|
2008
|
|
|
Esate baterako, herri, eskualde eta nazio esparruen hedabideek hurrenez hurren herriko hizkera, eskualdeko euskalkia eta Euskara Batua erabili luketela aldarrikatu du Zuazok (2000). ...ematearren, bi kode edo gehiago dituen hiztunak eremu nazionaleko hedabidea den telebistan edo irratian batean dagoelarik, aukeran izango du bere euskalkiaz hitz eginez, bere izaera eta jatorriaren berri emateko, edota bere hizkera bereko jendearekiko hurbiltasuna adierazteko, edota beste hizkera batzuk dituzten hiztunekiko distantzia agerian uzteko eta beraz, berbaldian nabariki inplikatzeko, edo
|
euskara
batua erabiliz, berbaldi autonomoagoa egiteko.
|
|
|
euskalkietako hitzak onartu bai, baina euskalkietan idazten denerako besterik ez, horrela pixkanaka euskara batutik erabat zokoraturik geldi daitezen. Horregatik, euskalki ezberdinetako berezitasunak ate nagusitik sartzeko bide bakarra, ene irudiko, horiek
|
euskara
batuan erabiltzea da.
|
|
|
89 Forma aldetik
|
euskara
batuaz erabiliago diren morfoak aukeratu dira, a organikoa berreskuratuz batean eta t epentetikoa hala dagokionean txertatuz.
|
|
|
Gure bigarren hizkuntza ez da ingelesa, hemengo bigarren hizkuntza euskara batua da. Gela barruan gaiak lantzeko
|
euskara
batua darabilte, baina ikasle batek besteari zerbait eskatu behar dionean, ondarrutarrez eskatuko dio. Mintzamenean, Barriola Deklamazio Lehiaketa prestatzen dugunean esate baterako, saiatzen gara bizkaitar literarioko testuak aukeratzen, baina ondarrutarra ez dugu lantzen eta bizkaiera ere gutxi, baina ez dut inolako dudarik hitz egiteko orduan ondarrutarrez moldatzen direla ondoen, horretan dituztela baliabide aberatsenak.
|
|
|
Ikastola osoan
|
euskara
batua erabiltzen dugu. Idatzian beti erabiltzen dugu euskara batua; ahozkoan, berriz, DBHn eta irakaslearen arabera nafarrerari ematen diogu lehentasuna.
|
|
|
Gernika aldean, idatziari dagokionez, gehienek erantzun dute
|
euskara
batua erabiltzen dutela beti, eta batek, diktaketa lanetan batua, baina ipuinetan askatasun handiagoz jokatzen duela. Ahozkoaren esparruan, ostera, %95ek bi ereduak erabiltzen direla ikasgelan, banaketa irizpide desberdinen arabera:
|
|
|
Dena dela, inguruan erabiltzen den hizkuntza mota ezin da ahantzi eskolako lana antolatzeko orduan, eta are gutxiago gutxietsi edo gaitzetsi. Horregatik, faktore honen arabera, inguruan gaztelera besterik ez bada erabiltzen, uste dugu hobe dela
|
euskara
batua erabiltzea eskolako lan formaletan (beti ere euskara batuaren kontzepzio zabal baten barrenean) eta eskolako eginkizun informaletan euskararen aldaera informal bat edo familiar bat (ahal denik gertuena eta orokorrena). Baina eskolaren inguruko gizartean euskalkiak bizirik eta zelanbaiteko bizkortasunez irauten badu, orduan uste dugu eredu hori aintzat hartu behar dela eta erabili eskolako lanetan, betiere eginkizunen formaltasun maila eta idatzizkoaren eta ahozkoaren arteko desberdintasunak kontuan hartuz.
|
|
|
Euskaraz mintzo diren hiztunen egoera desberdinei begirunea zor zaie, hiztun horiek euskalkiak erabili nahiz
|
euskara
batua erabili. Hortaz, hiztunen artean ez da bereizkeriarik egin behar euren jatorrizko hizkuntzaren ondorioz, euskalkiaren ondorioz edota zuzenean euskara batua ikasi izanaren ondorioz.
|
|
|
2.1 Euskara idatziari dagokionez, administrazio orokorrean
|
euskara
batua erabiliko da.
|
|
|
3.1 Hedadura orokorreko komunikabideek
|
euskara
batua erabiliko dute.
|
|
2009
|
|
|
Xabierrek
|
euskara
batua zerabilen bertsotan eta, ondorioz, erriman. Horrekaldaketa zekarren berekin.
|
|
2010
|
|
|
Saioka n argi zuten euskaraz sortu behar zela ikasmateriala, ez itzuli. Eta, euskara batuari buruzko eztabaida pil pilean zegoen arren, egileek argi zuten ere
|
euskara
batua erabili behar zutela, Saioka Euskal Herri osoari begirako proiektua zelako. Horrela, hainbat hitz ere asmatu beharrean aurkitu ziren, astiro astiro, terminologia bat finkatzeraino.
|
|
2017
|
|
|
|
euskara
batua erabiltzen da baina «Ipar> > Herriko> hizkuntza> ingurumenari> egokitua». Ildo honetan, hiztegi horrek beherago aipatuko dugun Iparraldeko batuaren estandarizazioan parte hartuko du, Ikas pedagogia zerbitzuak euskal eskola irakaskuntzarendako argitaratzen dituen liburuek eta dokumentuek bezala13.
|
|
2019
|
|
|
Monzonek bere sorterriko euskara erabiltzen zuen, alegia Mendebaldekoa, baina gipuzkera ere menderatzen zuen, eta Lapurdin bizi baitzen, lapurtera ere ezagutzen zuen. Hirurekin bat egin eta bere gisako
|
euskara
batua zerabilen olerkian eta antzerkian. Gabriel Arestik ere bere gisako euskara batua eraikitzen zuen, eta gurea baino hobea.
|
|
|
Batetik, batasuna idazleentzat baino ez zela ohartarazi zuen,, idazleen artean, idazleentzat egin bear dala?; eta, idaztietan, ez izketan (itz, orain arte bezala, bakoitzak bere eran)?; eta idazleek ere ez zutela zertan beti
|
euskara
batua erabili behar: –beren idatzi errikoietan, ez goi idaztietan (ez olerkietan, eta Nobelistikan, adibidez; ortan idazleak azke gelditzen dirala, bakoitza bere erara)?.
|
|
2021
|
|
|
Laguntzera etorri balitz, biziki eskertu niokeen. Euskaltzaindiak (42 araua)
|
euskara
batuan erabiltzeko onartu du [tuko+ izan/* edun+ ke] adizki analitikoa (ohartuko zinatekeen), baina [tu+ izan/* edun+ ke] adizkia (eskertu niokeen) ez da euskara baturako onartu arauetan sartzen. Bigarren aukera edo moldea, berriz, ondore perpausetan [aditzoina+* edin/* ezan] adizkia erabiltzea da, aldi iraganeko laguntzailea duena eta ke atzizkiduna:
|