|
2000
|
|
|
Nolanahi ere, benetako hasiera Rias Galegas eko 50eko hamarkadako muskuilu haztegietan kokatu behar dugu, eta beranduxeago barnealdeko arrain haztegietako ortzadar amuarrainen hazkuntzan. Gaur egun 265.000 tona muskuilu produzitzen dira mundu mailako produkzioaren% 21 eta 16.000 milioi pezetako (640 milioi libera) fakturazioa
|
esan
nahi du. 1964an hasi zen amuarrain hazkuntza, eta orduko 25 tonetatik 1998ko 30.000 tonara igaro da produkzioa; azken urte hartako fakturazioa 10.000 milioi pezetakoa izan zen.
|
|
|
Urraburua, lupina, erreboiloa eta izokina dira protagonista nagusiak. Esan beharra dago, hala ere, muskuiluaz gain amuarraina dela produkzio mailarik handiena duena, Espainiako akuikultura jardueraren% 60
|
esan
nahi baitu.
|
|
|
Honela, biztanleriaren bi herenek edukiontziak dituzte etxetik gertu. 99 udalek sinatu duten lankidetza hitzarmenaren arabera, Foru Aldundiak hartu du bere gain Bizkaian 1.300 edukiontzitik gora ezartzeak
|
esan
nahi duen gastua. Bilbon 1.500 edukiontzi ipini zituen udalak iaz.
|
|
|
«Tribu» da hitz horietako bat. Egia esan, niri ez zait gehiegi gustatzen nahiz eta onartzen dudan argi aski adierazten duela
|
esan
nahi duen kontzeptua. Hau guztia eta «tribu» hitza lotu behar dut gizon euskaldun baten izenarekin.
|
|
|
Euskara da eta. Horrek
|
esan
nahi du euskalkietan badagoela zati handi bat guztiok ulertzeko modukoa; lexiko kontuak gorabehera, barneko gramatika horretan baditugula guztiontzat funtsezkoak diren gauzak eta
|
|
|
Bai, baina ondorio ezberdinak,
|
esan
nahi dut agian hemendik bost urtetara beste gauza bat pentsatuko dudala. Oraingoz iruditzen zait berez eta nahitanahiez ez duela sexuak batek egiten duen lana bereizten, gehiago bereizten duela jarrera ideologikoak (alegia, zeri ematen dion garrantzia batek bere bizitzan) sexuak baino.
|
|
|
12 milioi etorkin ditu gaur egun biztanleria aktiboaren eta pasiboaren artean dugun proportzioarekin jarraitu ahal izateko. Horrek, inolako apaingarririk jarri gabe, produkzio sistema neurri handi batean etorkinengan oinarrituko dela
|
esan
nahi du. Europako Batasunaren kasuan, 2025 urtera begira egindako azterketaren arabera, 159 milioi etorkin dira, hau da, gaur egungo biztanleriaren% 40.
|
|
|
Sorrera honetan Juan San Martin, Bittor Kapanaga, Jabier Zubiaurre, Jose Luis Ugarteburu, Jose Antonio Eizagirre eta beste askorekin batera Imanol ere protagonistetariko bat izan zen. Euskararen eta euskal kulturgintzan lan egiteak arrisku bat baino gehiago
|
esan
nahi zuen garai hartan, euskararekin eta euskal herriarekin zerikusia zuen guztia ezkutuan egin beharra zegoen; horren erakusgarri, esate baterako, Yon Etxaidek 1955ean euskal literaturaz emandako hitzaldia Egotxiagako pagadian izatea.
|
|
|
Joko arauen halako aldaketa batek eragin sakona izan lezake industri gizartearen funtzionamendu ereduei atxikitako herrialdeen ekonomian. Lehiakortasunaren dimentsio berria lastertasunean oinarritzen den munduan edozein atzerapenek krisia
|
esan
nahi du. Lan hauen egileak, berdintasuna eta gizatasunagatik arduratuta, honako galdera egiten du:
|
|
|
" Garrantzitsuena dio amaitzeko bertaratzea da. Bertan izateak existitzea
|
esan
nahi du, besteen arma berez borrokatzea. Zibermunduan izan ezean, nola pentsa liteke etorkizunik eraikitzea?"
|
|
|
443.000 dei jaso ziren eta 1.284.000 operazio burutu. Honek, hurrenez hurren, %50 eta %70eko igoera
|
esan
nahi du 1998ko ekinaldiarekiko.
|
|
|
International Data Corporation enpresa amerikarrak emaniko datuen arabera, 2000 amaierarako 160 inguru bilioi pezeta mugituko ditu Internetek sortutako ekonomia berriak. Horrek
|
esan
nahi du orain artean negozio bakar batek ez duela gisa honetako hazkunde erraldoirik bizi izan.
