|
2009
|
|
|
...rk okerreko interpretaziorik egin ez dezan, komeni da hemen esatea, nolanahi ere, nahitaezkoa dutela hizkuntza bizikidetzak eta hizkuntza pluraltasunak hizkuntza politika publiko bat, nahitaezkoak dituela euskarak herri aginteen eskutik bere aldeko politika aktibo eta sustatzaileak, nahitaezkoa duela euskarak bere biziberritze prozesua sendotzeko herri aginteen aitzindaritza, eta ezinbestekoa dela
|
euskara
indarberritzeko prozesuan herri aginteek ahaleginari geldialdirik gabe eustea, ahalegin hori etengabe eguneratzea eta, ahal bada, areagotzea.
|
|
|
Mugak aipatu ditugunez, esan dezagun askotarikoak direla
|
euskara
indarberritzeko prozesuaren luze zabalera eta abiadura mugatzen duten faktoreak. Horietariko batzuek egoera soziolinguistikoarekin dute zerikusia, euskarak gizartean duen presentziarekin, alegia.
|
|
|
Jakina denez, oso arrazoi ezberdinak, kontrajarriak izateraino ezberdinak? erabiltzen dituzte hezkuntzak
|
euskara
indarberritzeko prozesuari azken hogeita bost urteotan egin dion ekarpena gutxietsi edo gaitzesten dutenek. Nork ez ditu entzun, sarri askotan entzun ere, honako esaldiok edo antzeko beste batzuk?
|
|
|
Horretan ezin da mirakulurik espero, harreman sare euskaldunak dituzten elebidun berrien kasuan izan ezik. Baina
|
euskara
indarberritzeko prozesuak egiazki aurrera egingo badu, kuantitatiboki ez ezik kualitatiboki ere aurrera egingo badu, ezin da atzera pausorik egin etxetik euskal hiztun direnek ohiko jardun hizkuntzarako euskara gorde eta sendotzerakoan. Seguruenik, horretan jokatzen dugu euskararen etorkizunaren parte handi bat, handiena ez bada?, horretan eta haurtzaroan euskal hiztun egiten diren gazte euskaraz adierazkortasuna eta naturaltasuna bereganatzean.
|
|
|
Adostasun sozial eta politikoa da, erakargarritasunarekin batera, ezagutzatik erabilerarako zubia den atxikimendua eraikitzeko zutoin ezinbestekoa. Euskararen auzia euskararena bainoago hizkuntza bizikidetzaren auzia baldin bada, gizarte elebiduna baldin bada helburua, eta helburu den gizarte elebidunaz ulertzen dena ez bada bi hiztun elkartez osaturiko gizartea baizik eta euskara eta gaztelania, biak, neurriren batean erabiltzen dituen komunitate bakarreko gizartea, orduan gizarte osoak nahitaez ados jarri behar du
|
euskara
indarberritzeko prozesuaren gainean. Ados jarri behar dute kolore politiko ezberdinetakoek, eta kontuan hartu behar dira, nahitaez, elebakarrak ere.
|
|
|
Gainera, etorkinen %85ek 44 urte baino gutxiago du, eta jada %55 derrigorrezko hezkuntza urteetatik kanpora dago, 20 eta 40 urte bitartean dagoelako, hots, hezkuntza sistemaren bidez bermatzen den euskararen transmisio aukera baliatzeko zaharregia. Baina, aldi berean, gaztea da etorkinen %55 Datu horiekin batera, gainera, kontuan hartzen badugu etorkinen erdiaren ohiko hizkuntza gaztelania dela, latinoamerikarra baita etorkinen ia erdia?, bistan da
|
euskara
indarberritzeko prozesuan aurrera jarraitzeko oso aintzakotzat hartu behar dela hau guztia. Aurreko atalean elebitasun pasiboaz esan duguna oso kontuan hartzekoa da, ezbairik gabe, arlo honetarako estrategiak definitzerakoan.
|
|
|
Beste modu batez esanda:
|
euskara
indarberritzeko prozesuan, gizartearen bulkadatik haratago dago legeria; edo alderantziz formulatuta: euskal hiztunen komunitateak egin nahi izan dezakeen ezer ere ez dago, Euskal Autonomia Erkidegoan, legeriak galarazten edota oztopatzen duena.
|
|
2011
|
|
|
Identifika itzazu eta konparatu EAEn, Nafarroan eta Iparraldean hezkuntzaren esparruan emandako pausoak edo aurrera eramandako ekimenak. Halaber, saiatu zaitez pauso eta ekimen horiek Fishmanen GIDS eskalan kokatzen, eta hortik abiatuta, eztabaida ezazu pauso eta ekimen horien ekarpena
|
euskara
indarberritzeko prozesuan.
|
|
2018
|
|
|
Edozein kasutan,
|
euskara
indarberritzeko prozesuan eragile izan den jendeak, dena delako esperientzia horrek asebetetzeko, osoa izateko, osagai emozionalaz gain(" ederra izan da" edo" zenbat jende..."), osagai logikoa, arrazoi linguistikoa, kontzienteagoa(" lortu dugu hau edo beste hura") ere behar ohi du, dugu.
|
|
2019
|
|
|
bizilagunen lehen hizkuntza euskara izatea, euskaraz bizitzea erabat naturala izatea, hizkuntza belaunaldiz belaunaldi transmititzea... Soziolinguisten arabera,
|
euskara
indarberritzeko prozesuan bereziki garrantzitsuak dira; besteak beste, arnasguneetako herritarrek erakusten dutelako posible dela euskaraz bizitzea bizitzako esparru guztietan, hizkuntza bera eraberritzen dutelako, modu naturalean, hitz eta esamolde berriak sortuz, eta, gainerako euskaldunekin euskaraz egiteko joerari eusten diotenez, euskara ohiturak hedatzeko ahalmen handia dutelako.... Nolanahi ere, arnasgune gehienak herri txikiak direnez, aldaketa soziolinguistiko eta demografikoek eragin handia izaten dute haietan.
|
|
|
Arnasa Gararen sustatzaileen hitzetan, soziolinguisten arabera, arnasguneak “bereziki garrantzitsuak” dira
|
euskara
indarberritzeko prozesuan. Hainbat arrazoi aipatu dituzte:
|