|
2000
|
|
|
Orduan epaimahai batek erabakitzen zituen sariak, baina orain ikusleriak saritzen ditu gustukoen dituen antzezlanak, maila profesionaleko eta maila amateurreko obrak hurrenez hurren. Bestalde, azken urteetan Euskal Antzerkiaren Bultzatzaile Saria ematen hasi dira,
|
euskal
antzerkiaren alde ari den pertsona, elkarte, erakunde edo komunikabidearen lana aitortzeko asmoz. Iaz Imanol Eliasek, Antxieta taldean zuzendari lanetan aritutakoak jaso zuen.
|
|
|
Hemezortzi urtetan
|
euskal
antzerkiaren lekuko izan da Azpeitia. Lanean jarraitzen duten eta dagoeneko desagertu diren antzerki taldeei eman izan die ostatu udazken partean.
|
|
|
Hasiera batean hilabete irauten zuten baina 1997tik udazkeneko topaketak izatera pasatu dira, jendeak patxada gehiagorekin obra guztiak ikusteko aukera izan dezan. Hemezortzi urteko ibilbidean
|
euskal
antzerki jardunaldi hauek sendotu egin dira; alabaina, hastapenak xumeagoak izan ziren. Euskarazko antzerkia makal zebilen 80ko hamarkadaren inguruan, eta gauzak aldatzeko asmoz, Azpeitiako Antxieta antzerki taldearen zuzendari Imanol Eliasen ekimenez Euskadiko Euskal Antzerki Topaketak antolatu ziren estreinakoz.
|
|
|
Serantes Kultur Aretorako programazioa, Kale free programa, Kafe antzerkia, Ikastegietako programazioa, Shakespeare aretoan zinema zikloa, II. Lanbide Topaketak eta Txotxongiloaren artea erakusketa. Lanbide Topaketetan
|
euskal
antzerkiaz hausnartuko dute. Baina berrikuntzarik nagusiena Kafe antzerkia izango da.
|
|
2001
|
|
|
" Esistitzen al da gaur egun
|
euskal
antzerkia. Edo bestela esanda, esistitzen al da gaur egun nortasun propioko euskal antzerkirik?
|
|
|
" Esistitzen al da gaur egun euskal antzerkia? Edo bestela esanda, esistitzen al da gaur egun nortasun propioko
|
euskal
antzerkirik? (...) Antzerkiak arlo artistiko gisa dituen arazo eta gabeziak hemen ere nagusi dira:
|
|
|
hastapenetan dauden talde eta proiektuek ez dute laguntzarik jasotzen, antzerkia ikasi eta sakondu nahi dutenek kanpora jotzen dute askotan, ez dago ez antzezlanak prestatzeko ez emanaldiak burutzeko erraztasunik. (...) Nortasun propioko
|
euskal
antzerki bati erantzungo liokeen proposamen gutxi dago, ez dugu somatzen erreferentzia argirik, ezta dagoena eta egon daitekeenari buruzko gogoeta zehatzik. Iristen zaizkigun proposamen arriskutsuagoak eta bereziki balizko euskal antzerkiaren nortasuna islatu dezaketen proiektuak.
|
|
|
(...) Nortasun propioko euskal antzerki bati erantzungo liokeen proposamen gutxi dago, ez dugu somatzen erreferentzia argirik, ezta dagoena eta egon daitekeenari buruzko gogoeta zehatzik. Iristen zaizkigun proposamen arriskutsuagoak eta bereziki balizko
|
euskal
antzerkiaren nortasuna islatu dezaketen proiektuak. Gure arteko produktu' eginak' izaten dira sarri, apustu ziurrak (aurrez beste lekuetan arrakasta izan duten obrak), autore jada ezagunak, enpresa irizpideei erantzuten dioten proiektuak.
|
|
|
Euskal Herrian kultura mailan mugimendu asko dago, baina zoritxarrez, antzerki taldeak sortu, bizi, eta desagertu edo itxuraldatu egiten dira segituan. Agian
|
euskal
antzerkiaren nortasunari dagokionez, eztabaida piztuko balitz,(...) motibazio bat gehiago izan liteke sormen lana bideratzeko orduan(...)".
|
|
|
Euskal aktore batzuek hedabideetan agerpen ugari egiten dute, Madrilen (Oh, la, la, la, Madril!) gure talentuak arrakasta jaso ondoren, jakina. Arriagako sarien izpirituaren eskutik glamourra ere heldu da
|
euskal
antzerkira. Inork ez diezadala gaizki ulertu, nik primeran ikusten dut gure antzerki ekoizpenak zein aktoreen lana gero eta ezagunagoak izatea, izan ere ez baitago gauza makurragorik zurekin inor ez gogoratzea baino, baina aldi berean gure antzerkiaren gaineko gogoetaren eskasia sumatzen dut.
