|
2001
|
|
|
27 kanpon iten du lana ala yazda nere kontua baino andra batek beti
|
euki
beharra dauka kontutan
|
|
2002
|
|
|
«Nere ustez tiroak oker joan dira, behar ez zan tokira tira dituzte. Egia da, bai, zenbait esne zentralek esne txarra saltzen zutela, baiña orrek ez du esan nahi esne ori edateko txarra zanik, gaitz egingo zukeenik, gorputzari kalte egingo ziokeenik, falsifikatua zegoela baizik, esneak berekin
|
euki
behar dituen gauza guztiak ez zeduzkala, behar bada' garbiegia' zegoela.
|
|
|
Bakotxak berak daukaz
|
euki
behar dituanak erantzun eutsan ate gorriak. margo berdearen esangurea itxurakeria hutsa da.
|
|
2003
|
|
|
Luzeegia, beharbada, egindako, baina ez ete deuskuz beronek argitzen, beste ezerk baino hobeto, zure izakerea, olerti bideak, asmoak eta ekintzak? Zure poesia lana aztertzerakoan, zure ikuspegi hau be kontuan
|
euki
beharrekoa da.
|
|
|
3.2 Euskal literatura aitatzen dogunean, literatura mota bi
|
euki
behar doguz gogoan: herri literatura (ahoz ahozkoa) ta landua (idatzia) (Cfr.
|
|
|
·" Ebanjelioa zabaltzeak beti
|
euki
behar dau oinarri, ardatz eta gailur lez hauxe argi iragartea: , gizon egindako Jaungoikoaren Semeagan, hil eta biztutako Jesusegan, gizon guztiei eskaintzen jakela salbamena, Jaungoikoaren graziaren eta errukiaren doe lez".
|
|
|
Gainera zer uste dabe, lau katu baino ez dira eta gehiengoa
|
euki
behar dabela euren esanetara?
|
|
2006
|
|
|
–Hemen dator, gixajoa –dio Veronicak, irribarretsu– Jesukristoren
|
euki
behar duzu, benetan. Ez zaitut inoiz ikusi horrenbeste edaten.
|
|
2008
|
|
|
binagrea, orioa eta ez dakit zenbat enplastu. Lotuta
|
euki
behar luzaro, sendatu arte. Bitartean nire eskumako atzamar kutuna txupau barik.
|
|
2009
|
|
|
Ez da izango! Eta gaztaiok alperrik galtzen
|
euki
behar etxean!...
|
|
|
–Bai, jauna, baña gaur beste bi lapurtuko ditut, eta aiek ere gogoan
|
euki
bear ditu.
|
|
|
–Bai, jauna, baña gaur beste bi lapurtuko ditut, eta aiek ere gogoan
|
euki
bear ditu.
|
|
2010
|
|
|
Kultura aipatu eta begirunez hartzea ez da lehengoa bere haretan aldatzeke mantentzea. Giza kulturak, benetakoak, beragan
|
euki
behar dau giza duintasunerako dinamismoa. Giza izateak berea dau gizatasunerantz mugidu eta abiatzea.
|
|
|
Edozelan be, udan egindako gehiegikeriak baz tertu eta dieta egokia hartu behar dabe. “Bizitza osasuntsua eta aktiboa
|
euki
behar dabe, eta astialdia, bideojoko edo internet aurrean emon beharrean, pasi eran, irakurten, kirola egiten... emotera animau behar jakezâ€. Eskolaz kanpoko jarduerak euren gustukoak izatea be garrantzitsua da, deskonektau eta ondo pasau daien.
|
|
2011
|
|
|
Pernila gatzetan sartu behar izaten zan, ondo ontzea gura izan ezkero: kilo bakotxeko, egun eta erdi
|
euki
behar da gatzun askan (gazunaskari), harri pisutsua gainean dala, barreneko ur guztia bota daian. Harén ostean, gatza ondo garbitu eta gero, piper gorria emoten jakon.
|
|
|
Lehenengo pausua karabi zulue egitea zan. Hurrengo, hormea egiten jakon zuloari, forma berezia
|
euki
behar eban hormea, harria erre eta kare bihurtu eiten. Behin karabia egin ezkero, hatxarria sartzen zan zulora, eta behetik ginarrea eta otea be bai sugarritzat.
|
|
|
Urte batzuetan alkarregaz ibili eta ondo konpontzen baziran, mutilak ezkontza eskea egiten eutsan neskatileari. Baina pausu hori emon baino lehen, mutilak diru apurtxu bat aurreratuta
|
euki
behar eban.
|
|
|
Eperdi zuria dauka ira arrak, eta zuri horregaz ikututa kontau egiten dira garitxak. Zenbat garitxa, hainbat ira
|
euki
behar dira, danak osatzeko. Ira arrakaz garitxak zenbatu ahala, honako formulea errezitau behar da:
|
|
|
«Unibertsitatearekin sartu geranez gero, kulturaren planifikazio hontan, unibertsitarioak ere kontuan, ondo kontuan!?
|
euki
behar ditugu. Anitz euskaldun dago Unibertsitateetan.