|
|
|
Gizarajoa! Ez, esan nion nik, zure amak
|
esan
nahi du ni Erreka Mariren lagun mina naizela. Kasetak salduz ez gara aberastu, baina behin etxe batean sartuta, betirako izaten da.
|
|
|
Komertzialtasunak antzerkian bi helduleku izan ohi ditu, ona eta ez hain ona. Zure ustez, zer
|
esan
nahi du antzezlan bat komertziala izateak?
|
|
|
Munduan kontsumitzen den energiaren %35 petrolioa da, eta horrek garbi erakusten du munduko ekonomian duen funtsezko garrantzia. Halaber, herrialde ekoizle eta esportatzaileentzat
|
esan
nahi duen negozioa adierazten du. Nahiz eta oraindik datu ofizialik ez dagoen, upelaren batez besteko prezioa 25 dolarrekoa izan dela kontuan harturik, 1999an 170.000 milioi inguru dolarreko (30 bilioi pezeta, 1,2 bilioi libera) dirutza bildu zutela esan genezake.
|
|
|
Saudi Arabiaren ondoren munduko bigarren ekoizle handiena izan arren (egunean 6,4 milioi upel ekoizten ditu), inportatzaile handiena ere bera da, 9,2 milioi upel inportatuz. Espainiako Estatuan 1,32 milioi kontsumitzen dira, hau da, mundu osoan kontsumitzen denaren %1, 8 Petrolioak Espainian energiaren %58
|
esan
nahi du.
|
|
|
Amaitzeko, eta Jonek esan duenaren haritik, irakurlea omen da huts egiten duena. Horrek zer
|
esan
nahi du, euskal idazleak maila ona ematen duela?
|
|
|
Eta ETAk esaten duenean' eraikuntza nazionala aldatu nahi izan digute bake prozesuaren truke', astakeria galanta esaten du. Gauza bat da bake prozesua bultzatzea (horrek, noizbait, denok mahai baten inguruan eseri behar dugula
|
esan
nahi du) eta bestea, alderdi abertzaleen arteko lan amankomuna dena. Dena dela, Lizarra orain mamitzen ez bada ere, zenbait lan komun garatzea ahalbidetu du eta lan komun horrek fruitu gehiago eman dezake aurrerantzean.
|
|
|
Sozietateko lehendakari gisa, Claudio Boada, 67tik aurrera, eta Villar Mir, 1970ean, izan ziren garai horietako hedakuntza arrapaladatsuaren arduradunak, gerora etorriko zen hondamendia eraginez. Neurrigabeko itxaropen onen garaiak ziren, Barakaldo eta Sestaoko ekoizpena 1.300.000 tonataraino handitu nahi zen, eta horrek %50eko hazkundea
|
esan
nahi zuen. Etxebarriko Bandas 300.000tik 400.000 tonatara handitu nahi zen.
|
|
|
"' Normaltzea, herri txikia garela...' gehiegi aipatzen dugu Euskal Herrian. Zer
|
esan
nahi du normaltzeak. Mundu guztia den bezala izan behar dugula, amerikanoa, esaten duten bezala?
|
|
|
Horretarako, 2.000 milioi pezeta (80 milioi libera) inbertitu ditu. Iasmeten teknologi jarduera %9 hazi zen 1999an, eta horrek
|
esan
nahi du fakturazioa %18 igo zela. Nabarmentzekoa da euskal zentro teknologi honek Europako ikerketa eta garapen proiektuetan duen partaidetzaren garrantzia.
|
|
|
Euskal musikan zortziko erritmo ospetsua dago. Horretaz nik baino askoz ere gehiago dakiten musikologoek aztertu dute zortziko erritmoa, eta turkieraz" herrena"
|
esan
nahi duen hitz batekin deitzen dutena dela diote. Erritmo irregular gehien dagoen zonaldea Turkia da.
|
|
|
Erritmo irregular gehien dagoen zonaldea Turkia da. Honekin
|
esan
nahi dut euskal musika guk egiten duguna dela. Euskal Herrian mirari bat dago, hizkuntza kontserbatu egin da.
|
|
|
Endesak, berriz, 33.712, horietako 18.199 langile Espainiako Estatuan arituz, eta gainerako 15.413ak atzerrian. Horrek
|
esan
nahi du, bat egite horretatik sortuko den talde berriak 44.675 langile izango lituzkeela. Zenbat milaka langileri eragingo dio" egokitzapenak"?
|
|
|
Ipar zein Hego Euskal Herrian ahoz aho transmititu izan diren euskal elezaharretatik gustukoen dituztenak aukeratu eta horiexek aurkezten dizkigute, gazteleraz ahatik. Izan ere, aukeraketa eta itzulpenaren egileek ohartarazten digutenez, ipuin hauetatik asko frantsesera itzuliak zeuden aspaldi, baina ez hala Cervantesen hizkuntzara, gaztelerara
|
esan
nahi dugu. Ipuinaren itzulpena eskaintzeaz gainera, haietako bakoitzaren amaieran, non entzuna izan zen, noren ahotik eta nork jaso zuen adierazten dute zehatz mehatz.
