|
2000
|
|
|
Baina batez ere
|
etxeko
atarian jesarrita dagoen gizonak eman dit atentzioa, zeren, lur berde esmeralda aurretik, itsaso koloreanitza atzetik, eta zeru beruna goitik, bera da paisaiaren oreka, bera eta bere arropa beltzak, eta bere pentsamendu gaelikoak. Aipatutako beste hiru elementuak hain dira neurrigabeak, hain amaigabeak, hain infinitu eta absurduak, ezen bere aulkitxoan jarrita lasai pentsatzen ari den gizon hori baita paisaia zoragarri hau orekatzen duena, paisaia hau existitzearen arrazoia.
|
|
|
Eta kapatazek gain batean zegoen zurezko etxe polit baterantz eraman gintuzten, non ediren baikenuen nagusia,
|
etxeko
atarian, hamaka batean etzanik. Eta kapataz haietarik batek ene berri eman zion, eta nagusi nafarrak argibideak eskatu zizkidan, euskaraz.
|
|
|
Josurekikoa agitu eta pare bat ordu geroago, gurea izandako
|
etxeko
ataritik berrogeita hamar bat metrora nintzen, auto barnean. Unaik emandako datuen ariora, Ximurra bederatzietan agertuko zen nire emaztearen eske.
|
|
|
Ginebraren eta tabakoaren keru lehorraren gibelean, berritasunaren gozotasun hezea gordetzen zuen haren ahoak, gaztetasunaren bizitasun zalua haren mihiak. Erran bezala, ez zen luze haren
|
etxeko
atariraino, baina ordu laurden baino gehiagoko bidea izan genuen, hainbertze aldiz berredan nuen-eta ezpain haragitsu horiek irekitzen zidaten iturritik. Zorabio batean, ezker eskua haren bular gainean pausaturik nuela urratu genituen azken metroak, karrika hutsean gaindi.
|
|
|
Asteburu libre baten bezpera, zortziak eta laurden jo gabe eta dagoeneko
|
etxeko
atariaren parean. Kristinaren ondoan egindako hamabi urteetan hiru lau aldiz baizik ez zitzaidan gisakorik agitu, eta Unai sortuz geroztik, zazpi urte lehenago, behin bitan baizik ez.
|
|
2001
|
|
|
Birgeriak egin behar izan zituen atea zabaltzeko. Geroago aitortu zion Mariak bere ametsik zoroenetan ere ez zuela sekula
|
etxeko
ataria hain senargai dotorearen besoetan zeharkatu.
|
|
2004
|
|
|
Pablok, Signora Mariaren
|
etxeko
atarian sartu bezain pronto, pentsatu du itxura ona zeukala pelikula horrek. Egunen batean ikusi duela.
|
|
|
Gogo bereziz uzten du esnea Ginoren
|
etxeko
atarian, beti besteei baino apurtxo bat gehiago, eta poztu egiten da entzuten duenean karreraren bat irabazi duela munduko bazterren batean, bere esneari esker.
|
|
|
Martinen
|
etxeko
atarian zegoen termometrorik zehatzena: kuku bat, hankan lotuta soka luze bat zeukana.
|
|
|
Laguntzarik behar al duen galdetu dio gizonak, eta Luisak ezetz, gertu bizi dela, lasai egoteko, baina gizonak eskuetatik kendu dizkio poltsak eta bere
|
etxeko
atariraino lagundu du Luisa. Bidean German deitzen dela esan dio, alarguna dela eta txokolatea asko gustatzen zaiola.
|
|
|
Eskerrak eman dizkio Luisak
|
etxeko
atarian, agurtu du, eta, eskailerak igotzen hasi baino lehen, hasperen egin du. Eta berriz egin du hasperen etxeko atea itxi eta poltsak sukaldeko mahaiaren gainean utzi dituenean.
|
|
2005
|
|
|
Baietz esaten badidazu, erraz izango zaizu etortzea: taxia
|
etxeko
atarian jarriko genizuke, bon, eta hura hartu eta hona etorri besterik ez zenuke egin behar. Eta, azkenik, zure parte hartzeagatik dirutxo bat ere emango genizuke, jakina:
|
|
|
Baietz egin zuen buruarekin, baina aurpegian igartzen zitzaion ez zuela sinisten Kodak hiltzeagatik nengoenik bere
|
etxeko
atarian gaueko hamaikak eta hogeian.
|
|
|
Lehenengo Ander hiltzen da, bere buruaz beste eginda edo bestela norbaitek eraila; ez dago beste aukerarik, eta ez bata ez bestea ez dira logikoegiak. Gero, lapur batzuk jatetxean lapurtzen ahalegintzen dira, ostikoka bidaltzen ditugu, eta handik ordu batzuetara bihotz bat josten dute nire
|
etxeko
atarian. Dena lotuta egon behar zuela pentsatu nuen, baina Ander zergatik hil zen jakin arte nuen beste guztia argitu.
|
|
|
Itzuli eta
|
etxeko
atarian zegoela ikusi nuen, panty bat eskuetan.
|
|
2006
|
|
|
Karlos azkenekoz ikusi zuen eguneko irudiak ikusi ditu. Bere gurasoen
|
etxeko
atariaren aurrean daude. Karlosek esan dio hurrengo egunean ez dutela elkar ikusiko, Hendaiara joan behar duelako dentistari bisita egitera.
