|
2009
|
|
|
Alde batetik, hizkuntza politikaren ibilbide orria duela (Euskara 21 gogoeta), eta hori gogoan hartzeko eskatu dio. Eta, bestetik,
|
euskara
biziberritzeko prozesuak guztion adostasuna eskatzen duela eta euskaratik urrun daudenak erakarri behar direla esan dio. Lan horretan eraginkorra izan dadin eskatuko nioke.
|
|
|
Nafarroaz ari garela,
|
euskara
biziberritzeko prozesuan, modu batean edo bestean, beti presente egon ohi den beste alderdi bati lotuko gatzaizkio. Maximalismo lasterzaleen eta minimalismo motelzaleen arteko lehia bere berea du euskararen plazak.
|
|
|
Horrela, bada, abertzaleek ez badiote erabilerari hil edo biziko garrantzia ematen, eta ez badute normaltasun osoz onartzen kolore guztien plaza dela euskararen plaza; ez abertzaleak ez badira euskaltzaletzen, eta ez badute bere egiten euskara eta hizkuntza bizikidetzaren erronka, euskara sustatzeko jardunaren aitzinean jarrera defentsibo eta errezelotsuak albora utziz eta jarrera positiboak hartuz... nekez haziko da euskara gizarte bizitzan eta nekez areagotuko da euskararen erabilera elebitasun gero eta orekatuago baten perspektiban. Erdal mundua etsaitzat hartzen duen hizkuntza politikak jai du gurean, eta euskararen auzia guztion bizikidetzaren auzia dela onartu gabe euskarari bizkar emanda bizi denak ere, hitzak hitz, ez dakarkio ekarpenik
|
euskara
biziberritzeko prozesuari.
|
|
|
Ez dago zalantzarik
|
euskara
biziberritzeko prozesuan zuzeneko eragina izango dutela etorkinek. Bilbo Handian gertatzen da kontzentraziorik handiena, non eta euskal hiztunen portzentajea apala izatean (Bilbo hiriburuan, %24, 2 dira elebidunak), eguneroko bizitzan hainbat eremutan euskara erabiltzeko aukera urriak dauden zonaldean hain zuzen ere.
|
|
|
Dioguna, batez ere, Euskal Autonomia Erkidegoko prozesuaz diogu, jakina denez,
|
euskara
biziberritzeko prozesua ez baita homogeneoa Euskal Autonomia Erkidegoan, Nafarroan eta Iparraldean. Agerian dago hori askotariko ikerlan eta txostenetan, baita Europako Kontseiluarenetan ere.
|
|
2010
|
|
|
" horrek esan nahi du hizkuntza politika hori gaztelaniaren morroi dela eta ez duela balio euskara indartzeko", diote mutur batetik;" horrek erakusten du herritarrek ez dutela horrenbeste euskara nahi, hizkuntza politika nazionalisten luxu bat eta inposizio bat dela, dirua alferrik gastatzea", diote beste muturretik. paradoxikoa ez bada, gero! ...a erabilera. adibidez, euskara eskolan ikasi duten haurrek (ezagutzaren estatistika gizentzen duten horiek) nekez erabiliko dute euskara gaztelania baino ez dakiten gurasoekin (erabileraren estatistika ezin gizendu). normala izateak ez gaitu, ordea, lasaitu eta arazo edo muga horri bizkarra erakustera eraman behar; hori baita, ezbairik gabe, arduratu behar gaituen fenomenoetariko bat, ez txikiena.
|
euskara
biziberritzeko prozesuak dituen muga sozial estrukturalen artean erabilerari dagozkionak daude. eta horien artean bada bat, maiz asko oharkabean izaten duguna baina gaurko euskal herrian berebiziko garrantzia duena erabilerari begira: hiztunaren ezagutza maila. esana dugu gaurko elebidunen artean asko direla euskaldun berriak edo euskara bigarren hizkuntza (l2) dutenak, batez ere gazteen artean.
|
|
2013
|
|
|
Framing berriak —eta
|
euskara
biziberritzeko prozesuak berak ere— arrakasta izango baldin badu, bi dira nire ustez bete behar diren urrezko baldintzak: herritarren borondatea edo euskararekiko atxikimendua, bata, eta adostasun sozial eta politiko zabala, bestea.