|
|
|
Zer
|
esan
nahi du zuretzat Aguilar de Campoo ko sariak?
|
|
|
Jose Donoso Chileko idazleak zioenez berak egin zuen halako tailer bat eta utzi egin behar izan zuten, ikasleek esaten ziotelako euren sormenerako bideak murrizten zituela. Horrek
|
esan
nahi du haiek muntatutakoa izan dela halako potaje bat... haientzat!
|
|
|
Arretaz lan eginda. Alde batetik ongi ulertu behar da testua, eta horrek
|
esan
nahi du ez bakarrik hitzak ulertzea, baizik eta baita" background" a ere. Alegia, horren atzetik hizkuntzak eta kulturak duen karga guztia, ageriaren atzetik dagoen karga kultural eta erreferentziazkoa jasotzea.
|
|
|
Sariak ongi daude zuri ematen dizkizutenean, gainerakoan munduko injustuenak eta ustelenak dira. Benetan
|
esan
nahi dudana da idazle batentzat ez dela batere ona sariei begira egotea, pentsatzea sari batek erabakitzen duela bere kalitatea; are gutxiago sari horren beharrean egotea bizimodua aurrera ateratzeko. Sariak eta objektibotasuna uztartzea ezinezkoa da.
|
|
|
Eta futbolaren mundutik abiatuta beste zerbait kontatu nahi izan diet. Liburu bitxi bat egin nahi izan dut, ez geldoa. Zinematografiko samarra
|
esan
nahi dut.
|
|
|
Aurrekontua aipatu duzu. 597 milioi pezetakoa izan da aurtengoa eta igoera handia
|
esan
nahi du horrek. Zertan erabiliko da kopuru hori?
|
|
|
Aldizkariaren arduradunak ez ziren bakarrak elkarren arteko haserreaz kezkati egote horretan. Donato Unanuek antzeko zerbait
|
esan
nahi zuen" Sektakeria, Digmakeria" idazlanean eta Gaztañaga jaunak ere ez zituen denak berarekin" 100 gn Kezkak. Erri bat bere barruan erdibitua" argitara ematerakoan.
|
|
|
Horrek
|
esan
nahi du, mozkin handiak lortzen dituzten enpresek (Endesak 212.653 milioi pezeta irabazi zituen iaz eta Iberdrolak 127.000 milioi) fondo publikoak erabiltzen dituztela langileen kostuak murrizteko. Eta larriena zera da, bat egitearen berria zabaldu baino egun batzuk lehenago, Espainiako Gobernuko presidenteak berak, Jose Maria Aznarrek, publikoki arbuiatu zituela aurretiko erretiro planak bere politikaren barruan, hain zuzen ere PSOEren Gobernuan oso eskuzabal erabili zen jokabidea, hainbat sektore birmoldaketa egiteko.
|
|
|
Erreflexiboagoak dira beharbada. Zerbait
|
esan
nahi duzu, baina ez duzu esplizitua izan nahi. Askotan gehiago da ezkutatu nahi duzuna, esan nahi duzuna baino.
|
|
|
Zerbait esan nahi duzu, baina ez duzu esplizitua izan nahi. Askotan gehiago da ezkutatu nahi duzuna,
|
esan
nahi duzuna baino.
|
|
|
Edo geroago Marxekin. Horrek zer
|
esan
nahi du. Bada hemen beste erreferentzia batzuk zetozela.
|
|
|
Ahalik eta maila altuen ematen oso zaila eta konplikatua den molde batean. Baina urteekin konturatzen zara benetan jarraitzea merezi badu, zeuk
|
esan
nahi duzun zerbait eta zeure barrua ateratzeko molde bezala balio dizulako dela. Eta hor bide pertsonal bat egiten duzu.
|
|
|
Espontaneidade hori kontrolaezina denez, bertsolaritzak nire ustez sekula ez du izango, hizlari espontaneoek izango ez duten bezala, goiko maila hori. Gaur egungo bertsolariei,
|
esan
nahi dutena esateko ez bada, ez zaie interesatzen bertsolaritza, eta jarrera horrekin dabilen bertsolariari goi mailako estrukturarik ez diote sekula eskura emango. Diseinu baten barruan bazoaz goraino jasoko zaituzte, baina han hizketan hasten bazara ez.