|
|
|
Antzerki idazleak azken urte arte ez ziren kontuan hartzen instituzioen aldetik, lehiaketetan ez bazen. Agian ezkorregia irudituko zaizue nire jarduna, baina aurrerapausoak eman badira ere, batez ere ekoizpenei dagokionez, oraindik
|
euskal
antzerkiak badu zer hausnartu. Benetan antzerkigintzan bide berriak eta interesgarriak jorratu nahi baditugu, gure nortasuna bilatu dugu.
|
|
|
Azkenaldian hainbat
|
euskal
antzerki taldek elkarlanaren bidetik jo du. Horren arrazoiaz galdetuta zera esan digu Diaz de Rada aktoreak:
|
|
|
Gaur egun ez dira halako obra politikoak maizegi ikusten. Trantsizio garaian,
|
euskal
antzerki taldeak ugaltzen hasi zirenean, salaketa antzerkia maizago ikusten zen taula gainean. «Gaur egun gazte jendea da salaketa antzerkia egiten duena, gainera talde batzuk oso onak dira.
|
|
|
Neurriak jorratubeharko lirateke euskarazkoa bertsioa ez izan, eta, taldeentzat nahitaezko enbarazua izan beharrean, muntaketa bera ere euskarazko bertsiotik has dadin. Orduan bai, orduan hitz egin ahal izango da
|
euskal
antzerkiaz.
|
|
2002
|
|
|
Gure antzerkiaren gabeziak asko izan arren (eskola, pedagogia lana, azpiegiturak...), umiltasunean lan egitea, apal apal gure kulturaren eta gure antzerkiaren oinarrien azterketa eta berreraikuntza dira benetako
|
euskal
antzerki baten eginbeharrak. Antzerkigintzaren gure irla txiki honetan, banderarik gabe baina alai fabrikatzen jarraitu behar da zeruertzera begira, gure nortasun eta sustraietan oinarrituz aktore/ dantzari eredu bat eraikiz.
|
|
|
ETBko Hasiberriak telesaila; A dar ba kar laburmetraia), kantagintza (Gari, Oskorri eta abarrentzat letrak idatzi ditu), saiakera (ik. Emakumea
|
euskal
antzerkian, Eusko Jaurlaritza, 1997). 2000n diskoa kaleratu zuen Igor Calzadarekin batera (ik.
|
|
|
Harkaitz Canoren aburuz (ik. Emakumea
|
euskal
antzerkian, Kultura Saila, Gasteiz, 1997), Katarine Eleizegiren Garbiñe (1916) antzerkiari zor diogu euskal teatro modernoaren hasiera. Eleizegiren lanak nazionalismoaren itzalean sortuak izanik ere, bazuen testuarekiko ardura estetikorik.
|
|
2003
|
|
|
Asteartean, Piarres Narbaitzek histo ria landu zuen; Beñat Laxaguek eta Iñaki Larrañagak Baigorriko, Goierriko eta Arrasateko ezaugarri sozioekonomikoak erakutsi zituzten, eta horien atzetik euskal aldizkarien ordezkariek parte hartu zuten beste mahai inguru bat egin zen. Hirugarren egunean, Lur Berri kooperatiba bisitatu zuten, eta arratsaldean Iñaki Beobide mintzatu zen
|
euskal
antzerkiaz. Ikastolen inguruan antolatu zen azken eguna, Marikita Tambourin en eskutik.
|
|
2004
|
|
|
Bestalde, duela gutxi plazaratu dira SAREA edo
|
euskal
antzerki zirkuituak iazko urtean eskuratu dituen ikusle eta emanaldi kopuruen datuak. Datuek arte eszenikoko programazio profesional osoa jasotzen dute, hau da, antzerkia, dantza eta lirika programazioa.
|
|
|
Xabier Goenaga, Ramon Saizarbitoria eta abar. Parez pareere Aurori Urbizu, Itziar Olaizola, Mirari Mujika (gaur egun Juan Antonio Arozena ren emaztea), edota Arantza Gurmendi, gaur egun ere
|
euskal
antzerkiari lotuta dagoena.
|
|
2005
|
|
|
Baionan bere egoitza duen Iker zentroaren agerkaria dugu Lapurdum, euskal ikerketen berri emanaz urtean behin argitaratzen den aldizkari sendoa. ...akian garaturik aurki daitezkeen gai anitzen artean, Bernard Etxepare eta Arnaud Oihenarten maitasun poesiak, urteetan Frantzian zein Belgikan errefuxiatu ziren euskal umeak, Martin Goyhetchek() lapurterara itzuli eta egokitutako La Fontaine eta Florianen alegiei buruzko eskuizkribuak, musulmanak Euskal Herriko lurralde ezberdinetan, euskararen gaineko hainbat gai, Artzeren poesiaren pentsakizuna,
|
euskal
antzerki garaikidea, baladen itzultze eta moldatze moduak eta euskara berpizteko politika Ipar Euskal Herrian aztertzen dituzten lanak daude.
