|
2001
|
|
|
Mercé Jordi Emakumeari Laguntzeko Elkarteko lehendakariak salatu du orain arte ez dela inolako azterketarik egin etxekoandreek berezko gaixotasunik duten eta laneko gaixotasuntzat hartzen diren zehazteko. Haren arabera, medikuek berek ahazten dute
|
etxeko
lanak egiten dituzten eta familiari laguntzen dioten emakumeen arazo asko, batez ere depresioak, jasaten duten presioaren ondorio direla, eta dena botiken bidez konpontzen dutela. Proposamen bat egin da, eta bertan Estatuak ordainduko ditu bere kargura seme alabak, adineko senideak, gaixoak edo ezinduak dituzten etxekoandreen Gizarte Segurantzako kotizazioa.
|
|
2002
|
|
|
Bertan, funtsezko arrazoirik eman gabe, nire
|
etxeko
lanak egiteari ezetza eman diote.
|
|
|
«Egin ezazu oporretako liburu liburua, eta haurrak irailean garbi etortzen dira, eta lehen bi asteak errepasatzera bideratu behar dira». «Familiak hamabost opor egun hartzen baditu, hobe da
|
etxeko
lanak egiteko denbora hori ahaztea», dio Ane beste ikastetxe bateko irakasleak. Lana eraman behar dutenak gurasoak dira.
|
|
2003
|
|
|
Emakumea ez da etxean geratzen, eta gizonak, kasu askotan, ez du bete bere etxeko konpromisoa. Bakoitzak
|
etxeko
lanak egiteko erabiltzen dituen orduei buruzko estatistika puntualez gain, “etxea edukiz husteko joera dago, eta, aldi berean, irudi maskulinoa galtzen ari da eta bere gizarte rolean desitxuratzen ari da”, laburbiltzen du Martín Herguedasek, Gaztela eta Leongo gizarte ikertzaileak. Aditu batzuek “Ulisesen sindromea” deitzen diote, duela zenbait hamarkadako “aita ausartaren” (fisikoki) bertsio modernoa.
|
|
|
Espainiako bikoteen herenak (%32) bakarrik partekatzen ditu etxeko lanak, eta gizonen %1ek baino ez ditu horietaz arduratzen. Gainera, hiri handietan bizi diren espainiarren %13k kanpoko laguntza kontratatua dute
|
etxeko
lanak egiteko. Demoscopiak Ajax-entzat egindako azterlan baten arabera, 18 eta 65 urte bitarteko 503 emakumeren artean, hamar emakumetik seik onartzen dute emakumeak direla, bai etxekoandreak, bai ez, etxeko lanez pertsonalki arduratzen direnak, eta etxeen %14tan dira lan horiek.
|
|
|
Gurasoen inplikazio urri horrek, haurren soziologoen arabera, eskola porrotaren ehuneko handia eragiten du. Hala ere, familiek uste dute asko laguntzen dutela
|
etxeko
lanak egiten. Izan ere, hala uste dute hamar gurasotatik zortzik, eta hamar haurretik lauk bakarrik, INCEren arabera.
|
|
2004
|
|
|
Egoera soziala dela eta edo osasuna dela eta, oinarrizko beharrizanak betetzeko laguntza behar dutenentzako zerbitzua da: jaten ematen diete, beren burua garbitzen laguntzen diete,
|
etxeko
lanak egiten, konpainia ematen diete etxean nahiz kanpoan eta abar.
|
|
|
Are zehatzago: aiton amonen %15 ez da gai
|
etxeko
lanak egiteko, eta 85 urtetik gorako 3tik 2k ezin dute etxea garbitu edo gobernatu, ezintasunen bat dutelako.
|
|
|
Hezkuntza Departamentuak arbel digitalak erabiliz (ikasleak eta tutoreak aldi berean partekatuko lukete ordenagailuaren bidez) gainditzeko asmoa du. Gurasoei eta seme alabei
|
etxeko
lanak egiten laguntzeko prozedura hori DBHko 3 eta 4 mailetako matematiketan aplikatuko da lehenik, pedagogoek uste baitute edukiak konplexuagoak direla Bigarren Hezkuntzako maila horietatik aurrera. Irakaskuntzako telelaguntza irakasgai honekin hasiko da, baina pixkanaka beste batzuk gehituko dira.
|
|
|
Bien bitartean, 6 eta 12 urte bitarteko haurren gurasoen %40k ez du kanalez aldatu edo telebista itzali egiten du adin txikikoarentzat egokia ez den programa bat ikusten ari badira. Bestalde, azterketak adierazten du haurren %92k nahiago duela telebista ikusi eskolatik itzultzean, jolastu (%86, 3), askaria (%85) edo
|
etxeko
lanak egin aurretik. Hala ere, une libreetarako beren jarduera gustukoena zein den galdetuta, telebista hirugarren postura joan da lagunekin jolastu eta kirola egin ondoren.