|
|
2001
|
|
|
Gure erroak hortxe daudela
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
Zure jarioarekin grabagailuko zinta txirikordatu ahala ulertu dugu" Hitz egin" lemak zer
|
esan
nahi duen. Hitzaren kirol nazionalean maratoi luzeenak sprintean egingo zenituzke.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak, gutxienez, bost parke eoliko jartzea aurreikusten du 2005 urtera bitartean, energia kontsumoaren %3 zentral eoliko horietan ekoiztua izan dadin lortzeko xedez. Horrek
|
esan
nahi du, jartzen den potentzia 175 MWra iritsiko dela eta bost parke eoliko horiek jarrita egongo direla data horretan.
|
|
|
Euskeraz. Onek dena
|
esan
nahi du. Txantxetan ezin gintezke ibilli.
|
|
|
Zer
|
esan
nahi du Selektah Kolektiboa izenak. Nondik dator?
|
|
|
Remelluri izenaren" uri" horrek hiria
|
esan
nahi du. Beraz, hiria hemen nonbait egongo zen.
|
|
|
Definizioetan ezkerra zer den eta zer ez den ez galtzeko, ezkerra zeren inguruan elkartu litzatekeen argi daukat; puntu horietan ados bagaude, horrek
|
esan
nahi du maila horretan behintzat denak ezkerrekoak garela (Arragoa ponentziatik irakurtzen du): " Enplegu betearen eta lan banaketaren bataila geure gain hartzea; pobreziaren forma zahar eta berrien aurka borrokatzea; gizarte soldata eta enplegu betearen alde, 35 orduak eta gizarte eskubideen gutuna exijitzeko konpromisoa; arrazista eta baztertzailea izango ez den politika berri baten alde egitea; etxeko lanak eta pertsonen zainketa etxeko guztien artean egin beharreko zeregintzat hartzea, gizarte zerbitzuak errebindikatuz eta zereginok gizonezkoen eta emakumezkoen artean ekitatez banatzea; sexualitate librea eta diskriminazio ororen amaitzea errebindikatzea"; eta hauei gehitu litzaieke bizi dugun gatazkaren inguruko gutxieneko adostasuna.
|
|
|
HORI GUTXI BALITZ, zera gaineratu behar zaio; Artium a zabaltzeko urte bete falta denean, oraindik zinegotzi, irakasle, akademiko eta arte kritiko denak horrela definitzen du bere burua ez du definitu, barkatu erredundantzia, zer nolako Museoa izango dugun. Eta Sancristobalekin amaitzeko, berari buruz idazten amaitzeko
|
esan
nahi dut, Artium eko zuzendari izateko berak zuzenean hautatu duenaz hitz egin genezake, Maria Martin madrildarraz, galerista eta PPko goi kargu baten koinata ohiaz, zeinak duela oso gutxi, buru-argitasun une batean postu eder hori utzi baitu bere aitabitxiaren zorionerako.
|
|
|
Garaiko egunkariak errepasatu arren, ez dut horren arrazoia garbi azal ziezadakeen berririk aurkitu... Halere, horrek ezer gutxi
|
esan
nahi du, orduko komunikabideak nolakoak ziren kontuan hartuta. Salbuespenak salbuespen, haietan jasotzen zen, jasotzen zena... irakurleen multzoa uxatzera iritsi gabe," Movimiento" delakoa osatzen zutenek irribarretsu irakur zezaketen notizia klasea, batik bat.
|
|
|
Beraz, jende hori ez zen konturatzen gerra bat zetorrenik. Horrek
|
esan
nahi du gerrak ez duela abisatzen. Ramon Etxezarretak oso egoki idatzi zuen gai horretaz.
|
|
|
Gudari zaharrak beren bizitzan gertatutako gauzarik gogoangarriena, hau da, gerran bizitakoa kontatzen hasten direnean, belaunaldi berriek beti eteten diete jarduna. Zer
|
esan
nahi duzu horrekin?
|
|
|
Madrilera bizitzera joan ginen orain 11 urte. Noski, gure lagunek ez zuten balio umearentzat, harentzat eskolatik aterata balio zutenak eskolakideak eta parkea ziren, eta horrek amak
|
esan
nahi du. Gainera denak ziren etxekoandre soilik, ez ni bezala, eta 15 urte gazteagoak.
|
|
|
Kritikariek mesede edo kalte egin dizutenari begiratu gabe, asmatu dute zuk
|
esan
nahi zenuena igartzen?
|
|
|
" El estado de derecho cuenta con recursos suficientes para combatir el terrorismo sin necesidad de acudir a la guerra sucia" bezalakoak askotan entzundakoak gara. Zer
|
esan
nahi zuten hori eta antzerako esaldiekin argi dago ikusten ari garenaren aurrean. Estatuaren zerbitzura gerra likitsa egiteko beti dago prest superpoliziaren bat ez bada superrepaileren bat.