|
|
2012
|
|
|
Kumetan erosi eta norberak etxean hazi; ozaleagaz (berdurak, erremolatxak eta kalabazak ondo egosita eta urunagaz nahastauta) haziriko txarri arra, eta kapautakoa, hilten zan gehienetan. Txarri emeakaz kontu handia
|
euki
behar izaten zan; irustuta egon ezkero, bere okeleagaz egindako txorizoak ez ziran sikatzen eta; alperrik galtzen ziran.
|
|
|
Umeren bat baegoan egun horretan jai hartzen eben sarri, honek buztanetik oratuten eutson pozarren. Kutxiloa okozpetik, papadatik sartu eta odolutsitu arte, ondo oratuta
|
euki
behar izaten zan. Etxeko andraren batek batzen eban dariola etorren odola galdaran edo hainbako ontziren baten, buzkantzak eta odolosteak egiteko.
|
|
|
Otzarak, aulkiak, artzak, zaranak..., edozer lantzen hasi aurretik, egur paluak uretan
|
euki
behar dira luzaroan, bi hiru urtez, usteldu ez daitezan. Denpora luzeagoan euki ezkero, egurrak kolore iluna hartzen dau.
|
|
|
Inguru honetan ia ez da pagorik egon; hagaitik Gipuzkoa aldetik ekarten eban. Lanean hasi aurretik egurra uretan beratzen
|
euki
behar zan, zozpalik egin ez egian. Sarri egun berean egiten eban buztarria eta egun beratan ordaintzen jakon, ondo ordaindu bere.
|
|
2013
|
|
|
200 metro egin dira lau minutu baino gitxiagoan, eta 25 metro ur azpitik. Ikastaroa egiteko 16 urtetik gora
|
euki
behar dira.
|
|
|
Gauza bat
|
euki
bear genuke oso gogoan artua, gure erriaren etorkizuna orain dala agertzekua. Ez dezagula galtzera utzi irabaz leiken kojua:
|
|
|
Txarria hilteko ilbehereari, menguanteari itxaroten jakon. Era berean, txarri beharrak egiteko andrek ez ebela hilekoa
|
euki
behar esaten eben, mortzilak ebagi eta galdu egiten ziralakoan.
|
|
|
Mortzilak txarria hilten dan egunean egiten dira eta auzoei eroan. dira, hau da, uretan egosi, ur horretan porrua botata. Egosteko, denporea behar da; meheak ordu erdi inguru, lodiak hiru ordu lauren edo, eta aiteternoa buelta bian egosten
|
euki
behar da. Bitartean orratzagaz pintxau egin behar dira, hesteak errementau ez daian.
|
|
|
Gizon eginda gure bihotzetan eta erraietan murgilduta zoriontsuak izateko aukera emoten deusku? Jaungoikoari buruz berba egitean, argi
|
euki
behar da, zelako Jaungoikoa nahi dogun iragarri gaurko gizon eta emakumeei. Bestela jai daukagu!
|
|
2015
|
|
|
Gauza batzuk berez jausten zirean kristinau kulturatik; askatasuna behar dala, justizia behar dala, berez jausten zan; batzarrak egiteko alkartzea gauza on baterako, eskubide hori be berez jausten zan. Izparringiak sasoi baten halan esaten geuntsan egunkariari ez dabela
|
euki
behar beste kontrolik egia baino. Baina Francoren inguruan egozan eleiztarrak sartuta eukien, gauzak zuzen eroateko askatasuna moztu egin behar zala.
|
|
|
Batzarrak egiten hasi eta handik gitxira eskatu eben idazkariak
|
euki
behar zituala laguntzaile bi. Ez dakit don Jose Migelek berak esan ez baeban:
|
|
|
Lurrera jausi ezkero, mosua emon behar izaten jakon. Ogia beherantza adi eukitea be ia pekatua ei zan; beti gora adi
|
euki
behar zan. Gainera, ogiaren zaborrak ezin eitekezan erre.
|
|
|
Idatz izkeriak, errijaren era askotako baiña esangura bardiñeko itz eta gramatikakijetatik, bizitzarik sakon, sendo ta zabalena dabeenak aukeratu bear ditu(...); auxe da, beti, geure gogoaren barru barruan sartuta
|
euki
bear dogun jarraipidea. Idatz euskerarik egokijena ezta, beraz, aintxiña, errijaz urrin il zittuan izkera andizurenezkoen edertasun eta aberastasun antzekoz jantzitakoa; ezta, noski, gure usteak ederrenentzat, garbijenentzat, txukunenentzat etsi leikeana; ezta zeatzen edo zentzunenezkoen eretxi leikeoguna ere; euskaldunik geijenen belarrijetan zear bigunen eta aittukorren sartu leittekena baiño(...).
|
|
2017
|
|
|
“Guk bardin bardin tratatzen doguz asteko erosketa egiten dauena eta bakarrik ogia erosten dauena”. Jenteaurrean lan egiteko, pazientzia be
|
euki
behar da, eta psikologia erabili. “Asko.
