|
2009
|
|
|
Euskaldunen askatasuna mugatzen duen hizkuntza politika baztertzailea egiten du EAJk, eta PSE EEk hori babesten du, hori da garrantzitsuena, gaineratu du. Hain zuzen ere, Ireki begiak bideoan
|
euskara
ez jakiteagatik irakasleak kaleratzen dituztela esatera heltzen dira, dendetan eta langileei euskara inposatzen zaiela eta oposaketetan doktorego batek 4 puntu balio dituenean euskara tituluak 16 puntu balio dituela.
|
|
|
Aldaketa nabarmena da eta euskaltzaleok ere nabarmen aldatu dugu jokaera; hau da,
|
euskara
ez jakiteko, eskubidea, aldarrikatzen dutenen aurrean, gure herrian, eta bizitzaren arlo guztietan, euskaraz aritzeko eskubidea exijitu, exijitu eta exijitu.
|
|
2014
|
|
|
Mahai inguru hartan ere esan nuen, eta oso argi daukat, hezi behar dugula publikoa euskarazko lanak ikustera etortzeko. Ez bakarrik euskaldunak direnak,
|
euskara
ez dakitenek ere joan behar dute saio horietara, eta, hala, konpainiek ere euskaraz sortuko dute. Hizkuntzaz gain, gauza asko ikus daitezke antzerki lanetan:
|
|
2016
|
|
|
60ko hamarkada da joera horren puntu gorena, eta justu orduan abangoardiako euskal artista batzuk saiatzen dira erreferente bilakatzen Euskal Herrian. Adibidez, hartzen duzu Oteizaren kutxa bat eta nazioartean arazorik gabe txertatzen da joera formal zehatz batzuetan, baina jartzen duzu kutxa hori hemen eta bat batean hutsune harrrespil
|
euskara
ez dakit zer bat bilakatzen da. Esanahia behartzen zaio eta sortzen da kohesiorako artefaktu bat.
|
|
2022
|
|
|
Oso larria da egoera, zoritxarrez, erakunde handienak erdaraz funtzionatzen dutelako guztiz. Horrela, Gasteizko, Iruñeko zein Iparraldeko gobernuek,
|
euskara
ez dakiten kideak dituztenez gero, gaztelaniaz edo frantsesez funtzionatzen dute; Aldundietako gobernu batzorde guztietan ere gaztelaniaz funtzionatzen dute. Nafarroako Parlamentuan berrogeita hamar kidetik soilik hamabost dira euskaldunak eta Parlamentuan egiten duten erabilera %15ekoa da, gehienera jota.
|
|
|
Navarra Sumaren (UPNren) helegitearen ondorioz, Nafarroako Administrazio Auzitegiak (NAA) ebatzi du Antsoaingo Udalean euskarak ez dezala meritu gisa punturik eman hura eskakizun ez den lanpostuetan; halaber, dio euskara meritu izan daitekeela lanpostu jakin batzuetan arrazoizkoa eta poportzionatua baldin bada eta lanpostu bakoitzeko balorazioa egiten bada, bere ezaugarriak, funtzioak eta errealitate soizolinguistikoa aintzat hartuta. Bestela, nonbait, Funtzio Publikoan sartzeko,
|
euskara
ez dakitenak diskriminatu egiten dira. Gainera, Navarra Sumak helegitea aurkeztean elementu kuantitatiboak erabili ditu, alegia, plantilla organikoan %38, 14 lanpostutan eskatzen dela euskararen ezagutza, baina Antsoainen %79, 2k ez duela hizkuntza ezagutzen.
|
|
|
Euskararen jatorria zein den gure herritik kanpo galdetzen digutenean, euskaldun askok, duda horrek sortzen duen misterioak ematen digun harrotasuna ezkutatu gabe, erantzuten dugu ezin dela jakin eta, behin harrotzen hasita, ez dela sekula jakingo. Are okerrago, barre egiten dugu jakiten dugunean nonbaiteko unibertsitatean egindako ikerketak lotu egiten duela
|
euskara
ez dakigun nongo hizkuntzarekin. Ez dugu ahaiderik nahi hizkuntzen zuhaitzean; gurea landare txikia da, baina gurea bakarrik.
|
|
|
Horregatik, euskaldunak ez direnak euskarara hurbiltzeko jardunaldiak egin ditu hil osoan Euskal Herriko zenbait tokitan. Zubi bat euskaratik lelopean,
|
euskara
ez dakitenei hizkuntzak eman diezazkien aukerak ezagutaraztea izan dute xede. Horrez gain, euskarari dagokionez harrera egokia eskaintzeak sortzen duen arduraz kontzientziatu nahi izan dituzte euskal hiztunak, eta trebatu ere bai.
|
|
|
Abeberriren «akats» pertsonal nagusia zein izan den salatu du Claveriek:
|
euskara
ez jakitea: «Hain segur, min pertsonal handiena zuen hori; ezin transmititzea seme alabari.
|
|
|
kapituluan. Bertan,
|
euskara
ez dakitenei bidea egin behar zaiela adierazten da, baina zergatia ezbaian geratzen da. «Zertarako behar du pertsona migrante batek euskara jakin, bizirauteko ez badu behar?».
|
|
2023
|
|
|
Euskararen babesguneak, estres linguistikorik gabe, euskaraz eroso hitz egitea ahalbidetzen duten guneak dira. Giza komunikaziorako euskara erdigunean duten guneak dira baina —gune erdaldunetan batik bat—
|
euskara
ez dakitenek bertan erdaraz egitea ere ohikoa izaten da. Babesguneak kontzienteki sortzen dira, pentsatuak eta planifikatuak dira, sorburuan berariaz hartutako erabaki bat dute, erabaki adostua, Euskaraldiko ariguneak bezalaxe.
|
|
|
Epailea euskalduna zen, baina esan zion: «Denok ulertzen zaitugu, baina esango duzuna gero beste batzuek, agian
|
euskara
ez dakitenek, aztertu dute». Beraz, kasu horretan, epaileak berak gomendatu zion herritarrari euskaraz ez egiteko.
|