|
|
|
Hurrengo bi asteburuetan itzuli zen, eta
|
etxeko
atarian hasten zen korridorearen ezkerretara zeuden gelak garbitu zituen: egongela ilun bat, komun estua eta sukaldearen ondoko biltegia.
|
|
|
Hanka bat kalean neukan eta bestea
|
etxeko
atarian. Biak kordoka sentitzen nituen alkoholaren eraginez, albo batetik bestera.
|
|
2007
|
|
|
Elisa ez zen munduaren amaieran bizi, munduaren amaiera hasieragoan dago, etxearen aldean. Parte Zaharreraino eraman ninduen eta han
|
etxeko
atarian nengoela hiririk gabe geratu ginela iruditu zitzaidan. Alde batean itsasoa ikusten nuen, itsaso gris zakar eta kaioz betea; bestetik, mendia, adar eta zuhaixkez josia, egunez bederen.
|
|
2008
|
|
|
Sortu ere, sortzen ziren hiru anaien artean halako solasaldi batzuk, zeinetan, noizean behin, aitak ere parte hartzen baitzuen, honek ere semeei irakatsi nahi baitzien, antza, gerraren joan etorrietan ikasitakoa, bere jakituria gaztelaniazko hitz urri batzuetara mugatzen bazen ere. Beñardok, baina, berea beste jolas bat zelako edo, ez zuen solas haietan parte hartzen, edo ez entzunarena egiten zuen, lekuko arruntik arruntenak ere ez luke besterik baieztatuko, munduan iragana atzemateko moduko betaurrekoen jabea balitz, hain zen markatua Beñardoren jarrera, pasiboa bezain erabatekoa?, beste anaiak zeudèn tokian egon arren, sukaldean,
|
etxeko
atarian, nonahi??, ez balego bezala. Baina Beñardo, menturaz, alor hartan ere alfer hutsa zen, eta alferkeria zuen bere desinteres interesatuaren arrazoi; edo, beharbada, ez zuen beste hizkuntza bat ikasteko beharrik sumatzen.
|
|
|
Regina neska ernea da, eta balio du? , esan zion doña Normak,
|
etxeko
atarian askaltzen ari ziren egun batean.
|
|
|
zeruko amaren maitasunak itxuraldatutako hauts ezerezkoa airearen magalean dantzan; suzko fede hura, bai, ametsik ezinezkoena ere betetzeko bidean jar zezakeena: zer, izan ere, Ama Birjina urruneko herrietan agertu ondoren, La Saletten eta Lourdesen, bertan, ia
|
etxeko
atarian, agertu balitz, itxura guztien kontra?
|
|
|
Osaba Bixentek, alabaina, ez zion garrantzi handirik ematen?. Gu ere halaxe ibiltzen gintuan gaztetan? esaten zuen?, baina Beñardo
|
etxeko
atarira heldu eta bertan luze erori zèn igande gau batean, iritziz aldatu, hantxe utzi zuten lotan, ea eskarmentuan sartzen zen?, eta halaxe mintzatu zitzaion biharamunean:
|
|
|
–Peulak dira Salematan nagusi, bassariak inguruko muinoetan daude. . Halaxe adierazi digu Keita gidariak, emakume peul baten
|
etxeko
atarian bazkaltzera geratu garelarik. Bedikek eta bassariek mendia dute bizileku, azoketan baino ez dira biltzen.
|
|
|
Dena nik aurreikusi bezala gertatu zen, nik egin nahi nuenaren kontra alegia. Bere
|
etxeko
atarian buruz buru geratu ginelarik, eskuetan nuen uhala eman nion eta, elkar ezagutu berriek egin ohi duten eran, masailetan musu bana emateko gerturatu nintzaion. Eskuetan zuen uhalarekin nire lepotik zintzilikatu eta musu luze bat eman zidan.
|
|
|
Kontatzen dute, lagun minak izanik ere, Agirrek Azkue ez zuela inoiz etxe barrura sartzera gonbidatzen. Lagunak txistua jo orduko ateratzen zen atarira Agirre, eta hantxe egiten zuten berba luzaroan,
|
etxeko
atarian eserita.
|
|
|
Sortu ere, sortzen ziren hiru anaien artean halako solasaldi batzuk, zeinetan, noizean behin, aitak ere parte hartzen baitzuen, honek ere semeei irakatsi nahi baitzien, antza, gerraren joan etorrietan ikasitakoa, bere jakituria gaztelaniazko hitz urri batzuetara mugatzen bazen ere. Beñardok, baina, berea beste jolas bat zelako edo, ez zuen solas haietan parte hartzen, edo ez entzunarena egiten zuen –lekuko arruntik arruntenak ere ez luke besterik baieztatuko, munduan iragana atzemateko moduko betaurrekoen jabea balitz, hain zen markatua Beñardoren jarrera, pasiboa bezain erabatekoa–, beste anaiak zeudèn tokian egon arren –sukaldean,
|
etxeko
atarian, nonahi... –, ez balego bezala. Baina Beñardo, menturaz, alor hartan ere alfer hutsa zen, eta alferkeria zuen bere desinteres interesatuaren arrazoi; edo, beharbada, ez zuen beste hizkuntza bat ikasteko beharrik sumatzen.