|
|
|
Urte nahiko aberatsa izan da sorkuntza mailan, oroz gainetik
|
euskal
antzerkiarentzat.
|
|
|
Baliatzen naiz pasarte honetaz goresteko Antton Lukuk eramaten duen lan handia
|
euskal
antzerki munduan. Idazle joria izateaz gain, beti gogoan dauka antzerkirako tirriaren helaraztea gazteei.
|
|
|
Idazle joria izateaz gain, beti gogoan dauka antzerkirako tirriaren helaraztea gazteei. Badu urte andana bat Donibane Garaziko lizeoan
|
euskal
antzerki batzuk apailatzen dituela, aurten egin duen bezala TentazioaketaEroakan tzezlanekin. Ekimen ederra da, gazteek euskara bizi dezaten adierazpen artistikoen bitartez, eta haien baitan, ikusgarrietara joateko nahikundea sor dadin.
|
|
|
Cano, Harkaitz; Emakumea
|
euskal
antzerkian. Bidegileak.
|
|
2006
|
|
|
Nik uste
|
euskal
antzerkiari beste arlo industrialekin gertatzen ari dena gertatuko zaiola: taldeak elkartu eta merkatua zurrupatu egiten dute, berdin da, zinemagintzan nahiz zapatilla industrian.
|
|
|
Nahi eta nahi ez, krisialdiak beharrezkoak direla diote. Hori bai, gure politikariei ez diegu inoiz entzungo
|
euskal
antzerkia krisian dagoenik. Bost axola politikariei euskal antzerkigintzaren alorrean ikerketak, sorkuntzak... duen eragina.
|
|
2007
|
|
|
Antzerkiaren alorrean daude
|
euskal
antzerki taldeen biltzarra (eATB), Aketarre, Azika, Bordaxuri, Maite dugulako, Xirrixti mirrixti, zarena zarelako; zuberoako pastoralak, maskaradak, barrikadak... Bertsolaritza bultzatzen dute Bertsolarien lagunek bai eta ere Iparraldeko 7 bertso eskolak.
|
|
|
Louis Dassanceren aburuz, éminant bascologue408 zen Albert Léon eta Henri Gaveli interesgarria iruditu zitzaion Léonek esandakoa: cette observation judicieuse est due à M. Albert Léon409 Georges Hérellek, ostera, Albert Léonen iritzia deuseztatu egin zuen,
|
euskal
antzerkiaz ari zela:
|
|
|
• Donostiako Izkera ta Iztunde Ikastola (www.euskaraz.net/ Argitalpenak/ HerriLiteratura/ Iztunde). Donostiako Euskal Izkera ta Iztunde Ikastola erakundea Donostiako Udalak
|
euskal
antzerkia bultzatzeko sortu zuen 1915ean, Toribio Altzagaren zuzendaritzapean. Nahiz eta taldea Donostian kokatua egon, Gipuzkoa osoan zehar ere ibili zen errepertorioa antzezten, arrakasta handia lortuz.
|
|
|
Lehenik, urte hastapenean, Hiru Punttu deitu
|
euskal
antzerki taldeak Baionan bizi izeneko komedia eskaini zigun, Antton Luku garaztarrak idatzi obran oinarriturik. Testuak aipatzen du, frankotan omore anitzekin, gazteek etxebizitza baten ukaiteko dituzten arazo larriak.
|
|
2008
|
|
|
maskarada, tobera eta pastoralen ezaugarriak. Ilustrazioa eta
|
euskal
antzerki kultuaren sorrera.
|
|
|
Pizkunde Garaiko
|
euskal
antzerkia.
|
|
|
Maite Agerre, antzezlanaren idazlea eta protagonista,
|
euskal
antzerki garaikideko pertsona garrantzitsuenetariko bat da. 1960 hamarkadetako artisten belaunaldiakoa da, eta Agerre Teatro taldea sortu zuen 1980an.
|
|
|
Aurten 14 antzezlan eskainiko dituzte beste horrenbeste antzerki taldek. Ohikoa denez, ekitaldi honen helburu nagusiak dira" urtez urte
|
euskal
antzerki konpainiek egiten duten ahalegina erakustea eta urteko antzerki ekoizpenaren erakusleiho bilakatzea", antolatzaileek nabarmendu dutenez. " Jende guztiak, adina gora behera, atsegin dituen antzezlanak aurkitzeko aukera izango du.
|
|
|
Urte honetan, Piarres Larzabalen heriotzaren hogeigarren urtemuga da. Idazle horrek eragin handia ukan du
|
euskal
antzerkiaren historian eta eraberritzean.
