|
2000
|
|
|
Munduko gerrate izugarri baten ondotik onartua baliagarri ez bazen, ea beste gudu baten zain egon beharra ote dugun. Demokrazia herriaren burujabetza da eta horretarako ez dago grekeraz asko jakin beharrik, demokraziak zer
|
esan
nahi duen jakiteko. Adibide soil bat jartzekotan, ni konforme nengokeela gure hizkuntza, Europan diren hizkuntzetarik zaharrena, legez bizirik jarraitzeko neurriak hartuko balira, gainera gogoan izanik Frantzia eta Espainiako hizkuntzarik zaharrena dela euskara.
|
|
|
–Esan nahi dudana da, eta lasaitu zaitez,
|
esan
nahi dudana da Eiderrek hori guztia egin bazuen zerbaitegatik izan zela. Ez zen be....
|
|
|
Noski, eurek ere ezagutu ninduten, eta denetatik argalena hurbildu zitzaidan. Sei ziren, nahiko itxura antzekoa zutenak,
|
esan
nahi dut arropak, ilea eta abarrak. Rocíoren erreferentzia erabili zuen tipo argalak nirekin berbetan hasteko, alegia Killarneytik ezagutzen ninduela, Rocío euren lagun egin zelako eta hori dena.
|
|
|
Ezin dut sinetsi. Barkatuko didazu, Bitakora, baina ezin dut oraindik ondo ulertu honek guztiak zer
|
esan
nahi duen. Galduta nago, baztertuta, ahaztuta, bakarrik, inoiz baino bakartiago.
|
|
|
Botoia zanpatu zuen, eta ordenagailuak ohiko zaratatxoak egin zituen,
|
esan
nahi zutenak kontrazeinuko hitza zuzena zela.
|
|
|
Ez dakit nola ikusi nuen ere. Beno, bai, badakit, baina
|
esan
nahi dut bidetik ia ezinezkoa zela urtegia ikustea. Batez ere autoa gidatzen joanez gero.
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
Bestea, Txema. Eta orduan geu ere, Tere eta biok
|
esan
nahi dut, apuntatu egin ginen akademia horretan. Astean hirutan joaten ginen eta joaten ziren, noski, mutil biak ere; eta astean hirutan Jabiri begira igarotzen genuen klaseak irauten zuen ordu eta erdia, beti erdi jolasean eta intsinuazioz gainezka.
|
|
2001
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duk? –harritu da Tasio.
|
|
|
Oso ondo zegoen. Guapo
|
esan
nahi dut, forro polar morearekin, haizeak bere ile kizkurra astintzen zuela. Gustuko saltsan zegoen.
|
|
|
Ez da inor etorri haren bila hala ere. Honek bi gauza
|
esan
nahi lituzke: jabeak ez dakiela eraztun hori hildakoak zuenik, edota, jakinda, ez duela eskatu nahi.
|
|
|
Benetan gaizki al zihoan hala ere? Bere bizitza guztia autoa gidatzen zeraman pertsona batek kontrola puntu horretaraino galtzeko bezain gaizki,
|
esan
nahi dut. Eta horrela izan balitz, nola ez zen errepidetik lehenago irten?
|
|
|
Eraztuna erabilia baitago, ez baita berria oparitarako izaten diren moduan. Eta erabilia bada, pentsatu du Tasiok segidan, horrek norbaitena dela
|
esan
nahi du, badela pertsona bat hau janzten duena edo janzten zuena. Beharbada, otu zaio bat batean, istripuaren unean bertan autoan jantzirik zeraman norbait.
|
|
|
Lucasek ere barre egin zuen baina barrutik, kanpotik ez. Eta esan zion Marcosi ez, ez da hori; nekatuta nago,
|
esan
nahi dut hiltzeko moduan nagoela, eta jarraitu zuen esaten uste dut egokia dela orain hiltzea, orain hil behar dudalako, ez herenegun, orain hil behar dut. Marcosek galdetu zion zergatik dakizu hain ziur.
|
|
|
Hemen, ordea, hauxe
|
esan
nahi nuke: Indian jendea jatorra, amultsua eta bihotz zabalekoa dela, munduko beste lurraldeetan bezala eta beharbada areago.
|
|
|
Atzerritarrekin bizi izan dela
|
esan
nahi du, ingelesez ikasia eta neskatxa garbia eta ohitura onetakoa dela.