|
|
2005
|
|
|
Emakumeak baino hoberik ez dago (medikuak eta dietistak salbatuz) txahal bistec mehe baten balioa ikusteko; 10 g eskasekin, egun baterako behar diren proteinak, burdina, zinka, selenioa eta B6 eta B12 bitaminak bezalako elikagai espezifikoak 10 aldiz ematen ditu. Emakumezkoak ere txapeldunak dira
|
etxeko
lanak egiteko orduan, eta horiek ariketa fisikoa eskatzen dute, igogailuaren ordez eskailerak jartzea eta ibilaldi luze eta osasungarriagoetan entretenitzea. Estatu Batuetan, gainera, emakumeek Council for Women’s Nutrition Solutions (CWNS) bat dute.
|
|
2006
|
|
|
Ikasle askok
|
etxeko
lanak egiten laguntzen diote ordenagailuari
|
|
|
" eramangarria" modua, pantaila panoramikoa koloretan eta “eBook” modua, pantaila islatzailea zuri beltzean duena. Ekialdea modua, ‘ovillo’ izenaz ere ezaguna, aztertu,
|
etxeko
lanak egin eta bertikalean irakurri (liburu bat bezala) argia erabiliz naturala eta bateriez arduratu gabe. Ordenagailua hibernazio egoeran egoten da aplikazio guztiekin lotan, eta elektrizitate gehiago kontsumitzen du liburu bat.
|
|
2007
|
|
|
Egiaztatu ahal izan denez, herrialde garatuetan, haur eta nerabeek egunean bi telebista ordu edo gehiago ikusten dituzte, batez beste, eta denboraren %90 entretenimendu programetan eta programa orokorretan ematen dute. Ikertzaileek iradokitzen dute programa horiek irakaskuntza arazoei lagun diezaieketela,
|
etxeko
lanak egiten eta irakurtzen eman litzatekeen denbora lapurtzen dutelako, adimen ahalegin txikia eskatzen dutelako, arreta arazoak sortzen dituztelako eta eskolarekiko interesik eza areagotzen dutelako. 14 urtetik beherako haurretan ere egon dira aurreko ikasketak, bereziki 2004koan, eta antzeko ondorioak atera dituzte, baina nerabeetan hori da lehen eta ondoriorik handienetako bat.
|
|
2008
|
|
|
Adin talde horretako kideek, izan ere, gero eta gehiago behar dituzte halakoak;
|
etxeko
lanak egiteko laguntza behar izaten dute askok, edo norbaitek zaindu behar ditu, eta familiako kideek ezin dutenean edo gizarte zerbitzuek erantzuten ez dietenean, beste norbaiti ordaindu behar diote; seme alabei letrak ordaintzen laguntzeko ere erabiltzen ditu zenbaitek, edo bidaiatuz gozatzeko, beti dirua gastatzeko beldurrez egon gabe.
|
|
|
Ginea Bissauko beste neska asko bezala, Mariama Sambu, 10 urtekoa, lanpetuta dago etengabe. Egunero goizeko seietan jaikitzen da
|
etxeko
lanak egiten laguntzeko, eta hori ez da batere erraza, beste 18 lagunekin partekatzen baitu etxea. Mariamaren familia adobezko adreiluzko etxe batean bizi da.
|
|
|
Adinez nagusien artean, hamarretik ia bostek diote ez direla beren kabuz baliatzen eta laguntza behar dutela. % 65,6k adierazi du gai dela norberaren zaintzarekin lotutako jarduerak egiteko,% 61,4k
|
etxeko
lanak egiteko eta% 68,6k mugikortasuna duela. Eguneroko bizitzarako gaitasunei buruzko ehuneko horrek behera egin du, oro har, 1993tik 2006ra bitartean, eta nabarmenagoa da emakumeen artean.
|
|
|
Farolak, autobusen geralekuak, bankuak eta zuhaitzak ohiko iragarki euskarriak dira lana bilatzeko. Mota horretako iragarkietan ez daude, oro har, unibertsitateko prestakuntza duten profesionalak; kualifikazio gutxiko lanak edo
|
etxeko
lanak egiten dira, hala nola garbiketa, lorezaintza, kanguru zerbitzua edo zaharren zaintza. Nolanahi ere, horrelako lanetarako, auzoan sakabanatuta dauden kartel txikiak, enplegatzaile izan daitezkeenen eskura daudenak, kasu batzuetan eraginkorragoak izaten dira lan eskaera eta eskaintzari buruzko egunkarietan argitaratutakoak baino.