|
|
|
Azkenik, derragun Azpeitiako XXVI. antzerki topaketan, Eusko Jaurlaritzak eta Euskal Kultur Erakundeak daukaten hitzarmenari dagokiola, egun berezi bat antolatu dugula, bereziki profesionalentzat, baina ez bakarrik. Hor Iparraldeko hiru antzerki talde aritu dira, eta ondotik Ipar eta Hegoaldeko programatzaileak elkartu dira, egungo
|
euskal
antzerkiaren eskaintzez, aukerez, bai eta ere adierazpen horren arazoez eztabaidatzeko, mugaz gaindiko harremanak nola hobetu daitezkeen aztertzeko, eta abar.
|
|
2009
|
|
|
Garai hartan idatzi zuen Larzabalek Matalaz, biziki obra ederra, eta obra hori muntatzeko osatu genuen talde bat. Lehen aldia zen egiten zena
|
euskal
antzerki bat parrokietako markoaren gainetik, 18 lagun baginen Matalaz muntatzeko eta baziren Urruñakoak, baziren Hazparnekoak, Beskoitzekoak, eta abar.
|
|
|
Horra, gaur antzerki gauzendako Antton Luku eta Mattin Irigoien dira gure" sandios". Iruditzen zait
|
euskal
antzerkian bizi dugula urrezko aro bat, idazten dutenen aldetik. Orain dela bi urte Luku ari izan da Garaziko bere ikasleekin prestatzen lan bat Piarres Larzabali buruz.
|
|
|
Ba
|
euskal
antzerkian komedia besterik ez dago.
|
|
|
Urnietako herriak omenaldia egin dio urtean zehar eta Iñistorrak lehiaketa horri bere izena emanez bere alea jarri nahi izan du. Gauza jakina da Maria Arizmendiren jarduna
|
euskal
antzerkia, euskara eta folklorea suspertzera bideratu zela nagusiki eta bere lanari esker eutsi zitzaiola neurri handi batean Urnietako euskal giroari Frankismoaren urterik zailenetan. Baina Mariak berezkoa zuen alaitasunez bere ingurukoak kutsatzea lortzen zuen bezain ongi eta dotore botatzen zituen irrintziak giroak hala eskatzen zuenean.Hori dela-eta eman diote Iñistorrakoek bere izena irrintzi lehiaketari.Izena eman beharra.
|
|
|
Nola egin lan koherente bat lur eremu horretan? Zer lan egin
|
euskal
antzerkiaren inguruan. Dantzaren inguruan?
|
|
|
Deabru Beltzak
|
euskal
antzerki taldeak hasiko du jaialdia. Les Tambours de Feu ikuskizunak danbor hotsez eta suziriz beteko ditu kaleak.
|
|
|
Antzerkia Bultzatuz programaren bidez egin den diru ekarpenari esker, %28 igo da Sareako udal antzokietako
|
euskal
antzerki programazioa, batez ere euren kasa programatzeko arazoak dituzten udalerrietan, non programak eskaintzen dituen 115 emanaldietatik %60tik gora taularatu dituzten.
|
|
|
Halako oztopo batzuk bazeuden, baina egin behar genuela esan eta egin egiten genituen. Antxieta taldearekin ere herrian halako ukitu bat eman nahi izan zitzaion antzerkiari,
|
euskal
antzerkiari. Bolada batean urtero urtero antzezlanen bat estreinatzen genuen, saninazioetan Azpeitian egiten genuen eta Azkoitian sanandresak hasi aurretik.
|
|
|
0rdutik, ordea, aldaketa handiak izan ditu Topaketak. Gaur egun
|
euskal
antzerkiaren erakustaldi moduko bat da, denak eboluzionatzen du, baita Topaketak ere. Baina sortu zirenean ez zen hori Topaketen gaia.
|
|
|
Mugaz gaindiko kultura harremanak indartzen ari ditu Euskal kultur erakundeak. 2009an, hainbat ekimen alhan ezarriak izan dira, hala nola Azpeitian,
|
euskal
antzerki topaketetan, Donostiako Koldo Mitxelena kulturunean, Andoainen, eta nolaz ez, Durangoko liburu eta disko azokan.
|
|
2010
|
|
|
dFERIA 2010 egingo dute, baina
|
euskal
antzerkia landuko du bakarrik
|
|
|
Sarako liburu feria ezagutzen dutenek badakite hori. Labur egiteko, Centre Culturel du Pays Basque (enbeia nuke ezartzeko et de la tradition bayonnaise) sortzen dute eta, Burukoa buru, azpiburu Landart,
|
euskal
antzerkiaren itots emailea, hasten dira lanean. Hobeki ezin izan.
