|
2009
|
|
|
Hala ere, iruditzen zaigu hemen eskuratzen ditugun aukerak baliatuz arkitektura interesgarria egin daitekeela. Eta egitearekin
|
esan
nahi dugu arkitektura gauzatu beharra dagoela, paperetik harago joan beharra dagoela. Arkitektura ez da marrazkia, edo hasierako proiektuaren egitasmoa, azkenean egikaritzen dena baizik.
|
|
|
Miguel Garaik transmititzen zuen bezala,
|
esan
nahi duzu. Bide batez, Miguel lagundu egin zenuen proiekturen batean, ezta?
|
|
2012
|
|
|
% 4koa, Fullerren arabera. Horrek
|
esan
nahi du 2008ko biztanleria 6.700 milioikoa zela kontuan hartuz:
|
|
|
Energia kontsumoa murrizteko eta ingurumenari kalte gutxien egiteko modurik eraginkorrena zaharkitutako eraikinak birgaitzea da. Horrek eraikina bota behar ez izatea
|
esan
nahi du, eta birgaitzea era egokian aurrera eramanez gero, eraikina bota eta berri bat eraikitzearekin dagoen aldea nabarmena
|
|
|
Erakunde zibilen eta GKEen ustez ongizatea sortzeko modu berriak aurkitu behar dira, herrialde garatu izenekoetan kontsumismoan oinarritutako hazkundearekin lotuta zertan egon ez dutenak. Horrek
|
esan
nahi du baliabideak berdin banatu behar direla, ekonomia berde batera iritsi nahi bada. Ekoizteko eta kontsumitzeko modu jasanezinak aldatu egin behar dira, eta modu jasangarriei heldu, bai eta bioaniztasunaren kontserbazioa eta natura baliabideen birsorkuntza sustatu ere.
|
|
|
Tunel, zubi eta lur mugimenduekin gizakiaren neurrira egindako topografia artifiziala eraiki dezakegulako. Horrek
|
esan
nahi du gizakia parasito bat bezala ari dela planetan bizitzen, mendeetan zehar eraikitako natura aberatsetik elikatuz eta hura suntsituz, trukean ezer eskaini gabe, beste norbaiten bizkarretik bizi da alegia (Serres, 2004: 66). Epe luzean eraikitakoaren gainean, epe laburrean eragile suntsitzaile bihurtu gara planetarentzat.
|
|
2014
|
|
|
Banaketa horri jarraiki, Federico Zuccarok L, idea de, pittori, scultoi, et architetti liburuan, disegno interno eta disegno esterno aren arteko banaketa egiten du XVII. mendean, Albertiren joera neoplatonikoari jarraiki. Marrazkigintzaren eskema horretan, «barneko marrazkiak» (italieraz «disegno» hitzak «marrazkia» zein «diseinua»
|
esan
nahi du) proiektistak bere barnean dituen elementuen batuketa dira, Jaungoikoaren ukitua adierazten du eta sormenaren txinparta lirateke. Gerora, ideia hori mundura plazaratzeko, «kanpoko marrazkiak» izango genituzke, hau da, ideia horren adierazpena prozesu platoniko baten bitarteko.
|
|
|
Egoera ekonomikoak bultzatuta, enpresa edo estudio txikiak dira merkatuko target berria, eta horrek
|
esan
nahi du formakuntza desberdinetara egokitutako programak desiragarriak direla gaur egungo gizartean. Produktua neurrira egindakoa bada edota ez badu etorkizunari begira errepikatzeko aukerarik, hausnarketa bat egin behar dugu.
|
|
2015
|
|
|
Espazio publikoa, gune eta izaera pribatuak, partikularrak, batzen eta harremanetan jartzen dituen espazioa izanik, guztiok era kolektiboan erabiltzeko eskubidea dugun lur eremua da; herrien izaera eta identitatea eragiten eta erakusten dituena, memoria kolektiboa jasotzen eta transmititzen duena, elkarbizitza azaleratzen eta ahalbidetzen duena, bizi garen sistema onartu edo aldarazteko gunea izango dena. Plazan parte hartzeak jendartean parte hartzea
|
esan
nahi du, eta alderantziz. Hirian izan eta egoteko eskubidea jendartean lekua izateko eskubidea da, Jordi Borjaren esanetan, «gaur egungo hiritarren eskubide berriak biltzen dituen eta marko demokratiko baten barruan eskubideok exijitzeko oinarria ematen duen kontzeptua da hirirako eskubidea» (Borja, 2011).
|
|
|
Euskaltzaindiaren Hiztegiaren arabera,, publiko? hitzak «herriko erakundeei dagokiena; herriaren multzoarena edo multzoarentzat dena»
|
esan
nahi du, eta teorian horrela da, baina praktikan ikusten dugu espazio publiko askok galdu dutela herritar multzoarentzat izateko bokazioa, beharrizan komunetatik at dauden hainbat interesen menpe galbideratu baitira.Administrazioen zein erakunde pribatuen eskutik kontrolatzen, menderatzen eta zelatatzen diren espazioek ez dute auzoetako bizimodua eta herritarren egunerokotasunean sortzen diren ha... Espazio horiek berreskuratzeko, biztanle eta kolektiboen jabekuntzan (Massey, 2009) lana egin beharra dago, boterea, espazio publikoan ere, era demokratikoan partekatzeko; espazio publikoak, elkarlanean, guztion ezberdintasunetatik denon onura ekarriko duen bizikidetzarako espazio komun bilakatzeko.
