|
2007
|
|
|
Datuek erakusten digute bestalde, hiriburuetan kokatzen direla gaur egun,
|
euskal
hiztun gehien kopuruei erreparatuz. Hiriburuetako joerak aztertu ezkero, hainbat gauzetaz ohartzen gera, bata, haurrak direla euskara gehien darabilten giza taldea, baina baita ere, Iruña eta Bilboko kasuek erakusten duten bezala, gero eta gutxiago direla beraien artean euskara darabilten gazteak.
|
|
2008
|
|
|
Hauxe da egungo egoera:
|
euskal
hiztun gehienek hizkuntza mendetasuna praktikatzen dute, gizarte egoera askotan euskara baztertuz. Egoera horietako batzuetan euskara erabiltzeak kontrako zuzeneko ondorioak izan ditzake hiztunengan (adibidez, lan bat galtzea edo ez lortzea).
|
|
2009
|
|
|
...uskarari buruzko Foru Legeak eremu euskalduna deiturikoan, hiritar guztiei aitortzen die, botere publikoekiko harremanetan eurak hautatako hizkuntza erabiltzeko eskubidea (euskara zein gaztelania, alegia), baita modu berean harrera izatekoa ere. bakarra besarkatzen duena, NFBHLOk" eremuak" direla xedatzen duen arren—; bigarrena ostera, eremu" mistoa" da, alegia, Nafarroako
|
euskal
hiztun gehien biltzen duena; eta, hirugarrena eta azkena," ez euskalduna" deituriko eremua, non" euskal hiztunak" ere badauden, baina gutxiengo bat diren gizartean.
|
|
|
Horrenbestez, gaur egun oraindik, ikuspuntu material batetik, bi eztabaida juridikok bizirik diraute: lehena, hizkuntza eskubideen hedaduraren inguruan dagoena, batik bat, eremu mistoan (bertan bizi delarik
|
euskal
hiztun gehien); eta aurrekoari lotuta, bigarrena, eremu mistoan euskara ofiziala ote denari buruzkoa (izan ere, badirudi, eremu euskaldunean euskararen ofizialtasunaren inguruan zalantzarik ez dagoela). Bada, euskarari buruzko Foru Legearen hitzei erreparatzen badiegu —baita aipatu Legearen elaborazio prozesuan parlamentarioek eginiko ere— antzeman daiteke, eremu mistoan dagoen hizkuntza ereduak, eremu euskaldunean eta ez euskaldunean dauden ereduen arteko tertium genus bat nahi duela izan.
|
|
2016
|
|
|
Zazpi Probintzia eta hiru Lurralde eremu nagusi ditu Euskal Herriak azken mendeotan, baina euskararen bizi indarra EAEn kontzentraturik dago nabarmen. Euskararen erabilera ez dago Euskal Autonomia Elkartera mugatua, baina
|
euskal
hiztun gehienak, askogatik gehienak, EAEn bizi dira. Zergatik kontzentrazio hori?
|
|
2022
|
|
|
1980 ingurutik 318.000 hiztun inguru irabazi dira euskararen kasuan, honela, XX. mende bukaeran
|
euskal
hiztun gehienak natiboak izatetik gaur egun gazte gehienak etxetik kanpo euskaldunduak izatera pasatuz.
|
|
|
Gaur egungo hiztun hauetatik% 42a hiztun berriak dira eta, 16 eta 24 urte bitarteko gazteen kasuan% 67 (Goirigolzarri eta beste, 2019). Bestela esanda, 1980 ingurutik 318.000 hiztun inguru irabazi dira euskararen kasuan, honela, XX. mende bukaeran
|
euskal
hiztun gehienak natiboak izatetik gaur egun gazte gehienak etxetik kanpo euskaldunduak izatera pasatuz (Amorrortu eta beste, 2019).
|