|
|
|
Askatasunaren alde borrokatzen diren estatuetan Punjab da guretzat ere ezagunenetako bat. Punjab hitzak sanskritoz" bost ibai"
|
esan
nahi du. Iparraldeko sartaldean dago, Pakistanen ondoan.
|
|
|
Gero polizia etortzen da eta abertzaleen laguntzaile direla-eta giltzapean sartzen dituzte. Giltzapean sartzeak, ordea, ebain ebain egitea, xehatzea, oinazaraztea
|
esan
nahi du.
|
|
|
Kasta sistema dela kausa, Indiako gizartean barne barnean sartua dago arrazakeria. Kastari jati esaten diote eta" jaiotza"
|
esan
nahi du.
|
|
|
ukiezinak, pariak, harijanak edo dalitak, maila guztietatik kanpo daudenak, errukarri errukarrienak. " Harijan" hitzak" Jainkoaren haurra"
|
esan
nahi du. Mahatma Gandhik maiz erabiltzen zuen.
|
|
|
Kastagabekook beren buruei" dalit" deitzen diete. Hindiz" azpiratuak"
|
esan
nahi du, 2500 urtean hinduen kasta sistemak mende eduki baititu. Sistema hori irauli eta hankaz gora bota nahi lukete.
|
|
|
‘Ez dakit zer
|
esan
nahi duen, nik lagunak inpresionatzeko erabiltzen dut... Ozono begiratu nuen hiztegian, azken orduko mozkor guztiek galdetzen dutelako zer den ozonoa.
|
|
|
‘Zer
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
Objektiboak objektuak baino ez dira. Zer
|
esan
nahi duzu objektiboa diozunean? ’
|
|
|
‘Zer
|
esan
nahi du horrek? ’ galdetu zidan diktatuaren ondoren. Un pays que jamais ne rejoint le soleil natal.
|
|
|
‘Rejoindre horrek uste dut batu
|
esan
nahi duela, edo topatu, ’ esan nion. Nik ere ez nuen esaldia ulertzen.
|
|
|
‘Eta ez dut
|
esan
nahi zuen modukoa izan nahi ez nukeenik. Gure koadrilan ez da beste berbarik egiten ezpada zeinek duen zilar gehiago, zeinek duen karro berriagoa, zeinek duen atso gehiago, zeinek duen handiagoa... ’
|
|
|
Inazitok klase amaieran Goiori galdetu zion ea zer
|
esan
nahi zuten.
|
|
|
‘Auskalo nork eta zergatik bataiatu zuen horrela, ’ esango du Axelek. Deception hitzak ingelesez, ez etsipena bakarrik, engainua ere
|
esan
nahi du.
|
|
|
‘Zer
|
esan
nahi duzu baina, ez digutela ezer bidali? ’
|
|
|
Argi eta errime esan zuen, Ustedes están aquí, Bizkaiko itsaso bazterra seinalatuz arbeleko mapan, zuek, Ni igual ez
|
esan
nahi balu bezala.
|
|
|
‘Pro re nata, ’ eta ingelesera itzuliko du. ‘Derrigorrezko kasuan bakarrik, horixe
|
esan
nahi du horrek latinez.’
|
|
|
‘Zer
|
esan
nahi du wake horrek? ’ galdetuko diozu.
|
|
|
‘Benetako nortasuna bagenu ez genikek hainbeste nortasun agiririk behar, ’ esango du Andonik. ‘Horixe
|
esan
nahi duk, ez? ’
|
|
|
Baina artean ez nekien zer
|
esan
nahi zuen iraultza hitzak, eta hil hitza zentzu zinematografikoan besterik ez nuen ulertzen.
|
|
|
‘Zer
|
esan
nahi duzu, hitz egin dezakeela eta engainatu egiten gaituela? ’
|
|
|
Eta erdarazko aldea begiratu behar izan genuen greba orokorrak huelga jenerala
|
esan
nahi zuela jakiteko, hura iparraldeko euskara zelako. Eta bi gazteak Iparraldetik etorriak zirela esaten zen, gure herritik Eibarrera, Bilbora edo beste inora sartzeko, eta han nonbait gobernuaren kontrako atentatu gogorren bat egiteko asmoa zutela.
|
|
2002
|
|
|
–Medikuaren aginduak? Zer
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
–Haien alde egitea,
|
esan
nahi duk –esan zuen.