|
|
|
Beraz, txikiok (herrialde txikiok)" ziraun" izan beharretan gara. Zera
|
esan
nahi dut, galiziatarrena egin beharrean garela: galiziatar batek, lan bide on bat nahi duanean, eztu berehala eskabide hori egiten.
|
|
|
Eta gehienetan nahi hori lortzen du. Horrek
|
esan
nahi du, arraiñak harrapatzeko ibaian sartzea dala egokiena eta ez bazterretik saiatzea(...) (VI)
|
|
|
Ondoren, clubak behin eskaini zidan karguren batean gelditu nahi nuke, ez dakit zer funtziotan, baina hemen. Baina ez dut pentsatu ere egin nahi zer kargutan jarraituko dudan, pentsatzeak
|
esan
nahi baitu futbola utziko dudala...
|
|
|
«Ondo», esan zidan, baina gero horrela segitu zuen: «Baina UEU ondo egoteak bere helburua urrun dagoela
|
esan
nahi du, ez horren ondo beraz». Jakina, nire hitzetara ekarri dut aspaldiko UEUko zuzendari ohiaren esana, baina, ulertu nion ideia, funtsean, hori zen; alegia UEU zenbat eta indartsuagoa izan «Euskal Unibertsitatea» lortzetik orduan eta urrunago geundela.
|
|
|
Bertan hil edo krematua izateak moksha ziurtatzen baitu, hots, jaiotza, heriotza eta birjaiotza ziklo etengabean aurrera egin eta azkenik infinituan arima askatzea. Horrek zer
|
esan
nahi du praktikan. Varanasi hildakoz, hil zorian daudenez, gaixotasunez beteta dagoela.
|
|
|
Gorpuak sandalo egurrez erre behar dira eta horrek arazo bat dakar, egur hau urria eta garestia baita. Horrek
|
esan
nahi du askotan gorpuak ez direla guztiz erretzen Gangeseko uretara bota baino lehen. Batzuetan gorpu osoak ere topatuko ditu bisitariak.
|
|
|
n Zure azken lan hau Bartzelonako Grec jaialdiak ere ekoiztu du. Zer
|
esan
nahi du honek zuentzat?
|
|
|
Jaialdi horretan dantza egiteko programatua izatea gauza garrantzitsua da, eta are gehiago, ekoiztu egin gaituztela. Horrek
|
esan
nahi du gugan konfiantza jarri dutela eta sentsazio arraroa da. Alde batetik orain arte egin dugun lanarekin harro sentiarazten gaituelako eta bestetik, beldurra ematen du, ardura oso handia delako, baina oso pozik, askotan gertatzen ez diren kontuak baitira
|
|
|
Bestetik, horren guztiaren haritik, liburuaren industriaren ugaritzea ere etorri da. Baina zer
|
esan
nahi du industria hitz horrek. Bada, liburua produkzio kontsumo merkatuko legeen mende geratzen Juan Kruz Igerabide*
|
|
|
Zer
|
esan
nahi du horrek. Kultur beharrari erantzuteko sortzen den industriak bere burua bihurtzen duela helburu (kontsumo gizartearen lege bat da hori, eta kulturaren arloan ere bete egiten da); orduan, produkzioa ez da gizartearen beharren araberakoa, industriaren garapenaren araberakoa baizik.
|
|
|
Nik sekula ez dut" tolerantzia" hitza erabiltzen, diktadorea eta harroa delako. Zera
|
esan
nahi du hitz horrek: nik toleratzen dizut zuri existitzea, nik toleratzen dizut zuri horrelakoa izatea...
|
|
|
Memento honetan, adibidez, Tanttakak «Errudun jaioak» lana kaleratu berria du, naziak izan zirenen seme alaben testigantzak biltzen dituen obra. Honekin
|
esan
nahi dut egiten direla nolabaiteko kritika edo gogoetak plazaratzen dituzten antzezlanak.
|
|
|
Euskal Herrian, Frantzia eta Espainiako estatuetan zatiturik, ikertzaileek %2, 5etik beherako hazkundea aurreikusten dute; Espainian, berriz, %2, 5ekoa; eta Frantzian %2tik beherakoa. Horrek
|
esan
nahi du datorren urteko ekitaldia, 2002koa, aurtengoa baino okerrago izango dela, eta Hego Euskal Herriko, Espainiako eta Frantziako hazkunde itxaropena ez dela %2tik gorakoa izango. Berez, Perez de Callejaren ustez, gure ekonomiak, Europako gainerakoek baino jokaera hobea izango zuela bazirudien ere, bere itxaropenen hondoratze oso azkarra erakusten zuen esportazioen esparruan gertatzen ari zen beherakadaren ondorioz, hain zuzen ere, nazioarteko merkataritzaren uzkurtzeari oso lotua dagoen esparruan, eta, esan gabe doa, esparru hori nabarmen kalteturik gertatuko dela erasoarekin eta haren ondoren sortu den gerra atari giroarekin.