|
|
|
Gogoa B eta A n dute. Horien ekoizpena
|
euskal
antzerkia dea. Gehitu behar da ere dirua DRAC etik horietara heldu delarik Bordelen erraten dela" y en a que pour les basques".
|
|
|
Basque batek ez baditu finantzatzen, euskara hertsia izanen da, eta sustut bilkura txintxika lezake. Beraz, jo aitzina, hori ere"
|
euskal
antzerkia" da.
|
|
|
Ez dakit euskaradun hitz horrekin baino gehiago estigmatizatzen ahal denetz Larzabalen ordenua, baina ez da hori inportanteena: arazoa da euskarazko hitzen erran nahia aldatzen dela,"
|
euskal
antzerkia" esapidea Euskal Herriko frantses antzerkiarentzat libratzeko euskal antzerkiari aldatzen baitzaio izena.
|
|
|
Ez dakit euskaradun hitz horrekin baino gehiago estigmatizatzen ahal denetz Larzabalen ordenua, baina ez da hori inportanteena: arazoa da euskarazko hitzen erran nahia aldatzen dela," euskal antzerkia" esapidea Euskal Herriko frantses antzerkiarentzat libratzeko
|
euskal
antzerkiari aldatzen baitzaio izena.
|
|
|
Erran nahi dut, gure mintzakideak edo, hobeki errateko ordaintzaileak, heldu zaizkigularik errepublikaren diruaren errestotik ikuskatzera, zer ezartzen diegu parean? Ez ditugu maskarada, kabalkada edo pastoralera eramanen, Luku, Irigoien (Hegik ahantzi zuen hau) edo Hirigarairen butiga batera, ez eta herri tamainako
|
euskal
antzerki baten aitzinera, kolegio adineko ikasleak ari. Zerbait erakutsi behar, eta ez bada..., ba, egin dezagun.
|
|
|
Onen artetik ale! Euskaraz direlarik,
|
euskal
antzerkia deitzen da hori. Taldeentzat errotzea da, diru iturria ere zuzen eta zeharkakoa, lana aipatua baita diru laguntza txostenetan, edo inposatua zaie erresidentziaren truke.
|
|
|
Hor" gaizki erranak barkatu" ez dugu sekulan erranen, gaitzitzen badira ere. Hori
|
euskal
antzerki izena erdaraz ari diren Euskal Herriko taldeentzat atxikitzeko egiten dute. Lagunak badituzkete haien artean, nik ere bai.
|
|
|
Lagunak badituzkete haien artean, nik ere bai. Ez dut ukatzen euskal herrikoak direla, maite ditut, artetan maite ere egiten dutena, baina ez da
|
euskal
antzerkia. Kaukasiar kreazko borobila, aldiz bai, Broucaretek kontrakoa erranik ere.
|
|
|
Orain, ohartzen garelarik estatu komunistetan eginak izan diren desmasia ekologiko ikaragarriak. Hau du erran behar
|
euskal
antzerkiak. Hertsiak eta pitoak gara, hots euskaldunak, ez bagara horrekin ados?
|
|
|
Baina hor dira, halarik ere, txaloen ondotik ikastolako buraso, arestiko euskal konplexatu horiek uiui eta aiai irrintzinaka, zer lezionia hartu duen
|
euskal
antzerkiak (sic). Ikuskizun propagandak gure etsai porrokatuen diskurtsoa baizik erraten ez duelarik.
|
|
2011
|
|
|
23:00etan, Italiako Valeria antzerki taldeak Mano a mano obra eskainiko du.Ostiralean ere hiru antzezlan eskainiko dituzte. Anita Maravillas, Trapu Zaharrak eta Deabru Beltzak
|
euskal
antzerki taldeen lanak ikusi dira.Larunbaterako lau antzezlan aurreikusi dituzte. El Negro y el Flaco Argentinako taldeak eta Kataluniako Laitrum eta Tutatis Teatro taldeen antzezlanak egongo dira.
|
|
|
Azaroaren 26an, ostiralarekin, arratsaldeko 6,30etan aurten kaleratu dituzten bi liburuen aurkezpena burutu zuten. Horren harira, Xabier Soubelet elkarte burua, Joseba Aurkenerena ni neu liburugintza saileko burua, Ixabel Etxeberria
|
euskal
antzerkian doktorea eta Pello Coudroy sukaldaria mintzatu ziren. Ondoren, azaroan hil berria den Henri Etxebers elkarte buru ohiaren omenezko aurreskua eta elkartearen biltzarra, kontseilu nagusiko kargudunak berritzeko.
|
|
|
Azkuek egin zuen lehen argitaraldiaren ondoren, berau izan zen bigarren eta hirugarrenak prestatu zituena. Bigarren argitaraldia 1960an Euskaltzaindiaren Euskera agerkarian eta hirugarrena 1965eko Auspoa bilduman,
|
euskal
antzerki zaharrak agertzen zituzten zenbaki batean.