|
|
|
zeruko amaren maitasunak itxuraldatutako hauts ezerezkoa airearen magalean dantzan; suzko fede hura, bai, ametsik ezinezkoena ere betetzeko bidean jar zezakeena: zer, izan ere, Ama Birjina urruneko herrietan agertu ondoren, La Saletten eta Lourdesen, bertan, ia
|
etxeko
atarian, agertu balitz, itxura guztien kontra?
|
|
|
Regina neska ernea da, eta balio du... –esan zion doña Normak,
|
etxeko
atarian askaltzen ari ziren egun batean.
|
|
|
Eta Beñardok hamasei eta hamazazpi urte egin zituen, eta ez ziren harritzekoak egunak, zeinetan erdi hordituta iristen baitzen etxera, baita guztiz hordituta ere –" Ez al dakik mozkortzea bekatu mortala dela, eta zuzenean joango haizela infernuko su leizera, gaizki erori eta burua hausten baduk, egunen batean?" esaten zion izebak, ezin serioago–, noiz edo noiz. Osaba Bixentek, alabaina, ez zion garrantzi handirik ematen –" Gu ere halaxe ibiltzen gintuan gaztetan" esaten zuen–, baina Beñardo
|
etxeko
atarira heldu eta bertan luze erori zèn igande gau batean, iritziz aldatu –hantxe utzi zuten lotan, ea eskarmentuan sartzen zen–, eta halaxe mintzatu zitzaion biharamunean:
|
|
2009
|
|
|
Munduko hirietan bidaiatuz Martinek taxia, mesedez esaten ikasi du dozenaka hizkuntzatan eta mapak irakurtzen eta lekuko ohiturak berehala ikasten, baina, bereziki, zure bizitzan une bero batez sartu eta irten nahi duten emakumeak identifikatzen ikasi du, horiek bakarrik interesatu zaizkiolako. Miriam Izenbako Hankaluze Usaingoxo ez da horrekin konformatuko, dardara bat du begietan hitz egiten dionean eta Martinek sentitzen du, bai, taupada epel epel bat haren ondoan ibiliz eta haren perfumea usainduz, baina haren
|
etxeko
atarira iritsi eta Miriamek zerbait hartu nahi ote duen galdetzen dionean baietz esango balio, engainatu egingo luke. Nahi duelako bai, zerbait, baina Miriamek ezin dio eman eta hilzorian daudenek ez dute inor engainatzeko eskubiderik.
|
|
|
metro bat, bi metro; egun batean, gainera, goraino igotzea lortu zuen: zegoèn talaiatik ama ikusi zuen,
|
etxeko
atarira atera berria, jauregia zaintzèn zuten alemaniar ardi txakur biak. Mendi eta Sasi, askatu eta haiekin paseo bat egiteko asmotan.
|
|
|
Iritsi zen Domingo
|
etxeko
atarira Ada atzetik zuela; babestu zuen eskuez burua, ama erratzaz astintzen ahalegintzen zen bitartean; galdetu zion honek: –Zer demontre egin duzu, demonio horrek??, eta Domingok honela erantzun zion, etxeko ate irekian barrena egiten zuèn mementoan doi:
|
|
|
–Zapata takoi altu/ txarolezko finak,/ galtzeta zetazkoak/ dauden garesti, nak;/ hamaika gona dauzka/ bolante urdinak,/ ederki plantxatuta/ izeba Joakinak?; eta orduan, kantak liluratuta edo, Domingo gelditu egin zen, ahotsa isildu zen arte; segidan, kantak eragin ziòn sentimendua adierazteko edo, begiak itxi eta hasperen egin zuen, nekea, zalantza eta mina zerizkiòn keinu agerikoan, berriro aurrera egiteko, bost metro, hamar, hamabost?
|
etxeko
ataria ikusgai zuèn punturaino, non berriro gelditu eta harridura keinu nabarmena egin baitzuen, burua ezker eskuin mugituz, ikusitako hartan zerbait ulertu ez balu bezala; hiruzpalau segundoko geldialdiaren ondotik, berriz, aurrera ekin zion, ordura arte bezala isilik, isilik eta erne, zuhaitzen babesa bilatuz, norbaitek ezustean ikusiko zuen beldur zelako itxura emanez, harik eta gizon emakume... eta bi oihu isil egin zituen arte:
|
|
|
Zazpigarren egunean, halere, aspaldiko jostailuak gordetzen zituèn kaxoietako bat miatzen ari zela, ziba zahar bat ikusi, eta hura dantzatzeari ekin zion
|
etxeko
atarian, ziben aroa ez zen arren; eta orduan, ziba dantzan jarri bezain laster, irri zabala egin zuen, ziba dantzatzen zuen bakoitzean egiten zuen bezala, hain zuen atsegin ikuskizun koloretsu hura, koloreztatu ere, ederki koloreztatzen baitzituen Gabinok zibak, kolore biziekin; gero, eskuan hartu eta begien parean jartzen zuela, beste irri bat egin zuen, ziben dantzak eta altzairuzko puntak esku... –Domingo Katagorri eta Damaso Musker??, eta noiznahi galdetzen zion:
|
|
|
hamazortzi urte izango genituen. Ni jostetik irteten nintzenean, egunero izaten nuen Carmen zain jostunaren
|
etxeko
atarian. Elkartu eta, pertsona bera bagina bezala, batak besteari ezer esan beharrik gabe ekiten genion bideari.