|
|
|
Nik uste dut Europako Paisaiaren Hitzarmena (EPH) indarrean sartu zenetik gainditu egin dela arazo hori. Izan ere, urte askotan zehar bakoitzak paisaia erabiltzerakoan gauza ezberdinak
|
esan
nahi zituen profesioaren arabera. Horrek arloaren garapena oztopatu izan du, eta, alde horretatik, hitzarmenak bateratze bat ekarri du definizio orokor bat geureganatu egin dugulako.
|
|
|
2). Lurralde antolamenduak, 1983ko Lurralde Antolamenduaren Europar Idazkiaren arabera, «gizarte osoaren politika ekonomiko, sozial, kultural eta ekologikoaren espazio adierazpena»
|
esan
nahi du (Gómez Orea, 2001: 30).
|
|
|
Agian dendariok ez dute inoiz alde egin, egia esan, Historiaren ibilian, elizetan ekintza publiko anitz, ez liturgikoak, ospatu izan baitira (antzerkia, kontzertuak?), eta Jainkoaren etxeak «genetikoki» ez dagozkion funtzio sozial ugari bete izan ditu (kartzela, eskola, ostatua, bolborategia?), espazio publiko polisemiko zabal bat gauzatuz Urbe barnean. Elizaren sen jeneralista balioaniztun hori kirol testuingurutik («Koliseo» eta «Stadium») eta antzerki edo dramaturgiaren girotik («Theatron» hitzak «begiratzeko lekua»
|
esan
nahi du, hots, «Hemizikloa» edo «Cavea», eta «Orchestra» eta «Skené» postuekin batera, jainkoak gurtzeko aldareen alboan egoten zen) etorririko beste korronte arkitektoniko, espazial eta sozial indartsuarekin batera, distantziak salbu, gaur Madison Square Garden funtzionalki malgu bat litzatekeenaren «Anfiteatro» izaeraren hazi txikia izan da. Zalantzarik gabe, katedral fisikoak kanpoalde publikoan eraikitzearen paradigma Katolikoa nagusitu da gure gizarte super kapitalistan, eredu Protestantearen imajinarioa baztertuz, «eraikina» (sublimaturiko eraikina), edozein lekutan gaudela ere, berdin du aireportu batean, ile apaindegian edo igerilekuan?, norbere erraietan, soinean, garraiatzea agintzen duena, kultuaren egoitza animikoak barnealde pribatuan loratuz.
|
|
|
«Profano» profanus hitzetik dator: «tenpluaren aurrean edo kanpoan»
|
esan
nahi du, pro (aurrean) eta fanum (tenplua) elkartzetik, «sakratuaren kontrakoa», «anti erlijiosoa», dena. Aldi berean, fanum alokuziotik datoz «fanatiko» eta «fanatismo» esamoldeak, hau da, «tenpluarekiko fidelegia» litzatekeena.
|
|
2016
|
|
|
Ez gara egiatasunaren eta originaltasunaren zale, ez dugu Europarren eredu estetikoa eta morala izan nahi, guk sormena iruzur eta manipulaziorako erabiltzen dugu, halaxe egiten dugu aurrera kapitalaren erraietan eta horixe da geure ohitura, geure eguneroko kultura» zioen Presentiak, jainkosa gazteenak. Herria eta kapitala guztiz kontrajarriak direla
|
esan
nahi du, kapitalak herria akabatzen baitu, globalizazioak demokrazia hiltzen duen bezalaxe.
|
|
|
Ulergarri egiteak erreduzitzea eta sinplifikatzea
|
esan
nahi du (mapa batean gertatzen den bezala, ezaugarriak txikitu eta ulermen urradurak gutxituz), kontraesanik gabe masiboki kontsumitu ahal izateko. Manuel Delgadok dioenez, Donostiako Europar hiriburutza kulturalaren harira, balio mistikoz blaitzen dute kultura, irudi lau eta bakarra izango balitz bezala aurkeztuz3 Alabaina, jarraitzen du Delgadok, gezur bat ezkutatzeko eta manipulatzeko erabiltzen da kultura.
|
|
|
Orain arte, adineko pertsonak gizartearen zati txiki bat besterik ez ziren. Horrek
|
esan
nahi du, gaur eguneko eraikin gehienak ez direla pertsona nagusien ezaugarrietara egokitzen. Arkitektoen esku dago, arauak betetzeaz gain, arkitektura berriak egiteko orduan adineko pertsonen beharretan eta bizimoduetaokun fa jartzea.
