilerik eskatzen. Beraz, Altsasu, Aurizberri, Bera, Elizondo, Etxarri, Irurtzun, Leitza, Lesaka edo Olazti bezalako herri euskaldunetako liburuzainek ez dute
|
euskara
jakin beharrik.
|
|
2015
|
|
|
6 irudia). Euskal herritar izateko ea
|
euskara
jakin behar den galdetzen denean, datuak errepikatu egiten dira: EAEn %33k bakarrik hartzen du hizkuntza euskal herritartzat jotzeko beharrezko baldintzatzat (%30, 4k 1979an); Ipar Euskal Herrian, %62k (%59k 1979an), eta Nafarroan, %36k.
|
|
|
Hortik kontraesan batzuk sortu dira, hauxe ezagunena gaur egun: definizio teorikoan
|
euskara
jakin behar dela ezartzea euskal naziokide izendatu ahal izateko, hizkuntzari onartzen zaion lehentasuna dela-eta, baina, maila praktikoan, biztanleria osoari aitortzea aukera hori. Hizkuntza eta lurraldea, biak batera, euskal nazioaren oinarrian ipintzeak ekartzen ditu kontraesan horiek, eta, galderaren arabera askotan, erantzun batera edo bestera jotzen da.
|
|
2016
|
|
|
Sektore aurkariak erakartzeko logika etniko hau apurtu eta ordezko bat asmatu behar da, bestela ezagutzaren hazkundearen sabaia nabarmenagoa izango da, eta honelako egoeretan justiziaren printzipioak ez du inolako eraginik eta ikuspegi errealista batetik txikiak eman behar du amore beti. Zoritxarrez, abertzale izateko ez da
|
euskara
jakin behar, eta bozka abertzalea ematen dutenek euskara ikasi izan balute askoz egoera osasuntsuagoan egotea ekarriko luke26 Erabakigarriena ez da euskara, bozka ondo edo egoki ematea baino. Herri bakoitzak bere historia propioa du eta Bourdieuk behin eta berriz esango duena aplika liteke hemen:
|
|
|
3 Hirugarrenik, eta guztietan zailen, euskaraz egiten, eta euskaraz soilik, gure herrian
|
euskara
jakin behar lukeen guztiarekin, horrek stress/ distress soziala eragingo badigu ere. Hartuko ote du EHEk bere gain atal honetako ardura ere?
|
|
|
12 ikasle daude, 4 jadanik lanean ari direnak haurtzaindegietan, bertze 8ak langabezian dira, haatik lanpostu baten eskuratzeko menturarekin. Hortarako, haatik,
|
euskara
jakin behar! Eguberri aitzinttoan joan gira Itsasura eta mintzatu Amaia Beyrie formakuntza horren arduradunarekin, bai eta bi ikaslerekin, Basusarriko Anais Lalanne eta Izturitzeko Laura Delaporte andere gazteekin.
|
|
2017
|
|
|
nola interpretatu datu hori? euskaldunek uste dutela euskalduna izateko
|
euskara
jakin behar dela, edo euskaldunek uste dutela euskal herritarra izateko euskara jakin behar dela?
|
|
|
nola interpretatu datu hori? euskaldunek uste dutela euskalduna izateko euskara jakin behar dela, edo euskaldunek uste dutela euskal herritarra izateko
|
euskara
jakin behar dela?
|
|
|
" Nik uste dot jakitea ondo eongo zala, baino oaintxe bertan ez dala beharrezkoa, ezta? Ze azkenenan ahal zea harreman, o sea, ahal dituzu harremanak euki beste pertsonekin ta eztaukazu zertan
|
euskara
jakin behar" (H7) hala ere, arestian aipatu da, ikasleen eguneroko bizitzan gaztelerak presentzia handia duela eta euskara gehiago erabiltzea gustatuko litzaiekela onartzen badute ere, diskurtso estereotipikoak azaldu dira:
|
|
|
Iparraldetarren %52a konbentzitua da ezinbestekoa dela haurrek euskara ikas dezaten eskolan. %51k pentsatzen du administrazioan sartzen direnek
|
euskara
jakin behar luketela; eta %60ak euskara barne duen erakaskuntza hautatuko luke.