|
|
2009
|
|
|
Normalena, hori bai, beste udal araudi batzuk aurkitzea izaten da, guk egin nahi dugun betebeharrarekin harremana dutenak (animali arriskutsuen araudia, adibidez, edo
|
etxeko
lanak egitearen ingurukoa).
|
|
|
Gogoratu behar da ezen, Iñaki Muñozek zuzentzen duen Disfam, dislexia eta familia elkartearen arabera (www.disfam.net), dislexiaren sintomarik deigarrienetako batzuk hauek direla: " Erasandako haurrak denbora asko behar du
|
etxeko
lanak egiteko, hamar minutuko txokoan; irakaste ulermen eskasa du; nahiago du ozenki irakurtzea edo hitz idatziak asmatzea, ulertzeko; trebetasun gehiago erakusten du azterketetan. Horregatik, DiTres programa informatikoak dislexiak dakartzan oztopo guztiak gainditzen laguntzen die haurrei.
|
|
|
Hala ere, espainiarrek joera handiagoa dute hezkuntzaren helburu nagusia “gizartean bizitzeko eta aldaketetara egokitzeko prestatzea” dela ulertzeko, eta ez “lanbide karrera baterako prestatzea”. Etxeko lanak egiteko laguntza Azterlanaren arabera, elkarrizketatutako gurasoen erdiak baino gehiagok seme alabei
|
etxeko
lanak egiten laguntzen die, duela zortzi urte baino askoz gehiago (%36). Lehen Hezkuntzako ikasgaiaz galdetzeko eta seme alabekin ozenki irakurtzeko jardueretan ere parte hartze handiagoa nabari da.
|
|
|
Lan esparruan, praktiketan edo boluntario lanetan ari diren ikasleei lan egiteko aukera aitortzen zaie, bisatuan aurreikusitako jarduerak egiteko eraginik ez dutenean. Gainera, Espainiara joaten diren gazteen egoera arautzen da, beren hizkuntza edo lanbide ezagutzak hobetzeko, eta aldi berean familia bateko
|
etxeko
lanak egiten dituzte. Lan horrek au pair lanpostuari buruzko nazioarteko akordioak bete behar ditu
|
|
2010
|
|
|
Gauza guztietarako denbora egon behar du:
|
etxeko
lanak egiteko eta, nola ez, jolasteko.
|
|
|
Imagen: D. Sharon Pruitt Haur bat etengabe distraitzen da, ez da gai arreta jartzeko, oso urduri dago ikasgelan, eta
|
etxeko
lanak egiteaz ahazten da: arreta gabeziaren eta hiperaktibitatearen nahastea du (TDAH).
|
|
2011
|
|
|
Lehen Hezkuntzako ikasleen %52k familia laguntza jasotzen du eskolako lanak egiteko Hala ere, adierazleek erabateko aldaketa erakusten dute alderdi garrantzitsu batean: familiek
|
etxeko
lanak egiteko ematen dieten laguntza. 2003 urtean, Lehen Hezkuntzako ikasleen% 14k bakarrik adierazi zuen laguntza familiarra zuela klasearen ondorengo eskola lanak osatzeko; 2007ko datuek, berriz (EINek bildutako azken datuak), erakusten dute laguntza hori jasotzen duten ikasleen ehunekoa% 52 dela.
|
|
|
Gurasoen parte hartzea Gehiegizko laguntzak ikaslearen eguneroko benetako errendimendu akademikoa faltsutzen ahal du, baina gero azterketen emaitzetan islatuko da, gurasoak beren zailtasunei aurre egiteko prest ez daudenean. Nola lagundu behar dute orduan gurasoek
|
etxeko
lanak egiten. Espezialistek iradokitzen dute gurasoen rolak zereginen monitorizaziokoa izan behar duela, hau da, beren seme alabei eskolako jarduerak ahalik eta modurik eraginkorrenean egiteko baldintza egokiak emateko ardura izan behar dutela, eta beren autoikaskuntza zuzentzeko gai izan daitezen laguntza eman behar dietela.
|
|
|
Premia zailenetako bat ere bada. Kopuru handiagoek adierazten dute beren kabuz garbiketa eta
|
etxeko
lanak egiterik ez duten, artrosia, artritisa, artritisa edo erreumatismoa (%56, 3) duten, hilean 900 eurotik beherako diru sarrerak dituzten (%30, 9) edo moralik eta/ edo konfiantzarik ez duten (%29, 6), eta hori zenbait ezaugarri direla: kontzentrazioa, erabilgarritasuna, erabakiak hartzeko gaitasuna, beren jarduerez gozatzea.