|
|
|
Halaber, Donibane Lohizuneko erbestealdian antzerkigintza ere landu zuen. Hainbat antzerki obra idatzi zuen, eta haren lana funtsezkoa izan zen
|
euskal
antzerkiaren sugarra bizirik mantentzeko gerraosteko urte ilunetan.
|
|
2012
|
|
|
Zailtasunak zailtasun, bide berean egindako urratsak dira, zaindu, sendotu eta garatu beharrekoak. Oier Guillan antzerkilariak Eskuorri Galdua bere blogean idatzi zuenez,
|
euskal
antzerkiaren berpiztea baino gehiago hura «azaleratzeko, ikusarazteko eta baloratzeko dugun moduaren aldaketa» gertatu da. Eta gehitu zuen:
|
|
|
" 6 Pabilioia beharrizan batetik sortzen da. Ez da euskal aktoreak baztertuta sentitzen garenik, baina egia esan, gutxi dira
|
euskal
antzerki eta dantza taldeen lana lehentasun gisa erakusten duten aretoak", argitu du Irene Bauk. " Gure asmoa hori da, bertan ekoizten diren lanak erakustea, aberatsa eta biziki aktiboa den eszena dugu-eta".
|
|
|
" Eskola funtsezkoa da", baieztatu du Irene Bauk," titulu bat beharrezkoa da, beste ogibide batzuetan bezala, antzezle profesionala izateko". Harrobia Eskena zentroa, Bilboko Udalaren ekimena da, baina Eskenak kudeatzen du,
|
euskal
antzerki taldeen elkarteak; zera dio Bauk horri buruz: " Bi ekimen horiek aspaldiko borroka dira, eta zorionekoak gu azkenean heldu direlako!
|
|
|
Hala, euskarazko antzerki proiektu bati oholtzarako bidea egiteko laguntza emango zaio. Sortzaileek
|
euskal
antzerkiaz gogoeta plazaratu dute deialdiarekin batera.
|
|
|
Zer gertatzen da Hegoaldean euskarazko antzerkiarekin, euskarazko sorkuntzarekin? Erantzuten saiatzerakoan, ikusi genuen ikuspuntu berdina dugula
|
euskal
antzerkiaz".
|
|
|
sortzaile eta aretoetako arduradunen artean harremana sendotze alde". Claveriek ere esperientzia hau abiatzearen garrantzia nabarmendu du," guk ez dugu
|
euskal
antzerkiaren arazoa soluzionatuko, baina esperientzia hau probatu nahi genuke, esperimentatu eta zubi honek nora garamatzan ikusi. Orain arte oso interesgarria izan da elkarrekin egindako gogoeta, artistak ere tartean izan direlako.
|
|
|
Gaiak aukeratzeko irizpideak denon artean zehaztu genituen, aho batez: euskal literatura munduan eta mundua euskal literaturan; Aitzol, orixe, Lizardi, Lauaxeta, Vladimir Maiakovski eta Aime Cesaire, euskarazko literatura aldizkariak, literatura eta kazetaritza,
|
euskal
antzerkia, Gabriel Aresti, Silvia plath, Joseba Sarrionandia, penando Amezketarra eta Metxa, estatu batuetako literatura beltza, Bernardo Atxaga...
|
|
|
1964an Donostian emandako hitzaldi horretan eta hiru urte lehenago emandako beste batean(. Nola erein teatroaren gaurkotasuna euskaldunen artean?, 1961), gogoeta interesgarriak egiten ditu Arestik
|
euskal
antzerkiaz oro har eta atzerriko literaturetako antzezlanak euskaratzearen beharraz bereziki. 1961eko hitzaldian euskal antzerkiaren arazoez mintzo da:
|
|
|
1964an Donostian emandako hitzaldi horretan eta hiru urte lehenago emandako beste batean(. Nola erein teatroaren gaurkotasuna euskaldunen artean?, 1961), gogoeta interesgarriak egiten ditu Arestik euskal antzerkiaz oro har eta atzerriko literaturetako antzezlanak euskaratzearen beharraz bereziki. 1961eko hitzaldian
|
euskal
antzerkiaren arazoez mintzo da: –Eta gertatzen da gaurko euskal teatroa eztela gaurkoa, joan den mendekoa baizik.
|
|
|
29). Arestik
|
euskal
antzerkian ikusten duen bigarren arazoa txikitasuna da: –Askotan esan da:
|
|
|
Eremu zabala da hori, alde eta alderdi askotatik begira daitekeena. Alde atsegingarria, ikuskizun ederra eskaintzen baitigu horrek, urtero urtero, bateko eta besteko euskaldunei, zin zinezko
|
euskal
antzerki tradizionala zer den jakiteko eta aldi berean, berori gozatzeko.