|
|
2018
|
|
|
Horrela bada, esan daiteke euskararen presentziari dagokionean HUHEZI ez dela gizartearen isla. HUHEZI osatzen duten guztiak euskaraz hitz egiten dakite, eta bertan ikasle zein langile izateko
|
euskara
jakin behar da. Horrek, jakina, gizartearekiko diferentzia nabarmena markatzen du.
|
|
|
" Lagunak egiteko baino gehiago, lanerako ikusten dut garrantzitsua hizkuntza. Hemen gelditzeko etorri naiz, eta hemengo jendeari zerbitzuren bat eman nahi badiot,
|
euskara
jakin beharra dago", erantzun dio Silvak.
|
|
|
Aldiz, Euskal Herri penintsularreko lau probintzien arteko sintoniaren adierazle izan zen 1895ean Gipuzkoako diputazioak Espainiako Gobernuari egin zion eskaera: Bizkaiko, Arabako eta Nafarroa Garaiko diputazioekin batera, eskatu zuen irakasle postuetarako
|
euskara
jakin behar zela. Nafarroa Garaiko diputazioak txalotu zuen proposamen hura, azpimarratuz denen hizkuntza komuna zela euskara.
|
|
2019
|
|
|
Hona hemen adibide batzuk: . Nahiago dut ingeles maila hobetu euskara baino?;. Ezdago
|
euskara
jakin beharrik euskalduna izateko?;. Zer asmo dituzu euskarak bizi duenegoerarekiko??;. Hemendik urte batzuetarako euskarari zer etorkizun opa diozu??. Horretaz gain, jarrera eta ideologiarekin lotuta, hiztun profilen irudikapenari buruz ere galdetuko zaie, hau da, eurenburua Ortegak eta bestek (2016) azaltzen duten zein aukerarekin identifikatuko zuketen(/ euskaldun/ euskaldun berri), baita euren burua hiztun zilegitzat hartzen duten ere.
|
|
2020
|
|
|
Zergatik? Jende asko alfabetatugabea zen; XV. mendetik XVIII. mendera arte hamar nafarretatik zazpi edo zortzi euskaldunak ziren, erdiek gaztelaniaz ez zekiten bereziki emakumeek eta umeek eta herri xehearen egoera linguistikoa hori izanik, errege eta justizia funtzionario izateko
|
euskara
jakin beharrik ez egonagatik eta gaztelania bai, ehunetik laurogeita hamabostek bazekitenez gero hainbat kasutan, gaurtik begiratuta ezin sinetsia iduri badu ere, Iruñeko kaleetan ikasia zuten euskara.
|
|
2022
|
|
|
CCOO sindikatuak jo zuen epaitegietara eta erkidegoko Auzitegi Nagusiak arrazoia eman zion. Epaiak zioen
|
euskara
jakin beharrak zenbait hiritar diskriminatzen zituela. Irungo Udalak, epaiarekin ados ez izanez, helegitea jarri zuen, Espainiako Auzitegi Gorenaren erantzuna etorri da.
|
|
2023
|
|
|
euskara sustatzearen alde egoteaz gain, hizkuntza biziberritzeko prozesuan parte hartzeko prest daude. Halaber administrazioan lanean aritzeko
|
euskara
jakin behar dela uste dute %74, 7k.
|
|
|
Euskara sustatzearen alde daudenen ehunekoak 12 puntuko hazkundea izan du azken 30 urteotan. Era berean, biztanleen% 74,7k uste du
|
euskara
jakin behar dela Administrazioan sartzeko;% 89,3k, haur guztiek euskara ikasi behar dutela; eta% 49,3k irratian eta telebistan programa gehiago euskaraz eman behar dituztela. Zupiriaren ustez, “Euskararen legeak, gizartearen aldeko adostasunak eta jarritako baliabideek lagundu dute euskararen biziberritze prozesua positiboa izan dadin.
|