|
|
2020
|
|
|
Alan be, nik ezin negarrik egin; ezta, ez neban egun guzti aretan itzik erantzun, ezta urrengo gabean be, beste eguzkiak ludia argitu eban artegiño. Aren erraiñu erbal bat espetxe naibagetsuan sartu ta lau arpegi areitan neureak
|
euki
bear eban itxura larria ikusi nebanean, etsi etsian neure eskuak aginkatzen asi nintzan. Areik, barriz, nik goseak eraginda au nengiala uste izanik, beingo baten zutitu ta esan eustien:
|
|
2021
|
|
|
Mendebaldean bereziki, baina anitzetan ekialdean ere antzera suertatzen da (bereziki bertsogintzan), partizipioa molde bertsuan erabiltzen da: Unamunok
|
euki
bear dau alako gomuta samar lautsotsu bat[...] eta geiago barik ‘or joak’ eta ukondoa sartu, sinestu, ta esan, ‘di’ atzizkiak arboleda dikurrela (Kirikiño); Ni Ajenan bi urthez, libre nintzala ustez,/ Bena aita orano ez ase mendekatzez;/ Jaun horier galthatü ükhen otoritatez,/ Presu begiratzeko librantxaik ükhen gabez,/ Eta ere edüki hamar ilabatez. / Ni Ajenan libratü, etsaien artin sarthü/ Hunak galdürik, haurrak dohakabe baratü,/ Eni hen ikhustiak odola alteratü,/ Atzione triste bat süjet hartarik heltü,/ Harzara jüstiziak ni berriz preso hartü (Etxahun).
|
|
|
Esate baterako, Asilekortako basoa matarrasa bota ebanean, eskola ondora ateraten ebazan pinu osoak, tarraz, idiakaz. Kamioia etorten zan ordurako, materialak prest
|
euki
behar izaten ziran, eta horretarako, enborrak neurrian ebagiteko, nire laguntasuna behar izaten eban.
|
|
|
Orduan, gure beharra zan bedarra hutsitu, aparejuak kendu, astoa atera, leku seguruan ipini eta barriro kargetako zereginari heldu. Kontu handia
|
euki
behar izaten genduan astoa jagoten, unada haretatik pasakeran.
|
|
|
Zeanuriko plazatik mendebalderantz Otzerimendi, ipar ekialderantz Asterria, eta ipar mendebalderantz Uribe. Kontuan
|
euki
behar da Zeanuri (67 km. karratu) Bizkaiko hirugarren herririk handiena dala lurrazalez. Mustur batetik bestera joateko, denpora luzea behar zan, oinez ibili behar izaten zan eta.
|
|
|
Bada nik lagunak kristiñau guztien artean
|
euki
bear ditugula diñotsut, eta zenbat geiago eta zenbat lagunago obeto dala. Neu ioan naz Euskal Erriko Loreagaz Ostrabentora, neuk bedeinkatu dot bere eta Adalbaldoren alkartuerea, eta ondo egin dodala eta nago.
|
|
|
Riktrudisen burua baebillen nonbaiten, Mendiolatik urriñean: bere biotzak samurtasun andi negargarrizkoren batzuk
|
euki
bear zituan, bada begi biak malkoz beterik euskazan. Baiña bere burutasun guztiak kendu eutsazan Lopek ekarri eutsan albista batek.
|
|
|
Orrek esan nai dau kurutzen doneak inpernuko gaizkin danen kontrako indarra daukala, bertan, kurutzean, gure Iesus maitea il zalako: esan gura dau gaiñera kurutzean ustekida andi bat
|
euki
bear dogula, eta kurutzetarrak, naiz eta euskaldunak izan ez, izan leitekezala maitegarriak, kanpotik on egitera etorri zan eliz-gizon ori legez.
|
|
|
" ordutik aurrera ez ei da ikusi lamiñarik gure lur ta ibaietan" (idem). Kristautzea sinbolizatu nahi zuen ipuin gisako haren atzean, halere, Riktrudisek argi ikusten du" bere erakutsia badauka [la]" (79 or.)," orrek esan nai dau kurutze doneak inpernuko gaizkin danen kontrako indarra daukala, bertan, kurutzean, gure Jesus maitea il zalako" (idem) eta are gehiago," esan gura dau gaiñera kurutzean ustekida andi bat
|
euki
bear dogula, ta kurutzetarrak, naiz ta euskaldunak izan ez, izan leitekezala maitegarriak, kanpotik on egitera egorri zan elizgizon ori legez" (idem).
|
|
|
Gauza bat, bai, argi
|
euki
behar dogu, eta horretan ziur egon: " Ez jatzue gainera etorri giza indarrez gainditu ezineko tentaldirik; leiala da Jainkoa, eta ez dau itxiko zeuen indarrez gaineko tentaldirik izan dagizuen.
|
|
2023
|
|
|
Nekazaritzan jarduteko, lehenengo lurra
|
euki
behar da. Dana dala, gaur egun negutegiakaz produkzino handiagoa lortzen da.
|
|
|
Gustora egoala emoten eban, ez dozu pentsetan? Eta oinn, hainbeste urte ta gero barrido etxin
|
euki
biher... kasuen! Baina badakizu zer dinuen:
|