|
|
|
75). Gainera, BigarrenErrepublikako urteetan,
|
euskal
antzerkiak dinamika indartsua lortu zuen HegoEuskal Herrian, besteak beste, antzerkia herritarrak abertzaletasunera erakartzekoeta propagandarako tresna baliagarria bihurtu zelako (Urkizu, 1996: 75).
|
|
|
Mintzolarekin batera, euskal antzerkigintza bultzatzeko erabakigarria izandaiteke 2010ean sortu zen Euskal Herriko Antzerkizale Elkartea (EHAZE). Izan ere, elkartearen helburua da
|
euskal
antzerkiaren inguruan dauden indar sakabanatuak (profesionalak zein amateurrak) biltzea, eta euskara Euskal Herriko antzerkiantxertatzea, benetako euskal antzerkia eraikitzeko (http://www.antzerkizale.com).
|
|
|
Euskal antzerkiaren beste erronka bat da antzerki elebidunen aurrean hartubehar den posizioa. Batzuek diote, diru-laguntza publikoen bidez antzerki bera bihizkuntzetan eskaintzeko joera ona izan dela
|
euskal
antzerkia indartzeko. Bestebatzuentzat, aldiz, joera horrek kalte egin dio euskal antzerkigintzari.
|
|
|
60ko hamarkadarekin alderatuta,
|
euskal
antzerkiaren egoera asko hobetu da.Are gehiago: etorkizunean euskal antzerkigintza are eta egoera hobeagoan egongodela pentsa daiteke, hain zuzen ere, azken urteotan, euskal antzerkia indartudezaketen hiru egitasmo sortu direlako:
|
|
|
60ko hamarkadarekin alderatuta, euskal antzerkiaren egoera asko hobetu da.Are gehiago: etorkizunean euskal antzerkigintza are eta egoera hobeagoan egongodela pentsa daiteke, hain zuzen ere, azken urteotan,
|
euskal
antzerkia indartudezaketen hiru egitasmo sortu direlako: Eszenika, Euskal Herriko AntzerkizaleElkartea (EHAZE) eta Mintzola.
|
|
|
Mintzolarekin batera, euskal antzerkigintza bultzatzeko erabakigarria izandaiteke 2010ean sortu zen Euskal Herriko Antzerkizale Elkartea (EHAZE). Izan ere, elkartearen helburua da euskal antzerkiaren inguruan dauden indar sakabanatuak (profesionalak zein amateurrak) biltzea, eta euskara Euskal Herriko antzerkiantxertatzea, benetako
|
euskal
antzerkia eraikitzeko (http://www.antzerkizale.com).
|
|
|
ilustrazio apurrez,
|
euskal
antzerkiaz,
|
|
2013
|
|
|
" Egungo euskarazko antzerki produkziorik onena" topaketetara ekartzeko Azpeitiko Udalak egindako ahalegina nabarmendu zuen Eneko Etxeberria alkateak aurkezpenean," beti ere,
|
euskal
antzerkiari bultzada eman, eta antzerkirako zaletasuna sustatzeko asmoarekin". Topaketek iraungo duten hiru astebueruetan eskaintza zabala izango dela ere gaineratu zuen Imanol Amenabar Kultura zinegotziak.
|
|
|
Azpeitia,
|
euskal
antzerkiaren plaza
|
|
|
Biek ala biek euskarazko makina bat lan idatzi eta arrakastaz taularatu zuten, baita bultzada handia eman ere euskarazko antzerkiari. Altzagak berak zuzendu zuen Euskal Izkera ta Izkunde Ikastola izeneko katedra, 1914an Donostiako Udalak hizkuntza eta antzerkia irakasteko sortua, eta neurri batean Donostia
|
euskal
antzerkiaren hiri bihurtu zuena. Antzoki Zaharretik kaira joko du taldeak, toponimia kontuak jorratzeko.
|
|
2014
|
|
|
Nire belaundiko aktoreek argi genuen une hartan antzerkiak funtzio argia zuela... Euskal Herriko antzerkigintza asmatzen ari ginen, beti arbasoengana joz, eta orduan,
|
euskal
antzerkian egina zegoen gauza bakarra pastoralak ziren. Jorge Oteizarekin egindako bilera dut gogoan.
|
|
|
Jorge Oteizarekin egindako bilera dut gogoan. Berak zioenez euskal antzerkigintzaren giltza pastoraletan zegoen, eta pastoralak bezala,
|
euskal
antzerkiak zirkularra izan behar zuela zioen. Eta, hala ibili ginen denbora luzez euskal antzerkigintzaren biribiltasunaren bila, kar, kar, kar...