|
|
|
Hori ebaluatzeko, txikienetan estresagarriak izaten diren bost egoera aukeratu zituzten: gurasoekin nahikoa denbora ez pasatzea, nahi den horretan gastatzeko adina diru ez izatea,
|
etxeko
lanak egiteko astirik ez izatea, gurasoek haien aurrean eztabaidatzea eta ezer egitekorik ez izatea. Estres gehien agertzen zutenak hurbileneko izaera apaleko eskolara joaten ziren; tentsio gutxien adierazten zutenak, berriz, hurbileko izaera oso handiko ikasleak ziren.
|
|
2012
|
|
|
Inkestari erantzun dioten gurasoen% 64k adierazi dute, eskolatik aterata, haurrek
|
etxeko
lanak egiten aritzen direla eta gero jarduera fisikoren bat egiten dutela.
|
|
|
Beste% 30ek esan dute,
|
etxeko
lanak egin ondoren, parkera edo kalera ateratzen direla jolastera, eta% 6k jakinarazi dute telebista ikustea edo bideo-jokoetan aritze izaten dela ohiko jokabidea.
|
|
|
Haurrek
|
etxeko
lanak egitea garrantzitsua dela azaldu nahi dugu artikulu honetan, eta zergatik den hala, eta hamar aholku baliagarri eman ditugu helburu hori lortzeko.
|
|
|
Zergatik den garrantzitsua
|
etxeko
lanak egitea
|
|
|
Hori dela eta, komeni da aintzat hartzea orain emango ditugun hamar aholkuak, lagungarriak izango dira-eta haurrei gogoa piztu eta
|
etxeko
lanak egin ditzaten.
|
|
|
Hamar aholku haurrek
|
etxeko
lanak egin ditzaten
|
|
|
Ez du zertan idazmahai batean aritu, ezta bere logelan ere, baina beti leku berean egin behar ditu etxeko lanak; ongi argiztatua egon behar du, eta haurrak eskura eduki behar du
|
etxeko
lanak egiteko duen guztia.
|
|
|
Horrek lagundu egiten du ikasketa eta diziplina ohiturak sortzen, eta eztabaidak saihesten ere bai: ordua iristen denean,
|
etxeko
lanak egiteko garaia da.
|
|
|
Ez eman saririk
|
etxeko
lanak egiteagatik
|
|
|
Motibazioa beti da ona, baina ez da komeni sariren bat agintzea
|
etxeko
lanak egiteagatik.
|
|
|
Horrexegatik, beti hitz onak erabiltzea komeni da, haurrari ulertaraztea asko ikasiko duela
|
etxeko
lanak eginez, etorkizunean hau edo hura egiteko balioko diola, gauzak jakitea oso lagungarria dela...
|
|
|
: familia horiek norbait kontratatzen badute haurrak zaintzeko eta
|
etxeko
lanak egiteko,% 45eko beherapena izaten dute langile horrengatik Gizarte Segurantzan ordaindu behar diren kuotetan.
|
|
|
Kasu horretan, 22:00etatik 12:00ak arte (23:00etatik 13:00ak arte udan), elektrizitate kontsumoa askoz txikiagoa izango litzateke, eta garestiagoa izango litzateke gainerako egunetan. Bezeroek kopuru finko bat ordaintzen dute hilero, kontratatuta duten potentziaren arabera Gauez eta eguerdira arte
|
etxeko
lanak egiten dituztenei tarifa hau ordainduko zaie. Askoz merkeagoa da garbigailu bat jartzea, janaria prestatzea, lehorgailua edo ontzi garbigailua ezarritako orduetan erabiltzea.
|
|
|
Esklabo lanak LANEren arabera, adin txikiko langiletzat edo esklabotzat hartzea adinaren, lan motaren, horretan ematen dituen orduen eta lan hori egiteko baldintzen araberakoa da. Esklabotzarekin zerikusia duten lanen artean, meategietan, harrizko harrobietan eta, batez ere, azken urteetan,
|
etxeko
lanetan egindako lanak nabarmentzen dira. Lagun diezaiogun haur bati, duela urte batzuk salatu zuen azken kasu hori, batez ere neskek garatua, eta esplotatzen ari dira, trukean soldata bat ere jaso gabe.
|
|
|
Seme alabei txangorik egiten uzten ez dieten gurasoak,
|
etxeko
lanak egiten dituztenak, lagun baten etxean lo egiten uzten ez dietenak… Haurren gehiegizko babesak gurasoen larritasuna arintzen laguntzen du, baina bere ondorengoak garatzeko bidean harria izan daiteke. Artikulu honetan azaltzen dira seme alabak gehiegi babesteak dituen arriskuak eta etorkizuneko helduen osasun mentalean dituen ondorioak.
