|
2002
|
|
|
Datu horiek guztiak ikasiz, eskolako
|
euskara
gaur egun non dagoen, etorkizunera begira zein joera daukan eta gaztelaniazko ikasketekin alderatuz zelako, osasuna, duen aztertu dugu.
|
|
|
Baina zenbat aldiz ez duzu entzun zure inguruan, bada, euskara bultzatu behar dela, ikasi, gure nortasunaren ezaugarria dela, eta abar? Eta zenbat aldiz entzun duzu
|
euskara
gaur egun ongi dagoela, edo kontrakoa, arras gaizki eta baztertua. Zenbat aldiz entzun dituzu halako iruzkin kezkatuak hizkuntza honi buruz?
|
|
2007
|
|
|
Erdi Aroan
|
euskara
gaur baino eremu zabalagoetara heltzen zen, batez ere ekialdetik, ipar ekialdetik eta baita hegoaldetik ere. X. mendetik aurrera euskararen gaineko informazio gehiago dugu, nahi edo behar adinakoa ez
|
|
2008
|
|
|
Hau da hunen eginkizun bakarra. Euskararen ona, euskararen iraupena eta osasuna era gin,
|
euskara
gaur eguneko eginkizunetarako tresna zalui eta egoki bihurtzea. Hartarako behar diren bideak bilatu eta arauak eman...?.
|
|
2009
|
|
|
Horiek eta beste asko esku eskura ditugu, ez dute kosk egiten, eta irakur daitezke. Horretaz aparte, Arabako
|
euskara
gaur egun ere bizirik dagoela jakin beharrean gaude. Betiko euskara Aramaion izateaz gain, Legutio aldean (Gasteiztik oso gertu) eta Zigoitiko zenbait baserritan ere gorde egin da.
|
|
|
Nolanahi ere, euskararen toki erlatiboa beti izango da txikia sarean, baita
|
euskara
gaur baino indartsuago izatera iristen denean ere, hiztun kopuruak berak sortzaile eta kontsumitzaile kopurua nahitaez mugatzen duelako. Kontua ez da, beraz, posizio erlatiboari dagokionez garenaren neurria ahaztu eta munduko hizkuntzen pelotoiaren buruan egoteko irrikaz itsutzea, baina sarean presentzia garrantzitsua duen hizkuntza izateko helburua ez da inondik ere gutxietsi behar.
|
|
|
Euskarak bere historian izan duen hiztun kopururik altuena duen garai honetan, eta gure hizkuntzak duela gutxi arte arrotz izan zaizkion hainbat esparrutan ere lekua egin duen garai honetan, lehengo elebidunek baino gehiago erabiltzen ote dute
|
euskara
gaur egungoek?
|
|
2010
|
|
|
• gazteek nola bizi dute
|
euskara
gaur, balio integratzaile eta instrumentalean eta euskara erabiltzeko barneko eta kanpoko motibazioetan sakondu behar da.
|
|
2015
|
|
|
Horrez gain, Ager-en egungo egoera aipatzen hasita Lema kazeta izendatzea ere ezinbesteko denez, hori ere izango dugu gogoan, eta baita Enbata ere, beste guztiak baino dezentez lehenago sortua izanagatik oraindik erreferentzia garrantzitsua delako Ipar Euskal Herriko prentsa elebidun abertzalean. Tira bada, ikus dezagun beste barik zertan den
|
euskara
gaur egun kazeta horietan.
|
|
2016
|
|
|
Arrazoizkoa da uste izatea
|
euskara
gaur bizi den bazter honetara heldu zenean, garaiko gizarte euskaldunak senidetasun egitura elemental horietako bat zirela, eta beraz, euskal senidetasun hiztegia ez zela sortu gaur egun ezagutzen ditugun harreman motak deskribatzeko, eta nolabait egokitzapenez eta adabakiz beteriko hiztegi bat dela, astian zehar aldatuz eta egokituz joan dena gaur egun ezagutzen ditugun harreman motak deskribatz... Horregatik lehenago ikusitako ekuazioen modukorik ez dago apenas, eta dagoenean ere hain urria da eman diezagukeen informazioa ezin dela benetan ondorio sendorik atera.
|
|
2017
|
|
|
1 Mendebaleko
|
euskara
gaur egun
|
|
2018
|
|
|
6. Hondar hitza: Iruñeko
|
euskara
gaur egun
|
|
|
Sanskritoak aurre indoeuropar substratuaren hondarrak gorde ditu eta Xaho horiek euskararen bidez bilatzen saiatu zen. Agian, uste zuen
|
euskara
gaur egun Indiaren hegoaldean hitz egiten diren mintzaira dravidiarrekin loturik zegoela. Hori horrela, Aztia Holger Pedersen() daniarraren" nostratikoa" eta Morris Swadesh() amerikarraren" euskara dene" hizkuntza makrofamilien eta Theo Vennemann (1937) alemanaren Europa osoko" Proto Vasconic" teoriaren aitzindari bat izan liteke.
|
|
2019
|
|
|
esan zigun 80ko hamarkadaren hasieran, frankismoaren errepresioa jasandako Estanislao Urruzola Uxola idazle eta euskaltzale tolosarrak helburu hori lorgarria zela eta horretan ahalegindu behar genuela sinistuta geunden gazteoi. Belaunaldi hartako euskaltzale askok ez baitzuten inondik ere sinisten
|
euskara
gaur normal betetzen dituen eremu batzuetara sekula iritsiko zenik.
|
|
|
Bidegurutze batean ikusten du Kike Amonarrizek
|
euskara
gaur, eta, gure erabakien eta jokabideen arabera, egiazko normalizaziora edo gaelikoaren gisako biziraupen sinbolikora bidean abia litekeela urte gutxitan. Pasioz, umorez eta datuz betetako saiakera honetan, hainbat puntu aztertzen dira:
|
|
2020
|
|
|
Egun lan mundua denok jotzen dugu arlo estrategikotzat euskararentzat, hots, euskaldunen etorkizunerako. Zenbat lanpostutan da beharrezkoa
|
euskara
gaur egun. Sabino Aranak zioen euskara salbatuko zela bere lurraldean bizitzeko beharrezkoa izatera iristen zenean.
|
|
2022
|
|
|
Ondorio bezala honakoa esan daiteke: gazte euskaldun gehiago badago ere, erabilera beherantz doa, gazteek kontzientzia eta gogoeta (sozio) linguistikoa falta dute eta euren egunerokotasuna estereotipoen bidez kudeatzen dute;
|
euskara
gaur egun bazterkeriaren eta normalizazioaren" bidegurutzean" dagoela dio Amonarrizek (2019). Azken Arrue ikerketaren aurrera egiteko gakoetan honakoa planteatzen da:
|
|
2023
|
|
|
Leitzarrek gertatzen ohi zaizkien aro egoera guztietarako solas berekiak dauzkate. Leitzan mintzatzen den
|
euskara
gaur egun gipuzkera da gehienbat; XX. mendera arte, ordea, iparraldeko goi nafarrera egiten zen. Hiztuna zenbat eta gazteago, gipuzkeraren ezaugarri gehiago izaten ditu haren euskarak; zenbat eta zaharrago, nafarreraren ezaugarri gehiago.
|