|
|
|
Makina bat zalantzei aurre egin beharrean izan ohi gara euskaldunok, gure hizkuntzan idazteko orduan. Zein ote
|
esan
nahi duguna zehazki adieraziko duen hitzik aproposena, edota perpaus nagusiak eta mendekoak jatorren lotzeko era. Are okerrago oraindik, nola antzeman benetan euskaraz pentsatzen ari garen ala inguratzen gaituen erdara horren menpe jarraitzen duen gure burmuinak?
|
|
|
Entzulea pixka bat nahastu dezake, baina hori etxeko marka bat bezala da. Bestalde, melodiak antzekoak dira,
|
esan
nahi dut, nahiz eta kanta ezberdinak izan, Berri Txarraken zigilua edo kutsu hori daukate eta hori da azkenean garrantzitsuena.
|
|
|
Eta Estatu Batuetako I atentatuaren ondorioz 500 langile kaleratzeko asmoa iragarri zenetik egun gutxi igaro ondoren, komunikabideren baten bidez publikoki jakinarazi da" konpainiak, oraindik ere, aurten aurreikusten zituen irabaziak lortzeko itxaropenarekin jarraitzen duela, eta aurreikuspen horien arabera mozkin garbiak %37an igotzea espero» zutela (2001eko urriaren 14ko «El Correo Español»). Horrek
|
esan
nahi du Gamesak 15.000 milioitik gora pezeta inguruko mozkin garbiekin itxiko duela ekitaldia.
|
|
|
Berez orri zuri bat den berringeniaritzatik abiaturik talde autonomoak eta autogestionatuak eratu ditugu, bezeroari begira daudenak gauza hurbil eta bizi bat bezala. Berringeniaritzak berrasmatzea eta berritzea
|
esan
nahi du. Horren alde jokatzen jarraitzen dugu, beti suhiltzaile lanak egiten eta adabakiak jartzen ibili ordez.
|
|
|
M. ARAMENDI. Bai, egia da, baina guk ezagutu ditugun integrismoak Nocedal edo Sabino Aranarena, esate baterako eta egun ezagutzen dugun islamistena integratzeko termino baten bila nabil. Hau da,
|
esan
nahi dut erlijioaren legea politikara eramateak xarma berezia duela, batez ere politikak dituen ohiko arazoetako asko bazterreratzen direlako...
|
|
|
Sunniak eta xiiak banatu ziren unean, orduan agertu ziren jariyies izeneko taldeak, eta puritanismoari dagokionez haiek izan daitezke gaur egungo Bin Ladenen taldearen antzekoak, hauen aurrekariak nonbaiten bilatu behar baditugu; talde hauek agertu eta desagertu egiten dira, eta adibidez mongolek Bagdad hartu zutenean berriz agertu ziren... Honekin
|
esan
nahi dut ez daukagula EEBBetara jo beharrik halako taldeen sorrera ulertzeko, Islamak bere historian dituela. Geure garaira hurbilduz, oso garrantzitsua iruditzen zait 70eko urteetatik aurrera sortzen den apurketa; mugimendu islamistetatik zetozen pertsona eta pentsaerak jarrera erreformatzailea bultzatzea zuen nukleo bat bultzatu zuten Anaia Musulmanak esaterako, batez ere Sayyid Qotb moduko pertsonaien pentsamenduaren oso interpretazio berezia eginez.
|
|
2002
|
|
|
Eta pentsa dezagun bizirik dirauena hildakoa hil baino lehenago jaio zela. Horrek
|
esan
nahi du zuhaitz biziaren lehen urteetako eraztunen ezaugarriak edo datuak eta hildako arbolaren azken urteetako eraztunen tasunak berdinak direla. Hala balitz, sinkronia luzeago bat lortuko genuke, bizirauten duen zuhaitzaren jaiotza baino haratago, hildako arbola jaio artekoa, hain zuzen.
|
|
|
LEHENIK, ONDO PENTSATU. Adopziorako lehen pausoa erabakia garbi hartzea da, aukera honen inguruan hausnartzea eta haur bat adoptatzeak zer
|
esan
nahi duen oso argi izatea. Ume Alaia Adopzioan Laguntzeko Elkarteko idazkari Henrike Eguzkitzaren esanetan, «adopzioa ez da solidaritate ekintza bat, bizitza apustu bat da eta, nolabait, ekintza egoista ere bada, guk hainbeste nahi dugun umea lortzen dugulako».