|
|
|
Ez dago jarduera espontaneorik edo oso gutxitua dago; beraz, uzten bazaio, modu mugagabean eserita egon daiteke, hitz egin gabe»… Zahar apatikoa uzten den zaharra da: ez ditu
|
etxeko
lanak egiten edo ez da arduratzen bere ohiko zereginez, eta ez du gizarte bizitzan interesik. «Forma larrietan norberaren garbitasuna ere utz dezake.
|
|
|
Beste aukera bat umezain bat aukeratzea da (noizbehinkako lana, gurasoak noizean behin joaten diren bitartean) edo zaintzaile edo zaintzaile bat, egun eta ordu jakin batzuetan haurrak modu erregularrean atenditzea eskatzen baitu. Agentzia horietako askok, adingabeekin egoteaz gain,
|
etxeko
lanak egiten dituzten pertsonak ere eskaintzen dituzte. Umezainen tarifak aldatu egiten dira agentziaren eta zerbitzuaren arabera.
|
|
|
GoodNCrazy Eguberrietako oporretan, hasieran egun libre batzuk eman ondoren, komenigarria da haurrek beren lanak pixkanaka itzultzea lanaldi bakoitzean. Haurren erdiak (%47) ordubete eta bi ordu artean igarotzen dira egunero
|
etxeko
lanak egiten, Hezkuntza Ministerioaren azken “Lehen Hezkuntzako hezkuntza sistemaren ebaluazio orokorra” txostenaren arabera. Ikasleen %17k baino ez dituzte etxeko lanak ordubete baino gutxiagoan egiten, eta %30ek bi ordu baino gehiago.
|
|
|
Gainera, oporretan, ohikoa da bisitak hartzea, irtetea edo txangoak egitea; hori gehiago gertatzen da arratsaldean. 5 Kanpoan gabonetako entretenimenduak estudioan Funtsezkoa da,
|
etxeko
lanak egiteko denbora horretan, entretenimendurik ez izatea: ez telebista piztuta, ez bideo-jokorik, ez ordenagailurik, ez bestelako entretenimendurik.
|
|
|
7 Gabonetan adibidearekin predikatu Oso gomendagarria da, halaber, lanean ari den bitartean berarekin doan helduak adibidearekin predikatzea. Eta, haurrak
|
etxeko
lanak egiten dituen bitartean, berak egingo ditu bereak. Etxeko ekonomiaren kalkuluak egin, fakturak berrikusi edo antolatu edo liburu bat irakurri.
|
|
|
3 Gabonetan ikasteko giro ona lortzea Errutina bat markatu behar da, eta Gabonetako umearen zereginetarako ordu finko bat aukeratu. Garrantzitsua da gomendio batzuk betetzea, haurrek
|
etxeko
lanak egin ditzaten eta haurren zein helduen atsekabeak, tentsioak, kasketak eta haserreak saihesteko. Nagusienetako bat etxeko lanak egiteko baldintza onak sortzea da.
|
|
|
Garrantzitsua da gomendio batzuk betetzea, haurrek etxeko lanak egin ditzaten eta haurren zein helduen atsekabeak, tentsioak, kasketak eta haserreak saihesteko. Nagusienetako bat
|
etxeko
lanak egiteko baldintza onak sortzea da. Haurren ikasketa eremuak lasaia, erosoa eta ondo argiztatua izan behar du.
|
|
2013
|
|
|
Erantzukizunak egoztea. Txikitatik, adingabekoak ohitu egin behar du
|
etxeko
lanak egiten, ohea egin edo gela edo jostailuak ordenatu. Kontrakoak ondorio negatiboak sortzen ditu:
|
|
|
Ikasleen gurasoen elkarteek uste dute
|
etxeko
lanak egiteko denbora handitu egin dela azken urteotan eta aldaketak eskatu dituzte
|
|
|
Uste du ikasleek denbora gehiegi ematen dietela zeregin horiei, eta horrek eskolaz kanpoko beste jarduera batzuk garatzeko aukera kentzen die. Izan ere, Lehen Hezkuntzako etxeko lanak debekatuta daude 1956tik, nahiz eta adin tarte horretako txikienei
|
etxeko
lanak egiteko agindu zaien. CEAPAk uste du ikasleak «lanez gainezka» daudela eskolan lan egin luketela eta garapen pertsonala bultzatzen duten jardueretarako denbora kentzen dutela Betebeharrek hezkuntza funtzioa betetzen dute.
