|
2008
|
|
|
Izan ere gurean erabiltzen diren terminoak eta kanpoan erabiltzen direnak ez bat. Gurean erabiltzen direnak etxean ibiltzeko egokiak izan daitezkeen arren, kanpokoak
|
ere
irakurtzeko beharra dugunontzako ere egokiak izan daitezen aldaketatxo batzuk egin beharrean gaude. Nazioartean lau mailatan sailkatzen da hizkuntza kontinuuma:
|
|
|
Bilbon zein Ligin antolatu zituen mota honetako bilkurak, informanteei mantenua eta eskupekoa ordainduz (bere poltsikotik). Bilboko eta Donostiako
|
ere
irakurri zien eskuizkribua adineko euskaldunei, haien ekarpenak jasoz. Liburuetan aurkitzen zituen euskal hitzak ere hustuz joan zen.
|
|
|
Beraz ezer esan ez bazuten, Hendaian auzi polemiko horretaz jabetu ez zirelako izan zen. Eta nola jabetuko ziren, Arana Goiriren testuak zioena ezin izan bazuten behin
|
ere
irakurri beren begiekin. Soilik ahoz entzun zuten, idatzita ere ulertzeko aski zaila zenean.
|
|
2012
|
|
|
Nik baino hobeto uler ditzake, noski, eskola handirik gabeko euskaldunak. Euskaldun asko baita, hizketan jakinik, euskal irakurgai errazik
|
ere
irakurtzen ez duenik. (MEIG I:
|
|
|
Orai düala hirutan hogei bat urte, pastoraletzaz hanitx idatzi züan Hérellek zion urte güti zonbait barna gure jei zaharra galtzekoa zela. Geroztik holako gaüzak entzün dütügü bai eta
|
ere
irakurri eüskal prentsan.
|
|
2013
|
|
|
Manex Hiriart Urrutik gisa orotako egunkari edo astekariak irakurtzen zituen, baita gorrien Le Réveil Basque ere. Baina Frantziako egunkarien artean, La Croix
|
ere
irakurtzen zuen, L. Univers eta beste zenbait egunkarirekin batera. Are gehiago, Eskualduna astekariak frantses egunkarietako artikulu batzuk berriz argitaratzen zituen, beste tokiko agerkari anitzek egiten zuten gisan.
|
|
|
Galdetegi horren arabera, ageri da barnealdeko jendeak Eskualduna irakurtzen zuela, euskara baizik ez zekielako. Halaber, apaiz gehienek zehaztu zuten laborariek Eskualduna irakurtzen zutela edo, astekari hori irakurtzen zuten gehienak laborariak zirela, nahiz eta laborari ez zirenek
|
ere
irakurtzen zuten, Kanbon adibidez. Frantziako aldizkari gorriak (La Petite Gironde eta La France du Sud Ouest bereziki) irakurtzen zituztenak zein ziren zehazten zuten, eta gehienetan funtzionarioak, mugazainak edo irakasleak izaten zirela zehazten zuten.
|
|
|
Euskal Herrian beste egunkari mota batzuk
|
ere
irakur zitezkeen, Ipar Euskal Herrira ez baziren heltzen ere. Hego Euskal Herrian eta Espainian argitaratzen ziren egunkariek ez zuten Frantziakoek zuten motibazio nazionalista bera.
|
|
|
Armada bakoitzak bere zentsura batzordea zeukan, eta soldaduen gutunak eta baita zibilenak
|
ere
irakurtzen zituzten. Batzorde bakoitzak 15 lagun zituen, horietatik bost militar kargudunak eta besteak hainbat ofiziotakoak, baina gehienak administrazioko funtzionarioak edota irakasleak, bankuko langileak, notarioak edo apaizak.
|
|
|
Egunkari horiei sinesgarritasuna kentzen bazieten ere, eta batzuetan egunkarien kontrako jarrera bortitza agertzen bazuten ere, maitasun gorroto harreman bat bazen soldaduen eta egunkarien artean. Ez zituzten sinesten, arbuiatzen zituzten, baina hala
|
ere
irakurtzeko grina ikaragarria zuten. Zein egunkari?
|
|
|
Saint Pierrek turkiarrei buruz idatzi zuen hori bortitza zen. «Zikin» adjektiboak ez zuen erran nahi turkiarrak ez zirela garbiak, nahiz eta erranahi horren arabera
|
ere
irakur dezakegun hitz hori. Adjektibo horren gibelean gehiago ikusi behar dugu mespretxua eta gutxiestea batetik, eta turkiarrek eragiten zieten higuina bestetik.