|
|
|
Erreportaje honetan ageri diren haurren argazkiak ederrak dira, baina gero errealitatea ez da beti hain polita eta erraza izaten. Solasaldiaren hasieran, adoptatzeak zer
|
esan
nahi duen garbi jakin behar dela esan digute. Eta gure hizketaldia amaitzear dela gauza bera errepikatu digute:
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Berriztatzeko Zuzendaritzak, euskaraz irakasteko eta euskara irakasteko lanean gero eta hobeto joan arren, horrekin ikasleek euskaraz eta egoki egitea ez dela ziurtatzen ikusirik, programa sorta bat eratu du, hain zuzen, Euskara Zerbitzuko «NOLEGA Aurkezpen Txostena» honetan bildua dagoena. Normalizazio Legearen Garapena
|
esan
nahi dute sigla horiek, eta izen hori daraman atalaren egitekoa bi arlo nagusitan gauzatzen da: eskolagiroa euskalduntzen, batetik; eta Hezkuntza Administrazioa euskalduntzen, bestetik.
|
|
|
Ni ez naiz baloratzen ari. Nik hauxe
|
esan
nahi dut: azken urteotan, ezker abertzalean deskubrimendu handia balitz bezala aurkeztu den desobedientzia zibila, ez da desobedientzia zibila.
|
|
|
ETAk oso kritika gogorra egin dizue apirilaren hasierako komunikatu horretan, bereziki Aralar eta ABri. Zer
|
esan
nahi du horrek zure ustez?
|
|
|
Apika titulu hori ez da gaur egun politikoki oso zuzentzat hartua izango, baina horixe baino ez zen 1972ko maitzaren erdian ZERUKO ARGIAk kaleratutako editorial haren izenburua eta, azken batean, hirugarren adineko, laugarreneko edota adinean sartua izateak gauza bera
|
esan
nahi du: jaiotzen den orok duen zoria, baldin eta nahikoa bizitzen bada (bestelakoa okerragoa da, nahiz honi buruz ere egon badauden iritzi kontrajarriak).
|
|
|
Borrokaren gorrian» liburuan kontatzen dituzu gazte garaiak. Frankismoan hazteak zer
|
esan
nahi du?
|
|
|
LABek ondo hartu du, oso ondo, baina ez dakigu ondo hartze horrek zenbateraino
|
esan
nahi duen dokumentuaren eduki osoa bereganatzen dutenik. Garbiago esateko, bitartekoen gaia funtsezkoa dela uste dugu.
|
|
|
Edozein eratan, Olatzek azpimarratu duen bezala, ezagutza populazio osoaren %25 ingurukoa denean, %14ko erabilera izugarri handia da. Nafarroan, esate baterako, dakitenak %10 baldin badira eta erabilera %7an baldin badago,
|
esan
nahi du 10etik 7k euskaraz egiten dutela eta nik neuk ez dut uste erabilera hainbestekoa denik. Hala eta guztiz ere, lurralde guztietan ikusten da, ezagutza tasak kontuan hartuta, erabilera handia dagoela.
|
|
|
EAJk argiago azaldu dio euskal gizarteari autogobernuaren estrategian noraino, nola eta norekin egin nahi duen aurrera, hauteskunde programetan erabilitako autodeterminazioak zer
|
esan
nahi duen eta kontsulta ospetsua zer izan daitekeen. Ezker abertzaleak argitu du bere proiektu soberanista zer den eta bidea nola eta norekin egin nahi duen; hor, borroka armatuarekin zer egin nahi duen klabea da.
|
|
|
Frantzia estatu nazioaren eredua eta paradigma izan zen, pentsa! Paradigma sortu zuen estatuan hori gertatu da zentzu nazionalean
|
esan
nahi dut totalitarioa, hots, ez dute beste hizkuntzarik, beste historiarik, beste lurralderik eta beste identitaterik onartzen. Alabaina, Portugal edota orain sortu berriak diren estatu txikiak Eslovenia, Estonia, Lituania, kasu totalitarioak al dira?
|
|
|
Herri kirolen mundua ez dut hurbilegitik ezagutzen; ez zait erabat arrotz ere ordea. Halere, oporretan eta hemendik urrun ezagutu dut lanak erdi aukeran egiteak zehazki zer
|
esan
nahi duen. Jokoa hitzartzerakoan, alde banatakoak bildu eta joko horren xehetasunik txikienak ere zehaztu egiten dituzte.
|
|
|
Nire mentalidadetik, lanak erdi aukeran egiteak
|
esan
nahi zuen, demagun aizkolari batek 45 egin nahi bazuen apustua, eta besteak 15era, erdi aukeraren poderioz biek ere 30nara jokatu zuketeela. Oker nenbilen.
|
|
|
Baina listu hori norberarena izan arren, edalontzi batean zerbitzen badigute, sekulako nazka emango digu hura eztarrian behera pasatzeak. Lanak erdi aukeran onartzeak
|
esan
nahi du besteren listua ere irensteko prest gaudela.