|
|
|
Berri ona da edozein jarduera fisiko onuragarria dela tumore hori prebenitzeko. Horrela,
|
etxeko
lanak egiten ditugun bitartean, oinez, bizikletaz edo lan aktiboren bat eginez gero, endometrioko minbizia izateko aukerak murrizten ditugu. WCRF/ AICR infografia batek zehazten duenez, endometrioko hamar minbizi kasutatik lau ere prebenitu daitezke pisu osasuntsua mantentzen bada eta bizimodu aktiboa jarraitzen bada (gutxienez 30 minutuko jarduera fisikoa egunero).
|
|
|
Arreta mantentzea ez da erraza. Haurrak nekatuta daudenean edo ikasteko edo
|
etxeko
lanak egiteko interesik ez dutenean, guraso askok ez dakite nola lagundu hori berreskuratzen. Artikulu honetan bost gomendio jasotzen dira eguneko espazio eta une desberdinetan arreta erakartzeko:
|
|
|
Irudia: John Morgan 1 Nola motibatu seme alabak etxean Eskolak eman ondoren, haurrek lagunekin jolastuz parkean, etxera iristean,
|
etxeko
lanak egin behar izaten dituzte, batzuetan aurpegi txarrak izaten dituzte eta gogotik irabazten dute. Nola motibatu seme alabak?
|
|
|
Munduko emakume gehienek
|
etxeko
lanak egiten dituzte, lan neketsua eta zorrotza, baina ez dute gizarteak aintzat hartzen. Beste lanbide batzuek adinako dedikazioa (edo gehiago) eskatzen du.
|
|
2014
|
|
|
«Familiako kide guztiek argi izan behar dute arauak familiaren elkarbizitzarako erabilgarriak direlako ezartzen direla», diote aditu horiek. Horrek etxeko lanetan laguntzea, altzariak ez hondatzea, baina arau indibidualagoak ere barne hartu behar ditu, adibidez, garbitzeko ordua errespetatzea eta ohera joatea edo
|
etxeko
lanak egitea. «Haurrentzako arauek arrazoi bat izan behar dute, eta azalpen argia izan behar dute, bai helduarentzat, bai haurrentzat», erantsi du eskuliburu honek.
|
|
|
Italia, Japonia eta India dira Espainia alderdi horretan gainditzen duten herrialde bakarrak. Bestalde, beste estatu europar batzuk (Danimarka, Suedia, Belgika eta Holanda) kontrako aldean daude, eta genero berdintasun handiagoa dute
|
etxeko
lanak egitean. Gizon gehiago, haurdunaldi gehiago Irudia:
|
|
2015
|
|
|
Animaliak motibazio iturri ere badira haurrentzat:
|
etxeko
lanak egiteko garaian, adibidez, esan diezaiekegu bukatzen dutenean maskotarekin jolastu daitezkeela.
|
|
|
Horrela, ikerlariek aztertu zuten ea jarduera fisikoa alkohol eta tabakoaren kontsumoarekin eta dieta osasungarriaren jarraipenarekin lotzen den. Horretarako, 12 urte bitarteko 1.897 neraberi galdetu zieten baliozkotutako galdeketen bidez. Gazteen jarduera fisikoa beste item osasungarri batzuekin alderatuta 2015 urtean Nutrizio Ospitaleko aldizkarian argitaratu zen azterketaren emaitzek adierazten dutenez, jarduera fisikoaren maila handiagoa da bi sexuetan, eta, alderantziz, jokabide sedentarioak (hemen ez dira kontatzen
|
etxeko
lanak egiteko denbora) dieta osasuntsuaren jarraipen txikiagoa iragartzen du. Jarduera fisikoa bizitzarekin gogobetetze handiagoa izatearekin lotzen da Mutiletan, gainera, egiaztatu zen jarduera fisiko gehien egiten duenak gutxiago erretzen duela, beste ikerketa batzuek behatutako zerbait.
|
|
|
«Benetan» egiteko aukera ematen zaienean, asko eskertzen dute. «Laguntzaileari» jolasten ematea amaren edo aitaren ondoan
|
etxeko
lanak egitea proposatzea da. Jolas bat da haientzat, eta helduek lagundu egiten dute, baina dibertitzen dira, eta, aldi berean, nozioak izaten dituzte esanak izaten ikasteko.
|
|
|
senide edo bizilagun bati agintzea erregulartasunez jaso ditzan jardueraren irudi bat transmititzeko, urteko beste edozein garaitan bezala. Konfiantzazko pertsonak
|
etxeko
lanak egin ditzake, eta landareak zaintzen, etxea freskatzen eta abar ere lagun dezake. 3 Auzoan iruzkinak zabaltzea Maiz gertatzen da azalpenak ematea okindegian, farmazian, supermerkatuan edo bizi den auzoko beste merkataritza zentro batean.