|
|
|
Nik ez dakit euskaraz, eta amorru handia ematen dit nire trebetasun falta horrek. Comicos de la Leguaren garaietan argi genuen
|
euskal
antzerkia euskaraz egin behar zela, eta orduko lan asko elebidunak ziren, narratzaileak euskaraz hitz egiten zuen bitartean, aktoreak gaztelaniaz ari ziren, baina orduko garaietarako baliagarria zen. Borondatea bazegoen, jarrera politikoa.
|
|
|
Donibane Garaziko lizeo publikoaren
|
euskal
antzerki tailerrak 20 urte bete ditu. 200 ikasle inguru ari izan dira aktore lanetan, 30 antzerki obra landu dituzte dagoeneko.
|
|
|
Orain lau urte hasi ziren Antzerkizale Eguna antolatzen, eta kalean antolatu izan dituzte saio gehienak orain arte. Aurten lehenengoz gala bat ere antolatuko dute, ordea, eta emakumezkoek
|
euskal
antzerkian egindako lana izango da saioaren ardatza. Eneritz Artetxe aktoreak eta Eliasek berak sortu dute testua, eta emakumezkoak izango dira oholtzan arituko diren guztiak.
|
|
|
19:30 Desentxufatuak (EzDokHiru Tartean). 20:30 Euskal Antzerkiaren Gala, emakumea
|
euskal
antzerkian: Geu, gutaz. Eneritz Artetxe, Itziar Elias, Zoila Berastegi, Johana Ocaña, Aiora Senado aktoreak, Onintza Enbeita bertsolaria eta Mor More musika taldea.
|
|
|
«Kalitatezko euskarazko lan asko ez daude». Ezinegona sortu du aurreko astean
|
euskal
antzerkiari buruzko mahai inguruan esan zenuen esaldi horrek. Ez zen ongi interpretatu esan nahi nuena.
|
|
|
Hori guztia islatzen al da antzezlanean? Badira bi molde, Euskal Herrian,
|
euskal
antzerkia egiteko. Egiten da euskara hola... horizontal bat.
|
|
|
euskara hizkuntza arrotza da Euskal Herrian, eta hori konplikatua da. Hori da
|
euskal
antzerkiaren erronka... luzaroko erronka bat: nola ahoskatzen da euskara euskal antzerkian?
|
|
|
Hori da euskal antzerkiaren erronka... luzaroko erronka bat: nola ahoskatzen da euskara
|
euskal
antzerkian?
|
|
|
Euskaltzaindiak parte hartuko du I. Xenpelar Dokumentazio Jardunaldietan. Jardunaldiok Xenpelar Dokumentazio Zentroak antolatu ditu eta
|
euskal
antzerkiaren dokumentazio beharrak izango dituzte hizpide. Bi egunotan egingo dira:
|
|
|
Euskal kantu berria deitu denaren sailera bilduz, Nemesio Etxaniz apaiz zenaren aipamena egitetik abiatu behar dugu, ezinbestean eta nori berea emanez. Huraxe baitugu lehenengo
|
euskal
antzerkiaren sailean eta gero kantugintza berrian lana serio egiten hasi zen eredu ederrenetakoa.
|
|
|
Traversee dantza garaikideko elkartea Beñat Axiariren abestiekin atonduriko Hiru zitroin lur hotzean ikuskizunarekinedo EliralE koreografia konpainia, adibide moduan. Antzerkian ere anitza da sorkuntza, Le Petit Theatre de Pain, Hiru Punttu, Kitzikazank/ n Mattin Irigoienen eskutik edo Donibane Garaziko lizeo publikoko
|
euskal
antzerki tailerra Antton Lukuren eskutik. Kultur sorkuntzan, mugaz gaindiko elkar ukitze eta kontaktuez hitz egitean, merezi duten sona izaten ari dira adibidez Artedrama Laborategikoak, arte eszenikoen plataforma eredugarria sortu baitute, nortasun kolektibo bat.
|
|
|
" Horien ilusioa absurdoa da. Den problema
|
euskal
antzerkian Hamlet muntatzea da?". Ez, ez da problema, baina horren gose denarentzat izan daiteke, bai!
|
|
|
Hamlet-ekin izan den arazo hori axaleko aupatze bat; goi mailako
|
euskal
antzerki baten heltzetzat bazeukaten kridariak izan baititu, ikuskizunaren inguruan sortu saltzeko diskurtsoren erabilpena, bestalde ere agitu da. Pastoralen inguruan jalgi den eztabaida faltsua lekuko.
|
|
|
Isabel Etxeberriak garai hura
|
euskal
antzerkiaren urrezko aroa deitu izan du, antzerkiak badira non nahi, herri aktibo guzietan eta Larzabal hor da bere jario harrigarriarekin materialaren fornitzeko. Filmik ez da lan horien aztertzeko, argazki urri batzuk...
|