|
|
|
Besoetan harenak nekartzan. Nafarroako errege bezperako zaldunek inguratua zegoen, ostatu eman zigun
|
etxeko
atarian. Kanporatzeko prest iduri zuen.
|
|
|
Jesus Ulaiar lurrean etzanda geratzen zelarik, erasotzaileek ihesari eman zioten kolore zuriko Chrysler markako auto batean, Ataunerantz (Gipuzkoa), Lizarrustitik. Etxarri Aranazko alkate ohia bizirik egon zen
|
etxeko
atarian minutu batzuk.
|
|
|
Dena den, sinesten ez dutenek ere zintzilikatu egiten dute. Gure gizarteak biziki estimatzen duen Niels Böhr Nobel Sariak, mekanika kuantikoan adituak, zaldi ferra bat zeukan
|
etxeko
atarian. Lagun bisitari batek ferraz galdetu zion, nolatan bera bezalako gizon jakintsu batek fedea izan zezakeen bitxikeria irrazional horietan.
|
|
|
barrua egurasteko leihoak zabalik zituèn gela batetik, ziur asko– zabaltzen hasi zenean: ...koak/ dauden garesti’nak;/ hamaika gona dauzka/ bolante urdinak,/ ederki plantxatuta/ izeba Joakinak"; eta orduan, kantak liluratuta edo, Domingo gelditu egin zen, ahotsa isildu zen arte; segidan, kantak eragin ziòn sentimendua adierazteko edo, begiak itxi eta hasperen egin zuen, nekea, zalantza eta mina zerizkiòn keinu agerikoan, berriro aurrera egiteko, bost metro, hamar, hamabost...
|
etxeko
ataria ikusgai zuèn punturaino, non berriro gelditu eta harridura keinu nabarmena egin baitzuen, burua ezker eskuin mugituz, ikusitako hartan zerbait ulertu ez balu bezala; hiruzpalau segundoko geldialdiaren ondotik, berriz, aurrera ekin zion, ordura arte bezala isilik, isilik eta erne, zuhaitzen babesa bilatuz, norbaitek ezustean ikusiko zuen beldur zelako itxura emanez, harik eta gizon emakume...
|
|
|
metro bat, bi metro; egun batean, gainera, goraino igotzea lortu zuen: zegoèn talaiatik ama ikusi zuen,
|
etxeko
atarira atera berria, jauregia zaintzèn zuten alemaniar ardi txakur biak –Mendi eta Sasi– askatu eta haiekin paseo bat egiteko asmotan.
|
|
|
Iritsi zen Domingo
|
etxeko
atarira Ada atzetik zuela; babestu zuen eskuez burua, ama erratzaz astintzen ahalegintzen zen bitartean; galdetu zion honek: " Zer demontre egin duzu, demonio horrek?", eta Domingok honela erantzun zion, etxeko ate irekian barrena egiten zuèn mementoan doi:
|
|
|
Zazpigarren egunean, halere, aspaldiko jostailuak gordetzen zituèn kaxoietako bat miatzen ari zela, ziba zahar bat ikusi, eta hura dantzatzeari ekin zion
|
etxeko
atarian, ziben aroa ez zen arren; eta orduan, ziba dantzan jarri bezain laster, irri zabala egin zuen, ziba dantzatzen zuen bakoitzean egiten zuen bezala, hain zuen atsegin ikuskizun koloretsu hura, koloreztatu ere, ederki koloreztatzen baitzituen Gabinok zibak, kolore biziekin; gero, eskuan hartu eta begien parean jartzen zuela, beste irri bat egin zuen, ziben dantzak eta altzairuzko puntak esku... " Domingo Katagorri eta Damaso Musker" –, eta noiznahi galdetzen zion:
|
|
2010
|
|
|
bada, txakurrarekin berdin gertatu zitzaidan, baina sentimenduen alorrean. Txakur leial bezain jatorra zen Berg, atsegin atsegin nuena, harik eta, egun batean, ni
|
etxeko
atarian nengoen, uhaska inguruan, eta txakurrak, korrika etorrita, bularrera egin zidan jauzi, ur ertzean zeuden ahateak guztiz aztoratzen zituela?, nire harekiko harremanak atseginezkoak baino gehiago zirela jakin nuen arte: maite maite nuela, alegia, berak ni maite ninduen bezala?
|
|
|
Eta neurri guztiak, aitak soldaduari pistola kendu eta haren mugimendu guztiak blokeatu zituen? ez ziren aski izan, zeren, handik astebetera,
|
etxeko
atarian bakarrik zegoela, bost minutu lehenago ohi bezala ikusi nuen, bere baitan bildua, antza, zerumugari begira?, oilomobila martxan jarri, uhaskara abiatu, ertzetik uretara jauzi eta hantxe ito baitzen Heinrich. Ni etxean nengoen, eta Bergen negar zaunkek ohartarazi ninduten.