|
|
|
Hona hemen garrantzitsuenak: 1 Lana beti kontratuarekin Etxeko langileak edo familia etxeko titularrak kontratatu behar du etxeko langilea
|
etxeko
lanak egiteko edo familiako kideak zaintzeko, baina beste funtzio batzuk ere egin ditzake: lorezaintza, autoak gidatzea eta antzekoak.
|
|
2016
|
|
|
Haurrek ez dituzte
|
etxeko
lanak egin behar, ez udan eta ez neguan ere.
|
|
|
Aitaren tokia, alde horretatik, eskura dagoen guztiari laguntzea eta esku bati laguntzea izango da: emazteari laguntzen hasi eta gero, erditzearen ondorengo egunetan, hau da, erditu ondoren,
|
etxeko
lanak egitera, etxea garbitzera, erosketak egitera, beste seme alabak (badaude) eta abar. Erditzearen ondorengo lehen egun eta asteetan, beste jarduera garrantzitsu asko daude, eta gizakiak bere gain har dezake bere erantzukizuna.
|
|
|
Haur horiek esan zuen hezkuntzan, «pentsatu, planifikatu, erabaki, egin, desiratu, gainditu, landu eta nahastu egin behar dute beren kabuz bizi eta esperimentatu». Haurrek egiten dutena neurriz kanpo kontrolatzea,
|
etxeko
lanak egiteko etengabeko laguntza, beren jarduerak antolatzea, etab. inplizituki mezu inplizitua da: ezin du bakarrik.
|
|
|
Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen PISA ebaluazioaren azken txostenak (OECD) bere datuekin abalatzen du argudio hori. Ondorioztatu du desberdintasun hori sortzen dela baliabide ekonomikoen edo ikasle gutxi asko mesedegarrien gurasoen ezagutza eta ezagutza dela-eta, eta faktore horrek eragina du
|
etxeko
lanak egitean. Betebeharrak arrazionalizatzea Eskolako zereginak behar diren ala ez eztabaidatu behar da, jarrerak oso aurkituta baitaude.
|
|
2017
|
|
|
Paradoxa da, baina haurrekin liburutegi batera joan nahi duten gurasoek edo, besterik gabe, haiekin ongi pasatu nahi dutenek ez dute modurik izaten,
|
etxeko
lanak egin behar dituztelako, eta milaka haurri gertatzen zaie hori.
|
|
|
6 Denbora aurreztea Establezimendu horien ordutegiak oso zabalak dira, 8:00etatik 22:00etara kasu askotan. Gaur egungo gizartean, familia bizitza eta lana uztartzeak denbora gutxi uzten du etxeko lanak eta
|
etxeko
lanak egiteko, eta, beraz, astean ordubete baino gutxiagoan egin ahal izango da.
|
|
2018
|
|
|
Etxe zerrendan hilean 280 eurotik hasita (bi orduko prezioa, astelehenetik ostiralera). Haurtzainak eta zaintzaileak: nola aurkitu sarean Aukeratutako lanaldiaren eta familiaren beharren arabera, «zaintzaileak, gainera, haurrak ohera ditzake edo
|
etxeko
lanak egiten gera daiteke lanaldia bukatu arte», esan dute. Seme alabak eta etxea zaintzeko barneko pertsona bat kontratatuz gero, ordainsariak, batez beste, 800 euro dira hilean.
|
|
|
Greziara joatea adineko pertsonak zaintzeko. Hilabete batzuk Italiako herri batean pasatzea eskola batean espainierazko eskolak emanez eta haurrei
|
etxeko
lanak egiten lagunduz. Edo lurrikara bat izan duen Europar Batasuneko (EB) beste herrialde batera joatea eta hura berreraikitzen laguntzea.
|
|
2019
|
|
|
hobeto jan, pisua jaitsi, gimnasioan izena eman, sare sozialetan denbora gutxiago galdu, ingelesa ikasi, erretzeari utzi eta diru gehiago aurreztu. Hala ere, helburuak proposatu dituen biztanleriaren zati txiki bat bakarrik iristen da abendura
|
etxeko
lanak eginda. Ohitura berriak nork hartzen dituen ez dira %10era iristen.
|
|
|
Baina etxean? PISA txostenaren arabera, hamar gaztetik ia zortzik (%79k) dirua lortzen dute familiakoen edo lagunen opariengatik, eta %32k
|
etxeko
lanik egin gabe dauka esleipena, %36k egin ondoren. Ordainsaria emateak txikitatik arlo horretan hasteko balio dezake.