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duk, Haritz? –galdetu zion Julenek, harrituta.
|
|
|
–gogorik gabeko irribarrea egin zuen Julenek– Ez dakit. Ez dakit zer
|
esan
nahi duzun.
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duk? –galdetu zuen Julenek.
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duk?
|
|
|
Hainbeste aldiz erabili izan duk jainko hitza... Jakin ezak zer
|
esan
nahi duen honezkero. Ez, ez nian hori esan nahi, baizik eta... ez al duk sentitu inoiz magia moduko batek dena bideratuko balu bezala?
|
|
|
Zergatik sinetsarazten zitzaien haurrei printze urdinen mundua bazegoela? Zergatik
|
esan
nahi zuen heltzeak angustiarekin topo egitea, samina ezagutzea. Zergatik zen dena horren nahasia?
|
|
|
–Gu biok,
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
Eta teorian ez luke inor egon behar, ados? Zer
|
esan
nahi du horrek. Ba, zortzi garela eta ez dela erraza izango, baina gu ez garela hemen egongo.
|
|
|
Julenek barre karkara egin zuen. Alexek lagundu egin zion, lagunak zer
|
esan
nahi zuen antzemanda.
|
|
|
Segituan itxi zuen. Zerbait
|
esan
nahi zuen, baina bururatzen zitzaion edozeri, ahoskatu aurretik ere, tontakeria hutsa irizten zion.
|
|
|
Berehalako musu bat? Zerbait
|
esan
nahi zuen. Zer egin asmatu ezinik zegoen.
|
|
|
Imanolek nahiko ondo ezagutzen zuen osaba Antxon. Zerbait erabaki zuela
|
esan
nahi zuen horrek. Zerbait garrantzitsua.
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duk? –galdetu zion Imanolek, bekokia zimurtuz.
|
|
|
Mutil harengana joateko bultza egiten zion. Pizturiko odolaren mintzaira entzuten hasia zen berriro, eta bazekien zer
|
esan
nahi zuen horrek: grinak zirikatutako itsualdia; arriskua.
|
|
|
" Lazy" k ingelesez" alfer"
|
esan
nahi du. Nagia zelako eman zioten izen hori.
|
|
|
Badirudi zakur mota hau Alemaniatik etorria dela. Dachshund ek alemanez" azkonar zakurra"
|
esan
nahi du.
|
|
|
" Hi zakurtu egin haiz". Maleziatu, maltzurtu dela
|
esan
nahi du.
|
|
|
Dena dela, atsotitzak hauxe
|
esan
nahi du: Nork bere ahaideari eta lagunari ez diola kalterik egiten.
|
|
|
Ulertzeko" hesialdi" k zer
|
esan
nahi duen jakin behar da. Hesia egiteko hesolak erabiltzen dira.
|
|
|
Hala ere, erretzaile konbentzitua nintzen. Horrekin
|
esan
nahi dut ez nuela erretzeko kontu hura ez biziotzat ez gaiztzat hartzen, neure ordu arteko bizitzan bi ahalegin egin nituen arren ohitura hura uzteko. Ezin izan nuen.
|
|
|
Eta, handik aurrera, alferrikakoak izan ziren aitaren azalpen guztiak, azalpen bakoitza susmoen gaineko susmo bihurtzen baitzen tenientearen iduriko:
|
esan
nahi dut pilatuz eta pilatuz joan zirela aitaren aurkako frogak, harik eta elur bolatxo bat zirudiena elurrolde bihurtu zen arte.
|
|
|
Eta etxera iritsi nintzenean ere, ez nuen besterik espero, ez bainuen aurkako zantzurik aurkitu. Honekin
|
esan
nahi dut Sarak hasieran harrera ona egin zidala, eta ez nintzela ezertaz ohartu. Aurpegia, gainera, pintatua zuen, ohi zuen baino nabariago –nabarmenxko ene gusturako–, baina nahiago nuen etxean bere buruaz eta bere itxuraz arduratzen zen emakume bat ikustea emakume utzi bat baino.
|
|
|
Fantasmena esan zidanean, berehala pentsatu nuen ni ezin nintzela fantasmen munduan sartu, baina bai gizakienean, ausaz:
|
esan
nahi dut krisialdi hura Sarak amarekin izan zuen porrotari egozten niola, noiznahi esaten baitzidan enekin ere huts egiteko beldur zela, amarekin huts egin zuen bezala, bi hutsegiteak esaldi berean loturik. Nahiz eta gero eransten zuen:
|
|
|
Baina Sarak bazuen barnean beste zerbaiten beharra. Honekin
|
esan
nahi dut aeromodelismoak ez zuela guztiz betetzen. Harik eta egun batean nahi zuena aurkitu zuen arte.