|
|
2017
|
|
|
Garrantzitsuena, horren harira, ahaleginak prozesu bat programatzera bideratzen direla ohartzea da, forma bat diseinatzera baino gehiago. Emaitza finala errealitate fisikoa da, baina prozesuaren ondorio betiere; prozesu horrekin koherente diren gauzatze anitz egin daitezkeela
|
esan
nahi du honek.
|
|
|
Arkitekturaz norbere begiek kontatzen diotena edo gehixeagorik ez dakigunontzat zaila gerta dakiguke Schumacher-ek defendaturiko parametrizismoa tendentzia, mugimendu edo paradigma berria den epaitzea. Horrela, zaila da ere berez terminologikoki parametrizismo hitzak edo kontzeptuak bere baitan parametrikotasunak edo tresna eta modu parametrikoan sortzeak baino zerbait gehiago
|
esan
nahi duen, balitekeelako agian zismo horrek gehiegikerietarako joera bat aditzera eman nahi izatea, edo bestela, askotan errepikatzen den zerbaiti izena emateko modu sinplea besterik ez izatea.
|
|
|
guztiz malgua da merkatuaren beharrekiko, bai programazioaren ikuspegitik, bai topografiarenetik. Horrek
|
esan
nahi du paradigma horren behin betiko forma guztiz aurreikus eta itxi daitekeela. Izan ere, ez dago «behin betiko formarik», baizik eta «diseinu espazio» bat, termino ebolutibo bat erabiltzearren, hiri berriaren forma espezifikoak sortuko dituena.
|
|
2018
|
|
|
1 Ekonomia hitza antzinako grezieratik dator, oikos (etxe) eta nomos (lege), hau da, «etxeko legea»
|
esan
nahi du.
|
|
2019
|
|
|
Offshore hitzak bi adiera ditu. Lehenak, hitzez hitz
|
esan
nahi du itsasoan dagoena, kostaldetik urrun. Bigarrena, aldiz, atzerrian egindakoari dagokio, bereziki kostu txikiagoak edo erregulazio ez oso zorrotzak aprobetxaturik.
|
|
|
Eskola ingurune konplexuetan esku hartzeko estrategia eta baliabideak garatzeko begirada eta ikuspuntu ezberdinak elkartzeak, beraz, orain arteko egiteko moduak birplanteatzea
|
esan
nahi du. Ikertzeko, aztertzeko, sortzeko, irudikatzeko edo eraikitzeko praktika eta modu berriak esperimentatzea, alor bakoitzak ezartzen dituen praktika eta moldeak gainditzea, bitarteko bideetatik elkarlanerako espazio berriak sortzea.
|
|
|
picture novel, visual novel, graphic album, novel in pictures, comic strip novel, etab. Espainiako estatuaren kasuan, tradizionalki «tebeo» deitu izan zaio komikiari, 1917tik 1998ra bitartean publikatzen zen TBO aldizkariaren ospearen eraginez. «Comic» anglizismoa, eta euskaraz haren eratorria den «komikia», inposatuz joan dira, nahiz eta Eddie Campbell edo Daniel Clowes bezalako egile garaikideek adierari muzin egin dioten, edukirik gabeko eta umeei zuzendutako estilo bati dagokion hitza dela adieraziz («comic» hitzak, ingelesez, «barregarri»
|
esan
nahi du), eta etiketa konplexuagoak hobetsiz. Eztabaida hauek alde batera utzita, eta komikiaren definizio bat bilatu nahian, istorio bat kontatzeko testua zein irudiak erabiltzen dituen arte espresiobidea da, irudien nagusitasuna izanik, eta modu sekuntzialean kontatuz historia.
|
|
|
Egunkari hori William Randolph Hearts ospetsuaren jabegoa zen, eta Joseph Pulitzerren New York World egunkariarekin lehia basatian ziharduen, eta azkenengo hori Richard Felton Outcault artistaren Hogan, s Alley igandeko seriearekin argitaratzen zen. Serie horretako pertsonaia batek, Yellow Kid, sekulako ospea lortuko zuen, eta prentsa estilo bati izena emango zion, prentsa horia edo sentsazionalista hain zuzen ere («yellow» hitzak «horia»
|
esan
nahi baitu ingelesez), Pulitzer eta Heartsek jarraitutako ildoa identifikatuz. Komikien ospeak eta arrakastak, nahiz eta oraindik ere ukitu sozial txikiekin egindako komediaren estiloari jarraitu, egunkarian geroz eta espazio handiagoa lortzea eragin zuen, eta New York hiria istorioen protagonista bilakatu zen, Windsor McCay ren Little Nemo in Slumberland serieak frogatu nola.
|
|
2021
|
|
|
LeWitten azalpenaren arabera, arte kontzeptualean" ideia edota kontzeptua da artelanaren alderdirik garrantzitsuena. Artista batek artearen forma kontzeptual bat erabiltzen duenean, horrek
|
esan
nahi du plangintza eta erabaki oro aurretiaz hartu dituela, eta gauzatzea bera azaleko kontua dela".
|