|
|
|
zurezko eta burdinazko beste Rosanna batekin egiten baitzuen amets Domingok, buruan beste ezer ez baleuka bezala; beste batzuetan, berriz, hiztegi entziklopedikoan ikasitakoa izaten nuen buruan: ...ndik urruntzen ninduèn guztiak lotzen ninduela haren heriotzarekin, Helenak eskuetan sagar bat jarri eta bihotzean muxu baten desioa piztu zidanetik gauzak erabat aldatu balitzaizkit bezala; horregatik, Helena hil ez zitzaidan arren, hilik balego bezala sentitzen nuen sarritan, maila batean bai behintzat, eta horregatik, gau asko eta askotan, haize freskoa hartzea komeni zitzaidàn aitzakiarekin,
|
etxeko
atarira bakarrik atera eta, etxeko txakurrekin pixka bat jolastu ondoren, izarrei begira jartzen nintzen, izar haietatik zein ote zen nire bihotzeko Helena, hau edo beste hau, hura edo beste hura, izar distiratsuenen atzetik betiere.
|
|
|
baina ni ikusi ninduenean. Ada eta izeba Ernestinarekin nengoen une hartan?, bere galdera egin?. Libre al zaude memento batean, Gabino??? eta halaxe hitz egin zidan, gero,
|
etxeko
atarian: –Guztia iruzurra izan da, Gabino.
|
|
|
Martaliren esanetan, ordea, katua beti bezala etxeratu zitzaion ilunabarrean. Orain hantxe zegoen
|
etxeko
ataritik begira. Jendearen joan etorriei adi.
|
|
|
lepoko bat, esate baterako, Helenak egunaren hogeita lau orduetan lepotik zintzilik eraman zezakeena... nahiz eta gero eta konbentzituago nengoen nire susmo hura nire kontua zela, Domingok, lehenik eta behin, pilotu izan nahi baitzuen, ‘Rosanna’ izeneko hegazkina zuèn pilotuaren antzera, haren saioa eta hegaldia ikusi zuenetik —ni sendategian nengoen, eta ezin joan izan nintzen aerodromora, lastima...! — zurezko eta burdinazko beste Rosanna batekin egiten baitzuen amets Domingok, buruan beste ezer ez baleuka bezala; beste batzuetan, berriz, hiztegi entziklopedikoan ikasitakoa izaten nuen buruan: ...ndik urruntzen ninduèn guztiak lotzen ninduela haren heriotzarekin, Helenak eskuetan sagar bat jarri eta bihotzean muxu baten desioa piztu zidanetik gauzak erabat aldatu balitzaizkit bezala; horregatik, Helena hil ez zitzaidan arren, hilik balego bezala sentitzen nuen sarritan, maila batean bai behintzat, eta horregatik, gau asko eta askotan, haize freskoa hartzea komeni zitzaidàn aitzakiarekin,
|
etxeko
atarira bakarrik atera eta, etxeko txakurrekin pixka bat jolastu ondoren, izarrei begira jartzen nintzen, izar haietatik zein ote zen nire bihotzeko Helena, hau edo beste hau, hura edo beste hura, izar distiratsuenen atzetik betiere.
|
|
|
bada, txakurrarekin berdin gertatu zitzaidan, baina sentimenduen alorrean. Txakur leial bezain jatorra zen Berg, atsegin atsegin nuena, harik eta, egun batean —ni
|
etxeko
atarian nengoen, uhaska inguruan, eta txakurrak, korrika etorrita, bularrera egin zidan jauzi, ur ertzean zeuden ahateak guztiz aztoratzen zituela—, nire harekiko harremanak atseginezkoak baino gehiago zirela jakin nuen arte: maite maite nuela, alegia, berak ni maite ninduen bezala...
|
|
|
Heinrich, beraz, bere obsesio harekin zegoen, eta bere obsesio harekin jarraitu zuen. Eta neurri guztiak —aitak soldaduari pistola kendu eta haren mugimendu guztiak blokeatu zituen— ez ziren aski izan, zeren, handik astebetera,
|
etxeko
atarian bakarrik zegoela —bost minutu lehenago ohi bezala ikusi nuen, bere baitan bildua, antza, zerumugari begira—, oilomobila martxan jarri, uhaskara abiatu, ertzetik uretara jauzi eta hantxe ito baitzen Heinrich. Ni etxean nengoen, eta Bergen negar zaunkek ohartarazi ninduten.
|
|
|
...an; nik banekien don Anizetoren zuhurtziaz kontu hartan guztian, eta berak bazekien amaren eta bion jokabide inozoaren berri; nik ez dakit don Anizetok amari zerbait esan ote zion bisita hartan... baina ni ikusi ninduenean —Ada eta izeba Ernestinarekin nengoen une hartan—, bere galdera egin —" Libre al zaude memento batean, Gabino?" — eta halaxe hitz egin zidan, gero,
|
etxeko
atarian: " Guztia iruzurra izan da, Gabino.
|
|
2011
|
|
|
Zure aita leher eginik zetorren eskortatik, arratsalde osoa zalkea mozten ibili zelako, igitaia eskuan harturik; etxera iristean, berriz, leihoan aurkitu zuen zure ama. Izan ere, zu Jackekin jolasean zenbiltzan, Satur,
|
etxeko
atarian, eta zure amak ez zizun begia gainetik kentzen. Egur puska bat zenuen eskuan, hara eta hona botatzen zenuena, txakurrak eskura ekar ziezazun.