|
|
|
Halako zerbat sentitzen bainuen nik ere osaba Lazaro paseatzera ateratzen nuen batzuetan: honekin
|
esan
nahi dut neure erara sinesten nuela nik neuk ere orduko, zalantzaz josia nengoen arren. Ez nuen inongo elizan sinesten, baina bai misterioari lotutako beste zerbaitetan.
|
|
|
Eta Sergio eta Sara irritsu batzuk erakusten zituèn argazki handi bat zuen oroigarri, gurasoen etxeko egongelan jarria, huraxe balitz bezala, halaber, haien aurkako argudio behin betikoa: " Horra hor, aita, eta horra hor, ama, zorionaren irudia, egutegi batean erakusteko modukoa...!"; baina Karmele gurasoei halako zerbaitekin ateratzen zitzaienean, amak muturra okertzen zuen, keinu harekin
|
esan
nahi balu bezala," hori ezinezkoa dun, ikusiko dun nola okertzen diren, halako batean, gauzak...", aita isilik geratzen zen bitartean, beti bezala.
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu horrekin: orain eta gaur ezetz, baina bihar baietz, beharbada...?
|
|
|
Baina kaltea, maila batean, eginda zegoen:
|
esan
nahi dut egoera gaizto hark zipriztindu behar gintuela nonbaitetik, eta horrela, negar zotinka heldu zen Leire etxera, martxoko arratsalde ilun batean. Amona Pantxike ere gurekin zen, eta hark galdetu zion:
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu, injinerutza utzi, eta botijoak egiten hasi behar duzula?
|
|
2003
|
|
|
M maiuskula oso m airosoa zelako eta t minuskula oso t irrazionala zelako. Eta horrek
|
esan
nahi zuen E. H. Beregorren letrak zirela eta E. H. Beregorren testua zela. Eta horrek esan nahi zuen Matiasek ez zuela gehiago bilatu behar.
|
|
|
Eta horrek esan nahi zuen E. H. Beregorren letrak zirela eta E. H. Beregorren testua zela. Eta horrek
|
esan
nahi zuen Matiasek ez zuela gehiago bilatu behar.
|
|
|
Izango zituen 35 Edo bi gehiago beharbada. Eta horrek
|
esan
nahi zuen XIX. mendeko argazkia zela. Eta XIX. mendean argazki gutxi egiten zituen jendeak bizitzan.
|
|
|
–Ez dagoelako trenik. Lertonera
|
esan
nahi dut. Ez dago estaziorik.
|
|
|
orrialde bi geratzen dira. Horrek
|
esan
nahi du orrialde bakoitzak hitz ugari baditu, orrialde bik askozaz gehiago izango dituztela. Doblea beharbada.
|
|
|
Ia zazpi minutu atera nizkion bigarrenari. Horrek
|
esan
nahi du hegan egin nuela erlojuaren kontrakoa edo teletransportatu egin nintzela, denboraren makinan edo beste makina sofistikaturen batean. Baina kirol epaileak munduko gizabanakorik harroenak dira eta ez zuten erabakia aldatu nahi izan, sekula ez delako atzera bueltarik egon erlojupeko batean; non eta erlojupeko etapa batean."
|
|
|
Matias mindu zuen Malco zutunik jartzeak edo, beste era batera esanda, Malcoren belaunen atzeko partea 90 graduko angeluan jarrita edukitzetik, 180 graduko angeluan jarrita edukitzera pasatzeak (guztia ere gutxi gorabehera). Horrek
|
esan
nahi baitzuen bazkalondo hura berehala desintegratuko zela, Matildek platerak eta batuko zituela, Anak lagundu egingo ziola eta Tomas sukaldetik pululatzen hasiko zela. Eta Matias gustura zegoen bazkalondo hartan, oso gustura, eta ondo zekien handik altxatzen bazen gelara joan zuela eta lanean hasi zuela, grabazioak transkribatzen, besteak beste.
|
|
|
Romanek
|
esan
nahi zuen mundu guztiari saldu ziola italiarrak entziklopedia Idusen. Esan zuen:
|
|
|
Matiasek ohetik altxatu eta makurtu egin behar izan zuen pilota hartzeko. Horrek
|
esan
nahi zuen (ohetik altxatu behar izateak eta makurtu behar izateak) asmatu berri zuen jolasean porrot egin zuela. Edo, hobeto esanda, asmatu berri zuen jolasaren lehenengo fasean egin zuela porrot.