|
|
|
Sagarra, sagarretik bezala eta mahatsa, mahatsetik bezala. «Fruituetatik ezagutuko duzue arbola» Indarkeriazko fruituak ugaltzen ari badira, indarkeriazko arbola indartsu eta ugari dagoela
|
esan
nahi du. Galda dezagun, galda.
|
|
|
Asko ñabartu behar da esaldia, bestela badirudi ezker abertzalea pozik dagoela egoera honetan, eta egoera hau bilatu egin duela. Zera
|
esan
nahi dugu, Estatua behartuta datorrela ezker abertzalearen aurka. Zergatik?
|
|
|
Ertzaintzak iragan larunbateko manifestazio zabal eta jendetsua era bortitzez eragotzi izanak, manifestazio eskubidea modu larrian ukitua dagoela adierazten du, eta jarrera hori denboran mantentzen bada, manifestazio eskubiderik ez dela adierazi da, horrek
|
esan
nahi duen guztiarekin. Kontraesanez eta interes politikoz jositako une politikoan, Eusko Jaurlaritza eta hura sostengatzen duten alderdien posizioa da aldi honetan korapilotsuenetakoa, nekez ulertu baitaiteke legalitatearen izenean oinarrizko eskubideen urratzea denboran luzatzea, areago euskal gizartean arbuiatzen diren neurrien izenean.
|
|
|
Ez dakit inori gogoratuko zaion Humpty Dumpty pertsonaia borobilak Alicerekin izandako eztabaida. Humpty Dumptyk jakinarazi dio Aliceri" bejondeizula" esapideak" konorterik gabe uzteko moduko argumentua" adierazten duela, eta berak hitz bat erabiltzen duenean," hitz horrek berari gogoak ematen diona
|
esan
nahi duela, ez gehiago eta ez gutxiago". " Kontua da", ekiten dio orduan Alicek," hitzei horrenbeste esanahi emateko ahalmenik baduzun".
|
|
|
Zazpi kilometro izango zituen urtegi hori eginez gero, 280 hektarea galtzen omen ziren gainera, horrek
|
esan
nahi zuen galerarekin. «Urtean 8,5 milloi m3 ur emango lituzke' Estanda Urtegia' k.
|
|
|
ez dago kasu bakar bat ere, zientifikoki frogatu denik plater hegalaria zenik. 50eko hamarkadaz geroztik, munduan 50 eta 100 milioi OHE kasuz hitz egiten da; kontuak aterata, horrek
|
esan
nahi luke ordu erdiro plater hegalariren bat ikusten dela munduko lekuren batean. Fenomeno erreala balitz, fisikoa, torlojuren bat hartu ahal izango genukeen honezkero, edo zalantzatik haratagoko ebidentziaren bat ere bai!
|
|
|
" Atxikiko duela espero dut" esan dut, eta hitz horrek esanahi bat baino gehiago du. Seguru ez nagoela ere
|
esan
nahi du. Borondate onenarekin hori egitea nahi nuke.
|
|
|
Ausardia handia behar du ume batek kantatzen hasteko. Bere ahotsa gizarteratzea
|
esan
nahi baitu horrek, eta oso zaila egiten zaio.
|
|
|
Zenbat ume daude traumaz, ez dutelako ahotsaren indarrik. Lotsaren presioa sentitzen dute, eta
|
esan
nahi dutena eztarrian korapilatzen zaie. Pentsa, ahotsa zer arma garrantzitsua den komunikaziorako!
|
|
|
Lehen askoz bereiziagoak zeuden literatura eta kazetaritza, eta orain kazetaritzak literaturari eremu bat jan dio. Gure artean, bertsolaritzak, esaterako, gauza bera egin du, hizkuntzari dagozkion kontuetan
|
esan
nahi dut, eta hori berez ona dela uste dut.
|
|
2003
|
|
|
Euskaldunekiko izan zuen harremanaren adierazlea da behintzat. Victor Hugoren pasadizo honek argitzen digu
|
esan
nahi dudana: bera baino lehen hemen barrena pasatako bidaiari guztiek esaten zuten idi orgen karranka ezin zela pairatu, ezin eramana zela, belarriak zulatzen zituela.
|
|
|
Lezo are basatiagoa ote? Pasaiatarrentzat,
|
esan
nahi dut.
|
|
|
Ez da pentsatu behar NPG hori erabat zehatza denik, baina konparaketak egiteko erreminta oso ona dela garbi dago. Horrela dakigu denen buru AEB zegoela 2000 urtean 9,882 bilioi dolarrekin, hau da, berak bakarrik produzitzen du mundu osoko aberastasunaren %31 (Argitu behar da liburu hau frantsesez denez «milliard» kopuruak gure mila milioi
|
esan
nahi duela).
|
|
|
Irakurlea izan omen duzu zure lan honen abiapuntu eta helmuga. Zer
|
esan
nahi duzu horrekin?
|