|
|
|
Hala, heldu zen
|
etxeko
atarira, muzkiriztarren eskortara, beraz?; hurbildu zen, memento hartan lurrak lantzen ari zèn Alfredo Huegun saskigile kanpai jolearengana, eta bere kezkaren berri eman zion.
|
|
|
egun batean, amets bat izan zuen: Anastasia, egun ezin eguzkitsuago batean, bularra ematen ari zitzaion komandantearen bilobari,
|
etxeko
atarian, gorroto gorde hura nagusitu eta haurra astintzen hasi zenean, aitzinean zuèn mahaiaren aurka lehenik, baita lurrera jaurti ere gero; jarraian, bat batean, zerura begira paratu eta zikoina bat ikusi zuen, Urgaindik zetorrena: mokoan oihal bat zeraman eta beragana. Anastasiagana?
|
|
|
ari zen hegaldatzen? baita, handik gutira,
|
etxeko
atariko mahaian pausatu, oihala utzi, eta berriro hegaldatu ere; ondoren, emakumeak oihala askatu?
|
|
|
Oroitzen al duzu nola Sansonen harriaren gainean egon ginèn egunaren biharamunean, ilunabarreko partean, zure etxera joan behar izan nuen, enkargu bat egitera, eta nola zuen
|
etxeko
atarian topo egin nuen zuekin: zurekin eta zure txakurrarekin?
|
|
|
Bere
|
etxeko
atarira iritsi eta autoa gelditu nuenean hasi zen zapatak janzten. Bere zangoen joko malabarak miretsi nituen zehar begiratuen bidez berriro ere.
|
|
|
–Zorionez, zakurtxo itsusi bat hurbildu zitzaidan eta neure emaztearen boza zuen, benetan. Guau esan zidan, bai, etxera itzultzeko erregutu zidan, guau, etorri, guau, goazen etxera, ohea epel dago, guau, guau, esaten zuen zakurtxoak, eta
|
etxeko
atariraino lagundu zidan. Hala itzuli nintzen, eta emaztea ene esperoan, gaixoa, ez zegoen jadanik haserre.
|
|
|
Ariza, azkar, atea kolpe batez ireki eta kanpora atera zen, Martinek urrats bat egin zuen atzerantz. Alboko eraikuntzatik hiruzpalau gizon emakume atera eta
|
etxeko
ataritik begira ari ziren. Arizak esku biekin pistolari eusten zion eta Martinen aurpegira apuntatzen ari zen.
|
|
|
Bere
|
etxeko
atarira iritsita, azken atxikia eman zion zigarretari etxera igo baino lehen. Etxean nahi beste erre arren, Lidiaren erregimenaren garaiko ohitura hari eusten zion.
|
|
2012
|
|
|
Izan ere, Brasilen horren zorion handiz etxalde jabe gisa kokatu ninduen Jainkoaren ardurak nire asmoei muga jarri izan balie, eta nahikoa izan banu pixkanaka han aurrera egitearekin, ordurako, alegia, uhartean neraman tartean, Brasilgo landa jabe nagusietako bat izango nintzen; are gehiago, ziur nago han bizi izan nintzen denbora eskasean egin nituen aurrerapenak eta han geratu banintz egingo nituenak gogoan hartuta, ehun mila moidore 23 izango nituela irabaziak. Eta zer lortu nuen, Gineara beltzen bila zama zain gisa joanda, dirutza ziurra eta hobetzen eta handitzen ari ziren ongi hornitutako lursailak han utzita, pazientziak eta denborak etxeko ondasunak handituko zizkidatela jakinda eta haien bila joateko eginkizuna zutenei
|
etxeko
atarian bertan beltzak erosteko aukera izanda. Eta garestixeagoak izan balira ere, ez dut uste, inondik ere, bidezko egiten zuenik alde horrek arrisku handi hura hartzea.
|
|
|
«Monsieur Bovaryk, gure medikurik printzipalenetariko batek, hanka oker bat operatu dio Hippolyte Tautain deritzanari, hogeita bost urte honetan zaltegi morroia bera, madame Lefrançoisek daukan Lion d. Or hotelean, Armen plazan. Saiakeraren berritasunak eta sujetari zatxekion garrantziak halako jende ostea erakarria zuen non benetan gainezka baitzegoen
|
etxeko
ataria. Ebakuntza, bestalde, sorginkeriaz bezalaxe burutu zen eta ozta azaldu ziren azal gainera odol tantaren batzuk, zurda bihurriak noizbait ere artearen ahaleginen pean amore eman zuela adieraztearren bezala.
|
|
|
Bai, berriro Felicitek?, zu ere Guerine bezalakoxea zara, Guerin zaharraren alaba, zuenera etorri aurrez Dieppen ezagutu nuen Polletko arrantzariarena. Hain triste, hain triste egoten zen, non, bere
|
etxeko
atarian zutik ikusita, ate aurrean zabalduriko hileta oihal baten zarrasta eragiten baitzizun. Haren gaitza, dirudienez, buruan zeukan halakoxe laino baten antzeko zerbait zen, eta medikuek ezin zuten ezer, ezta apaizak ere.