|
|
2016
|
|
|
Unescok zehaztutako irizpideen arabera desagertzeko arriskuan legokeela euskara Ipar Euskal Herrian. Hezkuntza ezinbesteko hanka da
|
euskara
biziberritzeko prozesuan. Nahikoa ez, baina nahitaezkoa bai.
|
|
2018
|
|
|
Laburpena. azken berrogeita hamar urteotan, aurrerapauso nabarmenak eman dira
|
euskara
biziberritzeko prozesuan, hainbat elkarte, erakunde eta pertsonari esker; ibilbide horretako historia orokor nagusia jasota dago, baina ez tokian tokikoa, eta, gainera, sarritan ez da behar bezala ezagutzen eta baloratzen. Iragan hurbil hori aztertuta, eta bereziki dentsitateguneak, hobeto ulertuko dugu gaur egungo egoera, eta elkarteetatik edo taldeetatik eraginda, etorkizunera begirako hainbat helduleku aurkituko ditugu, euskara indartzen eta biziberritzen jarraitzeko.
|
|
|
2004an sortu zen eta ordutik honako ibilbidean ikerketa esperientzia, harreman sarea eta ezagutza sortzen eta metatzen joan da. Bere xedea da ezagutza soziolinguistikoa sortzea eta kudeatzea
|
euskara
biziberritzeko prozesuaren erronka, interes eta beharrei erantzuteko. Horretarako, bazkide, erakunde publiko, gizarte eragile, zientzialari eta bestelakoekin elkarlanean proiektuak garatzen ditu, ezagutza teorikoaren eta arlo aplikatuaren arteko zubiak eraikiz.
|
|
2019
|
|
|
Baina, aldi berean, lehendabiziko lankidetza publiko pribatu handien unea izan zen hainbat arlotan: enpleguaren sorkuntza, azpiegiturak, hezkuntzan eta
|
euskara
biziberritze prozesuan inbertsioa, edota oinarrizko dirusarrerak bermatzeko sistemaren sorkuntza.
|
|
2020
|
|
|
Herrien arteko lankidetzarako eredu honen helburua ez da kooperazio asistentziala jorratzea, eredu tradizionalagoen ildotik. (...) Gure kasuan,
|
euskara
biziberritzeko prozesuan metatutako esperientzia da partekatzen duguna, eta herri indigenek gordeta dituzten jakituria jasotzen dugu.
|
|
2022
|
|
|
Honek guztiak ikasketa garrantzitsu bat ekarri digu, agerikoa bada ere, sarri gogoan izaten ez duguna:
|
euskara
biziberritzeko prozesua ez da gizarteko beste eremuetan gertatzen denetik aparte gertatzen. Ikuspegi sistemikoz jokatu beharra daukagu.
|
|
|
Marko horretan kokatzen da duela urtebete abiatu zuten parte hartze prozesua. Elkartea osatzen duten 600 bazkideekin,
|
euskara
biziberritzeko prozesuan aliatu dituzten eragileekin eta kultur taldeekin batera, elkartearen jarduera eta lan egiteko moduak eguneratzea izan dituzte helburu. " Aberatsa izan da oso" prozesua, eta badute epe ertainerako erronka:
|
|
2023
|
|
|
«Horietako bakar batek ere ez du zalantzan jarri hizkuntza normalizazioaren prozesua». Halere, azaldu du euskararekin zerikusia duen gai orok «kezkatzen» duela Jaurlaritza, eta lan egiten ari dela
|
euskara
biziberritzeko prozesuaren aldeko «hizkuntza politiko progresiboa eta tokian tokiko ezaugarrietara egokitua» aplikatzeko. Hala, azaldu du berme juridikoak areagotuko dituztela, eta gaiari arreta berezia jarri diotela tramitazio bidean den dekretu berri batean, zeinak herri administrazioetan euskararen erabilera normalizatzeko prozesua arautuko duen.
|
|
|
Euskararen etorkizuna erabat lotuta dago euskal gizartearen eraldatze prozesuarekin; ezin diogu arlo bakoitzari erantzun deskonektatu bat eman. Ikertu dugu iraganean,
|
euskara
biziberritzeko prozesuan, ekimen horiek ez zeudela deskonektaturik gizarteko beste hainbat ekimenetatik. Hipotesia zen euskara biziberritzea beharrezkoa zela gizartea eraldatzeko.
|