|
|
|
Afaltzeko gogoa ez kentzeko askaria ez da gehiegi izan behar, baina kontuan izan behar da eguneroko beharra dela, eta ez da komeni hori egitea. Eskola jarduerekin egun osoan kontsumitutako energiak berreskuratzen laguntzen die, eta erlaxazio unea da
|
etxeko
lanak egin aurretik. Askariak, gainerako otorduak bezala, osasuntsua eta orekatua izan behar du gehiegizko pisua eta obesitatea prebenitzeko:
|
|
2021
|
|
|
Hori dela eta, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) asmo handiko plan bat jarri du abian munduko biztanle guztien artean jarduera fisikoa bultzatzeko, haien adina eta gaitasunak edozein direla ere. Eguneroko ekintza sinpleak, hala nola eskailerak igotzea, oinez edo bizikletaz ibiltzea edo
|
etxeko
lanak egitea, sasoian egoteko eta bizitza sedentario baten ondorio arriskutsuei aurre egiteko balio dute.
|
|
|
Zure semeak zerbait behar badu, laguntzeko ere eska dezakezu. softwarea
|
etxeko
lanak egiteko berariazkoa. Edo, Internet erabiltzen ez badakizu eta on line erosi nahi baduzu, beti egongo da norbait zuri laguntzeko prest.
|
|
|
Eskolako errendimendua handitzen dute. Eskola uztea murrizten laguntzen du (ez da arte jardueretan sartzen), eta, ikaskuntza formaleko programen bidez, ikasleak
|
etxeko
lanak egiten saiatzen dira. Irakurketa eta matematika hobetzen dituzte, baina baita zientziak edo hizkuntza ere.
|
|
2022
|
|
|
inkestako aipagarrienak: Emakumearen lan ikusezina Emakumeak lan produktiboa egiten du etxetik kanpo,
|
etxeko
lanak egiten ditu, familiako zaintzaile nagusia da… eta, ondorioz, lanaldi bikoitzak egiten ditu eta denbora gutxi ematen du aisialdirako. Eta Espainian gizakiak duela hamarkada batzuk baino askoz gehiago etxeko lanetan parte hartzen duen hori.
|
|
|
jasaten duenarena, azterketa: arropa eta oinetakoak (batez ere materiala, kolorea eta diseinua) edo zaletasunak (egunkariak irakurtzea zaila da orriak bustitzean) aukeratzen ditu, eta eguneroko jardueretan eragiten du, hala nola, agurtzean eskua ematea, eskulanak egitea,
|
etxeko
lanak egitea edo ukipen teknologiak erabiltzea, ondorio psikologikoak kontuan hartu gabe (lotsa, fobia soziala…). Eta hori guztia oso garrantzitsua da haurren kasuan.
|
|
|
Eta gurasoen hezkuntza eredu motibatzaileak nolakoak izan behar duten adierazten du: mugak jartzen jakitea, lanez arduratzea, berrikustea, haurrarekin ez esertzea
|
etxeko
lanak egiteko, eta autonomiaren (adinaren arabera) eta erantzukizunaren printzipioa irakastea. Psikopedagogek ere autonomia ematearen alde egiten dute, eta horrek esan nahi du porrot egiten eta gauzak ondo noiz ikasi diren eta noiz litzatekeen identifikatzen ikasi behar dela.
|
|
|
Zure semea ikasteko motibatuta dagoen jakiteko argibideak Ez da itxaron behar lehen ebaluazioko noten zain, gure semeari ikasteko motibaziorik ez zaiola falta ohartzeko. “No me apetece”, “Después lo hago”, “Primero estoy” edo “De esto paso” esaldiak nerabearen ohiko aitzakiak dira, eta ez dute ia denborarik ematen
|
etxeko
lanak egiteko. Baina, batez ere, jokabide horiek adierazten digute neska edo mutila ez dagoela ikasketengatik motibatuta:
|
|
2023
|
|
|
Gainerakoa? Kirola egiten dute(% 18),
|
etxeko
lanak egiten dituzte(% 10), eskolaz kanpoko kiroletara joaten dira(% 7) eta irakurtzen dute(% 7). Adinaren faktorea erabakigarria da, hurrengo grafikoan ikusten den bezala.
|
|
|
2019an gailu horien boomarekin, Gabonetan gehien bilatu ziren oparietako bat bihurtu zirenean, aditu askok adierazi zuten ez direla fidatu behar marka ekonomikoenekin, eta inportazioko merkataritza elektronikoko plataformetan daudela. Produktu bakoitzaren ahulguneak ezagutzea da egokiena, eta, erosi nahi badugu, xehetasunei erreparatzea, fabrikatzaileak
|
etxeko
lanak egin dituen ikusteko: Zifratu gabeko konexioak.
|
|
|
Egunero, ordezko bat bateko iratxoan, familiako kide batek panpina ezkutatuko du. Eta gainerakoak etxe osoan bilatuko ditu,
|
etxeko
lanak egiten dituen bitartean. Bizitza osoan gogoratuko duzue!
|