|
|
|
Iluntzean,
|
etxeko
atarian geldiarazi eta honako elkarrizketa hau izan nuen berarekin:
|
|
2013
|
|
|
Etxerako bidean eskutik heldu zenidan eta isilean egin genuen bidea. Nire
|
etxeko
atari ondora iristean, udalekuetan ezagutu nuen mutil hura itzuli zela konturatu nintzen (nik ere ia ahaztuta nuen mutil hura). –Maialen, badakizu betidanik gustuko izan zaitudala, ezta??
|
|
|
–Itzul zaitez
|
etxeko
atarira eta bertan itxaron neu joan arte, esan zion Martinek.
|
|
|
Kontu hauek buruan, Unamuno plazara ailegatu, egunkaria dendan eman zioten plastikozko poltsan sartu, eta bere
|
etxeko
atarian sartu zen. Etxebizitza amak utzi zion hiltzean.
|
|
|
Oierrek aterkia utzi zion, baina zeharka erortzen zen euri hotza hezurretaraino sartu zitzaion Martini eta
|
etxeko
atarira ailegatu zenerako dardarka zegoen.
|
|
|
Ordurako jaikia zen Abdel Haqq,
|
etxeko
atarian eserita zegoena, iturriaren ondoan. Zerumugan ikusten zèn argi eztanda urreztatutik, eguzkiak orduan behar zuen ateratzear.
|
|
|
Fadilak
|
etxeko
atarian hartu zituen bisitariak, baita bertan hitzartu ere tratuaren baldintzak, elkarren aurkezpena egin ondoren; gaixoen zerbitzuan bizi baitzen, bakoitzaren ahalmenaren arabera kobratzen zien Fadilak kontsulta: guti zutenei deus ez edo huskeriaren bat (etxean egindako bizpahiru pastel edo piku lehor batzuk), eta gehiago zutenei gehiago:
|
|
|
Nik ezin dut azaldu Poliziaren jokabidea. Atentatu gehienak toki bakartuetan egin zituzten, gasolindegian, errepidean,
|
etxeko
atarian... Galdeano Donibane Lohizuneko Urdazuri auzoan hil zuten.
|
|
|
Ordurako jaikia zen Abdel Haqq,
|
etxeko
atarian eserita zegoena, iturriaren ondoan. Zerumugan ikusten zèn argi eztanda urreztatutik, eguzkiak orduan behar zuen ateratzear.
|
|
|
Fadilak
|
etxeko
atarian hartu zituen bisitariak, baita bertan hitzartu ere tratuaren baldintzak, elkarren aurkezpena egin ondoren; gaixoen zerbitzuan bizi baitzen, bakoitzaren ahalmenaren arabera kobratzen zien Fadilak kontsulta: guti zutenei deus ez edo huskeriaren bat (etxean egindako bizpahiru pastel edo piku lehor batzuk), eta gehiago zutenei gehiago:
|
|
2014
|
|
|
zure urratsak ez dituzula bideratzen, haiek direla zu bideratzen zaituztenak. Eta betiko kaletik zoaz, eskubira biratu, ezkerrera gero, eta, konturatu orduko, lantokian zaude,
|
etxeko
atarian, taberna barruan. Hau da, eta ez besterik, nire burmuineko zimurretan grabatutako bidea.
|
|
|
Furgoneta hustu eta itzultzera abiatu nintzen. Ateak zabalik izaten zituen Nicolaeren
|
etxeko
atariak; bertatik emigrante asko pasatzen zen, eta joan etorri handia izaten zen egun osoan. Giltzak postontzian sartu, eta oinez abiatu nintzen Zazpi Kaleetara.
|
|
|
Amaiak lepotik helduta eraman du mutikoa autobus geltokira. Eta neskatoa Intxaurrondon bizi den arren, autobusean igo, eta Donostiako beste puntara lagundu dio Danel nerabe kanutero txotxongiloari, Antiguo auzoko bere
|
etxeko
atariraino, hain zuzen, majaderoa ez baita zutik egoteko gai.
|
|
|
Ordu erdi barru, nire
|
etxeko
atarian?
|
|
|
Lukas Montxonekin adostutako ordua baino hamar minutu lehenago heldu ginen bere
|
etxeko
atarira. Egongelan zegoen aspaldiko aktore famatua, gurpil aulki astunari lotuta, gure zain.
|
|
|
Banekien Sotillosek bere jaioterrian bizitzen jarraitzen zuela. Bere
|
etxeko
atariaren aurrean itxaron nion, pazientzia handiz. Iluntze aldera atarian bakarrik agertzen ikusi nuen.
|
|
|
Ainhoa desagertu eta pare bat egunera, norbaitek neskatoaren argazki bat jarri zuen
|
etxeko
atarian. Hurrengo egunean, ate inguruak argazkiz, lorez eta mezu erdiragarriz josita agertu ziren.
|
|
2015
|
|
|
Ordiziara joan ginen lehenengo, Aiora etxean uzteko, amak tabernan jarraitzen baitzuen artean; eta gero Olaberriara eraman ninduten ni. Ama zegoen
|
etxeko
atarian zain, aterkipean.
|
|
|
|
etxeko
atarira lagundu nuela.