|
|
|
Gerlaren alde gogorrak eta guduaren erdian egoteak sortzen zuen sufrimenduak oihartzuna izan zuen Eskualduna astekariko zutabeetan. Baina gogortasun haren eztitzeko edo gogortasun haren onartzeko prest zirela erakusten zuten beste hainbat zati
|
ere
irakurri dugu gerlara joan zirenen testuetan. Eztitzeko bide bat zen gerlako ekintzak jolasarekin konparatzea edo jostetaren pare jartzea.
|
|
|
Hori lagungarri izan da Eskualduna hobeki ezagutzeko. Eskualtzaleen Biltzarreko urteko kongresuen aktak
|
ere
irakurri dira, idazle horiei buruzko argibideak agertzen direlako.
|
|
2015
|
|
|
Hortaz, Euskal Literaturaren Antologia hau Euskal Literaturaren historiatiko osagaiez, guneko osagaiez, testuak, alegia? dago moldatua, eta, alde honetatik, euskal testu literarioen bidezko Euskal Literaturaren historia gisa
|
ere
irakur daiteke. Ez da, haatik, propioki Euskal Literaturaren historia osoa.
|
|
2016
|
|
|
Larzabalen presentzia hor dago, erreferentzia izaten jarraitzen du, bertako jendearen umorearekin sintonia dago oraindik. Molde bereko antzerki idazlerik badagoela
|
ere
irakur dezakegu lekukotasun horretan, Pantzo Irigaraiengana herrien animazioaz arduratzen direnak harengana jotzen badute, harengan sumatzen dutela tradizioarekin lotura dagoelako izango da.
|
|
2021
|
|
|
Baina beste hiztun batzuen artean urrunago eraman da kontua, eta ez dira falta, Hegoaldean batez ere, elkarrizketa politikoaren baitan; hitzarmen bereziaren baitan; RPS Federazioak... biltzen ditu bere baitan; egituren baitan; hiriarteko egitura bakoitzaren baitan; UMP taldearen baitan; jardunaldiaren baitan; anorexiaren baitan; ondarearen baitan; Europaren baitan; autonomia parlamentarioaren baitan... bezalakoak. Sukaldaritza irakastaldi magistrala Gizataldeen Gauaren baitan
|
ere
irakurri ahal izan dugu. Horiek oso hedatuak daude prentsan.
|
|
|
Gaur goizean irratian entzun dugu Lehendakaria Madrilera joango dela. Eta ez bakarrik entzun, irakurri ere egin dugu egunkarian hiri hartara joateko asmoa duela; Hau guztia
|
ere
irakurri dugu: Lehendakariak Madrilera joateko asmoa duela.
|
|
|
Parafrasia, bigarren kasu horretan, honela egin genezake: Lehendakariak Madrilera joateko asmoa duela
|
ere
irakurri dugu. Ohartzen ahal garenez, adibide horretan ere perpaus osoarekin doa:
|
|
|
Ohartzen ahal garenez, adibide horretan ere perpaus osoarekin doa: [Lehendakariak Madrilera joateko asmoa duela]
|
ere
irakurri dugu.
|
|
|
42.19.2h Hori dela eta, euskal perpausean sintagmek agertzeko duten askatasunagatik, batzuetan hau bezalako adibideak aurkitzea ez da batere zaila: Madrilera joateko asmoa duela Lehendakariak
|
ere
irakurri dugu. Jakina, horren interpretazioa honako hau da, nahiz eta DMa izen sintagma baten(" Lehendakariak") ondoren, eta ez aditzaren ondoren, doan:
|
|
|
Jakina, horren interpretazioa honako hau da, nahiz eta DMa izen sintagma baten(" Lehendakariak") ondoren, eta ez aditzaren ondoren, doan: [Madrilera joateko asmoa duela Lehendakariak]
|
ere
irakurri dugu. Beste hitzetan esana:
|
|
|
—Bai, egia. Asmo bera duela Lehendakariak
|
ere
irakurri dugu.
|
|
|
Katolikotasunean Unamuno faszinatzen duena irrazionaltasuna da eromenaeta ideal baten infinitua. Hori da berak Cervantes-en obran
|
ere
irakurtzen duena. Unamuno-k Erdi Aroaren nostalgia sentitzen du; higuin ditu" los hidalgos de la Razón" modernitate zientifikoa, kritikoa.
|
|
|
‘Segur aski’ edo ‘zalantza gabe’ esan nahi du: Gauza horiek guztiak behar ditu gizonak noizean behin, eta gure baserritarrek inork baino gehiago, noski (Agirre); Idatzi, noski, erdaraz idazten zen edonon (Mitxelena); Zuek
|
ere
irakurriko zenuten, noski, eta nik ere bai, Fernando Amezketarraren liburua (Azpiroz). Goi nafarreraz eta gipuzkerazko testu batzuetan ere naski ageri da, eta ‘segur aski’ esan nahi du:
|