|
2012
|
|
|
«Administrazioak euskaraz funtzionatzeko pausoak eman behar ditu». Lan eskaintza publikoa horretarako tresna izan zitekeen arren, administrazioak ez duela aukera baliatu eta
|
euskal
hiztunen eskubideak urratzen jarraituko duela uste du EHEk. Hori salatzeko, protesta egingo du larunbatean, Barakaldoko BECen.
|
|
|
Politikagintzara hurbiltzeko hamaika arrazoi izan nituen, baina nire lehentasunen artean ez zegoen
|
euskal
hiztunen eskubideak defendatzeko beharrizana. Garai hartan Euskal Herri independente, sozialista eta euskalduna amesten nuen; eleaniztuna behar zuen Euskal Herri euskalduna, alegia.
|
|
|
Politikaren jardunean aritu naizen urte hauetan euskara izan da nire hizkuntza aldarrikapenak plazaratzeko, bai zinegotzi moduan eta baita legebiltzarkide moduan ere. Eta hasieran uste nuen, buruan nituen beste aldarrikapenak gauzatu ahala,
|
euskal
hiztunen eskubideen errespetua ere lortuko genuela. Baina ohartu egin naiz eta onartu egin behar dut Legebiltzarrean izan dudan azken hiru urteotako esperientziak neure itxaropena zapuztu duela.
|
|
|
Europako Hizkuntza Gutxituen Itunaren ebaluazioari erantzun dion Nafarroako Parlamentuak: justizia administrazioak
|
euskal
hiztunen eskubideak errespetatzearen alde egin du. NaBaik, PSNk, Bilduk, Geroa Baik eta Ezkerrak onartu dute mozioa.
|
|
|
Europako Batzordeak eskakizun zehatza egin zion Espainiako Gobernuari: justizia arloan
|
euskal
hiztunen eskubideak ziurtatzeko neurriak hartzeko. Eskakizun horretan oinarrituta, eztabaida parlamentura eraman zuen, atzo, NaBaik.
|
|
|
Aldaketa horiekin guztiz bat ez etorri arren, onartu egin zituzten oposizioko gainerako alderdiek, testuak aurrera egin zezan. Onartutako testuaren arabera, Nafarroako Parlamentua Espainiako Gobernuari zuzendu zaio, «indarrean den legediaren arabera»,
|
euskal
hiztunen eskubideak errespeta ditzan, «justizia administrazioan bereziki». Horretarako beharrezko izango zaizkion neurriak hartzeko eta bitartekoak jartzeko ere eskatzen du testuak, «Europako Hizkuntza Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzeko».
|
|
|
Nafarroako Parlamentuak gogorarazi dio lege hori «traba» bat dela euskal hiztunentzat. Bide batez, mozioak Nafarroako Gobernuari eskatzen dio
|
euskal
hiztunen eskubideak ziurtatzeko beharrezko diren prozedurak eta erabakiak hartzeko. UPNk eta PPNk kontrako botoa eman dute.
|
|
2022
|
|
|
Ikasle etorkinen eta orokorrean erdaldunen kopurua (etxetik euskararik ez dakartenena) hazi egin da ereduko sare publikoan, eta gaztelera bilakatu da harreman hizkuntza nagusi eta ia bakar. Non geratzen dira ume
|
euskal
hiztunen eskubideak itsaso zabal horretan, eta konkretuki gune erdaldunduetan?
|
|
2023
|
|
|
Euskararen egungo errealitateaz gogoetan eta euskarak gain behera ez jarraitzeko estatu bat behar ote duen hausnartzen aritzen direnean bost hizlari trebatu, bi orduko eztabaida sakonean, asko eta askotarikoak gertatzen dira edukiak, kontzeptuak eta ideiak; horietako bat da euskara «diskriminazio ardatz bat» dela, eta, aitzitik, «pribilegio» esaten diotenen ildoa nagusitzen dela sarri,
|
euskal
hiztunen eskubideak betetzeko aukerak aldenduz. «Biktimak» dira hiztun horiek, ez «pribilegiatuak», baina estaturik ez duen hizkuntza bateko hiztunek «gezur handi» horri eta beste hainbati egin behar diete aurre «egunero».
|
|
|
Euskararen egungo errealitateaz gogoetan eta euskarak gain behera ez jarraitzeko estatu bat behar ote duen hausnartzen aritzen direnean bost hizlari trebatu, bi orduko eztabaida sakonean, askotarikoak gertatzen dira edukiak, kontzeptuak eta ideiak; horietako bat da euskara «diskriminazio ardatz bat» dela, eta, aitzitik, «pribilegio» esaten diotenen ildoa nagusitzen dela sarri,
|
euskal
hiztunen eskubideak betetzeko aukerak aldenduz. «Biktimak» dira hiztun horiek, ez «pribilegiatuak», baina estaturik ez duen hizkuntza bateko hiztunek «gezur handi» horri eta beste hainbati egin behar diete aurre «egunero».
|
|
|
«Larunbateko mobilizazioa mugarri historikoa izan zen
|
euskal
hiztunon eskubideen defentsan, baina oldarraldia ez da eten», azaldu zuen Manex Mantxola Euskalgintzaren Kontseiluko koordinatzaileak atzoko agerraldian. Hain zuzen, manifestazioa ez dadin amaiera izan, oldarraldi judizialari «erantzun irmoa» emateko tresna bat garatu du Kontseiluak:
|
|
|
«Ez da inor diskriminatuko arraza, larru kolorea, hizkuntza... edo beste inolako gorabeheragatik». Izan ere, Mantxolak hizpidera ekarri zuenez, oraindik ere
|
euskal
hiztunen eskubideak ez daude guztiz bermatuta eguneroko arlo askotan, eta egoera okerrera doa: «Azkenaldian, ugarituz joan dira auzitegietatik herritarron hizkuntza eskubideak murriztu dituzten sententziak, eta badakigu gehiago ere etorriko direla bide beretik».
|