|
|
|
Eskuan muin egin dio Ari Magnussonek gotzainari, eta eskerrak eman dizkio, hamaikagarrenez. Alaba eta biloba agurtu ditu ondoren, eta
|
etxeko
atarian prest den gurdira igo da, poliki, hezurretako minak eragindako baldarkeria agerian utzita. Gidariak martxan jarri ditu zaldiak, eta leihotik adio esan dio gotzainak Ariri berriro, buruarekin keinu adeitsu bat eginez.
|
|
|
Larruzko saiala soinean jantzi eta eskaileretan behera abiatu da, atea irekitzera. Ukuiluko behien artean lekua eginda,
|
etxeko
atarira joan eta egurrezko ate astuna zabaldu du. Eguzkia badago ere, hotz handia egiten du, gau oskarbiaren ondoren.
|
|
|
–Hala ere, esango nikek hildakoen artean lasaiago bizi garela?. Eta ez zitzaion arrazoirik falta, ze
|
etxeko
atarian, berriro ere zain neuzkan Nabil eta Joaquim. Kras kras.
|
|
|
Kontu zaharrei eta zaharren kontuei dagokienez ezaxola hutsa izan naiz oraintsu arte, eta familiako loturentzat uzkur samarra oraindik ere; hori dela-eta, neure jarrera ezkorrari egotzi izan diot beti harreman jator, mamitsu bat lortu ez izana. Eta izango du zerikusirik, dudarik gabe, baina horrez gainera, pentsatzen jarrita, agian nire aitona hark ere ez zuen gogo berezirik, edo gaitasunik, bere
|
etxeko
atarian jolasean edo konejuen atzetik korrika ibiltzen zen ume-moko hura ezagutzeko eta haren gorabeherekin interesatzeko.
|
|
|
umea
|
etxeko
atarian jasotzean.
|
|
|
Hortik askoz samurragoa da aldapa, zalantzarik gabe. Gero, ortu txikia pasatuta, ezkerretara hartu du berriro ere,
|
etxeko
atarirantz.
|
|
|
Nire
|
etxeko
atarian sartzean ergel bati. Bruno, Bruno, entzun diot, baina bira emanda ez dut inor ikusi eta berehala ahaztu dut.
|
|
|
Eman dezagun ez dela zure
|
etxeko
ataria,
|
|
2016
|
|
|
Nik baietz, gustura geundela, baina ezetz, ez nintzela geldituko. Zure
|
etxeko
atarian agurtu genuen elkar ordu bi eta erdietan. Nik goranzko bidea hartu nuen.
|
|
|
Milioika lagun bera gurtzen. Milaka magnolia zuri eta arrosa bere
|
etxeko
atarian, beragatik zimeltzen. Ehunka ume bere izenarekin, gurasoak, bera hil zen egunean sortu zintugun?,, bere musika da gure maitasun istorioaren soinu banda?, eta gisa horretako kurtsiladak esaten, baina ze polita zugatik izatea!?.
|
|
|
Arratsero itzultzen ginen, hasieran telefonoz abisatuz, gero ezta hori ere; eta beti berberak, batzuetan Giampiero Malnate izan ezik; beronek 1933an ezagutu zuen Alberto Milanen eta, aurreko egunean Finzi Continitarren
|
etxeko
atarian pentsatu nuenaren alderantziz, ez bakarrik ez zituen lehendik ikusiak ondoan zituen lau neska mutilak, baizik eta gainera inoiz ez zuen zerikusirik izan ez Eleonora d. Este klubarekin, ez eta haren lehendakariorde eta idazkari Ippolito Barbicinti markes jaunarekin ere. Egun ederregiak ziren, eta aldi berean negu zelataritik hurbilegiak.
|
|
|
Arratsaldeko seiak ziren
|
etxeko
ataritik Markus irteten ikusi nuenean. Madari zeraman besapean.
|
|
|
Gure kalean, errepidera ematen ez zuen aldean, espaloian metro bateko altuera zuen horma zegoen. Etxe aurretik zerbait aldendu eta bertan eseri nintzen zain,
|
etxeko
ataria zelatatzen. Ordubete eta hogei minutu eman behar izan nituen bertan asperturik.
|
|
|
Markusen automobiletik jaitsi, eta aurrean ikusi ninduen. Une batez duda egiten zuela iruditu zitzaidan; gero, nitaz ahaztu eta
|
etxeko
atarira zuzendu zen. Atzetik joan nintzaion.
|
|
|
Nestor Garizmendira iritsi zenean, Karmen, espantuka, Bertari azalpenak ematen ari zen
|
etxeko
atarian. Haizeak Karmenen gona aurrekoa altxatzen zuen bakoitzean, Bertak begietara sartzen zitzaizkion kopetako ile xerloak alboratzen zituen.
|
|
|
Asiain polizia
|
etxeko
atarira joan zen. Protesta eta aitzakia ugari entzun ostean, lortu zuen Zarralukik Lucky pakete bat ematea.
|
|
|
Pilulei esker lo egin zuen, baina trakets eta astun sentitzen zen. Polizia
|
etxeko
atarira iristen ari zela, ohartu zen ur botila autoan atzendu zuela. Nola arraio eraman behar dut ikerketa bat?, pentsatu zuen autora itzuli bitartean.
|