|
2008
|
|
|
Urte honetan, Piarres Larzabalen heriotzaren hogeigarren urtemuga da. Idazle horrek eragin handia ukan du
|
euskal
antzerkiaren historian eta eraberritzean.
|
|
2016
|
|
|
Konpetentzia horiei doakienez,
|
euskal
antzerkiaren historia, aipa genezake. Horregatik oinarrizko elementua iruditzen zitzaigun euskal antzerkiaren historia orokorraren azalpena egitea, hain zuzen historia anitza eta luzea baitzen.
|
|
|
Konpetentzia horiei doakienez, euskal antzerkiaren historia, aipa genezake. Horregatik oinarrizko elementua iruditzen zitzaigun
|
euskal
antzerkiaren historia orokorraren azalpena egitea, hain zuzen historia anitza eta luzea baitzen. Aniztasun hori sartua zen eremu pribatuan, antzerkian pertsona eta belaunaldi anitz ibiliak ziren eta ohitura, praktika eta esperientzia hori transmititu egin zen.
|
|
|
Pastorala sakondu nahi izan zuen. Bestela
|
euskal
antzerkiaren historia landu zuen, Hegoaldekoa zein Iparraldekoa, horretaz artikuluak argitaratu zituen.
|
|
|
|
Euskal
antzerkiaren historiari lotu aitzin, zenbait antzerki definizio eta oinarrizko kontzepturen azaltzera goaz. Antzerkia gizarteak bizi dituen aldaketekin birmoldatzen joaten da.
|
|
|
Hau da oinarria, Larzabalek, autore gisa utzitako obra euskal antzerkigintzan kokatzen da zati handi batean eta hau dugu aztergai. Beste gai batzuk jorratu ditu Larzabalek eta horietan lehena
|
euskal
antzerkiaren historia bera. Euskal antzerkiaren historia labur bat proposatu zuen haatik, seguruenik ikerketak egin baitzituen, eguneroko bizitzako partaide zuen arte horren sustraien ezagutzeko grina sentitu zukeelako.
|
|
|
Beste gai batzuk jorratu ditu Larzabalek eta horietan lehena euskal antzerkiaren historia bera.
|
Euskal
antzerkiaren historia labur bat proposatu zuen haatik, seguruenik ikerketak egin baitzituen, eguneroko bizitzako partaide zuen arte horren sustraien ezagutzeko grina sentitu zukeelako. Gainbegiratu bat proposatu zuen baina begirada eta azalpena egin zuen, gutxi ez zena oso jende gutxi interesatzen zelarik euskal antzerkiaz.
|
|
|
|
Euskal
antzerkiaren historia egiten hasteko galderak zintzilik gelditzen zaizkigu. Aitzineko azterketetan ikusi dugu antzerkiaren jatorria oso zaharra dela, forma asko izan dituela eta horren definitzeko unean zalantzak daudela terminologian eta definizioetan.
|
|
|
Antzerki mota desberdinen sailkatzeko zailtasunak badaude, ikerlarien iritziz ere.
|
Euskal
antzerkiaren historia hasi baino lehen, Hélène Etxekoparren oharrak problematikaren zati bat aurkezten digu:
|
|
|
Geroztik, aldizkari eta gehigarri batzuetan informazio osagarria zabaldu izan da.
|
Euskal
antzerkiaren historia horren bilduma oso bat merezi duela uste dugu, agertu diren informazio guziak bilduko lituzkeen lan oso bat.
|
|
|
Kanpoko antzerkia ezagutzen zuen froga gutxi aurkitu dugu. Erran behar da halere, 1954ko abenduan Donibane Lohizuneko Dukontenia salan Larzabalek emandako hitzaldian,
|
euskal
antzerkiaren historia egiten duelarik, Giltsou apaizaren antzerkia Pettan medikua komentatu zuela. Ohar bat egin zuen, antzerki hori Claudelek egiten dituenekin konparatuz.
|
|
|
1960an plazaratu Gure Herria astekarian «Eskuarazko teatroa» izenburutzat zuen artikulu batean, Piarres Larzabalek
|
euskal
antzerkiaren historia egiten zuen. Lan horretan, bigarren gerla baino lehenagoko giroa aipatu zuen, xehetasun franko eskainiz, garai hartako euskal gizartean antzerkiak zuen tokia azaltzeko.
|
|
|
|
Euskal
antzerkiaren historia seriosa, sakon eta dokumentatua egin beharra dagoela ukaezina da. Badira hor lan zaharkituak, oraino eskuragarriak direnak, besteak beste Labaienen Teatro euskaro Auñamendin edota Urkizuren Euskal antzerkia, baina labur geratu dira, eskas eta azalekoak ia, deskoster, baita iraganeko garaietarako ere.
|
|
2018
|
|
|
Testu, irudi, bizipen kolektibo ugariz osaturiko obra zabala utzi zuen Txotxe k.
|
Euskal
antzerkiaren historia ezin da estreinaldiei buruzko titularrekin (soilik) idatzi, eta are gutxiago su artifizialen programa ikusgarriekin, ez bada erre egiten duen sua bera kontatuz. Karrika taldearekin taularatu zuen Txotxe k Ametsen faktoria, eta bertan ondo azaltzen denez azpimarra beti da hautua, izan pertsona ala komunitate batena:
|
|
2023
|
|
|
KORTAZAR, Jon. Egungo
|
euskal
antzerkiaren historia. Euskal Herriko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua, 2012.
|
|
|
1982 urtean, Eusko Jaurlaritzak Donostian ireki zuen Antzerti, Arte Dramatiko eskola. Liburuetan eta interneten arakatzen ibili ostean, esan dezaket eskolaren inguruan apenas dagoela dokumenturik, eta agerian geratzen dela zein gutxi dakigun eta idatzi den
|
euskal
antzerkiaren historiaz.
|
|
|
Mari Karmen Gilek, Patri Urkizuk eta Ixabel Etxeberriak beraien esperientzixak kontatu zizkiguten, Jaime Valverde moderatzaile zutela. Euskal antzerkiaren memoria historikoa gaia abiapuntu hartuta,
|
euskal
antzerkiaren historia plazaratzeko eta gordetzeko beharraz aritu ziren gonbidatutako kideak. Euskal antzerkia indartzeko estruktura ahaltsu bat abiatzea ezinbestekoa da, baina horretarako jendea behar da.
|