|
|
|
Gidariak erretrobisoretik ikusi zuen guztia, eta buruari eragin zion," Jainkoarren"
|
esan
nahi balu bezala, edo" Hamaika ikusteko" esan nahi balu bezala. Lotan zegoen gidaria.
|
|
|
Gidariak erretrobisoretik ikusi zuen guztia, eta buruari eragin zion," Jainkoarren" esan nahi balu bezala, edo" Hamaika ikusteko"
|
esan
nahi balu bezala. Lotan zegoen gidaria.
|
|
|
Horrela amaitu nahi izan zuen Matiasek jolasa, baina konturatu zen ez zuela mulher hitza bilatu, beti bilatzen zuen bezala, eta horrek
|
esan
nahi zuen lagunik gabe eman zuela eternitate osoa, eta aspertzeko arrisku handia dauka eternitate osoa lagunik gabe pasatzen duenak. Eta egoera horretan zegoen Matias, ez zuelako portugesezko hiztegian mulher hitza bilatu eta ez zuelako berarentzako moduko asmatu.
|
|
|
Horrela esan zion Tomasek Matiasi, toMAS eta diMAS, izen berbera. Bost letra dituzten izenetan hiru letra berdinak badira, horrek
|
esan
nahi du izen berbera direla, hiru letra gehiengoa direlako bi letraren kontra, eta gehiengoari begiratu behar zaiolako beti. Aititek eta ilobak izen berbera zeukaten, hortaz, eta horregatik gustatzen zitzaion Tomasi Tomas izena, aititeren izen bera zelako.
|
|
|
Eta Malandaren bati injustoa iruditu zitzaion hori. Eta Malanda hura astoetan astoena izango zen seguruenik, burugogorra
|
esan
nahi dut, eta ezin baziren umeak hilerrian egon, Malanda bat bera ere ez zela hilerrian egongo. Eta hildako guztiak etxean lurperatzen hasi ziren, patioan.
|
|
|
Eta hemeroteka guztietan begiratu zuen zer
|
esan
nahi zuen data horrek Arbidasen. Batez ere entziklopedia saltzailea bertan egon zen urtean.
|
|
|
Niri adarra jotzeko baino ez zuten egin. Izan ere, argi eta garbi ikusi nuen eltxoetako bat barrez lehertu beharrean zegoela eta hanka batez ni seinalatzen ari zela," Halako lerdoa"
|
esan
nahi balu bezala.
|
|
|
Bidetik joaten dira erleak bidaietan. Bideari jarraituta
|
esan
nahi dut. Hegan, baina bideari jarraituta.
|
|
|
Eta biderik ez badago, trenbidetik joaten dira. Trenbideari jarraituta
|
esan
nahi dut. Hegan.
|
|
|
Berandu gabe jakin genuen zer
|
esan
nahi zuen Azpilgo legetasuna hausteak, Pello Oilarraren izendapena deuseztatu, eta don Justiniano izendatu baitzuten alkate berri, biharamunean bertan.
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu?
|
|
|
Artista. Auskalo zer
|
esan
nahi zuen. Abeslariak dira artistak.
|
|
|
Berriro ere pozik nagoela esan behar, zure beste eskutitz bat jaso dudalako. Horrek
|
esan
nahi du gure katea ez dela eten, eta oraindik pertsonak bezala jokatzeko gauza garela.
|
|
2004
|
|
|
–Bizien mundura? , esan nion nik, zer
|
esan
nahi zuen ulertzen ez nuelarik.
|
|
|
Zuk, beste Jenin bat gertatzeko bidean goazela esan duzu. Horrek nire lekua hemen dagoela
|
esan
nahi du, seguru nengoen aurretik erabaki nuenaz.
|
|
|
–Zu? Zer
|
esan
nahi duzu. Kamikazea izango zarela?
|
|
|
–Bizien mundura? , esan nion nik,
|
esan
nahi zuena ulertzen ez nuelarik.
|
|
|
–Noski. Ederki entenditzen diat zer
|
esan
nahi duan. Alegia, nik hi ulertzeko eskatzen didak, baina hik ni ez.
|
|
|
–Zer
|
esan
nahi duzu bestelakoak diozunean?
|